Cách phòng tránh sốc nhiệt, say nắng trong mùa hè
Chuyên gia chỉ cách bảo vệ sức khỏe trong thời tiết nắng nóng Nắng nóng kéo dài: Làm gì để bảo vệ sức khỏe? Những "tuyệt chiêu" phòng tránh sốc nhiệt, tránh gặp nguy mùa nắng nóng |
PV: Xin bác sĩ cho biết sốc nhiệt là gì?
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Chi: Sốc nhiệt là tình trạng nhiệt độ cơ thể tăng cao đến mức gây tổn thương đến hệ thống thần kinh trung ương và các mô khác, đặc biệt khi nhiệt độ cơ thể đạt mức 40°C hoặc cao hơn.
Cơ thể chúng ta có cơ chế điều hòa thân nhiệt để giữ cho nhiệt độ cơ thể ở mức cân bằng, quanh 37 độ C. Trong thời tiết nắng nóng, cơ thể chúng ta vừa sinh ra nhiệt trong quá trình hoạt động, vừa hấp thụ nhiệt từ môi trường vào cho nên nguy cơ tăng thân nhiệt do ở lâu trong môi trường nắng nóng là rất cao.
Khi nhiệt độ cơ thể tăng lên, cơ thể chúng ta sẽ thực hiện các cơ chế để điều tiết giữ thân nhiệt như thở nhanh, dãn mạch dưới da, toát mồ hôi, ức chế quá trình sinh nhiệt trong cơ thể,... Tuy nhiên, nếu ở trong môi trường nắng nóng kéo dài, các cơ chế đó sẽ không còn hiệu quả, khi nhiệt độ tăng lên trên 41 độ C kéo dài, nó sẽ làm ảnh hưởng đến các chức năng của các cơ quan quan trọng như não, tim, phổi, thận và đặc biệt khi nhiệt độ tăng quá cao, các hoạt động chuyển hóa trong cơ thể sẽ rối loạn nghiêm trọng, dẫn đến hôn mê, co giật.
![]() |
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Chi, Phụ trách Trung tâm Cấp cứu A9, Bệnh viện Bạch Mai. |
PV: Vậy những đối tượng nào sẽ có nguy cơ gặp sốc nhiệt nhiều nhất thưa bác sĩ?
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Chi: Các đối tượng có nguy cơ cao nhất đối với sốc nhiệt là những người phải làm việc trong điều kiện môi trường nắng nóng như người nông dân làm việc trên cánh đồng, người công nhân làm việc trên lò cao, các vận động viên thi đấu, luyện tập dưới điều kiện nắng nóng…
Đặc biệt, trong giai đoạn này, nhiều nhân viên y tế vừa phải chiến đấu với dịch Covid-19 trong điều kiên nắng nóng, vừa phải mặc những bộ quần áo chống dịch lại không được bật điều hòa khiến nhiệt độ cơ thể tăng cao, là nguyên nhân gây ra say nắng, sốc nhiệt.
Sốc nhiệt có thể xảy ra với bất kỳ ai nhưng trẻ nhỏ và người lớn tuổi có nguy cơ cao gặp phải tình trạng này. Thanh thiếu niên khỏe mạnh có tham gia tập luyện thể thao hoặc tắm nắng dưới nhiệt độ nóng cũng có nguy cơ bị sốc nhiệt.
Thông thường, những người trẻ, khỏe không nhận thấy được các triệu chứng ban đầu của sốc nhiệt cũng như không mấy chú tâm đến chúng, hoặc họ có thể cảm thấy ngại khi than phiền về việc cảm thấy khó chịu trong quá trình luyện tập thể thao.
PV: Thưa bác sĩ, những dấu hiệu nào cho thấy một người đang bị sốc nhiệt? Và cách sơ cứu khi gặp người sốc nhiệt như nào thưa bác sĩ?
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Chi: Đối với những người đang bị sốc nhiệt, thì dấu hiệu đầu tiên nhận thấy là vã mồ hôi khi cơ thể phản ứng tỏa nhiệt. Nhiệt độ tăng dần, tăng dần đến khi cơ thể không giải phóng được khiến bệnh nhân kiệt sức và ngất xỉu.
