Hà Nội nên tiên phong xây dựng mô hình “Trạm y tế số” phục vụ người dân

Ngày 16/10, bên lề Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII, nhiệm kỳ 2025-2030, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội Trần Thị Nhị Hà (nguyên Giám đốc Sở Y tế Hà Nội) đã trao đổi với báo chí về công tác y tế của Thủ đô Hà Nội.

Bà Trần Thị Nhị Hà cho rằng, trong nhiệm kỳ vừa qua, mặc dù đối mặt với nhiều khó khăn, đặc biệt là giai đoạn dịch bệnh Covid-19, song ngành y tế Hà Nội đã nỗ lực vượt bậc, đạt được những kết quả rất đáng ghi nhận.

Trước hết, Hà Nội đã thể hiện rõ vai trò chủ động, quyết liệt trong công tác phòng, chống dịch, đảm bảo an toàn sức khỏe cho người dân. Thành phố là một trong những địa phương triển khai sớm và đồng bộ chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 trên toàn địa bàn, huy động sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị để đạt tỷ lệ bao phủ vaccine cao, góp phần khống chế dịch hiệu quả.

Bên cạnh đó, một dấu ấn nổi bật của ngành y tế Thủ đô là việc triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân - Hà Nội là địa phương đầu tiên trong cả nước làm được điều này. Đây là bước tiến quan trọng trong quản lý sức khỏe cộng đồng, giúp theo dõi, chăm sóc sức khỏe cho người dân “từ khi sinh ra cho đến khi qua đời”, góp phần hiện đại hóa ngành y, hướng tới nền y tế số toàn diện.

Cùng với đó, Hà Nội cũng là một trong những địa phương đi đầu trong triển khai ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ y học hiện đại. Nhiều bệnh viện chuyên sâu của thành phố như Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, Bệnh viện Tim Hà Nội… đã triển khai thành công nhiều kỹ thuật cao, sánh ngang với các cơ sở y tế tuyến trung ương.

Không chỉ phát triển chuyên môn, Hà Nội còn tăng cường liên kết hệ thống giữa các bệnh viện tuyến trên và tuyến cơ sở, giúp nâng cao năng lực khám, chữa bệnh và chia sẻ nguồn lực y tế, bảo đảm chăm sóc sức khỏe người dân được toàn diện, hiệu quả hơn.

Theo bà Trần Thị Nhị Hà, cùng với những kết quả đạt được, ngành y tế nói chung và Hà Nội nói riêng vẫn còn đối diện không ít khó khăn, đặc biệt là trong lĩnh vực y tế cơ sở và công tác đấu thầu, mua sắm thuốc, trang thiết bị. Tuy nhiên, Quốc hội và Chính phủ đã có nhiều nỗ lực để tháo gỡ, khi hàng loạt văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành như Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi), Luật Bảo hiểm y tế (sửa đổi), và sắp tới là Luật Phòng bệnh.

Những chính sách này sẽ tạo hành lang pháp lý vững chắc, giúp các địa phương chủ động hơn trong tổ chức, quản lý hệ thống y tế, đặc biệt là mô hình trạm y tế xã, phường, nơi thực hiện chức năng khám chữa bệnh ban đầu, phòng bệnh, chăm sóc dinh dưỡng, dân số, vệ sinh an toàn thực phẩm.

“Chúng ta cần phát huy tối đa vai trò của trạm y tế xã, phường, nơi gần dân, sát dân nhất. Nếu làm tốt y tế cơ sở, người dân sẽ được chăm sóc sức khỏe ngay từ đầu, giảm tải cho tuyến trên và nâng cao chất lượng sống”, bà Hà nhấn mạnh.

Bà Trần Thị Nhị Hà trao đổi với báo chí bên lề Đại hội.

Theo bà, Hà Nội cần có giải pháp đột phá để củng cố năng lực của hệ thống y tế cơ sở, bao gồm cả nguồn nhân lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất, cũng như ứng dụng mạnh mẽ chuyển đổi số để hiện đại hóa mô hình quản lý.

Bà Trần Thị Nhị Hà cho rằng, trong nhiệm kỳ tới, Hà Nội nên đi tiên phong trong việc xây dựng mô hình “Trạm y tế số” - một bước phát triển tất yếu trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia.

“Trạm y tế số không chỉ là việc ứng dụng công nghệ thông tin, mà còn là mô hình tổ chức mới, gắn kết chặt chẽ giữa y tế cơ sở với các bệnh viện tuyến trên và các cơ sở khám, chữa bệnh khác”, bà Hà phân tích.

