Chuyến thăm Nhật của ông Obama và sự khác biệt về lời xin lỗi

Trước chuyến thăm châu Á của tổng thống Mỹ Barack Obama, nhiều nhà phê bình ở chính nước Mỹ đã móc mỉa chuyến đi này của ông là “chuyến đi tạ lỗi”. 
chuyen tham nhat cua ong obama va su khac biet ve loi xin loi "Chân dung thật sự" của ông Obama
chuyen tham nhat cua ong obama va su khac biet ve loi xin loi Khám phá nơi nghỉ của Tổng thống Obama ở Hà Nội

Nếu việc tới Hiroshima, thành phố đã bị một quả bom nguyên tử của Mỹ phá hủy trong Thế chiến II và chuyến dừng chân tại Việt Nam để phát biểu về việc phát triển quan hệ với quốc gia từng ở thế đối địch vẫn chưa đủ mang lại cảm xúc, ông Obama còn buộc phải đối mặt với một vấn đề lớn hơn gần đây: vụ cưỡng bức và sát hại một phụ nữ 20 tuổi người Nhật Bản ở Okinawa do một công nhân người Mỹ từng là lính hải quân gây ra.

chuyen tham nhat cua ong obama va su khac biet ve loi xin loi
Tổng thống Mỹ Obama và Thủ tướng Nhật Shinzo Abe ở Hiroshima. (Nguồn: AFP)

Theo tờ Japantimes, tại cuộc họp báo với Thủ tướng Shinzo Abe bên lề Hội nghị thượng đỉnh nhóm G7 tại Ise, tỉnh Mie hồi tuần trước, ông Obama đã gửi lời chia buồn sâu sắc nhất tới gia đình nạn nhân bị hung thủ Kenneth Franklin Shinzato, một công nhân 32 tuổi làm việc tại căn cứ không quân Kadena sát hại.

Ngay sau lời chia buồn đó, một bộ phận người Mỹ, trong đó có cả những nhà ngoại giao, cho rằng phát biểu này của ông Obama cũng tương tự như “một lời xin lỗi.”

Kênh CNN thậm chí đã có một bản tin với tiêu đề “Ông Obama xin lỗi vì sự việc ở Okinawa” trong dòng tweet tin cập nhật của mình. Tuy nhiên ở Nhật Bản, một số kênh truyền thông lại nhấn mạnh rằng ông Obama không hề nói một từ “xin lỗi” nào.

Truyền thông Nhật Bản đã theo dõi rất sát sao xem ông Obama có đưa ra một lời xin lỗi cho hai vụ ném bom hạt nhân khiến hơn 210.000 người chết tại Hiroshima và Nagasaki cách đây 71 năm hay không, mặc dù ông Obama đã tuyên bố rất rõ ràng rằng mình không có ý định làm như vậy.

Điều này làm dấy lên câu hỏi: Vì sao nhiều người dân Nhật Bản, trong đó có cả giới truyền thống, lại đào sâu vào nhu cầu về một lời xin lỗi đến thế?

Giáo sư Takeshi Suzuki của trường Thông tin và Truyền thông, đại học Meiji cho rằng, có một sự khác biệt lớn về văn hóa giữa hai nước trong việc đưa ra lời xin lỗi.

“Văn hóa seppuku (mổ bụng tự sát của võ sỹ đạo) vẫn còn hiện hữu ở Nhật Bản. Nếu nguyên thủ quốc gia thừa nhận trách nhiệm, người Nhật sẽ tha thứ (và quên đi) lỗi lầm của họ. Ở Nhật, bày tỏ sự ăn năn mang lại một lợi thế. Nhưng ở Mỹ, người ta cần phải cân nhắc những hệ quả pháp lý kéo theo khi họ thừa nhận trách nhiệm.”

chuyen tham nhat cua ong obama va su khac biet ve loi xin loi

Nói cách khác, ở Mỹ, luật bất thành văn là một lời xin lỗi cũng tương đương với việc thừa nhận lỗi sai và chịu trách nhiệm cho lỗi sai đó, trong khi ở Nhật, lời xin lỗi lại mang ý nghĩa tình cảm hơn với đa số người dân.

Một ví dụ điển hình cho sự khác biệt văn hóa này là vụ va chạm giữa tàu cá Ehime Maru và tàu ngầm hạt nhân USS Greeeneville tại Hawaii năm 2001 khiến 9 người Nhật thiệt mạng. Sau vụ tai nạn, tổng thống George W. Bush đã gửi lời xin lỗi thủ tưởng Yoshiro Mori qua điện thoại.

Tuy nhiên chỉ huy Scott Waddle của tàu ngầm ban đầu chỉ bày tỏ sự hối tiếc vì vụ tai nạn. Hành động này đã khiến thân nhân của một số nạn nhân tức giận bởi họ muốn nhận được một lời xin lỗi chính thức và chân thành hơn.

Nhà ngôn ngữ học Edwin Battistella đã viết trong cuốn sách “Sorry About That: The Language of Public Apology” (tạm dịch: Xin lỗi nhé: Ngôn ngữ xin lỗi đại chúng) rằng Waddle viết trong hồi ký của mình là ông đã đề nghị được theo Tướng Thomas Fargo tới Nhật để tự mình xin lỗi về vụ va chạm, nhưng lời đề nghị này đã bị Hải quân Mỹ bác bỏ. Một năm sau, Waddle mới có thể sang Nhật và thực hiện lời xin lỗi.

“Với hải quân, điều quan trọng hơn là phải duy trì kiểm soát tình hình và không thừa nhận sự tắc trách có thể trở thành căn cứ cho những khẳng định trách nhiệm pháp lý sau này”, Battistella viết.

Tổng thống George Bush cũng từng đưa ra lời xin lỗi chính thức năm 1991 tới những người Mỹ gốc Nhật tham chiến trong Thế chiến II, bên cạnh việc bồi thường được Tổng thống Ronald Reagan và chính ông thông qua. Ông Bush làm vậy vì không thể chối cãi rằng đó là trách nhiệm của chính phủ.

Tổng thống Franklin Roosevelt, qua lệnh thi hành số 9066 đã ra lệnh đưa ra các biện pháp ứng phó sau vụ tấn công của Nhật vào Trân Châu Cảng. Tuy nhiên, trong một khảo sát mới đây của Kyodo News, 74,7% người được hỏi cho rằng ông Obama không cần phải xin lỗi vụ Hiroshima, và chỉ có 18,3% nói rằng tổng thống Mỹ nên đưa ra lời xin lỗi.

Giáo sư Suzuki, một người nghiên cứu về “xin lỗi học,” cho rằng việc bảo vệ ý kiến, vị trí hay hành động của ai đó đã biến bài phát biểu của ông Obama thành một phương pháp “ưu việt” để tránh bị đổ lỗi.

“Bài phát biểu của ông ấy đã vượt quá một lời xin lỗi, vì ông ấy đã đưa ra một mục đích cao cả hơn khi ủng hộ cho thế giới không còn vũ khí hạt nhân,” giáo sư Suzuki nhận định.

Vietnam Plus

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

10 sự kiện nổi bật của ngành khoa học và công nghệ năm 2024

10 sự kiện nổi bật của ngành khoa học và công nghệ năm 2024

(LĐTĐ) Năm 2024, ngành khoa học và công nghệ Việt Nam có nhiều sự kiện, dự án và sáng kiến đột phá góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững và đổi mới sáng tạo.
Về nơi "xứ sở nhà thờ" mùa Giáng sinh

Về nơi "xứ sở nhà thờ" mùa Giáng sinh

(LĐTĐ) Mùa Giáng sinh đang đến gần, không khí lễ hội tràn ngập khắp nơi, đặc biệt là tại các nhà thờ Công giáo. Nam Định - vùng đất được mệnh danh là “xứ sở của nhà thờ” - những ngày này càng thêm lộng lẫy với sắc màu rực rỡ, hứa hẹn trở thành điểm đến lý tưởng cho du khách muốn tận hưởng một mùa Noel đặc biệt.
Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hoạt động của Mặt trận theo phương châm hướng về cơ sở

Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hoạt động của Mặt trận theo phương châm hướng về cơ sở

(LĐTĐ) Ngày 23/12, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị lần thứ hai, khóa XVIII, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2

Ba cựu Phó Giám đốc sở hầu tòa trong vụ "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2

(LĐTĐ) Ngày mai (24/12), Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội sẽ mở phiên xét xử sơ thẩm các bị cáo trong vụ án "chuyến bay giải cứu" giai đoạn 2. Trong số 17 bị cáo, 3 cựu Phó Giám đốc sở ở tỉnh Thái Nguyên và Quảng Nam bị cáo buộc nhiều lần nhận tiền để giúp doanh nghiệp xin chủ trương cách ly y tế.
97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học

97 đề tài tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học

(LĐTĐ) 97 đề tài xuất sắc nhất đã được chọn tham dự Cuộc thi Khoa học, kỹ thuật cấp Thành phố dành cho học sinh trung học năm học 2024 - 2025. Các đề tài dự thi ở 4 nhóm lĩnh vực gồm: Vật lí - kỹ thuật cơ khí - phần mềm hệ thống; hóa học; sinh - y - môi trường; khoa học xã hội - hành vi.
Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán

Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội lên kế hoạch chăm lo cho người lao động dịp Tết Nguyên đán

(LĐTĐ) Với mục tiêu mang Tết đến cho mọi nhà, Công đoàn ngành Xây dựng Hà Nội đang tích cực triển khai Kế hoạch số 67 của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội, nhằm đảm bảo tất cả đoàn viên, người lao động (NLĐ) của ngành đều có một mùa Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 ấm no, đủ đầy.
“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

“Quả ngọt” sau hàng năm trời chữa nuốt nghẹn không rõ nguyên nhân

(LĐTĐ) Cô B.T.H (68 tuổi) đã chịu đựng tình trạng nuốt nghẹn suốt nhiều năm, dù đã thăm khám và điều trị nhiều nơi nhưng không thuyên giảm. Tuy nhiên khi đến Thu Cúc TCI, cô chỉ mất 2 tháng để chữa khỏi hoàn toàn tình trạng này.

