Bước tiến mới trên lộ trình làm chủ công nghệ vệ tinh

Sáng 9/11, vệ tinh NanoDragon của Việt Nam bay vào vũ trụ từ bãi phóng Uchinoura (Nhật Bản) đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong ngành công nghệ vũ trụ còn non trẻ của Việt Nam. Chứng kiến giây phút tự hào, xen lẫn niềm kiêu hãnh này, Đại sứ Việt Nam tại Nhật Bản Vũ Hồng Nam đã gọi điện chúc mừng các nhà khoa học của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam: “Tôi có cảm giác như đang bay theo trái tim của Tổ quốc, bay cùng vệ tinh NanoDragon để lên quỹ đạo. Vệ tinh NanoDragon là hình ảnh tương lai cho nền công nghiệp vũ trụ Việt Nam…”.
Phóng thành công vệ tinh NanoDragon Những tiến bộ trong công nghệ vệ tinh
Bước tiến mới trên lộ trình làm chủ công nghệ vệ tinh
Tên lửa Epsilon-5 mang theo vệ tinh NanoDragon của Việt Nam rời bệ phóng tại Trung tâm Vũ trụ Uchinoura ở tây nam Nhật Bản ngày 9/11. Ảnh: KYODO/TTXVN

Vệ tinh NanoDragon là sản phẩm của Đề tài “Nghiên cứu, thiết kế, chế tạo, phóng và vận hành thử nghiệm vệ tinh siêu nhỏ cỡ nano” thuộc Chương trình Khoa học và Công nghệ cấp quốc gia về công nghệ vũ trụ giai đoạn 2016 - 2020.

Vệ tinh “made in Vietnam”

Sự kiện phóng vệ tinh NanoDragon thành công được đánh giá là bước ngoặt lớn trên lộ trình tự chủ về công nghệ làm vệ tinh cỡ nhỏ của các kỹ sư Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam). Tiến sĩ Lê Xuân Huy, Phó Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cho biết, đến nay, Việt Nam đã phóng thành công lên quỹ đạo ba vệ tinh. Vệ tinh PicoDragon (năm 2013) được làm hoàn toàn ở Việt Nam, nhưng còn đơn giản và được sự giúp đỡ, hỗ trợ nhiều của Cơ quan Hàng không - Vũ trụ Nhật Bản (JAXA). Vệ tinh MicroDragon (năm 2019) được làm bởi 36 kỹ sư người Việt Nam nhưng tại Nhật Bản, nơi có nền công nghiệp vũ trụ đã phát triển. Đến vệ tinh NanoDragon, từ thiết kế, gia công chế tạo, lắp ráp tích hợp đến thử nghiệm chức năng đều thực hiện ở Việt Nam và không cần sự giúp đỡ nào đáng kể về mặt công nghệ. Dự án phát triển vệ tinh NanoDragon cũng là một dự án rất trọn vẹn vì có đủ cả chế tạo vệ tinh, phóng và vận hành điều khiển vệ tinh.

Vệ tinh NanoDragon được phát triển để chứng minh có thể dùng chùm vệ tinh cỡ siêu nhỏ để thu tín hiệu nhận dạng tự động tàu thủy (cho mục đích tránh va chạm và phối hợp dữ liệu để theo dõi giám sát phương tiện trên biển), đồng thời chụp ảnh mặt đất để xác định độ chính xác của hệ thống điều chỉnh tư thế vệ tinh. Mỗi ngày, vệ tinh sẽ bay qua Việt Nam khoảng hai lần. Trạm mặt đất tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc sẽ gửi lệnh, giao tiếp với vệ tinh, tiếp nhận, xử lý những thông tin vệ tinh gửi về. Nhóm 20 kỹ sư trực tiếp làm vệ tinh NanoDragon đã được đào tạo tại Nhật Bản, được các chuyên gia nước bạn hỗ trợ, tư vấn trong quá trình thiết kế, chế tạo hai vệ tinh trước đây. Đây là thành quả của sự hợp tác với quốc gia hàng đầu thế giới về công nghệ vũ trụ; từ học hỏi, từng bước làm chủ, giờ đây chúng ta đã tự phát triển được vệ tinh cỡ nhỏ cho riêng mình.

