Xây dựng và hoàn thiện pháp luật, thể chế theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền

Chính phủ đã dành trọn 1 ngày để thảo luận, xem xét 7 đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh gồm: Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên Hợp quốc; Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Luật Dẫn độ; Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ; Luật Tương trợ tư pháp về dân sự; Luật Quản lý phát triển đô thị; Pháp lệnh Quản lý, bảo vệ Khu Di tích Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đồng thời, Chính phủ cũng cho ý kiến về việc tiếp thu, chỉnh lý, hoàn thiện các dự án luật Luật Đất đai (sửa đổi) và Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

Chính phủ đã nghe tờ trình tóm tắt đề nghị xây dựng; báo cáo tiếp thu ý kiến thẩm định; tổng hợp ý kiến của các bộ, ngành; xem xét về quy trình, thủ tục chuẩn bị; các yêu cầu, nguyên tắc xây dựng luật, pháp lệnh; tính đồng bộ, thống nhất với các quy định pháp luật có liên quan; tham khảo kinh nghiệm quốc tế; đồng thời phân tích sâu các vấn đề căn cơ và còn có ý kiến khác nhau tại các dự án luật, pháp lệnh.

Sau khi nghe các ý kiến thảo luận và cho ý kiến về từng dự án luật, đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh, kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận, đánh giá cao ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, sát thực tiễn, nghiêm túc tiếp thu, giải trình cặn kẽ, có cơ sở với tinh thần xây dựng cao của các thành viên Chính phủ cũng như sự phối hợp giữa các bộ, ngành trong xây dựng pháp luật; khẳng định quyết tâm của Chính phủ trong thực hiện 3 đột phá chiến lược, trong đó có đột phá về xây dựng, hoàn thiện thể chế.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật tháng 12/2023 - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng cảm ơn sự phối hợp của các ủy ban của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ; đề nghị các bộ, ngành tiếp thu nghiêm túc, đầy đủ ý kiến các thành viên Chính phủ, các cơ quan của Quốc hội, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, dành nhiều thời gian, công sức và tâm huyết để hoàn thiện các dự án luật, nhất là đối với dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), trình Quốc hội bảo đảm tiến độ, chất lượng.

Thủ tướng cho biết, trong 12 tháng năm 2023, Chính phủ và các bộ, ngành, cơ quan đã nỗ lực đầu tư công sức xứng tầm và làm được nhiều việc cho đột phá chiến lược về hoàn thiện thể chế. Trong đó, Chính phủ đã tổ chức 10 phiên họp chuyên đề về xây dựng pháp luật.

Theo Thủ tướng, tuy đạt nhiều kết quả, song vẫn còn nhiều vấn đề cần làm để hoàn thiện thể chế, khơi thông nguồn lực phục vụ phát triển nhanh, bền vững, nhất là trong bối cảnh nhiều vấn đề mới phát sinh hoặc quy định chưa theo kịp thực tiễn hiện nay.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, các thành viên Chính phủ phải tiếp tục coi trọng, đổi mới và đầu tư nhiều hơn nữa cho công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế (về lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, đầu tư về nguồn nhân lực, đầu tư về cơ sở vật chất) để thúc đẩy quá trình xây dựng thể chế nhanh, kịp thời, đặc biệt coi trọng chất lượng nhằm khơi thông, tháo gỡ những vướng mắc và thúc đẩy quá trình phát triển theo kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa với bước đi, lộ trình, bước chuyển tiếp phù hợp.

Trong đó, tăng cường vai trò người đứng đầu, bộ trưởng, trưởng ngành trực tiếp chỉ đạo công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế trong lĩnh vực quản lý; tăng cường kỷ luật, kỷ cương, chống tham nhũng, tiêu cực trong xây dựng chính sách, bảo đảm tiến độ, chất lượng xây dựng, trình dự án, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; tiếp tục rà soát, kịp thời sửa đổi, bổ sung quy định pháp luật, nâng cao năng lực phản ứng chính sách trong bối cảnh tình hình mới.

Toàn cảnh Hội nghị - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Thủ tướng lưu ý, phải tăng cường sự phối hợp giữa các bộ, ngành, cơ quan; phối hợp chặt chẽ, chia sẻ, lắng nghe ý kiến của các cơ quan, Ủy ban của Quốc hội, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội; lắng nghe ý kiến của các chuyên gia, nhà khoa học, người có tâm huyết, ý kiến của nhân dân và tiếp thu, chắt lọc kinh nghiệm quốc tế áp dụng phù hợp vào điều kiện, hoàn cảnh đất nước.

Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh yêu cầu xây dựng và hoàn thiện pháp luật, thể chế theo hướng tăng cường phân cấp, phân quyền gắn với phân bổ nguồn lực phù hợp và tăng cường kiểm tra, giám sát với tinh thần thiết kế chính sách phải thông thoáng nhưng phải có công cụ để giám sát, kiểm tra; cắt giảm tối đa thủ tục, giảm tối đa chi phí không cần thiết cho người dân, doanh nghiệp, giảm chi phí đầu vào, tăng tính cạnh tranh cho sản phẩm, doanh nghiệp và nền kinh tế.

Trước mắt, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành quyết liệt thực hiện chương trình công tác về xây dựng pháp luật còn lại của năm 2023; khẩn trương xây dựng, ban hành hoặc trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh còn nợ đọng, những văn bản có hiệu lực từ 1/1/2024; điều chỉnh và triển khai thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024; chuẩn bị chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025. Đặc biệt, phối hợp chặt chẽ với Văn phòng Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội để chuẩn bị các hồ sơ tài liệu và tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đối với các nhiệm vụ phục vụ Kỳ họp bất thường thứ 5, Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội.