Đừng để tre thành quá khứ

(LĐTĐ) “Tre xanh/ Xanh tự bao giờ?/ Chuyện ngày xưa... đã có bờ tre xanh” (Nguyễn Duy, Tre Việt Nam). Từ bao đời nay, bên cạnh cây đa, giếng nước, sân đình, làng quê Việt Nam còn luôn được bao bọc bởi lũy tre xanh. Cây tre đối với người Việt Nam không chỉ đơn thuần là một người bạn, mà còn tượng trưng cho nét đẹp văn hóa làng quê thanh bình và sâu lắng.
Ngắm cuộc sống bình yên qua con đường bích họa tại xã Tự Lập Cổng làng, biểu tượng văn hóa làng quê

Những bụi tre làng đã gắn bó với người Việt qua hàng nghìn năm lịch sử với biết bao thăng trầm. Trong truyền thuyết Thánh Gióng, hình ảnh Phù Đổng Thiên Vương nhổ tre đánh đuổi giặc Ân đã trở thành biểu tượng cho sức mạnh chiến thắng thần kỳ của dân tộc ta đối với những kẻ thù xâm lược lớn mạnh.

Đừng để tre thành quá khứ
Ảnh minh họa.

Trải qua nhiều thời kỳ lịch sử, các lũy tre xanh đã trở thành những “pháo đài xanh” vững chắc chống quân xâm lược, chống thiên tai. Tre trở thành chiến lũy và là nguồn vật liệu để chế tạo vũ khí tấn công trong các cuộc chiến - Đất nước lớn lên khi dân mình biết trồng tre và đánh giặc… Tre tham gia vào trận chiến Chi Lăng, Xương Giang đời Lê, vào chiến công thần tốc mùa xuân năm Kỷ Dậu của người anh hùng áo vải Quang Trung,… Tre tầm vông dựng lên thành đồng Tổ quốc, góp phần lớn trong việc đánh đuổi quân xâm lược để đất nước giành độc lập, tự do. “Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín...”

Tre xuất hiện trên khắp đất Việt, dù là đồng bằng hay miền núi. Tre góp mặt trong những làn điệu dân ca và điệu múa sạp, đồng thời cũng là một trong những chất liệu quan trọng trong việc tạo ra các nhạc khí dân tộc như: Đàn t’rưng, sáo, kèn,…Trong đời sống hàng ngày của người Việt, tre cũng có rất nhiều công dụng. Tre non làm thức ăn. Tre khô làm củi. Tre còn được dùng trong lao động sản xuất như làm mái lợp nhà, làm vật dụng quen thuộc như đũa tre, bàn ghế, giường chõng,… từ cái đòn gánh đến cái khung cửi, cái rổ, cái gáo múc nước,...Với những đưa trẻ con ở miền thôn quê, tre thành nôi êm ru giấc ngủ trưa hè, trở thành nguồn vui với những trò chơi thú vị, bổ ích như đánh chuyền với những que chắt bằng tre, chạy nhảy reo hò theo tiếng sao vi vút trên chiếc diều cũng được làm bằng tre. Không chỉ vậy, tre còn bắc cầu cho tình duyên đôi lứa: “Đêm trăng thanh anh mới hỏi nàng/ Tre non đủ lá đan sàng được chưa”.

Tre đi vào cuộc sống của mỗi người, đi sâu thẳm vào tâm hồn người Việt. Mỗi khi xa quê hương, lữ khách khó lòng quên được hình ảnh lũy tre làng thân thương, những nhịp cầu tre êm đềm. Như nhà văn Thép Mới đã viết trong tác phẩm Cây tre Việt Nam: “Bóng tre trùm lên âu yếm làng, xóm, thôn. Dưới bóng tre của ngàn xưa, thấp thoáng mái đình, mái chùa cổ kính. Dưới bóng tre xanh, ta gìn giữ một nền văn hóa lâu đời. Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu đời, người nông dân Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với người, đời đời, kiếp kiếp”.

Tre trở thành biểu tượng cho người dân Việt Nam không chỉ bởi nó gắn liền với đời sống của người dân, mà còn vì sức sống mãnh liệt và những đặc tính của tre rất giống với bản tính bản sắc của con người Việt Nam: Bình dị, chất phác, ôn hòa, nhu thuận, bền bỉ, gan góc, kiên cường,… Vì thế, “tre trông thanh cao, giản dị, chí khí như người” và con người Việt Nam “như tre mọc thẳng, con người không chịu khuất”. Liệu có loài cây nào có sức sống mạnh mẽ và bất diệt hơn cây tre? Ban đầu, tre chỉ là một mầm măng nhỏ, yếu ớt rồi trưởng thành theo thời gian, trở thành cây tre đích thực, cứng cáp, dẻo dai. Loài cây “thân gầy guộc, lá mong manh” ấy cũng không kén chọn đất đai, thời tiết. Trên dải đất hình chữ S thân thuộc, “đâu đâu ta cũng có nứa tre làm bạn”. Một đặc điểm của tre luôn được ví như là con người Việt Nam cần cù, siêng năng, bám đất bám làng trong những cuộc chiến chống giặc ngoại xâm đó là rễ tre. Rễ tre thuộc loại rễ chùm, cằn cỗi nhưng bám rất chắc vào đất, để giúp tre không bị đổ trước những cơn gió dữ. Lũy tre và cổng làng như một thành lũy kiên cố, cũng như con người Việt Nam vẫn luôn đứng vững trước muôn vàn hiểm nguy.

