“Cát tặc” lại nóng những tháng cuối năm

“Cát tặc” vẫn diễn biến phức tạp

Trong đêm mùng 5 rạng sáng ngày 6/11, Phòng Cảnh sát giao thông, Văn phòng cơ quan cảnh sát điều tra, Phòng Cảnh sát môi trường - Công an thành phố Hà Nội phối hợp với Công an huyện Ba Vì đã bắt quả tang 5 tàu sắt có gắn thiết bị khoan hút, bơm cao áp đang có hành vi khai thác cát trái phép trên khúc sông Đà, huyện Ba Vì, Hà Nội.

Lực lượng chức năng phát hiện nhiều phương tiện cùng 11 thuyền viên đang thực hiện hành vi khai thác cát trên sông Hồng.

Khoảng 23h30 ngày 5/11, tổ công tác Đội Cảnh sát giao thông đường thuỷ số 1, Phòng Cảnh sát giao thông và Văn phòng cơ quan Cảnh sát điều tra, Phòng Cảnh sát môi trường - Công an thành phố Hà Nội phối hợp Công an huyện Ba Vì đã mật phục, bắt quả tang khi các tài đang có hành vi khai thác, hút cát trái phép trên khúc sông Đà, đoạn qua xã Minh Quang, huyện Ba Vì. Ban đầu xác định các chủ phương tiện đã lợi dụng đêm tối khúc sông thưa vắng và địa bàn giáp ranh để hoạt động khai thác cát trái phép. Thủ đoạn của những tàu thuyền này thường khai thác đến đâu, các đối tượng sẽ mua bán trực tiếp trên sông hoặc chở về bãi tập kết khác. Ngày 6/11, các lực lượng chức năng đã lai dắt tổng cộng 5 tàu cát liên quan về cảng Sơn Tây, Hà Nội để phục vụ công tác điều tra, xử lý.

Trước đó, Công an thành phố Hà Nội cho biết đang phối hợp với cơ quan chức năng tiếp tục mở rộng điều tra, xác minh, để làm căn cứ xử lý các đối tượng và phương tiện có hành vi khai thác cát trái phép trên sông, thuộc địa bàn giáp ranh. Theo đó, khoảng 20h đêm 1/11, Phòng Hướng dẫn tuần tra, kiểm soát và đấu tranh phòng, chống tội phạm trên đường thủy nội địa (Cục Cảnh sát giao thông - Bộ Công an) chủ trì phối hợp với Thủy đoàn I (Cục Cảnh sát giao thông - Bộ Công an); Đội Cảnh sát giao thông đường thuỷ số 1 (Phòng Cảnh sát giao thông - Công an thành phố Hà Nội), Công an huyện Vĩnh Tường, Phòng Cảnh sát giao thông - Công an tỉnh Vĩnh Phúc; Công an huyện Ba Vì, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Phú Thọ đã tổ chức vây bắt thành công 4 phương tiện cùng 11 thuyền viên đang thực hiện hành vi khai thác cát từ dưới lòng sông Hồng thuộc địa bàn giáp ranh huyện Ba Vì (Hà Nội), thành phố Việt Trì (tỉnh Phú Thọ) và huyện Vĩnh Tường (tỉnh Vĩnh Phúc).

Được biết, đây là vụ việc phức tạp, liên quan đến nhiều đối tượng, nhiều phương tiện và thuộc địa bàn giáp ranh, cần tiếp tục mở rộng điều tra, xác minh, để làm căn cứ xử lý, Cục Cảnh sát giao thông bàn giao về Công an các địa phương Hà Nội, Vĩnh Phúc để tiếp tục phối hợp mở rộng điều tra, xử lý theo quy định.

Theo phản ánh của người dân, ở một số địa phương chưa đấu tranh, xử lý tình hình khai thác cát sỏi trái phép, có nơi xử lý không nghiêm minh. Có nơi khai thác cát sỏi trái phép hết sức lộng hành, người dân không biết dựa vào đâu, phải tự đấu tranh với “cát tặc”. Lực lượng chức năng nhiều nơi chưa xử lý, có sự buông lỏng của chính quyền để khai thác cát sỏi trái phép lộng hành, có nơi còn ý kiến nêu có hiện tượng tiêu cực, bao che…

Bộ Công an cũng nhận định: Lợi dụng sự buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng trong việc mua bán hoá đơn, để đưa một số lượng lớn cát được khai thác trái phép đi tiêu thụ tại các dự án có nhu cầu san lấp lớn diễn ra ở nhiều địa phương, gây thất thu thuế cho Nhà nước, gia tăng tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép. Thậm chí, ngay cả các đơn vị có giấy phép khai thác khoáng sản cũng lợi dụng khe hở của pháp luật, sự thiếu kiểm tra, buông lỏng quản lý của các cơ quan chức năng để tiến hành khai thác ngoài diện tích, dẫn đến sạt lở bờ sông.

