Bệnh thành tích” trong giáo dục và áp lực học lên học sinh: Khi phụ huynh vừa là nạn nhân, vừa là người góp sức

Đừng để học tập là “cuộc đua” bất tận (Kỳ cuối)

(LĐTĐ) Từ lâu, câu chuyện trường lớp luôn là đề tài “nóng” bất tận, từ khi trẻ vào mẫu giáo tới lớp 1 và các lớp đầu cấp. Đáng nói, xuyên suốt câu chuyện, không ít phụ huynh thường kêu gọi ngành giáo dục giảm tải chương trình học, giảm áp lực học tập song nghịch lý ở chỗ, bản thân họ lại luôn thúc ép con cái. Học hành phải giỏi, thi thố phải có giải, cuối năm phải có thành tích xuất sắc… Những “đích đến” mà phụ huynh đặt ra đã vô tình cuốn con trẻ vào vòng xoáy học, học và học.
dung de hoc tap la cuoc dua bat tan ky cuoi Khi phụ huynh vừa là nạn nhân, vừa là người góp sức: Nỗi khổ kép (Kỳ 1)

Khát khao của người lớn…

Chỉ cần gõ dòng chữ “áp lực thi cử” trên thanh tìm kiếm của Google, mạng xã hội Facebook, có thể dễ dàng nhận được khoảng 18.300.000 kết quả được đưa ra trong 0,41 giây. Hàng loạt bài báo với tiêu đề: “Áp lực thi cử”, “Tự tử vì áp lực thi cử”, “Phát điên vì điểm số”… có thể khiến nhiều người giật mình. Kỳ thực trên phương diện giáo dục, học tập thường có rất ít phụ huynh “bình chân như vại” trước cơn lốc học thêm. Cũng có rất ít phụ huynh sẵn sàng chấp nhận điểm số thấp của con như một lẽ thường… Hệ lụy nhãn tiền là đại bộ phận tấm bằng đại học vẫn là “tấm vé thông hành” vào đời.

Còn nhớ, cách đây ít lâu, bức thư tuyệt mệnh của một nữ sinh 12 tuổi thuộc cấp học THCS tại Hà Tĩnh đã khiến không ít người đau lòng. Cô bé ngoan ngoãn, học giỏi quyết định ra đi sau khi để lại 2 bức thư viết bằng tiếng Anh và tiếng Việt gửi lời xin lỗi đến bạn bè vì từ nay không thể tham gia học tập, vui chơi cùng các bạn trong lớp được nữa. Đáng nói, nguyên nhân của sự việc bắt nguồn từ áp lực học tập. Vì người trong gia đình nặng lời với em trước giờ đi học sau khi giáo viên phản ánh về kết quả học tập giảm sút.

dung de hoc tap la cuoc dua bat tan ky cuoi
Các bậc phụ huynh không nên kỳ vọng thái quá vào con, từ đó áp đặt con phải học hành quá sức. (Ảnh minh họa)

Không nói đâu xa, ngay dịp tổng kết năm học vừa qua, câu chuyện “lạm phát” điểm 10, học sinh giỏi cũng trở thành đề tài bàn thảo gây nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận. Quanh điểm 10, không khó để nhìn thấy bóng dáng của áp lực học tập đang đè nặng. Đáng nói, trên khía cạnh phụ huynh, không ít người không nhận ra bản thân họ đang gây áp lực học tập cho con. Sự kỳ vọng quá lớn lao của cha mẹ cũng là áp lực vô hình làm cho học sinh luôn có cảm giác “bức bối” về việc học hành. Do vậy, ở lứa tuổi “dở dở ương ương” của các em mà không có sự cảm thông, sẻ chia đúng lúc, kịp thời của thầy cô giáo, cha mẹ và người lớn đã vô hình trung tạo ra sự uất ức về tâm lý khiến một bộ phận học sinh không kiểm soát được ý thức, lý trí trước những tình huống xung đột, mâu thuẫn với bạn bè.

Anh H.V.Đ (45 Tuổi, trú tại quận Hà Đông) cho biết: Tôi không gây bất cứ áp lực gì cho con. Nhưng là một người cha khi con mình đạt được thành tích cao, tôi rất tự hào và thường xuyên khen con, khoe con với người này người kia. Có thể vì thế mà cháu cảm thấy buộc phải đạt kết quả học tập cao và bị áp lực.

Tại Hội thảo quốc tế “Xây dựng chiến lược và lập kế hoạch phát triển giáo dục” tổ chức sáng 4/7, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Văn Phúc cho rằng: Trách nhiệm của Bộ GD&ĐT hoàn toàn nằm ở việc cải thiện chất lượng giáo dục cho từng học sinh, và việc thực thi nhiệm vụ này luôn xoay quanh quyền lợi của học sinh.