Và nhắc đến tre, không thể không nhắc đến chiếc cầu tre thân thương. Hình ảnh “Ví dầu cầu ván đóng đinh/ Cầu tre lắt lẻo gập ghềnh khó đi” từ lâu đã in sâu vào trong tâm thức của mỗi người dân Việt Nam, trở thành một nét văn hóa độc đáo rất “riêng” của miền quê sông nước. Chiếc cầu tre bình dị, mộc mạc không chỉ nối liền hai bờ kênh rạch, mà còn nối những niềm vui giữa những người dân chất phác thật thà lại với nhau. Dẫu ngày nay, chiếc cầu tre dần dần cũng đã được thay thế bởi những chiếc cầu mới khang trang, hiện đại hơn, nhưng hình ảnh chiếc cầu tre vẫn mãi là hình ảnh thân thương nhất, một biểu tượng cho con người Việt Nam mộc mạc, nghĩa tình. Không những thế, tre còn là nguyên liệu làm các sản phẩm, dụng cụ phục vụ đời sống như rổ, rá…

Tuy nhiên, cùng với quá trình đô thị hóa, bê tông hóa, ở các làng quê hiện nay tre cũng ít đi dần. Biết đâu đấy, đến một ngày không xa, nói về tre thế hệ sau chỉ còn biết đến câu chuyện Thánh Gióng. Và do đó, để giữ hồn Việt, hơn lúc nào hết phải có chính sách bảo vệ di sản những lũy tre làng.

P.Linh

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Năm học 2023 - 2024, giáo dục tiểu học đạt kết quả khá toàn diện

Năm học 2023 - 2024, giáo dục tiểu học đạt kết quả khá toàn diện

(LĐTĐ) Năm học 2023 - 2024, với sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của toàn ngành, giáo dục tiểu học đã đạt được kết quả khá toàn diện.
Dự báo thời tiết ngày 27/7/2024: Khu vực Hà Nội nắng nóng gay gắt ngày cuối tuần

Dự báo thời tiết ngày 27/7/2024: Khu vực Hà Nội nắng nóng gay gắt ngày cuối tuần

(LĐTĐ) Dự báo ngày 27/7, khu vực Hà Nội ngày nắng nóng gay gắt, chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi.
Thiết thực các hoạt động kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ

Thiết thực các hoạt động kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ

(LĐTĐ) Thiết thực kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2024), huyện Đông Anh đã triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa như thăm, tặng quà, khám chữa bệnh miễn phí cho các đối tượng chính sách…
Bộ Y tế gặp mặt, tri ân thương binh, thân nhân thương binh, liệt sĩ

Bộ Y tế gặp mặt, tri ân thương binh, thân nhân thương binh, liệt sĩ

(LĐTĐ) Nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2024), vừa qua Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã gặp mặt, trò chuyện, lắng nghe chia sẻ của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đang công tác tại cơ quan Bộ Y tế là thương binh, thân nhân gia đình thương binh, liệt sĩ.
Kỷ niệm sâu sắc về 3 lần được gặp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Kỷ niệm sâu sắc về 3 lần được gặp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

(LĐTĐ) Năm nay đã ngoài 80 tuổi, ông Nguyễn Kim Sơn hiện đang sống tại phường Đội Cấn, quận Ba Đình, thành phố Hà Nội vẫn nhớ như in 3 lần được gặp và trò chuyện với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng.
Bắt nhân viên ngân hàng cấu kết với người nước ngoài chiếm đoạt của khách hàng 8 tỷ đồng

Bắt nhân viên ngân hàng cấu kết với người nước ngoài chiếm đoạt của khách hàng 8 tỷ đồng

(LĐTĐ) Trong quá trình làm hồ sơ thế chấp ngân hàng và giải ngân cho bà T, Nguyễn Hoàng Gia đã lấy thông tin về tài khoản đăng nhập và mật khẩu, sau đó chiếm đoạt của bà T 8 tỷ đồng...
Bảo đảm an ninh tuyệt đối Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại khu vực Nghĩa trang Mai Dịch

Bảo đảm an ninh tuyệt đối Lễ an táng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại khu vực Nghĩa trang Mai Dịch

(LĐTĐ) Chiều nay (26/7), đông đảo nhân dân khắp nơi trên cả nước đã đến Nghĩa trang Mai Dịch, Hà Nội để tiễn đưa Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về nơi an nghỉ cuối cùng. Đáng chú ý, các lực lượng như: Quân đội, Công an, sinh viên tình nguyện… đã nỗ lực đảm bảo an ninh trật tự, tăng cường hỗ trợ người dân, đảm bảo an ninh và phục vụ chu đáo Lễ Quốc tang.

