Kỷ niệm 62 năm ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2016)

Bác sĩ Trần Duy Hưng: Chủ tịch Thành phố của dân, vì dân

Bác sĩ Trần Duy Hưng sinh ngày 16/01/1912 tại phố Hàng Bông Thợ Nhuộm. Ông chính tên là Phạm Thư. Quê nội ở thôn Hòe Thị (làng Canh) nay thuộc phường Phương Canh, huyện Nam Từ Liêm, Hà Nội. Ông nội của ông là một lương y nổi tiếng. Bố ông là một công chức mẫn cán.
bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527 Thủ tướng phê chuẩn ông Nguyễn Đức Chung làm Chủ tịch thành phố Hà Nội
bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527 Đẩy nhanh thi công các công trình trọng điểm đảm bảo cấp điện an toàn, ổn định
bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527 TPHCM: Chủ tịch thành phố thả cá, người dân nhộn nhịp câu

Hồi trẻ Trần Duy Hưng là học sinh Trường Bưởi (nay là Trường Chu Văn An). Sau ông vào học Đại học Y Hà Nội. Ông tích cực tham gia các phong trào thanh niên, sinh viên, có uy tín trong giới nhân sĩ, trí thức, là lãnh tụ phong trào Hướng đạo sinh Bắc kỳ dưới sự dẫn dắt của Huynh trưởng (anh cả) Hoàng Đạo Thúy.

Năm 1939 ông tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội với thành tích xuất sắc. Cùng thời ông có các ông Tôn Thất Tùng, Phạm Ngọc Thạch. Ở tuổi 30 tuổi, Trần Duy Hưng đã là một bác sĩ đa khoa nổi tiếng. Ông cùng gia đình mở một bệnh viện đa khoa tại số 73 phố Thợ Nhuộm. Bà Trần Thị Mỹ em gái ông làm y tá kiêm hộ sinh. Bệnh viện của ông chữa bệnh miễn phí cho người nghèo. Nơi đây cũng là địa chỉ “bí mật” che giấu cán bộ trước cách mạng ngay giữa lòng thành phố. Đỗ Nhuận, Văn Cao, Nguyễn Đình Thi v.v.. mỗi lần bị địch truy lùng lại vào bệnh viện Thợ Nhuộm làm “bệnh nhân bất đắc dĩ”.

Sau ngày Nhật đảo chính Pháp, với tiếng tăm và uy tín của ông trong giới nhân sĩ, trí thức, thanh niên, người dân Hà nội. Bảo Đại mời ông ra làm Bộ trưởng Thanh niên nhưng ông từ chối.

bac si tran duy hung chu tich thanh pho cua dan vi dan 43527
Bác sĩ Trần Duy Hưng cùng đoàn quân về tiếp quản Thủ đô.

Phẩm chất tốt đẹp, lòng nhân ái, tính yêu nước thương dân cao cả của Bác sĩ Trần Duy Hưng được Chủ tịch Hồ Chí Minh quý mến, tin tưởng. Một tuần sau ngày cướp chính quyền (19/8/1945) Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đến thăm nhà bác sĩ Trần Duy Hưng. Trong bữa cơm thân mật tại 73 phố Thợ Nhuộm. Bác Hồ đã đề nghị bác sĩ Trần Duy Hưng đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội. Bác sĩ Trần Duy Hưng thưa với Bác: “Cảm ơn cụ. Mong cụ chọn người xứng đáng hơn vì tôi chỉ biết khám chữa bệnh không quen làm lãnh đạo". Chủ tịch Hồ Chí Minh bảo: “Bản thân tôi cũng chưa bao giờ lãnh đạo một đất nước. Chúng ta phải vừa làm vừa học thôi”. Sau những đêm ngày suy nghĩ sâu lắng lời tâm sự chân tình của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Bác sỹ Trần Duy Hưng nhận lời. Từ ngày 30/8/1945 ở tuổi 33, ông đảm nhận chức vụ Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội.

Ngày 6/1/1946 nhân dân cả nước nô nức đi bầu cử đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội lựa chọn được 6 đại biểu. Người cao phiếu nhất là Chủ tịch Hồ Chí Minh, người cao phiếu thứ hai là bác sỹ Trần Duy Hưng.

Sau khi Pháp đánh chiếm Hà Nội. Bác sỹ Trần Duy Hưng theo chính phủ lên chiến khu Việt Bắc giữ chức Thứ trưởng Bộ Nội Vụ (từ tháng 4/1947 đến năm 1954).

Tháng 6/1954 ông làm Thứ trưởng Bộ Y tế. 10/10/1954 Giải phóng Thủ đô, bác sỹ Trần Duy Hưng trở về Hà Nội, ông đảm đương nhiệm vụ Phó Chủ tịch Ủy ban quân chính Hà Nội rồi trở lại chức danh Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội (4/11/1954).

