Quảng bá du lịch địa phương thông qua lễ hội truyền thống

Nô nức trẩy hội bơi Đăm

Chiều 9/3 Âm lịch (6/4 dương lịch), tại di tích đình Đăm, phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm chính thức khai mạc Lễ hội bơi Đăm truyền thống 2025 - di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Trong 3 ngày diễn ra Lễ hội đã thu hút hàng nghìn du khách từ khắp nơi về tham dự.

Người dân làng Tây Tựu cho biết, 7 năm nay, lễ hội bơi Đăm mới được diễn ra trên dòng sông Pheo, bởi vậy, dù thời tiết khá bất thường, có mưa nhưng ngay từ sáng sớm, hàng nghìn người đã có mặt, đứng kín 2 bờ sông để theo dõi các đội bơi thi đấu. Không khí Lễ hội ngày càng trở nên sôi nổi khi hàng nghìn người bên sông hò reo, gõ trống, thổi kèn cổ vũ cho các đội thi đấu. Cùng với hội đua thuyền, các trò chơi dân gian khác trong khuôn khổ lễ cũng thu hút được sự quan tâm của du khách.

Hội bơi Đăm diễn ra trong sự cổ vũ nồng nhiệt của du khách, người dân.

Theo tìm hiểu, Hội bơi Đăm gắn liền với quần thể di tích đình - miếu Tây Tựu được tổ chức lớn 5 năm một lần trong 3 ngày (9, 10, 11/3 âm lịch) với nhiều nghi lễ tín ngưỡng trang trọng và các trò chơi dân gian đặc sắc như cờ người, đấu vật, thả chim, đua thuyền, trưng bày sản phẩm làng hoa Tây Tựu,...

Nhưng sôi động nhất, có lẽ vẫn là hội đua thuyền hay còn gọi là hội bơi Đăm diễn ra cả ngày 10/3 và sáng 11/3 âm lịch. Cuộc đua thuyền diễn ra trên khúc sông Thủy Giang (sông Pheo) chảy qua làng với sự tham gia của 6 thuyền đua thuộc 3 miền: Thượng, Trung, Hạ (mỗi miền 2 thuyền).

Mỗi thuyền đua có 25 người gồm: 1 lái chính, 1 lái phụ, 1 ông nạng, 1 ông đánh mõ, 1 ông phất cờ, 1 người tát nước và 18 đô bơi ngồi dọc hai mạn thuyền. 6 thuyền bơi cũng được sơn màu đỏ và đánh số thứ tự từ 1 đến 6. Trang phục đội bơi từng miền cũng khác nhau: miền Thượng trang phục màu đỏ, miền Trung trang phục màu vàng, miền Hạ trang phục màu xanh. Mỗi màu mang một nét riêng rực rỡ, song vẫn hòa quyện cùng tạo nên không khí rực rỡ.

Trước cuộc đua, các đội đưa thuyền về tập kết tại điểm xuất phát trước cửa nhà Thủy tọa. Khi lá cờ lệnh được phát mạnh xuống, các thuyền cùng lúc lao lên phía trước hướng về Miếu Tây Tựu (cách đó 1km). Tiếng chiêng trống đổ dồn từng hồi, tiếng hô hào thúc giục và hò reo trên bến, dưới thuyền vang lên như sấm dậy. Các đô bơi gồng mình lên vung chèo khua nước nhanh thoăn thoắt và đều tăm tắp. Những mũi thuyền vươn mình xé nước rào rào. Cả một vùng trời đất như sôi động hẳn lên.

Ngoài ra, còn có thêm một thuyền thứ 7 gọi là thuyền quan làm nhiệm vụ giám sát cuộc đua. Thuyền giải Nhất vinh dự được chở ngai Thánh từ Thủy tọa về miếu Thượng.

Các cổ động viên sẵn sàng cổ vũ cho đội nhà.

Khác với các lễ hội bơi chải khác, công tác tuyển chọn trai bơi ở Lễ hội bơi Đăm khá khắt khe (trong độ tuổi từ 20-35) có kinh nghiệm, tư cách đạo đức tốt, khỏe mạnh, tâm huyết với lễ hội, chấp hành tốt các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước và các quy định của địa phương.