Để có thể thực sự mang lại lợi ích cho học sinh và giúp các em sẵn sàng cho những cơ hội và thách thức trong thế kỉ 21, Bộ GD&ĐT cần xây dựng kế hoạch hiệu quả cho việc triển khai các trọng tâm giáo dục của Chính phủ để giúp học sinh thành công và cải thiện năng lực cạnh tranh của đất nước.

Tầm nhìn của chúng ta cho nền Giáo dục, theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc là: Chúng ta muốn xây dựng một nền giáo dục chất lượng cao, mang đến cho mỗi công dân Việt Nam cơ hội học tập suốt đời để có thể khám phá và phát huy tối đa năng lực bản thân, nâng cao năng suất lao động và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Chúng ta hy vọng vào một nền giáo dục có thể khơi gợi toàn bộ tiềm năng cá nhân. Và điều đó có nghĩa hệ thống giáo dục của chúng ta phải được thiết kế đa dạng và tạo điều kiện tới từng cá nhân người học. Chúng ta cần một nền giáo dục có thể đáp ứng được yêu cầu của thế giới hiện đại. Chúng ta mong muốn những công dân Việt Nam sáng tạo, có khả năng thích nghi và thích ứng cao. Những yêu cầu đó chỉ có thể đạt được qua những trải nghiệm giáo dục nhằm tập trung phát huy tối đa năng lực của mỗi cá nhân.

Trong hội nghị trực tuyến toàn quốc về bảo đảm an ninh, an toàn trường học và phòng, chống bạo lực học đường do Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa tổ chức mới đây đã chỉ ra, thời gian qua phương pháp dạy học của ngành giáo dục vẫn chủ yếu trang bị kiến thức, nặng về đánh giá kết quả, thành tích theo số lượng (điểm số, số học sinh giỏi, số học sinh lên lớp, số học sinh đoạt giải trong các kỳ thi) mà nhiều trường lớp, nhiều thầy cô giáo ít quan tâm giáo dục thái độ và kỹ năng sống tích cực, nhân văn cho các em. Thế nên, đứng trước một tình huống có vấn đề trong giao tiếp, ứng xử, sinh hoạt, cuộc sống, nhiều em tuy có học lực khá, giỏi nhưng vẫn “lơ ngơ, lác ngác như gà công nghiệp”.

Gánh nặng trên vai con trẻ

Nhìn trên góc độ quản lý giáo dục, hiện có không ít quy định đã trực tiếp hoặc gián tiếp gia tăng áp lực học tập cho học sinh. Chẳng hạn, theo Thông tư 58, Điều 13 tiêu chuẩn xếp loại học kỳ và xếp loại cả năm học theo đó học sinh dễ đạt loại giỏi. Loại giỏi, nếu có đủ các tiêu chuẩn: Điểm trung bình các môn học từ 8,0 trở lên, trong đó điểm trung bình của 1 trong 2 môn Toán, Ngữ văn từ 8,0 trở lên; riêng đối với học sinh lớp chuyên của trường THPT chuyên phải thêm điều kiện điểm trung bình môn chuyên từ 8,0 trở lên; Không có môn học nào điểm trung bình dưới 6,5; Các môn học đánh giá bằng nhận xét đạt loại Đ.

Do tính điểm trung bình môn nên nhiều học sinh chỉ cần siêng học bài các môn: Sử, Địa, Giáo dục công dân để “bù” cho những môn khó Toán, Văn, Tiếng Anh nhằm dễ đạt điểm trung bình các môn học từ 8,0 trở lên. Cần nói thêm rằng với việc dạy học theo định hướng phát triển năng lực của học sinh như một số nước có nền giáo dục phát triển thì những môn học được đánh giá bằng điểm số hiện nay theo thông tư 58 không còn phù hợp.

Trở lại câu chuyện áp lực học tập, chia sẻ với truyền thông, TS Vũ Thu Hương (Giảng viên Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) đưa ra quan điểm rằng chuyện áp lực học tập đối với con trẻ thường xuất phát từ chính gia đình. Nói cách khác, nhiều bậc phụ huynh không nắm rõ mục tiêu học tập của con, mà chỉ chăm chăm chú trọng vào thành tích và điểm số trên lớp khiến con trẻ bị áp lực từ sự kỳ vọng. Một bộ phận cha mẹ còn có tâm lý so bì con cái với các bạn đồng trang lứa, từ đó bắt ép con học để không thua kém bạn bè khiến chúng bị áp chế tinh thần. Chính áp lực này đã dồn lên đứa trẻ. Khi đứa trẻ không đạt được mục tiêu, gặp thất bại, thay vì động viên, cha mẹ thường trách cứ khiến trẻ gia tăng áp lực dẫn đến chới với, tuyệt vọng.

