Điều chỉnh giá dịch vụ thu gom, vận chuyển chất thải: Tăng giá phải đi đôi với chất lượng dịch vụ

Các đồng chí: Nguyễn Lan Hương - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội; Phạm Anh Tuấn - Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố chủ trì Hội nghị.

Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội Nguyễn Lan Hương phát biểu tại Hội nghị.

Báo cáo dự thảo Quyết định về việc ban hành giá cụ thể dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt đối với cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn thành phố Hà Nội giai đoạn 2025 - 2026 tại Hội nghị, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Minh Tấn cho biết: Giá dịch vụ thu gom chất thải rắn sinh hoạt áp dụng là 242,4 đồng/kg đối với khu vực phường; 476,5 đồng đối với khu vực xã; giá dịch vụ vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt là 297,4 đồng/kg đối với khu vực phường; 287,5 đồng/kg đối với khu vực xã; giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt là: 529 đồng/kg.

Về lộ trình thu giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt: Năm 2025: Hộ gia đình, cá nhân cư trú tại các phường: 21.000 đồng/người/tháng; hộ gia đình, cá nhân cư trú tại các xã: 10.000 đồng/người/tháng. Năm 2026: Hộ gia đình, cá nhân cư trú tại các phường: 43.000 đồng/người/tháng. Hộ gia đình, cá nhân cư trú tại các xã: 23.000 đồng/người/tháng.

Cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ, khu sản xuất, kinh doanh, dịch vụ tập trung, cụm công nghiệp, giá cụ thể dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt: 1.175 đồng/kg x Khối lượng rác thải phát sinh thực tế.

Tăng giá phải đi đôi với chất lượng

Phản biện tại Hội nghị, ông Vũ Thành Vĩnh - thành viên Hội đồng tư vấn Dân chủ - pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội cho rằng: Việc xây dựng Thủ đô Sáng, xanh, sạch, đẹp; văn minh, thanh lịch là mục tiêu được xác định trong các báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng các các phường, xã và dự thảo báo cáo chính trị tại Đại hội Đảng bộ Thành phố.

Để đạt được mục tiêu trên, có nhiều giải pháp, qua khảo sát thực tế và ý kiến cá nhân đồng tình cho rằng việc điều chỉnh giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt là cần thiết, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn: Khối lượng rác ngày càng tăng, chi phí thu gom - xử lý ngày càng lớn, cần tiệm cận giá dịch vụ theo cơ chế thị trường, phù hợp với Luật Giá 2023 và Luật Bảo vệ môi trường 2020 như báo cáo của Thành phố.

Tuy nhiên, ông Vĩnh cho rằng, vấn đề đặt ra là mức tăng bao nhiêu, lộ trình thế nào, gắn với chất lượng dịch vụ ra sao để người dân chấp nhận và đồng thuận, để Quyết định của UBND Thành phố khả thi mới là yếu tố quyết định. Ông Vĩnh cũng cho rằng, việc tăng giá cần cam kết về chất lượng dịch vụ: Phải có điều khoản ràng buộc đơn vị cung cấp dịch vụ về tần suất, thời gian thu gom, chất lượng xử lý; có chế tài nếu vi phạm để rác tồn đọng.

“Chúng ta đều thống nhất rằng việc tăng phí dịch vụ môi trường là cần thiết, nhưng phải trên tinh thần “giá đi đôi với chất lượng - chính sách phải đi vào lòng dân”. Nếu chỉ nhìn vào bài toán tài chính, không tính tới sức dân và sự đồng thuận xã hội, thì chính sách rất khó thực thi. Do đó, tôi đề nghị UBND Thành phố nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của Nhân dân, của MTTQ các cấp, để hoàn thiện dự thảo theo hướng khả thi, công bằng, minh bạch và có lộ trình phù hợp”, ông Vĩnh đề nghị.

Ông Vũ Thành Vĩnh - thành viên Hội đồng tư vấn Dân chủ - pháp luật, Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội phản biện tại Hội nghị.

Góp ý vào dự thảo Quyết định, ông Phạm Ngọc Thảo - Chủ nhiệm Hội đồng Tư vấn Dân chủ pháp luật Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố cũng cho rằng: Việc thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn tưởng chừng là vấn đề nhỏ nhưng lại rất quan trọng, liên quan đến tất cả mọi người trong xã hội.