Chia sẻ niềm vui sau khi vệ tinh đã làm việc trên quỹ đạo, kỹ sư Nguyễn Văn Thức cho biết, ai cũng hồi hộp chờ “trái tim” vệ tinh đập sau bốn năm thiết kế, chế tạo. Tiếp cận vệ tinh ban đầu khá nhẹ nhàng vì kiến thức thiết kế vệ tinh của các kỹ sư đã cao hơn, nhưng càng đi vào chi tiết càng gian nan. Thử thách nhất là thiết bị mua của nhiều hãng, với những tiêu chuẩn riêng khiến quá trình tích hợp vệ tinh rất vất vả; công nghệ của máy tính trung tâm và các thiết bị của vệ tinh cũng không tương thích. Theo kỹ sư Nguyễn Văn Thức, sáng tạo và tùy cơ ứng biến đã giúp nhóm vượt qua mọi trở ngại. Chẳng hạn, phần cứng đã được “chế” thêm các nhiệm vụ để hỗ trợ các kết nối giữa các thiết bị, phần mềm cũng phải lập trình để giao tiếp trơn tru. Chưa có thiết bị mô phỏng ánh sáng mặt trời trên quỹ đạo để thử nghiệm pin mặt trời thì nhóm đem pin phơi dưới nắng để thử...

Tiếp tục nhiệm vụ chinh phục bầu trời

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cho biết, việc phát triển công nghệ vũ trụ mà trước hết là làm chủ công nghệ thiết kế, chế tạo vệ tinh rất quan trọng. Mỗi quốc gia có cách tiếp cận công nghệ vũ trụ khác nhau, có thể mua ảnh dữ liệu vệ tinh của các nước khác, hoặc từng bước làm chủ công nghệ vũ trụ. Việt Nam tiếp cận theo cách từng bước làm chủ công nghệ vũ trụ. Hướng đi này đòi hỏi thời gian, sự đầu tư và nhiều thử thách, nhưng bền vững, nhất là trong điều kiện Việt Nam cần chủ động giám sát tài nguyên thiên nhiên, hỗ trợ ra quyết định ứng phó với biến đổi khí hậu. Xu hướng của thế giới cũng làm vệ tinh cỡ siêu nhỏ, tích hợp nhiều công nghệ và tiết kiệm chi phí.

Bước tiến mới trên lộ trình làm chủ công nghệ vệ tinh -0
Vệ tinh NanoDragon được thiết kế, chế tạo bởi các kỹ sư của Trung tâm Vũ trụ Việt Nam.

Chiến lược Phát triển và Ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ ban hành vào tháng 2/2021 đã đề ra nhiệm vụ: Đầu tư phát triển năng lực quan sát Trái đất dựa trên vệ tinh nhỏ có độ phân giải cao, siêu cao, bằng công nghệ cảm biến quang học, radar. Do đó, việc phóng thành công vệ tinh NanoDragon là cơ sở để thực hiện nhiệm vụ của Chiến lược, hoàn toàn có thể tự thiết kế, chế tạo chùm vệ tinh quan sát Trái đất phát triển những vệ tinh lớn hơn, dần làm chủ công nghệ vệ tinh nhỏ quan sát Trái đất ở mức độ cao hơn.

Theo các chuyên gia, chế tạo vệ tinh là ngành công nghệ cao tập hợp các ngành công nghệ cao khác (như mạch điện tử, sản xuất pin mặt trời…) do đó, là biểu tượng sức mạnh công nghệ của mỗi quốc gia. Hiện, Việt Nam đang ở top 4 nước ở ASEAN về công nghệ vệ tinh (cùng Singapore, Indonesia, Malaysia). Trong lộ trình phát triển ngành công nghệ vũ trụ, Trung tâm Vũ trụ Việt Nam đang thực hiện dự án chế tạo hệ thống vệ tinh LOTUSat-1, sử dụng công nghệ radar khẩu độ tổng hợp do Nhật Bản thiết kế, chế tạo. Đây là vệ tinh có tính ứng dụng cao, dự kiến phóng vào cuối năm 2023.

Trong tám năm qua, những “con rồng nhỏ” của Việt Nam lần lượt sánh vai, bay vào quỹ đạo cùng những vệ tinh khác của các nước. Các nhà khoa học cho rằng, thời gian tới, cần có đầu tư dài hạn, xây dựng các dự án tầm quốc gia và chính sách ưu đãi cho cán bộ trẻ lĩnh vực này để tạo nguồn lực bền vững thực hiện Chiến lược Phát triển và Ứng dụng khoa học và công nghệ vũ trụ đến năm 2030.