Mở rộng quan điểm này, TS Trần Thành Nam (Chủ nhiệm Khoa Các Khoa học Giáo dục, Đại học Giáo dục - Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng: So với các quốc gia phát triển, chúng ta vẫn đang lo lắng nhiều hơn về việc dạy chữ, dạy tri thức mà chưa để ý nhiều tới sự phát triển sức khỏe tinh thần của các em cũng như việc phát huy tối đa tiềm năng của học sinh. Hiện nay công tác tham vấn học đường đã và đang được triển khai, song số lượng vẫn còn hạn chế. Để giải quyết vấn đề này, phụ huynh cần thời gian để hiểu con có mặt mạnh, yếu ra sao, đồng thời động viên, gieo cho con niềm hy vọng. Từ mục tiêu cụ thể, học sinh sẽ có động lực bên trong để cố gắng không mệt mỏi.

Rõ ràng, đối với các bậc phụ huynh không nên kỳ vọng thái quá vào con, từ đó áp đặt con phải học hành quá sức. Tình yêu thương, quý trọng, niềm tin của cha mẹ dành cho con không nên dừng lại ở những điểm 9, 10 hay những “giải thưởng này, thành tích nọ” con giành được mà quan trọng hơn, cha mẹ cần là động lực, bệ đỡ tinh thần nâng niu từng bước trưởng thành, tiến bộ của con về mọi mặt trong cuộc sống.

P.Thảo

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Phê duyệt, điều chỉnh chủ trương 25 dự án sử dụng vốn đầu tư công cấp Thành phố

Phê duyệt, điều chỉnh chủ trương 25 dự án sử dụng vốn đầu tư công cấp Thành phố

(LĐTĐ) Chiều 29/3, tại kỳ họp thứ 15, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội khoá XVI xem xét, quyết nghị nội dung về Điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công năm 2024; cập nhật, điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm 2021 - 2025 cấp Thành phố và phê duyệt điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án sử dụng vốn đầu tư công.
Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường được bầu là Ủy viên UBND thành phố Hà Nội

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường được bầu là Ủy viên UBND thành phố Hà Nội

(LĐTĐ) Chiều 29/3, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội tiến hành miễn nhiệm và bầu bổ sung Ủy viên Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố; cho thôi nhiệm vụ đại biểu HĐND Thành phố đối với một số cán bộ đã điều chuyển công tác khác.
Sản xuất công nghiệp quý I/2024 tiếp tục đà tăng trưởng mạnh

Sản xuất công nghiệp quý I/2024 tiếp tục đà tăng trưởng mạnh

(LĐTĐ) Tiếp tục đà tăng trưởng từ cuối năm 2023, quý I/2024, sản xuất công nghiệp trong ước tính tăng 6,18% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm trước giảm 0,73%), đóng góp 2,02 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Qua đó, đưa tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2024 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ.
Vì sao đề xuất doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu?

Vì sao đề xuất doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu?

(LĐTĐ) “Nhà nước có vai trò điều tiết, đưa ra công thức, trên công thức đó doanh nghiệp tự tính toán trên cơ sở các chi phí thực tế để đưa ra mức giá phù hợp, nhưng không vượt giá trần”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân chia sẻ về đề xuất để doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu.
LĐLĐ Thành phố Hà Nội và LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm triển khai công tác công đoàn

LĐLĐ Thành phố Hà Nội và LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm triển khai công tác công đoàn

(LĐTĐ) Ngày 29/3, Đoàn công tác của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Thành phố Hà Nội do đồng chí Phạm Quang Thanh - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Thành ủy viên, Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã đến thăm, học tập, trao đổi kinh nghiệm công tác Công đoàn với LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh.
Khẩn trương hoàn chỉnh Quy hoạch Thủ đô để trình Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ

Khẩn trương hoàn chỉnh Quy hoạch Thủ đô để trình Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ

(LĐTĐ) Chiều 29/3, sau một ngày làm việc khẩn trương, tập trung, nghiêm túc, dân chủ và hiệu quả, kỳ họp chuyên đề - kỳ họp thứ 15 Hội đồng nhân dân (HĐND) Thành phố đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra và thành công tốt đẹp.
Hà Nội: Ban hành 27 danh mục dịch vụ sự nghiệp công lĩnh vực khoa học và công nghệ

Hà Nội: Ban hành 27 danh mục dịch vụ sự nghiệp công lĩnh vực khoa học và công nghệ

(LĐTĐ) Chiều 29/3, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết Ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) của thành phố Hà Nội.

