Hà Nội: Sớm ban hành Nghị quyết khai thác hiệu quả quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi

Cần thiết sớm ban hành Nghị quyết

Hiện thành phố Hà Nội đang lấy ý kiến vào Dự thảo Nghị quyết quy định hình thức sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê trên địa bàn thành phố Hà Nội (thực hiện điểm a Khoản 3 Điều 32 Luật Thủ đô). Góp ý vào nội dung này, Luật sư Nguyễn Hồng Tuyến - Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ pháp luật (Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội) cho rằng: HĐND Thành phố xem xét ban hành Nghị quyết quy định hình thức sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê trên địa bàn thành phố Hà Nội ở thời điểm hiện nay là rất cần thiết, vì kịp thời quy định chi tiết thực hiện điểm a, Khoản 3, Điều 32 Luật Thủ đô năm 2024.

Bên cạnh đó, Nghị quyết được ban hành sẽ khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong khai thác, sử dụng quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê trên địa bàn Thành phố. Đồng thời sẽ tạo cơ sở pháp lý để huy động mọi nguồn lực khai thác, sử dụng hợp lý, hiệu quả các tiềm năng, thế mạnh quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê trên địa bàn Thành phố.

Cần sớm ban hành Nghị quyết quy định cụ thể về hình thức sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở Hà Nội. (Ảnh minh họa)

Đồng tình với quan điểm trên, Luật gia Lê Gia Ánh (thành viên Hội đồng tư vấn Dân chủ pháp luật) cũng cho rằng, trong những năm qua, thực hiện Luật Đê điều nên việc sử dụng và khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê trên địa bàn thành phố Hà Nội rất vướng mắc và bất cập. Về phê duyệt, sử dụng đất theo Luật Thủ đô năm 2024 (điểm a, Khoản 3, Điều 32) đã tháo gỡ những vướng mắc nói trên nhằm sử dụng có hiệu quả tối đa đất nông nghiệp, tránh lãng phí tài nguyên đất. Do vậy, cần sớm ban hành Nghị quyết của HĐND Thành phố về nội dung này.

Nên xem xét đơn giản hóa thủ tục cấp phép xây dựng

Phản biện vào Dự thảo Nghị quyết, TS Lê Văn Hoạt - Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ - pháp luật (Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội) chỉ ra rằng: Tại Khoản 5 Điều 5 cần cân nhắc thêm về quy định không xây dựng tường bao, tường rào không lợp mái, không san lấp tôn cao bãi sông.

Theo TS Lê Văn Hoạt, việc quy định không được xây dựng tường bao, tường rào không lợp mái công trình sẽ rất khó cho nhà đầu tư trong việc lưu kho, sơ chế, bảo quản, bảo vệ sản phẩm trong sản xuất nông nghiệp, rất khó cho việc tổ chức triển khai thực hiện các nội dung của mô hình nông nghiệp kết hợp du lịch nông nghiệp kết hợp đào tạo, giáo dục trải nghiệm.

“Như vậy, vô hình chung chúng ta mở ra cơ chế khuyến khích sử dụng, khai thác quỹ đất tại các bãi sông, bãi nổi nhưng lại không tạo điều kiện cho các nhà đầu tư tổ chức các hoạt động sản xuất kinh doanh trên diện tích đã giao cho họ”, TS Lê Văn Hoạt nêu ý kiến.

Từ đó, ông Hoạt đề nghị có thể kết hợp Khoản 4 và Khoản 5 Điều 5 Dự thảo Nghị quyết và sửa lại như sau: Công trình phục vụ trực tiếp sản xuất nông nghiệp chỉ được xây dựng, lắp dựng một tầng, chiều cao không quá 4 mét, không có tầng hầm, được xây dựng, lắp dựng công trình dạng nhà màng, nhà lưới, kết cấu công trình kiên cố. Mái lợp vật liệu nhẹ, thân thiện với môi trường, tháo lắp dễ dàng. Thời hạn tồn tại của công trình thực hiện theo quy định tại điểm d, Khoản 3, Điều 4 Nghị quyết này.

TS Lê Văn Hoạt cũng cho rằng cần rà soát thêm để có thể đơn giản hóa thủ tục cấp phép xây dựng có thời hạn đối với loại công trình này, không nhất thiết phải áp dụng như đối với các công trình xây dựng nói chung. Trong quản lý xây dựng loại công trình này, cần chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm với những chế tài, quy định thật cụ thể và xử lý thật nghiêm nếu phát hiện có vi phạm thông qua hậu kiểm.

Góp ý vào dự thảo Nghị quyết, Luật gia Lê Gia Ánh cũng cho rằng, dự thảo Tờ trình mới thống kê được hiện trạng các khu vực đất ngoài bãi sông, tuy nhiên chưa dự tính được khả năng sử dụng được tổng là bao nhiêu ha đất, chưa đánh giá được hiệu quả, nguồn kinh phí sẽ thu được hằng năm là bao nhiêu. Theo đó, Luật gia Lê Gia Ánh đề nghị cần đánh giá tác động khi có lũ lên cao những khu vực nào sẽ chịu ảnh hưởng, từ đó nên có quy hoạch phân tầng khu vực được xây dựng sử dụng đất cho phù hợp và khai thác có hiệu quả.

Theo dự thảo Nghị quyết của HĐND Thành phố, Nghị quyết quy định hình thức sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê trên địa bàn thành phố Hà Nội quy định cụ thể về hình thức sử dụng, khai thác quỹ đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê để sản xuất nông nghiệp, sản xuất nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp kết hợp du lịch, giáo dục trải nghiệm; bảo đảm nguyên tắc việc xây dựng trên đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi ở tuyến sông có đê phải phù hợp với quy hoạch phòng, chống lũ của tuyến sông có đê, quy hoạch đê điều, quy hoạch xây dựng, quy hoạch khác có liên quan.

Dự thảo cũng cho phép tổ chức, cá nhân được chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi để phát huy đa mục đích sử dụng đất, gắn kết sản xuất nông nghiệp với du lịch sinh thái, giáo dục trải nghiệm. Đối với các công trình phục vụ trực tiếp sản xuất, yêu cầu sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, dễ tháo dỡ, di dời, không được xây dựng công trình kiên cố, không dùng làm nơi ở, không tôn nền hoặc làm thay đổi dòng chảy thoát lũ. Mọi hành vi vi phạm trong sử dụng, khai thác đất nông nghiệp tại bãi sông, bãi nổi trên tuyến đê đều sẽ bị xử lý nghiêm minh theo quy định pháp luật.

Dự thảo cũng quy định, công trình được cấp phép xây dựng có thời hạn; thời hạn tồn tại của công trình không quá 5 năm tính từ ngày được cấp phép xây dựng. Khi hết thời hạn tồn tại của công trình ghi trong giấy phép xây dựng có thời hạn thì cơ quan cấp giấy phép xây dựng thông báo việc ra hạn thời gian tồn tại của công trình ghi trong giấy phép xây dựng có thời hạn khi chủ đầu tư yêu cầu; mỗi lần gia hạn không quá 5 năm và không vượt quá thời hạn cho phép sử dụng đất...