Bên cạnh đó, mọi người có thể gặp phải các triệu chứng khác của sốc nhiệt, bao gồm: Đau đầu; chóng mặt và choáng váng; da đỏ, nóng và khô; yếu cơ hoặc chuột rút; buồn nôn và ói mửa; nhịp tim nhanh; thở nhanh, thở nông. Nếu nặng hơn bệnh nhân sẽ có những biểu hiện thay đổi hành vi như nhầm lẫn, mất phương hướng hoặc loạng choạng, thậm chí co giật, mất ý thức, hôn mê…
Khi phát hiện nạn nhân bị sốc nhiệt hoặc say nắng việc cần làm đầu tiên là phải sơ cứu bệnh nhân. Cần nhanh chóng chuyển bệnh nhân ra khỏi khu vực nắng nóng, đưa vào khu vực mát, cởi bớt quần áo, dùng các biện pháp hạ nhiệt bằng quạt, lau khăn ẩm nước mát toàn thân, nếu bệnh nhân tỉnh cho uống nước mát để bù nước, cố gắng hạ thân nhiệt bệnh nhân xuống, nhanh chóng gọi cấp cứu 115 hoặc bố trí phương tiện phù hợp để đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất để các bác sĩ có thể khám, đánh giá toàn trạng bệnh nhân, hạ sốt, truyền dịch...
PV: Nếu không xử lý kịp thời thì sốc nhiệt có thể để lại nhiều hậu quả đáng tiếc với sức khỏe. Vậy làm thế nào để phòng tránh sốc nhiệt thưa bác sĩ?
Phó Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Chi: Trong những ngày nắng nóng, nhiều người vẫn phải làm việc ngoài trời như nông dân, công nhân xây dựng, những người phải di chuyển trên đường. Nếu phải ở lâu ngoài trời, thì cố gắng tránh thời điểm từ 11 giờ trưa đến 15 giờ chiều là thời điểm cường độ nắng nóng cao nhất. Mỗi người phải có các biện pháp bảo vệ cơ thể như mặc quần áo bảo hộ lao động chống nắng, làm thông thoáng, che chắn, khi làm việc ngoài trời.
Đặc biệt cần lưu ý uống đủ nước để phòng mất nước. Nếu phải lưu thông trên đường thì cần đội mũ nón, che ô, mặc đồ chống nắng. Người lao động ngoài trời ngoài việc có đầy đủ phương tiện dụng cụ chống nắng thì cứ sau 1 khoảng thời gian phải vào chỗ mát tạm nghỉ 10 - 15 phút để cơ thể hạ nhiệt và bổ sung thêm nước cho cơ thể.
Trung bình một người nên uống từ 2,5 -3 lít nước/ngày trong những ngày nắng nóng. Bên cạnh đó, mọi người nên tăng cường dinh dưỡng, ăn nhiều trái cây, rau xanh có tác dụng thanh nhiệt. Khi mới ở nơi nắng nóng, nhiệt độ cao về nhà mọi người không nên tắm ngay bằng nước lạnh, nên nghỉ ngơi để cơ thể hạ nhiệt độ, uống bù lại nước, để ráo mồ hôi. Sau khi tắm xong cũng không nên vào ngay phòng điều hòa để nhiệt độ quá thấp.
Riêng đối với những người có tiền sử bệnh tim mạch, huyết áp cao không nên qua lại giữa môi trường nóng - lạnh đột ngột, đặc biệt chú ý khi sử dụng điều hòa, không để nhiệt độ chênh lệch quá cao so với môi trường bên ngoài rất dễ gây ra tình trạng sốc nhiệt do thay đổi nhiệt độ đột ngột. Chúng ta chỉ nên điều chỉnh nhiệt độ của điều hòa ở khoảng 27 độ, những ngày quá nóng nên để nhiệt độ chênh lệch với môi trường bên ngoài tối đa là 10 độ C.
Xin cảm ơn bác sĩ!