Tin khác

Tháng 3/2024, khách du lịch đến Hà Nội đạt 2,26 triệu lượt

Tháng 3/2024, khách du lịch đến Hà Nội đạt 2,26 triệu lượt

(LĐTĐ) Ngày 29/3, Sở Du lịch Hà Nội thông tin, tổng khách du lịch đến Hà Nội đạt 2,26 triệu lượt khách, tăng 7,1% so với cùng kỳ năm 2023.
Điều kiện để được miễn thi ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024

Điều kiện để được miễn thi ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024

(LĐTĐ) Từ 22/4/2024, Thông tư 02/2024/TT-BGDĐT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT), chính thức có hiệu lực.
Hà Nội giảm mức thu học phí từ năm học 2023 - 2024

Hà Nội giảm mức thu học phí từ năm học 2023 - 2024

(LĐTĐ) Ngày 29/3, tại Kỳ họp thứ 15, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua quy định mức thu học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập trên địa bàn, thay thế Nghị quyết số 03/2023/NQ-HĐND được ban hành vào ngày 4/7/2023. Theo đó mức thu học phí từ năm học 2023 - 2024 sẽ giảm đáng kể.
Trường Đại học Khoa học Tự nhiên tuyển sinh lớp 10 THPT chuyên năm 2024

Trường Đại học Khoa học Tự nhiên tuyển sinh lớp 10 THPT chuyên năm 2024

(LĐTĐ) Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), vừa công bố thông tin tuyển sinh vào lớp 10 của Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (KHTN) cho năm học 2024.
Nỗ lực đưa thương hiệu tương truyền thống vươn xa

Nỗ lực đưa thương hiệu tương truyền thống vươn xa

(LĐTĐ) Với mong muốn giữ nghề truyền thống của quê hương, tạo thêm việc làm cho lao động tại địa phương và đưa thương hiệu tương Việt Hùng (Đông Anh) trở thành sản phẩm uy tín, Hội Liên hiệp Phụ nữ xã Việt Hùng đã chủ động thành lập mô hình hỗ trợ phụ nữ phát triển kinh tế hộ gia đình thông qua việc thành lập Tổ liên kết sản xuất tương.
Hà Nội: 2 trường THPT tuyển sinh lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài

Hà Nội: 2 trường THPT tuyển sinh lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài

(LĐTĐ) Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) năm học 2024-2025 đã được Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội phê duyệt, để được trúng tuyển vào lớp 10 chương trình đào tạo song bằng tú tài học chương trình THPT quốc gia Việt Nam và tú tài Anh quốc (chứng chỉ A-level), thí sinh sẽ phải trải qua 2 vòng thi tuyển.
Mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường công lập

Mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường công lập

(LĐTĐ) Trong kỳ tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) công lập không chuyên năm học 2024 - 2025 tại Hà Nội, mỗi học sinh được đăng ký nguyện vọng dự tuyển vào tối đa 3 trường THPT công lập.
Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

Khen thưởng nữ điều dưỡng ép tim cứu du khách nước ngoài

(LĐTĐ) Chiều 28/3, điều dưỡng Đặng Thị Hạ, 29 tuổi, người ép tim cứu sống du khách nước ngoài bị ngừng tim trong nhà hàng, được lãnh đạo Bệnh viện Bạch Mai khen thưởng.
Tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội: Thí sinh thi các môn chuyên vào ngày 10/6

Tuyển sinh vào lớp 10 tại Hà Nội: Thí sinh thi các môn chuyên vào ngày 10/6

Theo Kế hoạch tuyển sinh vào lớp 10 Trung học phổ thông (THPT) năm học 2024 - 2025 của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, ngay sau khi kết thúc hai ngày thi vào các trường THPT công lập không chuyên (ngày 8 - 9/6), các thí sinh đăng ký dự tuyển vào lớp 10 chuyên thuộc các trường THPT chuyên và có lớp chuyên sẽ làm bài thi các môn chuyên vào ngày 10/6.
TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

TP.HCM: 90% chó mèo đã được tiêm phòng bệnh dại

(LĐTĐ) TP.HCM là địa phương duy nhất đạt chứng nhận vùng an toàn dịch bệnh động vật đối với bệnh dại ở cấp tỉnh (toàn bộ thành phố, với tỷ lệ tiêm phòng bệnh dại đạt trên 90% tổng đàn chó mèo).
Xem thêm
Phiên bản di động