Khẳng định vấn đề quy định mức giá dịch vụ là cần thiết và kịp thời, tuy nhiên, ông Thảo đề nghị UBND Thành phố và các cơ quan chức năng cần phối hợp với các cơ quan làm tốt công tác tuyên truyền để Nhân dân hiểu rõ, hiểu đúng, đồng thuận với việc triển khai thực hiện, tránh những suy nghĩ sai lệch.

“Đây là vấn đề rất cần thiết, các cơ quan quản lý Nhà nước và chuyên ngành cũng như doanh nghiệp quản lý môi trường cần nắm chắc tình hình thực tế, tham mưu, đề xuất kịp thời để Thành phố sửa đổi chính sách giá cả dịch vụ phù hợp, tránh tình trạng để gần chục năm qua, năm nay đột ngột tăng giá dịch vụ gấp nhiều lần”, ông Thảo đề nghị.

Cần xem xét ban hành, thực hiện ngay

Khẳng định đây là vấn đề quan trọng, cấp bách, cần xem xét ban hành, thực hiện ngay, TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam đề nghị Thành phố nêu thực tiễn hiện nay, mỗi ngày cả Thành phố thải ra 7 nghìn tấn rác thải, công nhân thu gom rác phải làm việc rất vất vả. Để bảo vệ môi trường và phát huy văn hóa Thủ đô Văn hiến, Văn minh, Hiện đại, trực tiếp nâng cao chất lượng cuộc sống của Nhân dân, cần quan tâm đến vấn đề xử lý chất thải rắn sinh hoạt.

TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm - Phó Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam góp ý tại Hội nghị.

Theo TS.KTS Đào Ngọc Nghiêm yếu tố quan trọng là vấn đề xử lý rác thải, nhưng trong dự thảo Quyết định không nêu rõ nội dung xử lý rác thải như thế nào. Nhấn mạnh đây là vấn đề khó và phức tạp, nên cần xem xét kỹ nội dung “xử lý chất thải rắn sinh hoạt” trong tên Dự thảo Quyết định.

Góp ý vào dự thảo, PGS.TS Vũ Thị Minh - Tổng Thư ký Hội Khoa học kinh tế Hà Nội cho rằng: Việc điều chỉnh tăng dần giá cụ thể dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt là cần thiết nhằm giảm gánh nặng ngân sách Nhà nước, đồng thời giúp người dân giảm thiểu phát sinh chất thải rắn sinh hoạt khi tiến tới thu giá đúng đủ theo khối lượng phát thải.

Từ thực tế tại khu dân cư và khảo sát ý kiến người dân, PGS.TS Vũ Thị Minh đề nghị UBND Thành phố sớm ban hành Quyết định này để đưa vào thực thi, góp phần giảm gánh nặng cho ngân sách Thành phố, góp phần thay đổi hành vi xả rác thải và bảo vệ môi trường của người dân, đảm bảo hài hòa lợi ích giữa người dân, doanh nghiệp và nhà nước trên địa bàn Thủ đô.

PGS.TS Vũ Thị Minh - Tổng Thư ký Hội Khoa học kinh tế Hà Nội góp ý kiến tại Hội nghị.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam Thành phố Nguyễn Lan Hương ghi nhận, đánh giá cao những ý kiến đóng góp tâm huyết của các chuyên gia, nhà khoa học vào dự thảo Tờ trình và dự thảo Quyết định.

Đồng chí cũng lưu ý, cơ quan soạn thảo cần có chiến lược cụ thể về công tác truyền thông về dự thảo Nghị quyết, trong đó làm rõ nội dung: Tại sao đến lúc này Hà Nội mới quyết định điều chỉnh giá; đi kèm với việc tăng giá chất lượng dịch vụ sẽ thay đổi như thế nào để nhân dân hiểu, đồng thuận với chính sách mới của Thành phố. Về lộ trình tăng giá, cần nghiên cứu thêm các ý kiến tại Hội nghị, trong đó nhiều ý kiến đề nghị thực hiện từ 1/1/2026, sẽ đồng bộ, hợp lý hơn, để Nhân dân dần dần thích ứng, chuẩn bị tâm lý đón nhận chính sách mới của Thành phố.

Cùng đó, Chủ tịch Nguyễn Lan Hương cũng đề nghị cần quan tâm làm rõ chế tài xử phạt; quá trình triển khai phải đảm bảo sự công khai, minh bạch, có sự giám sát chặt chẽ để chính sách mới thực sự tạo được sự đồng thuận trong Nhân dân.