Minh Khuê (Thực hiện)
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
![Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/quocdai/072024/16/22/e1baa2nh20ok20240716223710.3944710.jpg?rt=20240716224008?240716105626)
Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương
![Đã thông qua nghị quyết về thu hồi đất tái định cư liên quan Quốc lộ 6](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/5cm20240716215919.jpg?240716102900)
Đã thông qua nghị quyết về thu hồi đất tái định cư liên quan Quốc lộ 6
![Cụm thi đua số 1 MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội: Thi đua sôi nổi, đạt được nhiều kết quả tốt](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/mt20240716215318.jpg?240716102538)
Cụm thi đua số 1 MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội: Thi đua sôi nổi, đạt được nhiều kết quả tốt
![Dấu ấn Hội khỏe CNVCLĐ, lực lượng vũ trang và sinh viên quận Cầu Giấy năm 2024](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/hoi-khoe-cong-nhan-vien-chuc-lao-dong-luc-luong-vu-trang-va-sinh-vien-quan-cau-giay-nam-2024-20240716211137.jpg?rt=20240716211357?240716102145)
Dấu ấn Hội khỏe CNVCLĐ, lực lượng vũ trang và sinh viên quận Cầu Giấy năm 2024
![Tập huấn sử dụng tiện ích, tính năng của ứng dụng “Công dân Thủ đô số - iHanoi”](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/z5639922738668-2618c2b32a78b248c7dc775c1236245d20240716215901.jpg?240716101301)
Tập huấn sử dụng tiện ích, tính năng của ứng dụng “Công dân Thủ đô số - iHanoi”
![Chuẩn bị tốt nhất cho Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/z5638333070054-93b94a00a122665363386de8fde0b94620240716214236.jpg?240716100503)
Chuẩn bị tốt nhất cho Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô
![LĐLĐ huyện Hoài Đức kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/19/croped/z5639511432491-c76444364dfddbb5044cb1ca7b6fb20620240716195201.jpg?240716093350)
LĐLĐ huyện Hoài Đức kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam
Tin khác
![Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vào top 10 bệnh viện chất lượng nhất Thành phố Hồ Chí Minh](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/17/0220240716174122.png?rt=20240716174157?240716064559)
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh vào top 10 bệnh viện chất lượng nhất Thành phố Hồ Chí Minh
Y tế 16/07/2024 18:45
![Huyện Thạch Thất: Nhân rộng các mô hình, nâng cao chất lượng dân số](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/15/croped/tt2-min20240716152214.jpg?240716041935)
Huyện Thạch Thất: Nhân rộng các mô hình, nâng cao chất lượng dân số
Xã hội 16/07/2024 16:19
![Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/10/croped/120240716105424.jpg?240716124021)
Hà Nội đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh
Y tế 16/07/2024 12:40
![Tiêm vắc xin là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh bạch hầu](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/07/croped/tre-tiem-vaccine-6-trong-1-tai-vnvc-hoang-van-thu-6-120240716070535.png?240716075753)
Tiêm vắc xin là biện pháp tốt nhất để phòng bệnh bạch hầu
Y tế 16/07/2024 07:57
![Quyết liệt phòng, chống dịch sốt xuất huyết](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/15/15/croped/3320240715153605.jpg?240715055938)
Quyết liệt phòng, chống dịch sốt xuất huyết
Y tế 15/07/2024 17:59
![Tử vong do uống nhầm rễ cây lá ngón để chữa bệnh](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/15/09/120240715092533.jpg?rt=20240715092536?240715102757)
Tử vong do uống nhầm rễ cây lá ngón để chữa bệnh
Y tế 15/07/2024 10:27
![Những lưu ý khi bảo quản và ăn trứng](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/14/21/croped/trg-ga20240714214654.jpg?240714102244)
Những lưu ý khi bảo quản và ăn trứng
Y tế 14/07/2024 22:22
![Bệnh viện Bạch Mai kéo dài thời gian khám bệnh ngoài giờ đến 21h hàng ngày](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/13/10/croped/croped/0120240713104303.jpg?240713020323)
Bệnh viện Bạch Mai kéo dài thời gian khám bệnh ngoài giờ đến 21h hàng ngày
Y tế 13/07/2024 14:03
![Nâng cao nhận thức cho phụ nữ về chăm sóc sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/12/10/z5622491009812-411fd4171c6f154abed7d3af3dcbe6fa20240712104705.jpg?rt=20240712104712?240712014016)
Nâng cao nhận thức cho phụ nữ về chăm sóc sức khỏe sinh sản tiền hôn nhân
Y tế 12/07/2024 13:40
![Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống bệnh bạch hầu](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/11/19/croped/img-2511-220240711193356.jpg?240711103213)
Hà Nội tăng cường các biện pháp phòng, chống bệnh bạch hầu
Y tế 11/07/2024 22:32