Linh hoạt chính sách để thu hút lao động nước ngoài

Bộ Nội vụ đang xây dựng dự thảo Nghị định quy định về người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam. Trong đó, Bộ Nội vụ cho biết, công tác quản lý lao động nước ngoài thời gian qua đã đáp ứng được tình hình thực tiễn ngày càng khó khăn, phức tạp trong quá trình hội nhập và quan hệ ngoại giao quốc tế. Thông qua công tác quản lý và cấp giấy phép lao động cho người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực.

Tính đến cuối năm 2024, cả nước có khoảng 161.992 lao động nước ngoài đang làm việc, trong đó 12.797 người không thuộc diện cấp giấy phép lao động, 149.195 người thuộc diện cấp giấy phép lao động (trong đó cấp mới giấy phép lao động cho 108.932 người, gia hạn cho 18.779 người, cấp lại cho 11.936 người, và 9.548 người đang hoàn thiện các giấy tờ trong hồ sơ đề nghị cấp giấy phép lao động).

Lao động nước ngoài đến từ khoảng 110 quốc gia, trong đó chủ yếu là quốc tịch Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản... Lao động nước ngoài là nam giới chiếm 83,1%; lao động có độ tuổi từ 30 trở lên chiếm 86% lao động nước ngoài.

Ảnh minh họa

Tuy nhiên, bên cạnh một số kết quả đạt được, qua tổng hợp, đánh giá tình hình triển khai việc cấp giấy phép cho người lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam và kiến nghị của các Hiệp hội, doanh nghiệp, có một số tồn tại, hạn chế đòi hỏi sớm được sửa đổi, bổ sung.

Trong đó, về giải trình nhu cầu sử dụng lao động nước ngoài, theo quy định tại khoản 1 Điều 152 của Bộ luật Lao động, thì doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, cá nhân, nhà thầu chỉ được tuyển dụng người lao động nước ngoài vào làm vị trí công việc quản lý, điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật, mà người lao động Việt Nam chưa đáp ứng được theo nhu cầu sản xuất, kinh doanh.

Nhìn chung, hệ thống các quy định pháp luật về lao động nước ngoài làm việc tại Việt Nam được ban hành tương đối đầy đủ, đồng bộ, đã góp phần quan trọng thu hút lao động nước ngoài, nhất là nguồn nhân lực có chuyên môn kỹ thuật cao, có kinh nghiệm trong quản lý điều hành, các nhà đầu tư vào Việt Nam làm việc, bù đắp thiếu hụt lao động trình độ cao cho Việt Nam.

Tuy vậy, trong bối cảnh Việt Nam đang thu hút các nhà đầu tư có năng lực, tài chính, các chuyên gia, người lao động có trình độ chuyên môn, tay nghề cao làm việc trong những ngành, nghề mới như công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số, thì cần có những chính sách linh hoạt. Qua đó, giảm thời gian cấp giấy phép lao động để đáp ứng được nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Vì vậy, Bộ Nội vụ cho rằng cần bổ sung các trường hợp nhà đầu tư, chuyên gia là nguồn nhân lực chất lượng cao của nước ngoài đang cần được thu hút, thì người sử dụng lao động không phải thực hiện giải trình nhu cầu mà được đề nghị cấp giấy phép lao động, hoặc xác nhận không thuộc diện cấp giấy phép lao động.