Là một Chủ tịch Thủ đô của cả nước, ông luôn nhớ lời khuyên của Bác “Chúng ta phải vừa học, vừa làm thôi”.

Những năm 60 thế kỷ 20, trong phong trào diệt giặc dốt, ông thường cùng cụ Hồ Đắc Điềm (phụ trách bình dân học vụ), đạp xe đạp đến từng lớp học bình dân ngồi lặng lẽ xem mọi người dạy và học.

Để nâng cao đời sống người dân, ông sát sao khuyến khích dẫn dắt nền nông nghiệp thành phố đạt năng suất lúa Hà Nội cao nhất miền Bắc (trước cả Thái Bình). Ngành Chăn nuôi, trồng rau, hoạt động thương nghiệp cũng đứng đầu cả nước. Những năm tháng chiến tranh, Hà nội là nơi có thanh niên lên đường nhập ngũ nhiều nhất. Ông có 2 con trai Trần Quốc Ân, Trần Chiến Thắng đều xung phong nhập ngũ vào chiến trường đánh giặc.

Ông thường tự lái xe đi khắp nơi giải quyết công việc kiểm tra chống lụt, bảo vệ đê điều. Biết nhà máy dệt 8/3 thiếu điện, nhà máy cơ khí thiếu nguyên liệu, ông lái xe đến tận nơi tìm cách tháo gỡ. Năm tháng Hà Nội bị máy bay Mỹ ném bom, ông tự lái xe đến nơi có nhà đổ, người chết, bị thương cùng y tá, bác sĩ băng bó chăm sóc người bị nạn.

Điều đáng nói suốt những tháng năm làm Chủ tịch UBNDTP. Hà Nội ông chưa từng có thư ký giúp việc, nên ông tự soạn thảo công văn, thư từ, bài phát biểu.

Suốt 15 năm ông không hề biết lương hàng tháng bao nhiêu, khi cán bộ dưới quyền phát hiện lương ông chỉ bằng lương Thứ trưởng (đáng ra phải là lương Bộ trưởng) khi tăng lương ông cũng không quan tâm.

Ông tập hợp những trí thức tư sản yêu nước: Trần Văn Lai, Khuất Duy Tiến, Nghiêm Tử Trinh, Trinh Văn Bôn cùng nhau đóng góp công sức, tài năng trí tuệ cho sự nghiệp phát triển thành phố lớn mạnh. Với tâm hồn, tình yêu mãnh liệt, ông khát khao thành phố quay mặt ra sông Hồng hòa mình để con sông thành thực thể của Thủ đô thân yêu.

Vị Chủ tịch thành phố là người luôn vì dân, quý trọng yêu mến nhân dân. Có một hôm khi đi qua Hồ Gươm thấy một anh công an trẻ quát tháo bà hàng rong rồi cầm chiếc mẹt đựng bánh, kẹo, khoai lạc của bà hất xuống đất. Chủ tịch Trần Duy Hưng đến trước mặt anh công an và nói “Nếu bà cụ bán hàng là mẹ đẻ của anh thì anh có dám làm như thế không”. Anh công an phải cúi xuống nhặt bánh kẹo, khoai, lạc, xếp lại tử tế bưng lên đưa trả lại bà bán hàng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp nói về bác sỹ Trần Duy Hưng: “Ông là người của nhân dân, vì nhân dân, một trí thức để lại tấm gương sáng cho thế hệ trí thức hôm nay và mai sau noi theo”.

Năm 1999 để tưởng nhớ công lao của vị Chủ tịch Ủy ban hành chính Hà Nội, bác sỹ Trần Duy Hưng người đã 25 năm giữ cương vị trọng trách lãnh đạo thành phố trải qua cuộc chiến tranh khốc liệt và những tháng năm nỗ lực xây dựng Thủ đô Hà Nội vững mạnh. Thành phố quyết định đặt tên đường Trần Duy Hưng. Đường Trần Duy Hưng dài 1,6km tiếp nối đường Nguyễn Chí Thanh (trong cuộc bình chọn do Bộ Giao thông Vận tải tổ chức, đây là con đường đẹp nhất Việt Nam năm 2001 và 2003) trục đường Đông Tây của thành phố từ Hồ Tây đến đại lộ Thăng Long, đường Trần Duy Hưng nằm trên một chuỗi dài những con phố xanh mát, thông thoáng, hiện đại, nhộn nhịp, tấp nập suốt ngày đêm.

