Cầu Giấy: Phát huy giá trị di sản trong cộng đồng dân cư

Sáng 21/11, tại không gian Đình Hậu - một trong những di tích tiêu biểu của phường Cầu Giấy, đông đảo người dân, đại diện các tổ dân phố, tiểu ban quản lý di tích cùng nhiều chuyên gia, nghệ nhân đã có mặt để cùng trải nghiệm, hòa mình vào không gian văn hóa truyền thống vốn là niềm tự hào của địa phương.

Những tiết mục đặc sắc tại Ngày hội.

Những màn trình diễn mang đậm dấu ấn dân gian như hát mừng hội, trống hội, múa truyền thống hay tiết mục trình tấu nhạc cụ dân tộc đã tái hiện sinh động đời sống lễ hội của cộng đồng cư dân Cầu Giấy xưa. Không chỉ mang tính biểu diễn, các tiết mục còn cho thấy sự tham gia trực tiếp của người dân - những chủ thể thực thụ của di sản, từ đó thể hiện tinh thần “di sản sống”, nơi văn hóa không chỉ được gìn giữ trong ký ức mà hiện diện ngay trong đời sống hằng ngày.

Phát biểu tại chương trình, Phó Chủ tịch UBND phường Cầu Giấy Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh di sản văn hóa chính là “kết tinh trí tuệ, tâm hồn, tài năng và bản sắc dân tộc Việt Nam trong suốt chiều dài lịch sử”. Trên địa bàn phường hiện có 12 di tích, 6 lễ hội truyền thống cùng làng nghề Cốm Vòng nức tiếng, tất cả tạo nên bức tranh văn hóa phong phú, đặc sắc và là nền tảng quan trọng định hình bản sắc địa phương.

Phó Chủ tịch UBND phường Cầu Giấy Nguyễn Thị Thu Hà phát biểu tại Ngày hội.

Bà Thu Hà khẳng định: “Chỉ khi người dân thực sự tham gia, di sản mới có thể sống trong đời sống hiện đại, tiếp tục lan tỏa giá trị và gắn kết cộng đồng”. Từ quan điểm đó, lãnh đạo phường kêu gọi mỗi người dân trở thành một “đại sứ văn hóa”, góp sức vào việc giữ gìn di tích, nghi lễ, phong tục truyền thống; các tổ dân phố, đoàn thể, tiểu ban quản lý di tích tăng cường phối hợp trong tổ chức lễ hội và tuyên truyền cho thế hệ trẻ; các gia đình làng Cốm Vòng tiếp tục phát huy tinh hoa nghề cổ, thích ứng với bối cảnh mới.

Tại Ngày hội, TS. Phạm Cao Quý - Phó Trưởng phòng Quản lý di sản văn hóa phi vật thể (Cục Di sản văn hóa - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch), đã có phần nói chuyện chuyên đề thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng. Nội dung chia sẻ xoay quanh kinh nghiệm tổ chức lễ hội, quản lý di tích, bảo vệ cảnh quan và duy trì phong tục truyền thống ở cơ sở, những vấn đề có ý nghĩa thực tiễn trong bối cảnh mô hình chính quyền đô thị 2 cấp đang được triển khai, đặt ra yêu cầu cao hơn về sự chủ động, trách nhiệm của người dân và các tổ chức tại khu dân cư.

Theo TS. Phạm Cao Quý, việc bảo vệ và phát huy di sản văn hóa chỉ đạt hiệu quả khi cộng đồng giữ vai trò trung tâm. Bởi lẽ, di sản phi vật thể không phải là thứ có thể “lưu kho”, mà phải được thực hành liên tục, truyền dạy qua từng thế hệ để không bị mai một trước sự biến đổi nhanh chóng của đời sống đô thị.

Bên cạnh hoạt động chuyên môn, Ngày hội Di sản văn hóa tại Đình Hậu còn là dịp để người dân Cầu Giấy tự hào nhìn lại những giá trị văn hóa đặc sắc của quê hương, từ các lễ hội truyền thống đến nghề làm cốm - biểu tượng của sự khéo léo, tinh tế trong ẩm thực Thăng Long xưa. Không ít người dân chia sẻ sự xúc động khi được thấy những điệu múa, tiếng trống, lời ca xưa “sống lại” trong không gian quen thuộc, gợi nhắc về ký ức văn hóa của cộng đồng.

Không gian di tích Đình Hậu trong ngày di sản.

UBND phường Cầu Giấy khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành cùng các đơn vị chuyên môn, nghệ nhân và Nhân dân trong công tác bảo tồn và phát huy di sản, hướng tới xây dựng một cộng đồng cư dân văn minh, hiện đại nhưng vẫn giàu bản sắc. Sự kiện không chỉ là hoạt động kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về trách nhiệm chung tay giữ gìn những giá trị truyền thống - những tài sản vô giá của dân tộc.