Tin khác

Năm học 2023 - 2024, giáo dục tiểu học đạt kết quả khá toàn diện

Năm học 2023 - 2024, giáo dục tiểu học đạt kết quả khá toàn diện

(LĐTĐ) Năm học 2023 - 2024, với sự nỗ lực, cố gắng rất lớn của toàn ngành, giáo dục tiểu học đã đạt được kết quả khá toàn diện.
Bộ Y tế gặp mặt, tri ân thương binh, thân nhân thương binh, liệt sĩ

Bộ Y tế gặp mặt, tri ân thương binh, thân nhân thương binh, liệt sĩ

(LĐTĐ) Nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2024), vừa qua Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan đã gặp mặt, trò chuyện, lắng nghe chia sẻ của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động đang công tác tại cơ quan Bộ Y tế là thương binh, thân nhân gia đình thương binh, liệt sĩ.
GS.VS.NGND Phạm Minh Hạc với sự phát triển khoa học giáo dục Việt Nam

GS.VS.NGND Phạm Minh Hạc với sự phát triển khoa học giáo dục Việt Nam

(LĐTĐ) Ngày 26/7, Hội Cựu giáo chức Việt Nam phối hợp với Viện nghiên cứu hợp tác phát triển giáo dục tổ chức Hội thảo khoa học “Giáo sư, Viện sĩ, Nhà giáo nhân dân (GS.VS.NGND) Phạm Minh Hạc với sự phát triển khoa học giáo dục Việt Nam”.
Hồi sinh sự sống cho cụ bà 92 tuổi bị u đại trực tràng, suy kiệt nặng

Hồi sinh sự sống cho cụ bà 92 tuổi bị u đại trực tràng, suy kiệt nặng

(LĐTĐ) Các bác sĩ Bệnh viện Bạch Mai vừa phẫu thuật và điều trị phục hồi thành công cho 1 cụ bà 92 tuổi, bị mắc bệnh hiểm nghèo và suy kiệt cơ thể nặng nề.
Tổ chức tốt công tác tuyên truyền, cổ động phục vụ Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII

Tổ chức tốt công tác tuyên truyền, cổ động phục vụ Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII

(LĐTĐ) Tổ giúp việc thực hiện công tác thông tin, tuyên truyền, cổ động, văn hóa, nghệ thuật thuộc Tiểu Ban tổ chức phục vụ Đại hội Đảng bộ Thành phố XVIII vừa ban hành kế hoạch số 152-KH/TTCĐVHNT về triển khai công tác thông tin, tuyên truyền, cổ động, văn hóa nghệ thuật phục vụ Đại hội Đảng bộ thành phố Hà Nội lần thứ XVIII.
Thời gian các trường đại học công bố điểm chuẩn năm 2024

Thời gian các trường đại học công bố điểm chuẩn năm 2024

(LĐTĐ) Chậm nhất 17h ngày 19/8, các trường đại học trên cả nước sẽ công bố điểm chuẩn và thông báo kết quả trúng tuyển đợt 1.
Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong ký ức của thầy trò Trường THCS Ba Đình

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong ký ức của thầy trò Trường THCS Ba Đình

(LĐTĐ) Hình ảnh giản dị, ân cần, thân thiện của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng sẽ mãi được lưu giữ dưới mái trường Trung học cơ sở (THCS) Ba Đình, thành phố Hà Nội với bao cảm xúc.
Phụ nữ Thanh Trì tri ân gia đình có công nhân ngày Thương binh liệt sĩ

Phụ nữ Thanh Trì tri ân gia đình có công nhân ngày Thương binh liệt sĩ

(LĐTĐ) Nhân kỷ niệm 77 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2024), các cấp Hội Phụ nữ huyện Thanh Trì đã tổ chức nhiều hoạt động có ý nghĩa nhằm tri ân, tôn vinh công lao to lớn của Mẹ Việt Nam anh hùng, các anh hùng liệt sĩ, các thương binh bệnh binh đã hy sinh xương máu vì nền độc lập, tự do của Tổ quốc.
UNESCO thông qua định hướng bảo tồn và phát triển Di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long

UNESCO thông qua định hướng bảo tồn và phát triển Di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long

(LĐTĐ) Hồ sơ bảo tồn và phát huy giá trị Di sản thế giới Khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long được thông qua, mở ra việc khơi thông Trục Hoàng Đạo, tiến tới khôi phục không gian và Chính điện Kính Thiên.
Không để người dân bị gián đoạn thông tin liên lạc khi dừng công nghệ di động 2G

Không để người dân bị gián đoạn thông tin liên lạc khi dừng công nghệ di động 2G

(LĐTĐ) Thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền chủ trương dừng công nghệ 2G, Cục Thông tin cơ sở phối hợp với lực lượng thông tin cơ sở tại các địa phương tập trung tuyên truyền về tắt sóng 2G qua 3 kênh truyền thông cơ sở.
Xem thêm
Phiên bản di động