Tại sao đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi?
Thăm, chúc Tết cán bộ, chiến sĩ và nhân dân đảo Trà Bản Ấn tượng đêm khai hội hoa xuân và khai trương năm du lịch 2025 Một số siêu thị mở xuyên Tết phục vụ nhân dân |
Đầu năm mua muối
Dân gian có câu “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi”. Theo quan niệm của người xưa, muối là thứ mặn, chống xú uế, có thể xua đuổi tà ma và đem lại nhiều may mắn trong gia đình. Bởi thế, người ta thường rắc muối ra đường và xung quanh nhà với mong muốn bình yên.
Cũng xuất phát từ câu tục ngữ “gừng cay muối mặn”, muối được xem là biểu tượng của tình cảm thắm thiết, mặn nồng, gắn kết, no đủ. Vì vậy, mua muối đầu năm với mong muốn gia đình hòa thuận, anh em keo sơn gắn bó.
Người Việt nói riêng và người phương Đông nói chung còn có quan niệm rằng, muối nằm trong danh mục nhóm thực phẩm quan trọng và thiết yếu giúp nuôi sống con người. Cùng với gạo, muối là thứ gia vị lâu đời, không thể thiếu trong căn bếp của người Việt, biểu tượng của sự no đủ.
Ở vùng Đồng bằng Bắc Bộ, nhiều người tâm niệm đầu năm mua muối cả năm sẽ làm ăn phát đạt, may mắn, thuận lợi, sung túc.
![]() |
Vào những ngày đầu năm mới, thậm chí ngay sau khoảnh khắc giao thừa, nhiều người có thói quen mua muối mang về nhà để lấy may cho cả năm, mong muốn có cuộc sống ấm no. |
Thêm một ý nghĩa nữa của việc mua muối đó là chúng ta tự răn mình tiết kiệm trong ăn uống chi tiêu để dành tiền “cuối năm mua vôi” xây nhà.
Theo đó, người bán sẽ đong một bát đầy có ngọn chứ không gạt ngang miệng bát, vì mua muối có ngọn mới mang đến sự đầy đủ, trọn vẹn và no ấm cả năm.
Muối bán trong ngày đầu năm mới được gọi là “muối lộc”. Sau khi đem muối về nhà, người ta thường chia thành các túi nhỏ hoặc cho vào bao lì xì để tiện cất giữ. Người làm ăn buôn bán sẽ để túi muối ở quầy hàng mong đắt khách, người đi xa cũng bỏ vào vali một ít để lộ trình bình an.
Cuối năm mua vôi
Trái với tục mua muối, người ta thường tránh mua vôi đầu năm. Người xưa quan niệm, vôi trắng là biểu tượng cho sự bạc bẽo, thành ngữ cũng có câu “bạc như vôi”. Vì vậy, đầu năm nên tránh mua vôi để không gặp xui rủi, những mối hiểm nguy, hiềm khích, rạn nứt và đổ vỡ trong quan hệ tình cảm gia đình cũng như công việc.
Người ta thường chỉ mua vôi vào những ngày cuối năm, đặc biệt là sau 23 tháng Chạp để quét lại nhà, tường, cổng cho sạch sẽ, chuẩn bị đón năm mới. Quét vôi trắng cũng được coi là để xóa đi những điều không may mắn trong năm cũ, thể hiện một sự khởi đầu mới, sửa chữa, khắc phục những sai lầm, thất bại đã trải qua trong năm cũ.
Có một cách giải thích khác cho việc mua vôi cuối năm, đó là để tiếp vôi cho “ông bình vôi”. Được biết, “ông bình vôi” là vật dụng bằng sành sứ dùng để vôi ăn trầu. “Ông bình vôi” được xem là vật thiêng trong nhà của người xưa, do vậy lúc nào cũng phải cho “ông” ăn no, ăn đủ.
Người xưa quan niệm khi dùng dao vôi để lấy vôi, nhất thiết không được ngoáy chìa vôi vào lòng “ông bình vôi”, nếu không sẽ bị bệnh cồn cào ruột gan, thay vào đó phải dùng chìa đưa thẳng rồi rút ra. Hành động này khiến miệng ông ngày một đầy, thành vành khuyên, hôm trở trời tự lóc ra, người ta dùng dao khứa chân rồi đem xâu vào dây treo trước cửa để trừ tà.
Trong cuốn Hội hè lễ Tết của người Việt, tác giả Nguyễn Văn Huyên cho rằng, vôi là thứ có tác dụng trừ tà, ngăn ma quỷ. Trong chuyện về sự tích cây nêu, truyền rằng, từ xa xưa, quỷ dữ ỷ đông áp bức và chiếm hết đất đai của con người. Người phải thuê đất của quỷ trồng lúa và chịu điều khoản “ăn ngọn cho gốc”. Quỷ lấy hết thóc, người chỉ còn rơm rạ.
Thương người, đức Phật bảo con người sử dụng ba thứ để đánh lại quỷ. Và một trong số ba thứ đó chính là vôi bột. Sau khi bị đánh bại, quỷ mất hết đất đai, phải lùi ra tận biển.
Cũng dựa vào sự tích trên, dân gian cũng cho rằng, vào cuối năm, khi ông Công ông Táo về chầu trời, ma quỷ có thể thừa cơ quay lại gây rối. Để tự bảo vệ mình, nhiều gia đình mua vôi bột về rắc bốn góc vườn rồi rắc ra phía cổng, với ý đuổi ma quỷ ra khỏi lãnh thổ của gia đình mình, cũng là xua đuổi những rủi ro, đen đủi của năm cũ.
