Đã tìm được “kháng sinh” cho thị trường vàng

Tại cuộc họp trao đổi về chính sách quản lý thị trường vàng, ngày 9/6, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động, vàng là “câu chuyện” của quốc tế chứ không chỉ riêng Việt Nam. Triển khai chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước đã có nhiều giải pháp.

Ảnh minh họa.

Trong đó, Ngân hàng Nhà nước đã chọn giải pháp đấu thầu vàng - từng triển khai năm 2013. Tuy nhiên, chênh lệch giá bán vàng miếng SJC với giá thế giới chưa giảm như kỳ vọng. Tiếp sau đó, Ngân hàng Nhà nước đã triển khai biện pháp can thiệp mới, cụ thể, từ 3/6, bán vàng trực tiếp đến người dân qua 4 ngân hàng thương mại Nhà nước và Công ty Vàng bạc đá quý (SJC). Qua một tuần triển khai, bước đầu đã đạt được là chênh lệch giá bán vàng miếng SJC và giá vàng thế giới đã được thu hẹp. Phương án mới này được dư luận đồng tình ủng hộ và cho rằng sẽ có kết quả giảm giá chênh theo mục tiêu.

Theo ông Trương Văn Phước - nguyên Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia, có thể nói, trong hơn 12 năm qua, Nghị định 24 đã có đóng góp quan trọng cùng với các chính sách như không cho các tổ chức tín dụng huy động vàng, không cho các giao dịch vàng qua các sàn…, Từ đó có thể nhận ra, tập quán của người dân Việt Nam đã thay đổi nhiều, vàng không là phương tiện trao đổi, định giá, thậm chí không còn là phương tiện cất giữ tài sản nữa.

“Sắp tới, tôi nghĩ việc giá cả bao nhiêu sẽ để thị trường quyết định. Tuy nhiên, Ngân hàng Nhà nước với tư cách nắm giữ dự trữ ngoại hối quốc gia, mà vàng là tài sản có nguyên liệu do thị trường quốc tế quyết định nên cần giữ lấy quyền xuất nhập khẩu vàng. Còn việc chế biến gia công nên trao lại cho doanh nghiệp hoặc tổ chức tín dụng có điều kiện. Như vậy chúng ta sẽ chứng kiến sự điều tiết của thị trường vàng theo quy luật cung cầu và giá cả chắc chắn sẽ không có sự chênh lệch như thời gian vừa qua”, ông Trương Văn Phước nêu quan điểm cá nhân.

Về phía người dân, ông Trương Văn Phước khuyên nên thận trọng, mua ít, phòng trường hợp vàng xuống giá sẽ không phải gánh những khoản lỗ. “Nếu một hôm không cầm một thỏi vàng thì chắc chắn chúng ta vẫn sống, nhưng nếu một hôm chúng ta không có xăng dầu, không có phân bón, gạo, nhu yếu phẩm thì sẽ thế nào?”.

Với góc nhìn của biến động thị trường, ông Trương Văn Phước cho rằng, lúc này người dân cần hết sức thận trọng bởi nhiều biến số kinh tế của Mỹ và châu Âu…

Các chuyên gia cũng cho rằng, về giải pháp dài hơi cần sớm sửa đổi Nghị định 24 theo hướng xoá bỏ độc quyền kinh doanh vàng miếng, nên cho phép nhiều đơn vị hơn được sản xuất kinh doanh vàng miếng (trong đó có sự tham gia của các ngân hàng lớn) và cho phép các đơn vị này được phép nhập khẩu vàng. Trong quá trình sửa đổi Nghị định cũng nên tính đến việc đánh thuế các giao dịch vàng.

Làm rõ hơn những vấn đề trên thị trường vàng hiện nay, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Phạm Quang Dũng cho biết, giá vàng trên thế giới tăng mạnh thời gian qua là do một số nguyên nhân chủ yếu như: căng thẳng địa chính trị trên thế giới, xu hướng giảm lãi suất của một số Ngân hàng Trung ương trên thế giới, một số Ngân hàng Trung Quốc đẩy mạnh mua vàng. Điều này khiến nhu cầu vàng trên thế giới tăng, qua đó đẩy giá vàng tăng theo. Thống kê cho thấy, trong 2 năm vừa qua giá vàng trên thế giới đã tăng khoảng 30%.

Ngoài ra, các diễn biến không mấy tích cực từ thị trường chứng khoán, thị trường bất động sản, thị trường trái phiếu, lãi suất tiết kiệm ở mức thấp… dẫn đến vàng càng hấp dẫn. Thống kê cho thấy, có thời điểm chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới lên tới 26%. Do đó, Phó Thống đốc cho rằng, không loại trừ có yếu tố thao túng thị trường.

Ông Phạm Quang Dũng cũng khẳng định, Ngân hàng Nhà nước đánh giá sức hấp dẫn của vàng còn rất lớn; nhu cầu dự trữ vàng trong dân lớn. Do đó, cần nghiên cứu khai thác nguồn lực vàng vào sản xuất kinh doanh.

Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp tục nghiên cứu Nghị định 24, mục tiêu chống vàng hóa nền kinh tế, không để vàng hóa tác động đến điều hành chính sách tiền tệ, đến tỷ giá, ngoại hối, cán cân thanh toán; không để giá vàng chênh lệch cao so với giá thế giới; không để vàng ảnh hưởng đến chính sách kinh tế, không tác động tâm lý xã hội; nghiên cứu từng bước đưa nguồn lực vàng trong dân vào sản xuất - kinh doanh.

Hiện nay đang lan truyền thông tin thất thiệt về việc Ngân hàng Nhà nước thiếu vàng để bán. Tại nhiều điểm bán vàng, có đối tượng thuê người xếp hàng mua gom vàng với mục tiêu đẩy giá, hưởng chênh lệch, gây bất ổn thị trường và thiệt hại cho nền kinh tế.

Ngân hàng Nhà nước đang phối hợp với cơ quan công an để xác minh và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, thao túng thị trường. Đồng thời, với việc duy trì cung ứng vàng miếng SJC để đáp ứng các nhu cầu chính đáng và hợp pháp của người dân, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ chủ động triển khai các giải pháp để đấu tranh mạnh mẽ với hiện tượng đầu cơ, gom hàng.

Bên cạnh đó, việc thanh tra để làm rõ các sai phạm nếu có của các tổ chức tín dụng và doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh vàng cũng đang được khẩn trương, quyết liệt triển khai, đặc biệt là ở 2 địa bàn Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bảo Thoa