Những con số biết nói

Không khả quan

Báo cáo tài chính do Ngân hàng TMCP Đông Á (DongABank) cho thấy, đến hết tháng 9, tăng trưởng tín dụng của ngân hàng này là ở mức âm. Nguyên nhân, do chi phí kinh doanh cộng với việc ngân hàng phải tăng dự phòng rủi ro. Trong quý 3, DongABank lỗ sau thuế 76 tỷ đồng.  Lũy kế 9 tháng, ngân hàng đạt lợi nhuận trước thuế 220 tỷ đồng và sau thuế 149 tỷ đồng, giảm hơn 50% so với cùng kỳ năm 2013. Thu nhập lãi thuần quý 3 đạt 238 tỷ đồng, giảm 64,4% so với cùng kỳ; lãi từ hoạt động kinh doanh ngoại hối giảm 13,3% xuống 13 tỷ đồng, lũy kế 9 tháng, thu nhập lãi thuần giảm 41,4% xuống 1.102 tỷ đồng. Tăng trưởng tín dụng của DongABank vẫn “lẹt đẹt” ở mức âm 0,54%.

Chỉ số tăng trưởng tín dụng của ngân hàng này đã thể hiện những mảng kinh doanh không đạt hiệu quả của ngân hàng. Thêm vào đó, chi phí hoạt động của DongABank trong quý 3 cũng “đội” lên 372 tỷ đồng (tăng 100 tỷ đồng, khoảng 34,3%), lũy kế chi phí hoạt động 9 tháng tương đương cùng kỳ, ở mức hơn 1.000 tỷ đồng. Hoạt động kinh doanh đã kéo lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh trước dự phòng rủi ro quý 3 chỉ đạt 73 tỷ đồng, giảm 79%, lũy kế 9 tháng giảm 42,7% xuống 559 tỷ đồng. Lợi nhuận kém, nhưng ngân hàng này lại phải trích dự phòng rủi ro số tiền khá lớn là 139 tỷ đồng, lũy kế 9 tháng 339 tỷ đồng. Ngân hàng có tỷ lệ nợ quá hạn chiếm 13% trên tổng dư nợ.

Một đại gia cũng đã từng “nổi đình, nổi đám” trong hệ thống ngân hàng là Ngân hàng TMCP bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) thì chỉ sau hơn 6 năm thành lập đã công bố kết quả không khả quan. Theo báo cáo tài chính quý 3/2014, LienVietPostBank đã thua lỗ ở hầu hết mọi mặt trận. Ngoài ra, gồng gánh thêm chi phí phát sinh trong kinh doanh tăng mạnh được xem là nguyên nhân khiến ngân hàng này lỗ 20 tỷ đồng. Cụ thể, LienVietPostBank có thu nhập lãi thuần 437 tỷ đồng, giảm 6,8%; hoạt động dịch vụ lỗ hơn 78 tỷ đồng, lũy kế 9 tháng lỗ 226 tỷ đồng. Hoạt động kinh doanh ngoại hối lỗ gần 8 tỷ đồng, mua bán chứng khoán đầu tư lỗ gần 37 tỷ đồng, lỗ từ hoạt động khác là 48 tỷ đồng. Mặt khác, chi phí hoạt động của đại gia này cũng tăng “đột biến” 34,6%, đội lên 338 tỷ đồng. Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh trước dự phòng lỗ 72 tỷ đồng.

Năm 2013, LienVietPostBank lãi 192,7 tỷ đồng, với lợi nhuận trước thuế đạt 131 tỷ đồng, trong khi năm nay lợi nhuận trước thuế quý 3 bị âm 20 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, lợi nhuận trước thuế đạt 331,5 tỷ đồng, giảm 23% so với 9 tháng đầu năm 2013.

Cũng trong tình trạng èo uột, Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) có trụ sở chính tại TPHCM cũng “than thở” trong báo cáo tài chính đến cuối tháng 9, các mảng kinh doanh của OCB hầu hết thua kém so với cùng kỳ năm trước. Giảm hơn so với LienVietBank và DongABank, nhưng chi phí hoạt động của OCB năm nay cũng tăng 10,3%. Sau khi trừ chi phí, tổng lợi nhuận từ kinh doanh trước dự phòng rủi ro quý 3 là 107 tỷ đồng, thấp hơn 37% so với cùng kỳ năm trước và 9 tháng giảm 23,5% đạt 336 tỷ đồng. Dù dự phòng rủi ro năm nay thấp hơn song cũng không đủ để cứu vãn tình hình lợi nhuận. Trước thuế quý 3, OCB chỉ đạt lợi nhuận 8,2 tỷ đồng và sau thuế là 8 tỷ đồng, giảm hơn 70% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng lợi nhuận trước thuế giảm gần 30% đạt 134 tỷ đồng và sau thuế giảm 25,9% xuống 106 tỷ đồng.

“Dư âm” chứng khoán, bất động sản

Theo các chuyên gia tài chính, không ngạc nhiên nếu có ngân hàng báo lỗ vì trong điều kiện kinh doanh của nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn, chi phí vốn không kịp điều chỉnh nên lợi nhuận không đạt như kỳ vọng. Hơn nữa, các ngân hàng đều phải trích lập dự phòng rủi ro theo quy định của Ngân hàng Nhà nước. Nhưng, điều đáng lo ngại là liệu diễn biến này có thể tiếp tục xảy ra trong quý tới, bởi nhiều ngân hàng đã sử dụng một nguồn vốn lớn để đầu tư trong quá khứ như chứng khoán (cổ phiếu và trái phiếu doanh nghiệp) và bất động sản, nhất là hoạt động ủy thác qua công ty con. Những khoản đầu tư này đe dọa tới lợi nhuận của ngân hàng thời gian tới.

Thực tế là thời gian qua, trong quá trình xử lý nợ xấu, để thu hồi nợ liên quan đến tài sản đảm bảo là bất động sản, nhiều ngân hàng và chủ đầu tư đã có thỏa thuận theo hướng chủ đầu tư bán lại dự án cho ngân hàng. Ngân hàng sau khi mua lại dự án sẽ tiếp tục đầu tư để làm trụ sở hoặc cho thuê, làm trung tâm thương mại… Tuy nhiên, đây bị coi là những rủi ro có nguy cơ gây ảnh hưởng tới hoạt động của ngân hàng, vì trong bối cảnh thị trường bất động sản vẫn chưa hồi phục. Việc ngân hàng buộc phải tham gia vào kinh doanh lĩnh vực này cũng có thể khiến giảm lợi nhuận trong tương lai.

Thời kỳ hàng loạt DN gõ cửa ngân hàng và chấp nhận mức lãi suất cao đã qua. Giờ đây, nhiều ngân hàng đã phải tìm cách gõ cửa DN để có thể giải phóng nguồn vốn. Con số ngân hàng lỗ sẽ còn, vì thời điểm này, mới chỉ có một số ngân hàng công bố báo cáo tài chính và đây thể hiện “sức khỏe” thật của ngân hàng. 

Khôi Nguyên