Xét xử nhóm đối tượng giúp phạm nhân trốn trại bằng giấy giám định tâm thần giả

Các bị cáo gồm: Vì Thị Hiếu (sinh năm 1986, trú tại tập thể Thanh Xuân Bắc, quận Thanh Xuân, Hà Nội); Hoàng Văn Sứng (sinh năm 1985, trú tại xã Tống Phan, huyện Phù Cư, Hưng Yên); Ngô Việt Dũng (sinh năm 1995, trú tại xã Đại An, huyện Thanh Ba, Phú Thọ) và Tăng Văn Tuấn (sinh năm 1979, trú tại phường Khương Thượng, quận Đống Đa, Hà Nội).

Nguyễn Thị Mai Anh (42 tuổi, trú quận Thanh Xuân, Hà Nội) được xác định chủ mưu vụ án. Tuy nhiên, người phụ nữ này mắc bệnh tâm thần nên cơ quan tố tụng tạm đình chỉ vụ án, bắt buộc Mai Anh đi chữa bệnh.

Theo bản án, năm 2016, Mai Anh bị Công an thành phố Hà Nội khởi tố về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Do mắc bệnh tâm thần nên bị can được đưa đến Viện Pháp y tâm thần Trung ương. Lợi dụng việc này, giữa năm 2016, bị can trốn ra ngoài rồi chỉ đạo Hiếu làm giả các loại giấy tờ giám định tâm thần cho một số phạm nhân thụ án tại Trại giam Thanh Lâm và Trại giam số 5 (cùng ở tỉnh Thanh Hóa).

Theo yêu cầu của Mai Anh, Hiếu đã thuê bị cáo Sứng dùng máy móc, thiết bị để làm giả giấy tờ, con dấu của các đơn vị Trại tạm giam số 1 (Hà Nội), Tòa án nhân dân Cấp cao, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội và Tóa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa. Những giấy tờ giả này ghi các phạm nhân có dấu hiệu mắc bệnh tâm thần. Mục đích để lãnh đạo các cơ quan trên cho đi trưng cầu giám định.

Để hoàn thiện hồ sơ của phạm nhân được đưa đi giám định, Mai Anh tiếp tục chỉ đạo Vì Thị Hiếu thuê Hoàng Văn Sứng làm giả giấy bảo lãnh của người nhà phạm nhân, tạo con dấu giả của chính quyền địa phương. Sau đó, Mai Anh cùng Ngô Việt Dũng viết xác nhận lên các giấy tờ này.

Đối với Tăng Văn Tuấn, tòa sơ thẩm xác định sau khi nhóm của Mai Anh làm giả giấy giới thiệu của Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Tuấn sử dụng các giấy này, mạo danh là cán bộ của tòa án đến viện tâm thần để theo dõi quá trình giám định cho các phạm nhân.

Sau khi hoàn thành giám định, Mai Anh tiếp tục làm giả giấy giới thiệu và mạo danh cán bộ Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa, đến Viện Pháp y tâm thần Trung ương lấy kết quả. Tiếp đó, Mai Anh cùng Hiếu và Sứng làm giả các kết quả, sửa nội dung trên giấy tờ thể hiện các phạm nhân đều mắc bệnh về tâm thần.

Hội đồng xét xử kết luận trong các năm 2017 - 2019, Mai Anh cùng các bị cáo đã làm giả 42 con dấu, tài liệu của nhiều cơ quan, tổ chức liên quan việc giám định tâm thần cho nhiều phạm nhân ở 2 trại giam thuộc Bộ Công an.

Quá trình điều trị bắt buộc, 6 người lợi dụng sơ hở của cơ sở y tế để bỏ trốn gồm Phùng Anh Thái (can tội giết người, án 29 năm tù); Trịnh Hoàng Lan (can tội giết người, án 18 năm tù); Nguyễn Quốc Khánh (can tội đưa hối lộ, tổ chức đánh bạc, đánh bạc với án 27 năm, 9 tháng, 2 ngày tù); Phạm Văn Kiên (can tội vận chuyển trái phép ma túy, án tù chung thân); Lê Hoàng Châu (can tội tàng trữ trái phép ma túy, án 15 năm tù); Trần Thế Phúc (can tội chống người thi hành công vụ, án 42 tháng tù).

Đặc biệt, có 2 phạm nhân sau khi bỏ trốn lại tiếp tục phạm tội nghiêm trọng trở lên. Số này gồm, Phạm Văn Kiên, người bị lĩnh án về ma túy - lại tiếp tục phạm tội vận chuyển trép ma túy; kẻ giết người Phùng Anh Thái bỏ trốn năm 2019, sau đó phạm tội đánh bạc, bị công an bắt giữ.

Trong số 6 người bỏ trốn nói trên, đến nay chỉ còn Lê Hoàng Châu chưa bị bắt và cũng chưa về trại giam thi hành án.

Quá trình điều tra vụ án này, Nguyễn Thị Mai Anh có biểu hiện mắc bệnh tâm thần nên ngày 28/5/2020, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội đã trưng cầu giám định pháp y tâm thần đối với đối tượng này.

Ngày 1/7/2020, Trung tâm Giám định Pháp y tâm thần khu vực miền núi phía Bắc kết luận “Nguyễn Thị Mai Anh bị rối loạn cảm xúc lưỡng cực hiện tại giai đoạn trầm cảm nặng, có các triệu chứng loạn thần, mất khả năng nhận thức và mất khả năng điều khiển hành vi”.

Ngày 10/7/2020, Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội ra quyết định bắt buộc chữa bệnh tâm thần đối với Nguyễn thị Mai Anh. Cùng ngày, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hà Nội ra quyết định tạm đình chỉ điều tra vụ án hình sự đối với bị can Nguyễn Thị Mai Anh và đưa đối tượng này đi bắt buộc chữa bệnh tại Viện Pháp y tâm thần Trung ương.

Liên quan đến vụ án, cơ quan điều tra xác định, đối với hành vi vi phạm pháp luật của các cán bộ thuộc Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa, Viện Pháp y tâm thần Trung ương, Bệnh viện Tâm thần Trung ương... do hết thời hạn điều tra nên Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra quyết định tách vụ án hình sự để tiếp tục điều tra làm rõ và xử lý sau.

Tại phiên toà, các bị cáo đều thừa nhận hành vi phạm tội của mình. Từ đó, Hội đồng xét xử quyết định tuyên phạt bị cáo Vì Thị Hiếu 5 năm tù, bị cáo Hoàng Văn Sứng 4 năm tù và bị cáo Ngô Việt Dũng 2 năm tù cùng về tội “Làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Bị cáo Tăng Văn Tuấn bị tuyên phạt 2 năm, 6 tháng tù về tội “Sử dụng con dấu, tài liệu giả của cơ quan, tổ chức”.