Chủ động phòng dịch bệnh truyền nhiễm sau bão, lũ

Nguy cơ phát sinh dịch bệnh

Bên cạnh những thiệt hại về kinh tế do bão, lũ, sạt lở đất, thì một mối nguy âm thầm nhưng không kém phần nguy hiểm chính là nguy cơ bùng phát các dịch bệnh truyền nhiễm trong và sau mưa lũ.

Nước lũ rút tới đâu cơ quan chức năng và người dân dọn dẹp tới đó.

Nước lũ mang theo vi khuẩn, vi rút, rác thải, xác động vật và nhiều nguồn lây nhiễm khác tràn lan ra môi trường sống, khiến điều kiện vệ sinh bị xáo trộn nghiêm trọng. Đây là cơ hội để một loạt bệnh truyền nhiễm phát sinh và lây lan nhanh chóng, đặc biệt ở những khu vực bị chia cắt, thiếu nước sạch, thiếu thực phẩm bảo đảm vệ sinh.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Nguyên Huyền, Giám đốc Trung tâm Phòng, chống dịch, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, các bệnh thường gặp nhất sau mưa bão bao gồm: Tiêu chảy cấp, tả, lỵ, viêm gan A, bệnh đường hô hấp, đau mắt đỏ, các bệnh ngoài da và sốt xuất huyết.

Một số bệnh có thể lây lan nhanh thành ổ dịch nếu không được phát hiện sớm và xử lý kịp thời. Trong số đó, sốt xuất huyết được coi là điển hình, bởi muỗi vằn - trung gian truyền bệnh dễ dàng sinh sôi trong các vũng nước đọng. Đáng lo ngại, nhiều triệu chứng ban đầu thường bị người dân bỏ qua hoặc tự điều trị tại nhà, dễ dẫn đến biến chứng nặng.

Đồng quan điểm trên, bác sĩ Nguyễn Thanh Bình, Phó Trưởng Khoa Vi rút - Ký sinh trùng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết: Những ngày qua, mưa bão và ngập úng tại nhiều địa phương miền bắc làm tăng nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết cùng nhiều dịch bệnh truyền nhiễm. Nước tù đọng ngoài môi trường là điều kiện lý tưởng để muỗi Aedes aegypti sinh sản, khiến mật độ muỗi gia tăng nhanh chóng nếu không được xử lý kịp thời.

Điển hình, vừa qua, Bệnh viện đã tiếp nhận trường hợp bệnh anh V.Đ. L. (34 tuổi ở Tây Phương, Hà Nội) nhập viện điều trị do sốt xuất huyết. Sau đảnh hưởng của cơn bão số 10, khu vực nhà anh xuất hiện nhiều muỗi. Trước nhà anh có con kênh lớn, vừa qua, nước dâng cao nên xuất hiện nhiều muỗi hơn.

Ngày 1/10, bệnh nhân bắt đầu đau đầu, đau vùng hốc mắt và đau các khớp. Anh nghi ngờ mình bị sốt xuất huyết nên đi khám và làm xét nghiệm cho kết quả dương tính với sốt xuất huyết Dengue. Anh L được bác sĩ kê đơn điều trị và theo dõi tại nhà.

Tuy nhiên, sau 3 ngày, anh L vẫn còn đau đầu, buồn nôn, bệnh không thuyên giảm nên được gia đình đưa thẳng đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương điều trị.

Khi nhập viện tại Khoa Vi rút - Ký sinh trùng, anh L trong tình trạng niêm mạc sung huyết, đau đầu, buồn nôn, thể trạng người béo phì, tiểu cầu giảm chỉ còn 21 G/L, có tràn dịch màng phổi và dịch ổ bụng. Với thể trạng béo phì, bệnh nhân được tiên lượng khá nặng, nguy cơ biến chứng cao.

Bác sĩ Bình cho biết, ngay khi nhập viện, bệnh nhân đều được điều trị tích cực và theo dõi sát tình trạng sức khỏe 3 giờ một lần. Nhờ phát hiện và điều trị sớm, tình trạng sức khỏe của bệnh nhân tiến triển tốt, hiện các bệnh nhân đã ổn định.

Ba lưu ý để phòng dịch bệnh trong mùa mưa bão

Không chỉ các bệnh truyền nhiễm qua đường muỗi đốt hay nguồn nước, người dân vùng thiên tai còn đối mặt với nguy cơ mắc bệnh uốn ván. Sau bão lũ, trong quá trình dọn dẹp nhà cửa, thu gom rác thải, nhiều người dễ bị xây xước, dẫm phải đinh rỉ, mảnh sắt, mảnh chai hay gỗ mục.

Người dân đi tiêm vắc xin phòng uốn ván.

Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC cho biết: Uốn ván là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm với tỷ lệ tử vong có thể lên đến 90% nếu không được điều trị kịp thời. Chỉ một vết thương nhỏ tiếp xúc với bùn đất, sắt gỉ, nước thải… cũng có thể trở thành cửa ngõ cho vi khuẩn uốn ván xâm nhập.

Các trường hợp đến VNVC tiêm phòng trong những ngày qua chủ yếu bị giẫm phải vật nhọn, kính vỡ, tôn sắt hoặc va quẹt cây cối khi tham gia cứu hộ và dọn dẹp sau lũ. Việc được tiêm phòng kịp thời sẽ giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ nhiễm khuẩn và các biến chứng nguy hiểm.

Cùng với việc tiêm vắc xin phòng bệnh hiệu quả, các chuyên gia y tế cũng khuyến cáo người dân những biện pháp phóng bệnh chủ động trong mùa mưa lũ. Giám đốc Trung tâm Phòng, chống dịch, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương Nguyễn Nguyên Huyền khuyến cáo người dân cần giữ gìn vệ sinh ăn uống: Ăn chín, uống sôi, tuyệt đối không sử dụng thực phẩm ôi thiu, không ăn gia súc, gia cầm chết. Khi khu vực bị ngập, chia cắt, hãy ưu tiên thực phẩm chế biến sẵn, đóng gói an toàn như mì gói, lương khô, nước đóng chai.

Đồng thời, người dân hãy bảo vệ nguồn nước sinh hoạt. Nếu giếng khoan, giếng khơi bị ngập, cần thau rửa, lọc và khử trùng theo hướng dẫn của cán Bộ Y tế. Không nên dùng nước bẩn để rửa mặt, tắm, giặt quần áo hay để trẻ em chơi đùa.

Đặc biệt, người dân cần tích cực phòng sốt xuất huyết, một dịch bệnh vẫn diễn biến phức tạp trên cả nước. Diệt lăng quăng, đậy kín các dụng cụ chứa nước, loại bỏ vật dụng có thể đọng nước và ngủ màn kể cả ban ngày là những biện pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả.

Đối với bệnh ngoài da và đau mắt đỏ, tuyệt đối tránh để cơ thể tiếp xúc lâu với nước ngập. Sau khi đi qua vùng nước lũ, nên rửa sạch tay chân bằng nước sạch, lau khô kẽ tay, kẽ chân. Không dùng chung khăn mặt, chậu rửa với người khác.

Bên cạnh đó, khi có biểu hiện nghi ngờ bệnh như sốt, tiêu chảy, nổi ban, đau mắt, ho sốt kéo dài… người dân cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn. Không tự ý dùng thuốc hay điều trị tại nhà vì có thể khiến bệnh diễn tiến nặng và gây lây lan trong cộng đồng.