Hoàn thiện khung pháp lý xử phạt vi phạm trong lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm

Sau nhiều năm áp dụng, các quy định hiện hành bộc lộ hạn chế, chưa bao quát được những hành vi vi phạm mới phát sinh trong bối cảnh thị trường bảo hiểm phát triển nhanh, đặc biệt là bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe và bảo hiểm qua kênh ngân hàng.

Theo đánh giá của cơ quan quản lý, một số mức xử phạt hiện nay chưa đủ sức răn đe, thậm chí thấp hơn nhiều so với lợi ích mà doanh nghiệp thu được khi vi phạm. Điều này dẫn đến tình trạng tái diễn sai phạm, làm giảm niềm tin của khách hàng. Trong khi đó, các hình thức kinh doanh bảo hiểm mới, như bán chéo qua ngân hàng hay môi giới trực tuyến, đang ngày càng phổ biến nhưng chưa được quy định đầy đủ trong nghị định hiện hành. Thực tế này khiến công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn, chưa kịp thời ngăn chặn được các hành vi lách luật.

Một điểm đáng chú ý trong dự thảo là việc bổ sung quy định xử phạt hành vi vi phạm nghĩa vụ giải quyết quyền lợi bảo hiểm. Ảnh minh họa.

Dự thảo nghị định lần này bổ sung nhiều hành vi vi phạm cụ thể, đồng thời nâng mức phạt để đảm bảo tính nghiêm minh. Trong đó, những hành vi như cung cấp thông tin sai lệch, tư vấn không đầy đủ cho khách hàng, ép buộc giao kết hợp đồng bảo hiểm, hay lợi dụng uy tín của tổ chức tín dụng để buộc khách hàng mua bảo hiểm sẽ bị xử lý nghiêm. Đây là những vấn đề nổi cộm thời gian qua, gây bức xúc trong dư luận khi nhiều người dân phản ánh bị mua bảo hiểm kèm theo khoản vay ngân hàng, không được giải thích rõ quyền lợi, thậm chí không biết mình đã ký hợp đồng bảo hiểm.

Một điểm đáng chú ý trong dự thảo là việc bổ sung quy định xử phạt hành vi vi phạm nghĩa vụ giải quyết quyền lợi bảo hiểm. Nhiều trường hợp doanh nghiệp chậm trễ trong chi trả, hoặc tìm cách kéo dài thời gian giám định, gây thiệt thòi cho khách hàng. Với khung xử phạt mới, những doanh nghiệp vi phạm sẽ phải chịu mức phạt cao hơn, đồng thời có thể bị áp dụng các biện pháp bổ sung như đình chỉ hoạt động một phần nghiệp vụ. Điều này được kỳ vọng sẽ nâng cao trách nhiệm của doanh nghiệp, buộc họ đặt quyền lợi người tham gia bảo hiểm lên hàng đầu.

Ngoài ra, dự thảo còn đề cập đến việc xử phạt các hành vi vi phạm trong hoạt động đại lý và môi giới bảo hiểm. Trước thực trạng nhiều đại lý chưa được đào tạo bài bản, tư vấn thiếu trung thực, thậm chí giả mạo chữ ký khách hàng để trục lợi, dự thảo đưa ra các chế tài xử lý rõ ràng hơn. Những cá nhân, tổ chức vi phạm có thể bị cấm hành nghề trong một thời gian nhất định, đồng thời chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Đây là động thái nhằm siết chặt kỷ cương thị trường, đảm bảo sự minh bạch và chuyên nghiệp trong hoạt động đại lý bảo hiểm.

Dự thảo sửa đổi cũng bổ sung các quy định liên quan đến công nghệ thông tin trong kinh doanh bảo hiểm. Khi hình thức bán bảo hiểm trực tuyến, ký kết hợp đồng điện tử ngày càng phổ biến, nguy cơ phát sinh tranh chấp do thiếu minh bạch thông tin cũng tăng cao. Vì vậy, dự thảo đề xuất xử phạt nghiêm những trường hợp che giấu, thay đổi nội dung hợp đồng điện tử, hoặc sử dụng dữ liệu khách hàng trái phép. Đây là bước đi cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng trong môi trường kinh doanh số hóa.

Trong bối cảnh Chính phủ thúc đẩy mục tiêu mở rộng độ bao phủ bảo hiểm, hướng tới để người dân coi bảo hiểm là chỗ dựa an toàn khi gặp rủi ro, việc siết chặt kỷ cương, xử lý nghiêm vi phạm là yêu cầu tất yếu. Dự thảo sửa đổi, bổ sung Nghị định 98/2013/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ sớm hoàn thiện và ban hành trong thời gian tới, trở thành công cụ pháp lý quan trọng để xây dựng thị trường bảo hiểm minh bạch, lành mạnh, góp phần củng cố niềm tin của người dân vào chính sách an sinh và trật tự kinh tế.

T.An