Lê Nhật Tăng

Bài viết cùng chủ đề

70 năm ngày Giải phóng Thủ đô

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Nhận thức mới, tư duy mới về vị thế, vai trò của Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên mới

Nhận thức mới, tư duy mới về vị thế, vai trò của Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên mới

Ngày 19/12, Thành ủy Hà Nội phối hợp với Bộ Biên tập Tạp chí Cộng sản tổ chức Hội thảo khoa học Thủ đô Hà Nội trong kỷ nguyên phát triển mới.
Nâng cao chất lượng nắm bắt, định hướng dư luận xã hội trong hệ thống MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội

Nâng cao chất lượng nắm bắt, định hướng dư luận xã hội trong hệ thống MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, dư luận xã hội hình thành và lan tỏa nhanh trên không gian mạng, đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với công tác nắm bắt, phân tích và định hướng dư luận. Tọa đàm “Nâng cao chất lượng công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội trong hệ thống Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội” do Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức sáng 19/12 là diễn đàn quan trọng để đánh giá thực tiễn, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp phù hợp trong tình hình mới.
Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng chính thức khởi công, mở ra hướng phát triển đô thị bền vững cho Hà Nội

Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng chính thức khởi công, mở ra hướng phát triển đô thị bền vững cho Hà Nội

Lễ khởi công Dự án đầu tư xây dựng Trục Đại lộ cảnh quan sông Hồng sáng 19/12 đánh dấu bước khởi đầu quan trọng trong quá trình hiện thực hóa một trong những dự án hạ tầng đô thị quy mô lớn nhất Hà Nội trong nhiều thập kỷ, góp phần tạo dựng diện mạo đô thị mới, không gian xanh - văn hóa - kinh tế dọc sông Hồng và nền tảng cho sự phát triển lâu dài của Thủ đô.
Hà Nội: Khởi công dự án hơn 4.600 tỷ đồng, quyết tâm hồi sinh sông Tô Lịch

Hà Nội: Khởi công dự án hơn 4.600 tỷ đồng, quyết tâm hồi sinh sông Tô Lịch

Sáng 19/12, Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hà Nội phối hợp cùng Tập đoàn Sun Group tổ chức Lễ khởi công Dự án cải tạo, chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch tại phường Nghĩa Đô. Đây là công trình trọng điểm nhằm hiện thực hóa quyết tâm cải thiện môi trường, nâng cao chất lượng sống cho nhân dân và tạo điểm nhấn kiến trúc, cảnh quan hiện đại cho Thủ đô.
Bộ Khoa học và Công nghệ khai trương Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả

Bộ Khoa học và Công nghệ khai trương Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả

Ngày 19/12, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Lễ khai trương Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả dấu mốc có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, hướng tới xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả. Đây cũng là công trình thiết thực chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Khánh thành Dự án mở rộng nhà ga T2 Nội Bài, nâng công suất lên 15 triệu khách/năm

Khánh thành Dự án mở rộng nhà ga T2 Nội Bài, nâng công suất lên 15 triệu khách/năm

Được khởi công từ tháng 5/2024, Dự án mở rộng Nhà ga hành khách quốc tế T2 - Cảng hàng không quốc tế Nội Bài đã cán đích chỉ sau hơn 18 tháng thi công. Công trình giúp nâng tổng diện tích sàn nhà ga lên hơn 200.000m², nâng công suất khai thác từ 10 triệu lên 15 triệu hành khách/năm (có thể phục vụ lên tới 18 triệu khách/năm).
Cầu Vân Phúc động lực mới thúc đẩy liên kết vùng Thủ đô

Cầu Vân Phúc động lực mới thúc đẩy liên kết vùng Thủ đô

Dự án đầu tư xây dựng cầu Vân Phúc bắc qua sông Hồng với tổng mức đầu tư hơn 3.400 tỷ đồng không chỉ giải quyết bài toán kết nối giao thông mà còn mở ra trục liên kết mới giữa Hà Nội và các tỉnh trung du, miền núi phía Bắc. Đây chính là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội, mở rộng không gian đô thị và lan tỏa tăng trưởng cho khu vực phía Tây Bắc Thủ đô.

Tin khác

Bộ Khoa học và Công nghệ khai trương Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả

Bộ Khoa học và Công nghệ khai trương Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả

Ngày 19/12, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Lễ khai trương Bộ phận Tiếp nhận và Trả kết quả dấu mốc có ý nghĩa quan trọng trong tiến trình đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp, hướng tới xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại, hiệu quả. Đây cũng là công trình thiết thực chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.
Tổng Bí thư Tô Lâm dự Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác Tuyên giáo và Dân vận

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác Tuyên giáo và Dân vận

Ngày 19/12, tại Hà Nội, Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tổ chức Hội nghị toàn quốc tổng kết công tác Tuyên giáo và Dân vận năm 2025, triển khai nhiệm vụ năm 2026. Tổng Bí thư Tô Lâm dự và phát biểu chỉ đạo hội nghị.
Khởi công Dự án Khu đô thị thể thao Olympic tại Hà Nội

