Kênh đầu tư tư nhân đang có dấu hiệu quá “nóng”

“Thị trường bất động sản Việt Nam hiện đang ở mức báo động theo các tiêu chí của IMF. Ví dụ, để mua một căn hộ, những người lao động có thu nhập trung bình theo IMF phải dành ra tới 30 năm tiền lương trở lên là có dấu hiệu bong bóng.

Theo tính toán của chúng tôi, hiện Việt Nam ở mức 57 năm, và khảo sát theo big data trên mạng xã hội sẽ thấy rất rõ giao dịch bất động sản trong thời gian gần đây chủ yếu là giao dịch của các nhà đầu tư dự án và của các nhà đầu tư thứ cấp (đầu cơ). Các giao dịch mua nhà đất ít nhất là những giao dịch mua nhà để ở cho những tầng lớp lao động trung bình là quá ít”, chuyên gia kinh tế, tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa cho biết tại Tọa đàm “Quản lý đầu tư cá nhân trong môi trường linh hoạt”.

Chuyên gia kinh tế, tiến sĩ Lê Xuân Nghĩa

Đây cũng là một chỉ báo cho thấy nguy cơ bong bóng bất động sản đang đến gần. Mặt khác, việc đứt gãy chuỗi phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong thời gian vừa qua cũng giáng một đòn nặng nề vào thị trường bất động sản. Một số tập đoàn bất động sản chịu nguy cơ vỡ nợ trái phiếu, đặc biệt, không thể phát hành trái phiếu để đảo nợ trái phiếu cũ hoặc để triển khai dự án.

Theo ông Lê Xuân Nghĩa, gần đây, thị trường trái phiếu đã phục hồi trở lại, nhưng lòng tin của nhà đầu tư trái phiếu doanh nghiệp rất thấp nên triển vọng phục hồi còn khá bấp bênh. Nhưng dù sao, đây cũng là dấu hiệu tích cực để giảm thiểu rủi ro vỡ nợ trái phiếu và kèm theo đó là bong bóng bất động sản trong thời gian tới. Chưa kể vấn đề này có thể tác động rất mạnh đến nợ xấu và thanh khoản của các ngân hàng thương mại.

Còn thị trường chứng khoán trong những năm qua đã rơi vào tình trạng đầu cơ và lũng đoạn của một số doanh nghiệp và kéo theo đó là tình trạng rất phổ biến là “đầu cơ bầy đàn” đã đẩy giá chứng khoán lên khá cao trong khi nền tảng tài chính của nhiều tập đoàn và công ty đang gặp khó khăn lớn do đại dịch Covid-19.

Đặc biệt, các báo cáo được phát hành về dòng tiền của hầu hết các công ty (kể cả các tập đoàn lớn) đều trong tình trạng tiêu cực từ đó dẫn đến hệ luỵ về pháp lý. Bên cạnh đó, tâm lý dưới dạng lòng tham và nỗi sợ hãi khiến thị trường suy giảm rất mạnh, nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ (F0) thua lỗ và tháo chạy.

Thị trường bitcoin và nhiều loại tiền điện tử khác cũng rơi vào tình trạng tương tự. Hình thức đầu tư theo kiểu bầy đàn đã đẩy giá bitcoin lên rất cao và khi có những tác động từ lạm phát, suy giảm phục hồi kinh tế toàn cầu và đặc biệt từ khủng hoảng năng lượng, lương thực, địa chính trị… khiến cho bitcoin và nhiều loại tiền điện tử khác hoảng loạn. Các kênh đầu tư này trong một khoảng thời gian đã gần như tê liệt và giá cả giảm mạnh khiến có những nhà đầu tư đã mất hàng trăm triệu đô la Mỹ.

Lạm phát toàn cầu đang ở mức cao, kỷ lục trong vòng 40 năm. Ngoài các áp lực lạm phát, kinh tế Việt Nam cũng chịu các áp lực khác trong đó có áp lực về suy giảm kênh đầu tư như kênh đầu tư tư nhân chủ yếu trong các năm qua. Đây là những kênh đầu tư chịu áp lực rất lớn từ lạm phát và các bất ổn về chính trị, kinh tế toàn cầu. Đồng thời, các kênh này đang phản ánh dấu hiệu quá “nóng” mà nhà đầu tư cần cân nhắc.

Theo các chuyên gia kinh tế, thị trường tài sản là một thị trường đầu tư có doanh lợi trên vốn rất cao, tuy nhiên, rủi ro cũng rất lớn. Ngoài ra, đây cũng là thị trường rất dễ bị thao túng nếu không được kiểm soát tốt sẽ tạo ra những làn sóng đầu tư bầy đàn có thể làm sụp đổ thị trường một cách nhanh chóng.

Thị trường bất động sản Việt Nam hiện đang ở mức báo động theo các tiêu chí của IMF

Ví dụ như đầu tư chứng khoán thì nhà đầu tư cá nhân cần phải đảm bảo các nguyên tắc như tìm những mã chứng khoán, doanh nghiệp có quy mô vừa phải phù hợp với khẩu vị rủi ro của mình. Tìm doanh nghiệp có nền tảng tài chính tốt, đòn bẩy tài chính thấp, lịch sử trả cổ tức ổn định, tăng trưởng cổ tức trên một cổ phiếu ổn định, từ 4% trở lên, giá trị vốn hoá của công ty trên tổng tài sản của công ty nhỏ hơn 1,5 lần nếu cao hơn thì giá đang bị ảo. Đặc biệt là công ty có các báo cáo tài chính minh bạch.

Nhà dầu tư nên chia tổng nguồn vốn của mình thành nhiều kênh đầu tư. Nếu đầu tư vào chu kỳ bất động sản tăng giá nhanh thì phải biết lựa chọn phân khúc nhà gắn liền với đất hoặc đất nền và đây là một dạng đầu tư mang tính chất đầu cơ rủi ro khá lớn trong trường hợp thị trường này bị xì bong bóng và đóng băng…

Việc đầu tư trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp cũng cần phải hết sức lưu ý. Ở Việt Nam, tỷ lệ phát hành trái phiếu ra công chúng rất thấp, đây là một đặc thù của thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam khiến rủi ro trên thị trường này rất lớn. Đầu tư vào bitcoin càng phải đặc biệt chú ý bởi bitcoin là một loại tiền không có lạm phát. Không nên kỳ vọng tìm kiếm lợi nhuận dài hạn trên bitcoin mà là chỉ là một kênh đầu tư ngắn hạn...

Bảo Thoa