Tin khác

Ông Donald Trump đắc cử Tổng thống thứ 47 Hợp chúng quốc Hoa Kỳ

Ông Donald Trump đắc cử Tổng thống thứ 47 Hợp chúng quốc Hoa Kỳ

(LĐTĐ) Kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm 2024 tại Mỹ đã ngã ngũ với việc ứng cử viên Donald Trump của đảng Cộng hòa giành chiến thắng.
Cập nhật bầu cử tổng thống Mỹ: Ông Trump đang dẫn đầu về số phiếu đại cử tri

Cập nhật bầu cử tổng thống Mỹ: Ông Trump đang dẫn đầu về số phiếu đại cử tri

(LĐTĐ) Theo AP, đến thời điểm 11h45 (giờ Việt Nam), ông Trump có 230 phiếu đại cử tri, trong khi bà Harris được 205 phiếu.
Malaysia tái khởi động cuộc tìm kiếm máy bay MH370 đã mất tích hơn 10 năm

Malaysia tái khởi động cuộc tìm kiếm máy bay MH370 đã mất tích hơn 10 năm

(LĐTĐ) Hơn 10 năm sau khi MH370 mất tích, Malaysia sắp khởi động lại cuộc tìm kiếm dựa trên một đề xuất "đáng tin cậy" chỉ ra khu vực cần tìm là phía nam Ấn Độ Dương.
Vì sao cuộc bầu cử Mỹ 2024 tốn kém nhất trong lịch sử?

Vì sao cuộc bầu cử Mỹ 2024 tốn kém nhất trong lịch sử?

(LĐTĐ) Cuộc bầu cử Mỹ năm 2024 là cuộc bầu cử tốn kém nhất trong lịch sử, với tổng số tiền đóng góp lên tới 15,9 tỷ USD.
Ông Donald Trump giành chiến thắng ở các bang Florida, Texas

Ông Donald Trump giành chiến thắng ở các bang Florida, Texas

(LĐTĐ) Các bang Mỹ đang tiến hành kiểm phiếu, ứng viên đảng Cộng hòa Donald Trump giành chiến thắng ở bang Florida và Texas.
Bầu cử Tổng thống Mỹ: Ông Donald Trump đang dẫn đầu

Bầu cử Tổng thống Mỹ: Ông Donald Trump đang dẫn đầu

(LĐTĐ) Tính đến 8h30 sáng 6/11 (giờ Hà Nội) ông Donald Trump đang được 101 phiếu đại cử tri, còn bà Kamala Harris được 52 phiếu.
Khi nào có kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024?

Khi nào có kết quả bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024?

(LĐTĐ) Cuộc bỏ phiếu cuối cùng để bầu ra Tổng thống Mỹ tiếp theo diễn ra vào ngày 5/11, nhưng vẫn còn nhiều người nhầm lẫn về thời điểm công bố kết quả.
Philippines: Bão Trami gây mưa lớn, ngập lụt, hàng ngàn người bị ảnh hưởng

Philippines: Bão Trami gây mưa lớn, ngập lụt, hàng ngàn người bị ảnh hưởng

(LĐTĐ) Bão nhiệt đới Trami đã trút mưa lớn trên khắp các hòn đảo chính của Philippines, gây ra lũ lụt trên diện rộng ảnh hưởng đến khoảng 150.000 người khi chính phủ đóng cửa hầu hết các hoạt động.
Việt Nam - EU mở rộng cơ hội hợp tác thông qua Erasmus+ Day 2024

Việt Nam - EU mở rộng cơ hội hợp tác thông qua Erasmus+ Day 2024

(LĐTĐ) Hội nghị về chương trình Erasmus+ (Erasmus+ Day) được tổ chức tại Hà Nội trong hai ngày 22 và 23 tháng 10, với sự phối hợp giữa Phái đoàn Liên minh châu Âu (EUDEL) tại Việt Nam và Bộ Giáo dục và Đào tạo.
Ngoại trưởng Israel thông báo với các nước về cái chết của thủ lĩnh Hamas

Ngoại trưởng Israel thông báo với các nước về cái chết của thủ lĩnh Hamas

Trong một thông điệp gửi tới hàng chục bộ trưởng ngoại giao trên khắp thế giới, Bộ trưởng Ngoại giao Israel, ông Israel Katz, xác nhận rằng thủ lĩnh Hamas Yahya Sinwar đã bị giết. Ông là quan chức Israel đầu tiên công khai xác nhận điều này.
Xem thêm
Phiên bản di động