Theo đó, mỗi người dân sẽ có mã định danh y tế điện tử, chứa toàn bộ dữ liệu về khám chữa bệnh, tiêm chủng, xét nghiệm, dinh dưỡng… được cập nhật thường xuyên và chia sẻ giữa các cơ sở y tế. Nhờ vậy, người dân có thể được chăm sóc liên tục, sử dụng kết quả xét nghiệm, chẩn đoán ở nhiều bệnh viện khác nhau mà không cần làm lại, giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu quả điều trị.

Một điểm đặc thù của Hà Nội là có nhiều bệnh viện trung ương và bộ, ngành đóng trên địa bàn, đây vừa là lợi thế, vừa là thách thức, bởi hệ thống y tế hiện nay còn thiếu sự liên thông dữ liệu giữa các tuyến, giữa cơ sở thuộc Bộ Y tế và thuộc thành phố.

“Nếu Hà Nội tổ chức được một hệ sinh thái y tế số thống nhất, kết nối giữa tuyến trung ương - tuyến thành phố - tuyến cơ sở, thì người dân sẽ là đối tượng được hưởng lợi lớn nhất. Khi đó, mọi dữ liệu y tế đều được liên thông, phục vụ khám chữa bệnh hiệu quả, minh bạch, tiết kiệm chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế công”, bà nhấn mạnh.

Theo bà Trần Thị Nhị Hà, Hà Nội có đầy đủ điều kiện để trở thành địa phương dẫn đầu cả nước trong chuyển đổi số y tế - từ cơ sở dữ liệu dân cư, nền tảng công nghệ đến hệ thống y tế cơ sở rộng khắp. Việc xây dựng “Trạm y tế số” sẽ là bước khởi đầu quan trọng, không chỉ giúp người dân được hưởng dịch vụ y tế chất lượng cao hơn, mà còn giúp thành phố quản lý hiệu quả sức khỏe cộng đồng, phòng chống dịch bệnh và phát triển y tế bền vững.

“Nếu Hà Nội làm tốt mô hình “Trạm y tế số”, đây sẽ là hình mẫu để nhân rộng ra cả nước, góp phần hiện đại hóa ngành y tế Việt Nam, hướng tới mục tiêu lấy người dân làm trung tâm của mọi hoạt động chăm sóc sức khỏe”, bà Hà chia sẻ.

Toàn cảnh Đại hội.

Có lộ trình tiến tới miễn viện phí toàn dân

Đề ra nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong nhiệm kỳ 2025-2030, Báo cáo chính trị trình Đại hội nêu rõ, phát triển đồng bộ, toàn diện lĩnh vực y tế và chăm sóc sức khỏe Nhân dân theo hướng tiên tiến, hiện đại, hiệu quả; phát huy vai trò là trung tâm y tế lớn của cả nước và ngang tầm các nước tiên tiến trong khu vực châu Á.

Phát triển hệ thống cơ sở khám, chữa bệnh đủ năng lực cung ứng dịch vụ y tế có chất lượng đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe theo vùng và theo các cấp khám, chữa bệnh.

Phát triển y tế kỹ thuật cao, chuyên sâu, y tế thông minh, một số lĩnh vực chuyên sâu có trình độ tiệm cận với các nền y học tiên tiến, hàng đầu khu vực và thế giới. Giáo dục y đức, quản lý hiệu quả hành nghề y dược tư nhân. Tăng cường chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số, quản trị y tế thông minh, khám bệnh, chữa bệnh từ xa…

Đẩy mạnh xã hội hóa trong lĩnh vực y tế, khuyến khích phát triển cơ sở y tế ngoài công lập, quốc tế, hình thành hệ thống y tế tư nhân chất lượng cao; chuyển giao công nghệ y dược, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, kết hợp phát triển du lịch chăm sóc sức khỏe; phát triển y học cổ truyền; khuyến khích phát triển các cơ sở chăm sóc người cao tuổi.

Thực hiện khám sức khỏe định kỳ hoặc khám sàng lọc miễn phí hằng năm cho người dân Thành phố; có lộ trình tiến tới miễn viện phí toàn dân, trước mắt miễn viện phí đối với đối tượng chính sách xã hội, người yếu thế, người có thu nhập thấp và một số đối tượng cần ưu tiên khác trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình…