Văn hóa lễ hội - mạch nguồn xây dựng người Hà Nội văn minh, thanh lịch
Cùng xây dựng người Hà Nội văn minh Xây dựng hệ giá trị gia đình Thủ đô và chuẩn mực con người Hà Nội Chú trọng đẩy mạnh xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh |
PV: Thành ủy Hà Nội vừa ban hành Chỉ thị số 30-CT/TU “Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy Đảng về xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh”, trong đó nội dung của Chỉ thị nêu rõ, lịch sử văn hiến hơn 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội hun đúc nên giá trị cốt cách của người Hà Nội thanh lịch, văn minh. Xin ông cho biết mối liên quan giữa văn hóa ứng xử của người Hà Nội và văn hóa dân gian?
Ông Phùng Hoàng Anh: Hà Nội được xem là nơi có nhiều lễ hội nhất so với các địa phương khác. Hằng năm, Thủ đô có trên 1 nghìn lễ hội được diễn ra trong tổng số gần 8 nghìn lễ hội của cả nước. Cùng với các lễ hội ở Việt Nam, những lễ hội ở Hà Nội đều mang đến những giá trị tinh thần to lớn cho người dân Thủ đô và du khách. Các hoạt động trong lễ hội Hà Nội đều gắn liền với quá trình phát triển của xã hội, góp phần giữ gìn truyền thống lịch sử, bản sắc văn hóa, đời sống tâm linh của cộng đồng và dân tộc.
![]() |
Nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Phùng Hoàng Anh (Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam). |
Lễ hội là nơi tụ họp, tụ hội rất nhiều thành viên trong và ngoài cộng đồng cùng tham dự, trong đó có sự ứng xử của các nhóm người với những xu hướng, tâm lý, hành vi khác nhau. Câu hỏi đặt ra là, nếu tham gia lễ hội các thành viên có văn hóa ứng xử tốt thì sinh hoạt lễ hội diễn biến ra thế nào? Và nếu văn hóa ứng xử thấp thì lễ hội sẽ diễn ra như thế nào?
Bàn về văn hóa ứng xử trong lễ hội là bàn về nhận thức, hành vi của từng cá nhân và nhóm người, đám đông trong quá trình tham gia lễ hội. Tôi cho rằng, cách mà con người ứng xử với lễ hội - di tích chính là một phần trong cốt cách của mỗi người, nó là cách “ứng xử nơi công cộng” kèm theo với sự tôn trọng, trân trọng văn hóa truyền thống. Chúng ta sẽ không thể đánh giá một cộng đồng là “văn minh” nếu nhìn thấy họ đối xử với văn hóa truyền thống một cách thiếu tôn trọng và bừa bãi.
PV: Văn hóa ứng xử là vấn đề được bàn khá nhiều trong đời sống xã hội. Vậy theo ông, văn hóa ứng xử trong lễ hội khác với văn hóa ứng xử trong đời sống thường nhật như thế nào?
Ông Phùng Hoàng Anh: Đó là hành vi cá nhân trong một sinh hoạt văn hóa đặc thù gắn với một không gian tâm linh, di tích lịch sử, văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng. Nó khác với loại hình, văn hóa ứng xử khác trong đời sống thường nhật.
Trong sinh hoạt văn hóa lễ hội, ứng xử, ứng xử đúng với tinh thần văn hóa của các lễ hội là một hành vi rất cần thiết và quan trọng cần được quán triệt, tuyên truyền cho các thành viên cộng đồng khi tham gia lễ hội; có thể xem đó là “hành trang” tất yếu mà mỗi cá nhân, đám đông cần có khi đến với các loại hình lễ hội.
Hà Nội đã, đang và cần hướng tới các giá trị ứng xử tốt đẹp khi tham gia lễ hội và hạn chế bớt, tiến tới loại bỏ các lời nói, thái độ, hành vi không tốt đẹp diễn ra tại các lễ hội.
PV: Như ông nói để có văn hóa ứng xử trong lễ hội đúng thì một trong yếu tố cấu thành là “hành vi” của những người tham gia lễ hội. Vậy, để xây dựng “văn hóa ứng xử trong lễ hội”, chúng ta cần phải làm gì với “hành vi” ấy?
Ông Phùng Hoàng Anh: Tôi cho rằng không chỉ hành vi của những người tham gia lễ hội, mà còn có cả hành vi của những người tổ chức lễ hội. Trong những năm qua, dù công tác tổ chức lễ hội ở Hà Nội được chuẩn bị kỹ lưỡng, song vẫn có một số nơi xảy ra hình ảnh chưa đẹp, thậm chí có nhiều hành vi biến tướng từ các đơn vị tham gia tổ chức. Đặc biệt, đi lễ đầu năm là nét đẹp văn hóa của người Việt Nam nhưng hoạt động này cũng nảy sinh không ít vấn đề như hiện tượng trục lợi tín ngưỡng, mê tín dị đoan, lãng phí,…
![]() |
Một trong những “không gian” để nét đẹp của người Hà Nội được thể hiện rõ nhất chính là lễ hội. |
Vì vậy, để từng bước nâng cao chất lượng văn hóa ứng xử trong lễ hội thời gian tới Hà Nội cần có các hoạt động nâng cao nhận thức của người dân khi tham gia lễ hội, tạo lập thái độ đúng, tích cực, có văn hóa khi ứng xử với lễ hội - di tích.
PV: Theo ông, chúng ta cần phải làm gì để xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, thực sự trở thành nguồn lực nội sinh cho sự phát triển bền vững Thủ đô?
Ông Phùng Hoàng Anh: Trong sự nghiệp phát triển văn hóa, vấn đề xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, phát triển toàn diện được thành phố Hà Nội xác định là một trong những nội dung trọng tâm, xuyên suốt, góp phần thúc đẩy thành phố ngày càng phát triển hiện đại, văn minh, giàu bản sắc văn hóa và xứng tầm với vị thế Thủ đô trong thời kỳ mới.
Trong suốt chiều dài lịch sử ngàn năm văn hiến của đất Thăng Long, người Hà Nội đã kết tinh bản lĩnh, trí tuệ, sức sáng tạo, phẩm chất thanh lịch, tinh tế. Đó chính là những giá trị văn hóa góp phần xây dựng nên một Hà Nội được vinh danh là “Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người”, “Thủ đô anh hùng”, “Thành phố vì hòa bình”, “Thành phố sáng tạo”, trở thành niềm tự hào của cả nước.
Nét thanh lịch của người Hà Nội thể hiện trong lối sống, sinh hoạt gia đình và cộng đồng, trong giao tiếp, ứng xử, trong văn hóa, ẩm thực, lễ hội… Tuy nhiên, Hà Nội cũng nhìn nhận, so với yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp xây dựng Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, việc xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh chưa đáp ứng được yêu cầu, chưa đi vào thực chất, bền vững, còn bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế. Điều đó có nguyên nhân khách quan song nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.
Vì vậy, để phát triển văn hóa, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, thực sự trở thành nguồn lực nội sinh cho sự phát triển bền vững Thủ đô, cần có một kế hoạch trước mắt và dài hạn, một lộ trình tư duy khoa học, quản lý theo hướng bền vững thì mới mang lại hiệu quả như mong muốn.
Bảo Thoa (thực hiện)
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
![Cử tri quận Đống Đa kiến nghị Thành phố sớm triển khai xây dựng lại chợ Ngã Tư Sở](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/12/img-835920240716120856.jpg?rt=20240716120859?240716124236)
Cử tri quận Đống Đa kiến nghị Thành phố sớm triển khai xây dựng lại chợ Ngã Tư Sở
![Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/10/croped/120240716105424.jpg?240716124021)
Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh
![Bồi dưỡng kiến thức về công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế cho cán bộ Bảo hiểm xã hội](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/11/croped/ptgd-dao-viet-anh-phat-bieu-tai-hoi-nghi20240716112750.jpg?240716123405)
Bồi dưỡng kiến thức về công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế cho cán bộ Bảo hiểm xã hội
![3 cách tra cứu điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2024](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/11/croped/dsc-720020240716114718.jpg?240716122819)
3 cách tra cứu điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2024