Theo Hà Linh/nhandan.vn

https://nhandan.vn/nhan-dinh/buoc-tien-moi-tren-lo-trinh-lam-chu-cong-nghe-ve-tinh-673279/

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia

Thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo quốc gia

(LĐTĐ) Ngày 25/12, tại Hà Nội, Bộ Khoa học và Công nghệ đã chủ trì Phiên họp Ban soạn thảo, Tổ biên tập về Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo.
Vinatex: Phát triển sản xuất kinh doanh, quan tâm chăm lo người lao động

Vinatex: Phát triển sản xuất kinh doanh, quan tâm chăm lo người lao động

(LĐTĐ) Sáng 25/12 tại Hà Nội, Tập đoàn Dệt May Việt Nam (Vinatex) tổ chức gặp mặt báo chí nhằm thông tin kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh và phong trào công nhân lao động năm 2024, kế hoạch năm 2025 tới các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương và địa phương.
“Chuyến xe Công đoàn - Xuân Ất Tỵ 2025” đến với công nhân lao động khó khăn

“Chuyến xe Công đoàn - Xuân Ất Tỵ 2025” đến với công nhân lao động khó khăn

(LĐTĐ) Với phương châm “Không để bất cứ đoàn viên, người lao động nào không có Tết”, ngày 25/12, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) quận Tây Hồ tổ chức chương trình “Chuyến xe Công đoàn - Xuân Ất Tỵ 2025” hỗ trợ cho 94 đoàn viên có hoàn cảnh khó khăn tại 6 doanh nghiệp với tổng số tiền hỗ trợ hơn 65 triệu đồng.
UDIC đoạt Danh hiệu TOP 20 Giải thưởng Sao Vàng đất Việt năm 2024

UDIC đoạt Danh hiệu TOP 20 Giải thưởng Sao Vàng đất Việt năm 2024

(LĐTĐ) Tối 24/12, tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia, Hà Nội đã diễn ra Lễ trao Giải thưởng Sao Vàng đất Việt 2024. UDIC vinh dự đón nhận Danh hiệu TOP 20 Giải thưởng Sao Vàng đất Việt năm 2024.
Xử lý tình trạng tụ tập gây mất an ninh trên các cầu vượt đi bộ

Xử lý tình trạng tụ tập gây mất an ninh trên các cầu vượt đi bộ

(LĐTĐ) Theo Công an thành phố Hà Nội, thời gian gần đây, trên các cầu vượt dành cho người đi bộ xuất hiện tình trạng thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên tụ tập, ca hát, ăn uống gây mất vệ sinh môi trường và tiềm ẩn nguy cơ gây mất an ninh, trật tự. Trước thực trạng trên, lãnh đạo phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội đã chỉ đạo Đội Cảnh sát phản ứng nhanh, ngoài công tác tuần tra kiểm soát, tuyên truyền, giải tỏa, xử lý các điểm vi phạm.
Chủ tịch Quốc hội: Kết hợp hài hòa giữa quản lý hiệu quả với kiến tạo phát triển

Chủ tịch Quốc hội: Kết hợp hài hòa giữa quản lý hiệu quả với kiến tạo phát triển

(LĐTĐ) Chiều 25/12, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã đồng chủ trì Hội nghị quán triệt, triển khai thi hành các luật, nghị quyết được thông qua tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khoá XV.
Nhà hát Múa rối Thăng Long đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba

Nhà hát Múa rối Thăng Long đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba

(LĐTĐ) Ngày 25/12, tại Hà Nội, Nhà hát Múa rối Thăng Long đã tổ chức lễ kỷ niệm 55 năm thành lập (10/10/1969 - 10/10/2024) và đón nhận Huân chương Lao động hạng Ba. Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong đã đến chúc mừng cán bộ, nghệ sĩ, diễn viên, viên chức của Nhà hát trước buổi lễ.

Tin khác

Công nghệ pin đột phá: Vượt qua giới hạn của pin lithium - ion

Công nghệ pin đột phá: Vượt qua giới hạn của pin lithium - ion

(LĐTĐ) Các nhà nghiên cứu tại Đại học New South Wales (UNSW), Úc, vừa công bố bước tiến mới với công nghệ pin proton – một giải pháp thay thế tiềm năng cho pin lithium-ion. Dựa trên vật liệu hữu cơ tiên tiến, loại pin này hứa hẹn cách mạng hóa lĩnh vực lưu trữ năng lượng.
Phát triển hệ thống mới thay thế GPS

Phát triển hệ thống mới thay thế GPS

(LĐTĐ) Các nhà khoa học đang thử nghiệm một giải pháp thay thế hệ thống định vị toàn cầu (GPS), nhằm tạo ra phương án dự phòng khẩn cấp cho những tình huống tín hiệu GPS của máy bay bị nhiễu hoặc gián đoạn. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc đảm bảo an toàn cho các hệ thống điều hướng trên không, giúp các phi công duy trì khả năng điều khiển trong những tình huống khẩn cấp.
Khai mạc Triển lãm các sản phẩm, dịch vụ khởi nghiệp sáng tạo

Khai mạc Triển lãm các sản phẩm, dịch vụ khởi nghiệp sáng tạo

(LĐTĐ) Trong khuôn khổ sự kiện Ngày hội Khởi nghiệp Đổi mới sáng tạo Quốc gia 2024 (Techfest Việt Nam 2024), chiều 26/11, tại Hải Phòng đã diễn ra Lễ khai mạc Triển lãm các sản phẩm, dịch vụ khởi nghiệp sáng tạo. Sự kiện diễn ra trong ba ngày từ 26-28/11/2024 do Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) phối hợp với Ủy ban Nhân dân (UBND) thành phố Hải Phòng tổ chức.
Chung tay phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam

Chung tay phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam

(LĐTĐ) Sáng 21/11, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức họp báo về Ngày hội khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam (TECHFEST) với chủ đề Chung tay phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam.
Apple sắp ra mắt thiết bị nhà thông minh kết hợp AI

Apple sắp ra mắt thiết bị nhà thông minh kết hợp AI

(LĐTĐ) Apple dự kiến sẽ ra mắt một thiết bị nhà thông minh hoàn toàn mới vào tháng 3/2025, mang tên mã J490. Thiết bị này tích hợp công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI), màn hình 6 inch cảm ứng, camera, pin sạc, và loa tích hợp, cho phép người dùng gắn lên tường hoặc đặt ở các bề mặt trong nhà.
Google thử nghiệm tìm kiếm bằng giọng nói liền mạch và phản hồi cực nhanh

Google thử nghiệm tìm kiếm bằng giọng nói liền mạch và phản hồi cực nhanh

(LĐTĐ) Google đang tiến hành thử nghiệm một tính năng mới cho phép người dùng đặt câu hỏi bằng giọng nói, và nhận câu trả lời ngay lập tức, mở ra trải nghiệm tìm kiếm liền mạch, đặc biệt trên thiết bị di động. Tính năng mới này được kỳ vọng sẽ cải thiện đáng kể khả năng tìm kiếm bằng giọng nói của Google, giúp người dùng dễ dàng đặt các câu hỏi tiếp nối mà không cần phải khởi động lại quá trình tìm kiếm.
Trí tuệ nhân tạo (AI) - Bước đột phá giúp hoàn thiện bản đồ não bộ con người

Trí tuệ nhân tạo (AI) - Bước đột phá giúp hoàn thiện bản đồ não bộ con người

(LĐTĐ) Giáo sư Sebastian Seung từ Đại học Princeton (Mỹ), một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực não bộ và AI, nhận định rằng nhờ AI, việc lập bản đồ hoàn chỉnh bộ não con người đã trở thành khả thi trong một tương lai không xa. Theo ông, nếu không có AI, nhân loại sẽ phải mất tới 50.000 năm để giải mã toàn bộ cấu trúc phức tạp của bộ não.
MacBook Pro thế hệ tiếp theo, nâng tầm trải nghiệm người dùng

MacBook Pro thế hệ tiếp theo, nâng tầm trải nghiệm người dùng

(LĐTĐ) Apple tiếp tục gây chú ý với những dự định lớn lao cho dòng sản phẩm MacBook Pro, sau khi vừa ra mắt MacBook Pro M4. Công ty không ngừng phát triển và đã lên kế hoạch cho các cải tiến đáng mong đợi vào năm 2026.
Google Maps tích hợp AI Gemini, sẵn sàng trả lời mọi câu hỏi về địa điểm

Google Maps tích hợp AI Gemini, sẵn sàng trả lời mọi câu hỏi về địa điểm

(LĐTĐ) Google Maps vừa nâng cấp tính năng vượt trội với sự hỗ trợ của AI Gemini, giúp người dùng có trải nghiệm du lịch và khám phá địa điểm thông minh, tiện lợi hơn bao giờ hết.
Meta phát triển nền tảng tìm kiếm AI độc lập

Meta phát triển nền tảng tìm kiếm AI độc lập

(LĐTĐ) Meta đang tiến hành xây dựng một công cụ tìm kiếm AI riêng, giúp nâng cao tính tự chủ trong hệ sinh thái và giảm sự phụ thuộc vào các dịch vụ tìm kiếm bên ngoài như Google và Bing. Động thái này đánh dấu bước đi chiến lược của Meta trong việc phát triển nền tảng tìm kiếm AI độc lập, tối ưu hóa trải nghiệm người dùng trên các nền tảng của mình, bao gồm Facebook và Instagram.
Xem thêm
Phiên bản di động