Nhà ở xã hội: Đừng để người dân phải chờ mòn mỏi

Tại Hà Nội, từ cuối năm 2024 đến nay, đã có một số dự án NƠXH được triển khai. Cụ thể, ngày 3/3/2025, chính thức khởi công 1.104 căn hộ tại ô đất CT3, CT4 khu đô thị mới Kim Chung, huyện Đông Anh với tổng số 1.588 căn hộ, đáp ứng chỗ ở cho khoảng 5.429 người.

Trước đó, tháng 12/2024, tại Hà Nội đã khởi công dự án khu NƠXH xã Uy Nỗ, huyện Đông Anh, dự kiến sẽ cung cấp 466 căn hộ cho người thu nhập thấp và cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang. Cũng trong tháng 12/2024, dự án NƠXH Hạ Đình ở xã Tân Triều, huyện Thanh Trì cũng được khởi công sau nhiều năm “đắp chiếu”, dự kiến cung cấp 440 căn, đáp ứng quy mô dân số khoảng 1.230 người.

Ảnh minh họa

Theo số liệu của Bộ Xây dựng, trong giai đoạn từ năm 2021 đến nay, trên địa bàn cả nước có 655 dự án NƠXH đã được triển khai với quy mô 593.428 căn. Trong con số 655 dự án được triển khai mà Bộ Xây dựng đưa ra, không thấy nhắc đến có bao nhiêu dự án được hoàn thành và đến được với người thu nhập thấp. Bộ Xây dựng cũng cho biết, riêng trong năm 2024, cả nước có 28 dự án với quy mô 20.284 căn đã hoàn thành. Với 28 dự án đã hoàn thành năm 2024, thì bao nhiêu căn NƠXH đã được sử dụng? Đây là vấn đề mà người dân thật sự quan tâm.

Cũng theo số liệu của Bộ Xây dựng, trong năm 2024, cả nước có 23 dự án với quy mô 25.399 căn đã được cấp phép, khởi công xây dựng; số lượng dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư là 113 dự án, tương đương 142.450 căn. Đây là những con số đáng mong chờ, nhưng bao giờ hoàn thành và đến được với người thu nhập thấp thì rất khó nói. Bằng chứng là trước đây có rất nhiều dự án NƠXH được cấp phép, nhưng có dự án đến cả thập kỷ vẫn chưa hoàn thành như dự án NƠXH 450 tỷ đồng tại phường Quảng Thành, thành phố Thanh Hóa (phê duyệt từ năm 2010); Dự án NƠXH Điện Nam - Điện Ngọc (Thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) “đắp chiếu” gần 15 năm;…

Tại Hội nghị toàn quốc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đẩy phát triển NƠXH vừa qua, Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nêu rõ: Việc phát triển NƠXH đã được bàn nhiều, nhưng công tác triển khai hiệu quả chưa cao. Chủ trương rất rõ của Đảng, Nhà nước là phát triển nhanh nhưng bền vững, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần; con người có quyền sống, quyền tự do, quyền mưu cầu hạnh phúc, trong đó gồm quyền có chỗ ở.

Hoan nghênh một số địa phương vừa qua đã khởi công các dự án NƠXH lớn, song Thủ tướng bày tỏ trăn trở khi “đất trong tay chúng ta, tiền có thể huy động, cơ chế, chính sách, thủ tục do ta mà việc xây dựng NƠXH không chuyển biến hoặc chuyển biến rất chậm”. Vừa qua một số vướng mắc về thể chế đã được tháo gỡ nhưng vẫn còn, Thủ tướng đề nghị các đại biểu góp ý cụ thể về vướng mắc pháp lý để đề xuất tháo gỡ ngay tại kỳ họp Quốc hội sắp tới.

Đại diện Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD) cho biết, với vai trò là doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Xây dựng, Tổng công ty HUD xác định phát triển NƠXH là nhiệm vụ chính trị trọng tâm và đã dành một phần nguồn lực quan trọng để chủ động triển khai đầu tư các dự án NƠXH tại nhiều địa phương trong cả nước. Tính đến thời điểm hiện nay, HUD đã hoàn thành bàn giao, đưa vào sử dụng khoảng 3.500 căn hộ. Từ nay đến năm 2026, Tổng công ty triển khai các dự án NƠXH với 2.800 căn hộ và hướng tới mục tiêu 17.500 căn hộ NƠXH đến năm 2030 góp phần hiện thực hoá Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030" mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt.

Hiện nay, quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển 1 dự án NƠXH là khá lớn. HUD kiến nghị: Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án NƠXH thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục, thời gian thực hiện các trình tự thủ tục.

Đại diện Tập đoàn Vingroup cho biết, Tập đoàn này đã sẵn sàng hoàn thành mọi nhiệm vụ mà Chính phủ, Thủ tướng giao trong lĩnh vực NƠXH. Vingroup đã đăng ký từ nay đến năm 2030 xây dựng 500.000 căn hộ. Tập đoàn này có hai kiến nghị: Thứ nhất, kiến nghị Thủ tướng cho phép các địa phương được chỉ định thầu, chỉ định nhà đầu tư. Thứ hai, cho phép các địa phương rút ngắn thủ tục hoặc cho làm song song.

Đại diện Tập đoàn Phú Cường cũng cho biết, Tập đoàn này đã làm chủ đầu tư một dự án chung cư tại TP. Hồ Chí Minh có quy mô 1.271 căn hộ, làm thủ tục trong vòng 4 tháng và dự án đã hoàn thành sau 18 tháng xây dựng, giao nhà trong 2 năm. Đây là một trong những dự án thủ tục nhanh nhất, xây dựng nhanh nhất và giao nhà nhanh nhất; được đánh giá cao về chất lượng và đưa vào dự án tiêu biểu NƠXH. Đơn vị này cũng kiến nghị liên quan đến quỹ đất và thủ tục, bày tỏ mong muốn thủ tục nhanh gọn, làm thủ tục song song với thực hiện dự án.

Nhiều ý kiến đưa ra tại hội nghị nhằm góp phần đẩy nhanh tiến độ các dự án. Đại diện Tập đoàn Nam Long kiến nghị cần có thêm cơ chế huy động nguồn vốn xã hội. Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh kiến nghị 10 giải pháp phát triển NƠXH…

Đại diện Hà Nội, Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, Thành phố sẽ đưa vào sử dụng hàng loạt dự án NƠXH trong năm 2025. Trong giai đoạn 2021 - 2025, chỉ tiêu Chính phủ giao cho Hà Nội có 18.700 căn và phải hoàn thành 16.000 căn theo Quyết định 444. Tính đến hết 2024, Hà Nội đã hoàn thành 11.330 căn hộ và đưa vào sử dụng. Trong năm 2025 tiếp tục hoàn thành 8 dự án đầu tư với khoảng 4.670 căn, đáp ứng theo chỉ tiêu Chính phủ giao.