Khởi công Dự án Khu đô thị thể thao Olympic tại Hà Nội

Ngày 19/12, Hà Nội ghi dấu một cột mốc mới trong lịch sử phát triển đô thị khi "siêu dự án" Khu đô thị thể thao Olympic chính thức khởi công. Với quy mô hơn 9.000 ha, tổng vốn đầu tư trên 925.000 tỷ đồng dự án được kỳ vọng sẽ tạo nên một không gian thể thao - đô thị hiện đại, mang tầm vóc quốc tế, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng Thủ đô Văn minh - Hiện đại - Hạnh phúc. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự lễ khởi công. Cùng dự có đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội, các đồng chí lãnh đạo các bộ, ban ngành Trung ương và thành phố Hà Nội.
Thủ tướng gửi thư chúc mừng Đội tuyển bóng đá nam U22 và Đội tuyển nữ Futsal quốc gia giành Huy chương vàng SEA Games

Thủ tướng gửi thư chúc mừng Đội tuyển bóng đá nam U22 và Đội tuyển nữ Futsal quốc gia giành Huy chương vàng SEA Games

Tối 18/12, ngay sau khi Đội tuyển bóng đá nam U22 và Đội tuyển nữ Futsal quốc gia Việt Nam xuất sắc giành Huy chương Vàng SEA Games 33, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gửi thư chúc mừng thành tích tuyệt vời của Ban Huấn luyện và các Đội tuyển.
Báo Lao động Thủ đô đoạt giải Khuyến khích Giải Diên Hồng lần thứ tư

Báo Lao động Thủ đô đoạt giải Khuyến khích Giải Diên Hồng lần thứ tư

Tối 18/12, Lễ trao Giải báo chí toàn quốc về Quốc hội và Hội đồng nhân dân (Giải Diên Hồng) lần thứ tư - năm 2026 với chủ đề “80 năm Quốc hội Việt Nam” được tổ chức tại Cung Văn hóa Lao động Hữu nghị Việt - Xô. Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn dự và phát biểu tại lễ trao giải.
Hành động quyết liệt để khoa học công nghệ trở thành nguồn lực mới

Hành động quyết liệt để khoa học công nghệ trở thành nguồn lực mới

Sơ kết một năm thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW, 5 năm cải cách hành chính và 4 năm triển khai Đề án 06, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là lựa chọn chiến lược, động lực then chốt để Việt Nam tăng trưởng nhanh, bền vững, hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao.
THACO sẽ đầu tư vào Hưng Yên dự án trồng lúa theo mô hình cánh đồng mẫu lớn

THACO sẽ đầu tư vào Hưng Yên dự án trồng lúa theo mô hình cánh đồng mẫu lớn

Sáng 18/12, tại trụ sở Tỉnh ủy Hưng Yên, ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy đã chủ trì buổi làm việc với Công ty Cổ phần Tập đoàn Trường Hải (THACO).
Bộ trưởng Bộ Công an và Bí thư Thành ủy Hà Nội trải nghiệm các mô hình chuyển đổi số của Công an Thủ đô

Bộ trưởng Bộ Công an và Bí thư Thành ủy Hà Nội trải nghiệm các mô hình chuyển đổi số của Công an Thủ đô

Trong khuôn khổ Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Công an thành phố Hà Nội, Đại tướng Lương Tam Quang - Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an và Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc đã tham quan khu trưng bày “10 dấu ấn nổi bật” cùng các gian hàng công nghệ. Sự kiện không chỉ nhìn lại một năm công tác mang tính bước ngoặt lịch sử mà còn khẳng định vị thế tiên phong của Công an Thủ đô trong việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và chuyển đổi số toàn diện vì sự bình yên của nhân dân.
Báo chí là “lá chắn nhận thức” trong bảo đảm an ninh, an toàn không gian mạng

Báo chí là “lá chắn nhận thức” trong bảo đảm an ninh, an toàn không gian mạng

Hội thảo là diễn đàn trao đổi, nhận diện toàn diện các rủi ro, đồng thời đề xuất giải pháp đồng bộ để bảo vệ an toàn cho người dùng và hệ thống tài chính - ngân hàng.
Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam đạt thành tích tại SEA Games 33

Thủ tướng Phạm Minh Chính chúc mừng đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam đạt thành tích tại SEA Games 33

Ngay sau trận chung kết Bóng đá nữ SEA Games 33 giữa đội tuyển Việt Nam và đội tuyển Philippines, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gửi Thư chúc mừng Ban huấn luyện và các cầu thủ đội tuyển bóng đá nữ Quốc gia.
Xem thêm
Phiên bản di động