Ông Nguyễn Văn Huấn (Đội trưởng Đội trai bơi miền Trung, phường Tây Tựu) phấn khởi chia sẻ: “Lễ hội bơi Đăm 2025 được tái hiện, thỏa lòng mong ước của trai làng Đăm sau nhiều năm vắng bóng. Với khí thế hừng hực, quyết tâm giành chiến thắng trên đường đua, chúng tôi cùng các đội bơi đã tập luyện chăm chỉ từ nhiều tháng nay”.

Háo Hức tham gia Lễ hội bơi Đăm, anh Nguyễn Văn Nam (cổ động viên đội Thôn 2) cho biết, dù học tập, làm việc xa quê nhưng anh đã sắp xếp thời gian và mời thêm đồng nghiệp về tham gia lễ hội truyền thống làng mình. Với anh, Lễ hội bơi Đăm là niềm tự hào, nét đặc sắc riêng của quê hương và anh muốn quảng bá, giới thiệu Lễ hội tới du khách trong và ngoài nước.

Tiếp tục bảo tồn, phát triển di sản

Từ bao đời nay, Lễ hội bơi Đăm mang một đặc điểm riêng biệt, độc đáo, đã in đậm trong tâm trí mỗi người dân trong vùng và nhân dân Thủ đô. Nhiều hội làng có bơi chải nhưng phần lớn thuần tuý là trò đua tài, giải trí.

Còn ở hội Đăm, bơi chải đã diễn tả lại chiến thuật luyện tập và tiến công thủy quân của Đức Thánh Bạch Hạc Tam Giang Đại Vương - vị tướng tài ba thời vua Hùng Duệ Vương thứ 18 đã có công bảo vệ bờ cõi, giữ gìn sự bình yên cho nhân dân.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Tây Tựu Đoàn Mạnh Hùng cho biết, Lễ hội bơi Đăm đã tồn tại qua nhiều thế kỷ, được người dân Tây Tựu bảo lưu, trao truyền liên tục và toàn vẹn qua nhiều thế hệ. Để ghi nhận những giá trị văn hóa truyền thống của đất Thăng Long xưa, năm 2018, hội bơi Đăm đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Việc tổ chức Lễ hội bơi Đăm năm 2025 là dịp để dân làng bày tỏ tấm lòng thành kính hướng về cội nguồn với tấm lòng biết ơn, cầu mong sự che chở, mong cho mùa màng bội thu, dân an, vật thịnh.

Cuộc thi bơi chải trên sông Pheo.

Đến với hội bơi Đăm, du khách còn hiểu thêm về truyền thuyết dân gian gắn với lịch sử đấu tranh của dân tộc, về một hội bơi chải mang tinh thần thượng võ, quyết liệt như một buổi luyện quân với những kỹ năng điêu luyện như cách búng thuyền, dóc thuyền, lạng thuyền, vuốt góc…

Chia sẻ về sức hấp dẫn của Lễ hội bơi Đăm, Chủ tịch Ủy ban nhân dân quận Bắc Từ Liêm Nguyễn Hữu Tuyên cho hay, toàn quận hiện có 135 di tích, 35 di sản văn hóa phi vật thể; 29 lễ hội truyền thống và hàng nghìn di vật, cổ vật quý hiếm được lưu trữ tại các di tích. Trong đó, có Lễ hội bơi Đăm, là nơi gắn kết cộng đồng, lan tỏa niềm tự hào, còn là bản giao hưởng của sự đoàn kết của người dân Tây Tựu. Để bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa nói chung, Lễ hội Bơi Đăm truyền thống nói riêng, ngoài việc phát huy vai trò trách nhiệm của các cấp ủy đảng, chính quyền, hệ thống chính trị, nhân dân đóng vai trò vô cùng quan trọng.

“Cấp ủy đảng, chính quyền, phòng, ban cần quan tâm xây dựng sản phẩm văn hóa đặc sắc, các tour tham quan gắn liền với các di sản văn hóa; chú trọng bảo tồn di tích lịch sử và kiến trúc văn hóa, phục dựng các lễ hội truyền thống… Các đơn vị xây dựng giải pháp ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; phát triển thị trường, xúc tiến, quảng bá; liên kết, hợp tác và xây dựng chuỗi giá trị di sản… từ đó biến các di sản thành tài sản, phát triển các ngành công nghiệp văn hóa của địa phương”, Chủ tịch UBND quận Bắc Từ Liêm nhấn mạnh.