![Chuỗi hoạt động “Khơi mở thế giới của bạn” của NESCAFÉ thu hút sự tham gia, trải nghiệm của hàng nghìn người](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/11/croped/3-hang-nghin-nguoi-dan-va-du-khach-thuong-thuc-trai-nghiem-da-giac-quan-nescafe-tai-ben-bach-dang20240716111501.jpg?240716122555)
Chuỗi hoạt động “Khơi mở thế giới của bạn” của NESCAFÉ thu hút sự tham gia, trải nghiệm của hàng nghìn người
![Tăng mức tiền hưởng chế độ thai sản từ 1/7/2024](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/11/croped/z5638028712261-50e8d5e9dad5ddfc5910715fc3078a2620240716114858.jpg?240716121917)
Tăng mức tiền hưởng chế độ thai sản từ 1/7/2024
![Thành phố Hà Nội kiến nghị bỏ yêu cầu Phiếu Lý lịch tư pháp trong một số thủ tục hành chính](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/10/croped/z5601725264766-f5e56fb18dccab55cfea26bee4e2258f20240716105306.jpg?240716113626)
Thành phố Hà Nội kiến nghị bỏ yêu cầu Phiếu Lý lịch tư pháp trong một số thủ tục hành chính
Tin khác
![“Chạm” iHanoi để trải nghiệm văn hóa, du lịch Thủ đô](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/11/11/anh-2-nhieu-ban-tre-su-dung-ihanoi-tham-khao-mot-so-diem-den-hap-dan20240711113439.jpg?240711071904)
“Chạm” iHanoi để trải nghiệm văn hóa, du lịch Thủ đô
Tôi yêu Hà Nội 11/07/2024 19:19
![Kết nạp đảng viên từ nguồn học sinh ưu tú: Góc nhìn từ Đảng bộ huyện Thanh Trì](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/09/10/z5316557526118-cc578e4905652da66b4f6d2f486ddd5f20240709105754.jpg?rt=20240709105803?240709125057)
Kết nạp đảng viên từ nguồn học sinh ưu tú: Góc nhìn từ Đảng bộ huyện Thanh Trì
Tôi yêu Hà Nội 09/07/2024 12:50
![Giữ hương trà sen Tây Hồ](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/08/14/stc-2520240708144057.jpg?rt=20240708144529?240709085223)
Giữ hương trà sen Tây Hồ
Tôi yêu Hà Nội 09/07/2024 08:52
![Phụ nữ Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/05/09/z4769618888474-cd59f46812122f00bd77c3e6ae0f24592023101015200720240705092507.jpg?rt=20240705092512?240705110911)
Phụ nữ Hà Nội tổ chức nhiều hoạt động kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
Tôi yêu Hà Nội 05/07/2024 11:09
![Hun đúc giá trị, cốt cách của người Hà Nội trong ứng xử qua Cuộc vận động “Phụ nữ Thủ đô ứng xử đẹp”](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/27/11/d40c9bbb39f8eca6b5e92023090109312120240627111943.jpg?rt=20240627111953?240627014353)
Hun đúc giá trị, cốt cách của người Hà Nội trong ứng xử qua Cuộc vận động “Phụ nữ Thủ đô ứng xử đẹp”
Tôi yêu Hà Nội 27/06/2024 13:43
![Báo chí trong tuyên truyền xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/26/11/z5575243996438-04362e0a4b49795d355412dae5a32bb520240626115445.jpg?rt=20240626115712?240627095550)
Báo chí trong tuyên truyền xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh
Tôi yêu Hà Nội 26/06/2024 17:26
![Quận Nam Từ Liêm: Khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho các đối tượng chính sách](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/20/10/quan-nam-tu-liem-kham-benh-cap-thuoc-mien-phi-cho-cac-doi-tuong-chinh-sach-20240620105509.jpg?rt=20240620105512?240620022448)
Quận Nam Từ Liêm: Khám bệnh, cấp thuốc miễn phí cho các đối tượng chính sách
Tôi yêu Hà Nội 20/06/2024 14:24
![Trao tặng Huy hiệu Tuổi trẻ dũng cảm cho 4 thanh niên trong vụ cháy nhà trọ ở Trung Kính](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/30/15/croped/hnm1cdnvn-2024-05-30-41120240530151126.jpg?240530052642)
Trao tặng Huy hiệu Tuổi trẻ dũng cảm cho 4 thanh niên trong vụ cháy nhà trọ ở Trung Kính
Tôi yêu Hà Nội 30/05/2024 17:26
![Phát triển Thủ đô từ văn hóa](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/27/15/043781f7-e164-4f70-84da-9513d65506ae20240527152414.jpg?rt=20240527152417?240528080305)
Phát triển Thủ đô từ văn hóa
Tôi yêu Hà Nội 28/05/2024 08:01
![Tìm những đột phá về hạ tầng trong quy hoạch Thủ đô](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/25/23/z4997920685437-155fc4c8ccc2f85d74d88eacb365d2f920240525230652.jpg?240526062041)
Tìm những đột phá về hạ tầng trong quy hoạch Thủ đô
Tôi yêu Hà Nội 26/05/2024 06:20