Đánh giá về những bất cập trong công tác quản lý, Bộ Công an cho rằng quy định pháp luật về xử lý hình sự hành vi khai thác cát, sỏi trái phép chưa cụ thể, rõ ràng. Cụ thể, theo quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017, định lượng giá trị tang vật hoặc giá trị thu lợi bất chính để cấu thành tội phạm vẫn còn quá cao, rất khó để khởi tố, truy cứu trách nhiệm hình sự đối với cá nhân, tổ chức hoạt động khai thác cát trái phép.

Cần kiên quyết xử lý

Ba Vì là huyện giáp ranh với ba tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ, Hòa Bình và có tuyến đường sông dài hơn 47km chảy qua 19/31 xã, thị trấn của huyện. Thời gian gần đây, tình trạng khai thác trái phép khoáng sản như cát, sỏi là vấn đề “nóng” được dư luận quan tâm. Riêng địa bàn huyện Ba Vì, vì có tuyến đường sông chảy qua, nên những bến bãi ở đây có thể tiềm ẩn nguy cơ là điểm tập kết, trung chuyển khoáng sản trái phép của các đối tượng, sau đó chở đi các tỉnh lân cận tiêu thụ.

Theo số liệu thống kê, năm 2021, trên địa bàn huyện có 23 bến bãi là nơi tập kết vật liệu xây dựng, trong đó có 13 điểm đảm bảo tiêu chí của UBND thành phố Hà Nội, 10 điểm không đảm bảo quy định, có thể ảnh hưởng tới hệ thống đê kè, gây sụt lún… Trên cơ sở đó, Công an huyện Ba Vì đã phối hợp với đoàn liên ngành của UBND huyện kiểm tra đối với 9 bến bãi tại các xã Phong Vân, Phú Cường, Thái Hòa, Chu Minh, Minh Quang, Khánh Thượng. Trước những vi phạm, lực lượng chức năng đã xử phạt 8 bến bãi vi phạm các quy định về tập kết vật liệu xây dựng tại bãi sông.

Mới đây, Công an huyện Ba Vì đã chủ trì phối hợp với các phòng, ban chức năng của UBND huyện kiểm tra trực tiếp đối với các bến bãi, phát hiện các lỗi vi phạm gồm: Tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng đất; kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ. Công an huyện đã tham mưu đề xuất xử lý theo quy định.

Hiện, lực lượng chức năng đã giải tỏa hoàn toàn 5 bến bãi không đảm bảo các tiêu chí, 5 bến bãi đã dừng hoạt động và chờ xử lý. Các bến bãi đảm bảo hoạt động theo đúng quy định cũng thường xuyên được nhắc nhở, quán triệt và tổ chức kiểm tra đột xuất, bất ngờ, nhằm kịp thời phát hiện các hành vi vi phạm để xử lý. Đáng chú ý, một số bến bãi vi phạm có nguồn gốc là đất thổ cư của hộ gia đình nên việc giải tỏa của lực lượng chức năng cũng gặp không ít khó khăn. Tuy nhiên, để ngăn chặn mầm mống hoạt động của tội phạm lợi dụng các bến bãi để hoạt động, Công an huyện Ba Vì sẽ tiếp tục rà soát, phát hiện kịp thời các sai phạm, kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý triệt để.

“Chúng tôi kiên quyết xử lý các bến bãi vi phạm, không đảm bảo tiêu chí của UBND thành phố Hà Nội, hoặc tự ý chuyển đổi mục đích sử dụng. Bởi đây có thể là nơi các đối tượng “cát tặc” lợi dụng để tập kết hàng sau đó chở đi các tỉnh lân cận. Dù chưa phát hiện trường hợp nào, nhưng chúng tôi cũng chủ động nắm và dự báo tình hình để có biện pháp giải quyết ngay”, chỉ huy Công an huyện Ba Vì cho biết.

Nhằm tăng cường phòng ngừa, xử lý nghiêm vi phạm trong hoạt động khai thác cát, tập kết bến, bãi, kinh danh khoáng sản và bảo vệ đê điều trên địa bàn Thành phố, phòng Cảnh sát giao thông - Công an thành phố Hà Nội đã tập trung lực lượng triển khai nhiều biện pháp tuần tra, mật phục, kip thời phát hiện, xử lý nghiêm những vi phạm có liên quan. Chỉ huy phòng Cảnh sát giai thông - Công an thành phố Hà Nội cho biết, hoạt động xây dựng, nhu cầu vật liệu xây dựng cũng tăng cao, chính vì vậy công tác tuần tra, mật phục và xử lý những đối tượng vi phạm trên các tuyến sông càng được đơn vị tập trung triển khai quyết liệt. Chỉ trong một ngày, liên tiếp nhiều vụ việc, đối tượng khai thác cát trái phép đã bị Đội Cảnh sát đường thủy phát hiện, xử lý, minh chứng cho tinh thần, trách nhiệm cũng như thái độ kiên quyết tấn công, trấn áp, xử lý nghiêm vi phạm của lực lượng Cảnh sát giao thông đường thủy Thủ đô./.