Cảnh báo nguy cơ dịch, bệnh sau bão lũ và cách phòng tránh

Sau mưa bão, nhiều khu vực bị ngập sâu trong nước lũ kèm theo rác thải, xác động vật, bùn đất và nước thải sinh hoạt. Những yếu tố này khiến môi trường bị ô nhiễm nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Theo trang VTCnew, trong điều kiện thiếu nước sạch, vệ sinh cá nhân không đảm bảo, thực phẩm dễ ôi thiu và người dân phải sống tập trung tại các khu sơ tán, nguy cơ bùng phát dịch bệnh là điều khó tránh khỏi.

Ảnh minh họa: TTXVN

Những bệnh thường gặp sau bão lũ

Bệnh đường hô hấp

Đây là bệnh phổ biến nhất, thường xuất hiện khi người dân phải sống trong môi trường ẩm thấp, thiếu thông gió. Các bệnh thường gặp gồm viêm họng, viêm phổi, viêm phế quản, cúm mùa và Covid-19.

Sự tập trung đông người tại các điểm sơ tán, điều kiện vệ sinh không đảm bảo, kết hợp với thời tiết lạnh, ẩm sau mưa lũ khiến vi rút và vi khuẩn dễ lây lan qua đường hô hấp.

Bệnh đường tiêu hóa

Tiêu chảy cấp, lỵ, tả, viêm gan A và E là các bệnh thường gặp sau lũ do người dân phải sử dụng nguồn nước bị nhiễm khuẩn hoặc thực phẩm không được bảo quản an toàn. Trong điều kiện mất điện, thực phẩm dễ bị hư hỏng, nấm mốc nếu để ngoài nhiệt độ phòng quá lâu, từ đó trở thành nguồn gây bệnh.

Nhiễm trùng da và bệnh do tiếp xúc với nước bẩn

Khi da bị xây xước và tiếp xúc với nước lũ, bùn đất hoặc chất thải mà không được xử lý đúng cách, nguy cơ viêm da, nhiễm trùng mô mềm, nấm da, mưng mủ và uốn ván là rất cao.

Bệnh uốn ván đặc biệt nguy hiểm nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời. Những người có vết thương hở mà chưa tiêm ngừa đầy đủ là đối tượng có nguy cơ cao nhất.

Bệnh sốt xuất huyết và các bệnh do muỗi truyền

Sau khi nước rút, môi trường ẩm ướt, nhiều vũng nước đọng, rác thải chưa được dọn dẹp sẽ là nơi lý tưởng để muỗi và chuột sinh sản, làm tăng nguy cơ lây truyền các bệnh như: Sốt xuất huyết; Sốt rét; Leptospirosis (bệnh xoắn khuẩn do nước tiểu chuột gây ra). Đây đều là các bệnh nguy hiểm, có thể tiến triển nặng nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng cách.

Bệnh về mắt

Nguồn nước bẩn sau mưa lũ cũng là nguyên nhân gây viêm kết mạc (đau mắt đỏ), bệnh về giác mạc. Đau mắt đỏ lây lan nhanh trong cộng đồng qua nguồn nước và tiếp xúc trực tiếp, gây đỏ mắt, chảy nước mắt, ngứa rát, đôi khi kèm theo sưng hạch trước tai. Mọi người nên rửa mắt, mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý 0,9% và hạn chế tiếp xúc với người có dấu hiệu đau mắt.

Biện pháp kiểm soát nhiễm khuẩn sau bão lũ

Trên báo nhandan thông tin, các chuyên gia lĩnh vực y tế dự phòng khuyến cáo: Người dân cần thực hiện nghiêm các biện pháp vệ sinh cá nhân, bảo vệ môi trường và kiểm soát nguồn nước sinh hoạt; rửa tay thường xuyên, ăn uống bảo đảm vệ sinh, bảo vệ nguồn nước sạch... để ngăn ngừa các bệnh nhiễm khuẩn.

Nếu giếng khoan, giếng khơi bị ngập, cần thau rửa, lọc và khử trùng theo hướng dẫn của cán Bộ y tế, nhất là không nên dùng nước bẩn để rửa mặt, tắm, giặt quần áo hay để trẻ em chơi đùa...

Riêng với bệnh sốt xuất huyết, người dân cần tích cực diệt bọ gậy, loại bỏ các vật dụng có thể chứa nước đọng và ngủ màn kể cả ban ngày để giảm nguy cơ muỗi sinh sản và phát tán vi rút.

Đối với bệnh ngoài da và đau mắt đỏ, tuyệt đối tránh để cơ thể tiếp xúc lâu với nước ngập. Sau khi đi qua vùng nước lũ, nên rửa sạch tay chân bằng nước sạch, lau khô kẽ tay, kẽ chân...

Để giảm thiểu nguy cơ bùng phát dịch bệnh sau thiên tai, cần triển khai đồng bộ các giải pháp từ cá nhân đến cộng đồng:

1. Giữ vệ sinh cá nhân: Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hoặc sau khi tiếp xúc với rác thải, nước bẩn. Trong điều kiện thiếu nước sạch, sử dụng dung dịch sát khuẩn chứa cồn thay thế. Không đưa tay bẩn lên mắt, mũi, miệng để hạn chế vi khuẩn xâm nhập.

2. Đảm bảo nguồn nước an toàn: Nước uống phải được đun sôi kỹ ít nhất 1 phút. Trường hợp không thể đun sôi, có thể khử khuẩn nước bằng clo không mùi (5,25% NaOCl) theo tỷ lệ 1/8 thìa cà phê pha vào 3,8 lít nước. Với nước giếng hoặc nước sinh hoạt dùng lại sau lũ, cần xét nghiệm vi sinh và khử trùng định kỳ.

3. An toàn thực phẩm: Thực phẩm cần được bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Loại bỏ thực phẩm dễ hỏng nếu để ngoài tủ lạnh quá 2 giờ. Không dùng thực phẩm có dấu hiệu biến chất như mùi lạ, nấm mốc, đổi màu. Người có triệu chứng bệnh không nên tham gia chế biến, nấu nướng để tránh lây nhiễm chéo.

4. Vệ sinh môi trường sống: Tổng vệ sinh nhà cửa, trường học, cơ sở y tế ngay khi nước rút. Lau chùi bề mặt, sàn nhà, tường bằng dung dịch clo loãng (nồng độ 0,1 - 0,5%). Dọn sạch rác, khơi thông cống rãnh, tiêu diệt muỗi và côn trùng. Xử lý khu vực bị nấm mốc, đảm bảo hệ thống thông gió hoạt động tốt.

5. Trang bị đồ bảo hộ cá nhân: Người dân khi tham gia dọn dẹp sau lũ nên sử dụng: Găng tay cao su; ủng đi mưa; khẩu trang; quần áo dài tay. Nhằm tránh tiếp xúc trực tiếp với nguồn ô nhiễm và hạn chế nguy cơ bị nhiễm trùng da hoặc các bệnh lây truyền qua da.

6. Theo dõi sức khỏe và khai báo y tế kịp thời: Sau bão lũ, người dân cần chú ý các dấu hiệu bất thường như: Sốt cao, tiêu chảy kéo dài; phát ban, ngứa ngáy; ho, tức ngực; vết thương sưng, tấy, đau nhức. Khi có triệu chứng, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh lây lan trong cộng đồng.