Ngày nay, tục mua vôi cuối năm dần mai một, chỉ còn xuất hiện ở một số miền quê. Ở các thành phố lớn, mọi người chỉ thực hiện dọn dẹp nhà cửa và không mấy ai dùng vôi bột để quét nhà, quét tường.
Khánh An (t/h)
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
![Genoa vs Venezia, 02h45 ngày 18/2: Genoa thắng dễ dàng](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/21/giai-italia-120250216212620.jpg?250217062758)
Genoa vs Venezia, 02h45 ngày 18/2: Genoa thắng dễ dàng
![Barca vs Vallecano: Chủ nhà vùi dập đội khách](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/21/tay-ban-nha20250216212242.jpg?250217062634)
Barca vs Vallecano: Chủ nhà vùi dập đội khách
![Sôi động Ngày hội văn hóa, ẩm thực dân tộc Mường ở Thạch Thất](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/21/z6321795594116-e3e8ae734e9e7b6afa1b437b77841a0920250216211347.jpg?rt=20250216211353?250217062405)
Sôi động Ngày hội văn hóa, ẩm thực dân tộc Mường ở Thạch Thất
![Giải bài toán cung ứng nhân lực chất lượng cao](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/20/3bcc3f34efc1a330cae0d7a1b428d91320250216205234.jpg?rt=20250216205237?250217060727)
Giải bài toán cung ứng nhân lực chất lượng cao
![SHB chốt quyền trả cổ tức, "phát lộc" đầu năm tới cổ đông](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/21/anh-1-220250216211938.jpg?250217060602)
SHB chốt quyền trả cổ tức, "phát lộc" đầu năm tới cổ đông
![Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 17/2: Mưa nhỏ rải rác, trời rét](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/18/antd-mua-phun-nom-am-241920220303222850073323020250216185846.jpg?250217050646)
Dự báo thời tiết Hà Nội ngày 17/2: Mưa nhỏ rải rác, trời rét
![Tuyển sinh đại học năm 2025: Sẽ không còn xét tuyển sớm](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/16/19/croped/dsc-115620250216193456.jpg?250216105739)
Tuyển sinh đại học năm 2025: Sẽ không còn xét tuyển sớm
Tin khác
![Triển khai khóa học “Kỹ năng số và an toàn Internet dành cho học sinh”](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/15/16/khoa-hoc-bao-ve-tre-em-tren-mang-1-9080720250215161225.jpg?rt=20250215161228?250215061821)
Triển khai khóa học “Kỹ năng số và an toàn Internet dành cho học sinh”
Xã hội 15/02/2025 18:18
![Xúc động tâm thư của người mẹ gửi CSGT vì đã mở đường đưa con nhỏ vào viện cấp cứu](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/14/20/xuc-dong-tam-thu-cua-nguoi-me-gui-csgt-vi-da-mo-duong-dua-con-nho-vao-vien-cap-cuu-20250214201928.png?rt=20250214202122?250214092748)
Xúc động tâm thư của người mẹ gửi CSGT vì đã mở đường đưa con nhỏ vào viện cấp cứu
Cộng đồng 14/02/2025 21:27
![Cụm Đường sắt khu vực Vinh phát động Tết trồng cây và phong trào "Đường tàu – Đường hoa”](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/14/15/croped/duong-sat-khu-vuc-vinh-phat-dong-tet-trong-cay-va-phong-trao-duong-tau-duong-hoa-20250214153327.jpg?250214042250)
Cụm Đường sắt khu vực Vinh phát động Tết trồng cây và phong trào "Đường tàu – Đường hoa”
Cộng đồng 14/02/2025 16:22
![Giới trẻ tấp nập tới chùa Hà cầu duyên trong ngày Valentine](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/14/14/739c61d12ba095feccb120250214140645.jpg?rt=20250214141911?250214041054)
Giới trẻ tấp nập tới chùa Hà cầu duyên trong ngày Valentine
Xã hội 14/02/2025 16:10
![Tại sao tặng sô-cô-la trong ngày lễ tình nhân Valentine?](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/14/11/so-co-la-202520250214110020.png?rt=20250214110023?250214113507)
Tại sao tặng sô-cô-la trong ngày lễ tình nhân Valentine?
Cộng đồng 14/02/2025 11:35
![Cảnh báo lừa đảo nhân dịp Ngày lễ Tình nhân 14/2](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/13/18/header20250213181605.jpg?250213075403)
Cảnh báo lừa đảo nhân dịp Ngày lễ Tình nhân 14/2
Cộng đồng 13/02/2025 19:54
![Khát vọng cống hiến, đảng viên trẻ tình nguyện lên đường nhập ngũ](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/13/14/gg20250213141209.jpg?rt=20250213141213?250213044915)
Khát vọng cống hiến, đảng viên trẻ tình nguyện lên đường nhập ngũ
Cộng đồng 13/02/2025 16:49
![Xuân yêu thương](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/12/21/z6310863093811-02b6c0a1ea0fd60eeba5301b1a0596c620250212214212.jpg?rt=20250212214308?250213111440)
Xuân yêu thương
Cộng đồng 13/02/2025 11:14
![Nghệ An: Gần 1.000 thanh niên viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/12/10/gan-1000-thanh-nien-viet-don-tinh-nguyen-len-duong-nhap-ngu-20250212103026.jpg?rt=20250212103028?250212044133)
Nghệ An: Gần 1.000 thanh niên viết đơn tình nguyện lên đường nhập ngũ
Cộng đồng 12/02/2025 16:41
![Nữ tân binh nhập ngũ: Viết tiếp thanh xuân tươi đẹp trong màu áo lính](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/12/09/1-520250212095145.jpg?rt=20250212095156?250212104429)
Nữ tân binh nhập ngũ: Viết tiếp thanh xuân tươi đẹp trong màu áo lính
Cộng đồng 12/02/2025 10:44