Ăn gì để phổi khoẻ, hô hấp tốt hơn trong thời tiết giao mùa?

Theo suckhoedoisong, những loại thực phẩm được chuyên gia dinh dưỡng khuyến khích bổ sung vào khẩu phần ăn hàng ngày để bảo vệ và tăng cường sức khỏe cho phổi trong thời tiết giao mùa.

Bí ngô - Bổ sung carotenoid, giảm viêm phổi

Phần thịt của bí ngô chứa nhiều carotenoid như beta-carotene, lutein và zeaxanthin – những hợp chất có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Carotenoid không chỉ hỗ trợ chức năng phổi mà còn giúp bảo vệ các mô hô hấp khỏi tổn thương do vi khuẩn và virus.

Nồng độ carotenoid cao trong máu có liên quan đến chỉ số chức năng phổi tốt hơn ở cả người lớn tuổi và thanh niên. Đây là loại thực phẩm đặc biệt có lợi cho người hút thuốc, vốn có nồng độ chất chống oxy hóa thấp hơn người bình thường.

Cà chua - Bổ sung lycopene, giảm viêm đường thở

Cà chua và các sản phẩm từ cà chua như nước ép, sốt cà chua là nguồn lycopene tuyệt vời – một loại chất chống oxy hóa thuộc nhóm carotenoid. Lycopene giúp giảm viêm đường thở, cải thiện chức năng phổi, đặc biệt hiệu quả với người mắc hen suyễn hoặc COPD.

Một nghiên cứu trên người mắc hen cho thấy, những ai có chế độ ăn giàu cà chua kiểm soát bệnh tốt hơn so với người ăn ít. Ngoài ra, cà chua còn được ghi nhận giúp làm chậm tốc độ suy giảm chức năng phổi ở người đã bỏ hút thuốc.

Củ dền - Nguồn nitrate tự nhiên giúp phổi hoạt động hiệu quả

Củ dền và phần lá của nó chứa lượng nitrate dồi dào, một hợp chất tự nhiên đã được chứng minh là giúp thư giãn mạch máu, giảm huyết áp và tăng khả năng hấp thụ oxy – yếu tố rất cần thiết cho chức năng phổi.

Một số nghiên cứu chỉ ra rằng nitrate từ củ dền có thể cải thiện hiệu suất hô hấp và thể chất ở những người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) và tăng áp phổi. Bên cạnh đó, lá củ dền còn chứa nhiều vitamin C, magie và kali – những chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe phổi.

Ớt chuông - Giàu vitamin C, chống oxy hóa mạnh mẽ.

Ớt chuông - Giàu vitamin C, chống oxy hóa mạnh mẽ

Ớt chuông là một trong những thực phẩm giàu vitamin C nhất. Đây là loại vitamin đóng vai trò then chốt trong việc trung hòa các gốc tự do, bảo vệ tế bào phổi khỏi tổn thương do ô nhiễm và khói bụi. Đặc biệt, với những người hút thuốc hoặc sống trong môi trường ô nhiễm, việc bổ sung vitamin C có thể giúp cải thiện chức năng phổi đáng kể.

Một quả ớt chuông cỡ vừa (khoảng 120g) có thể cung cấp tới 169% lượng vitamin C được khuyến nghị mỗi ngày. Ngoài ra, vitamin C còn hỗ trợ tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Bắp cải tím - Giàu anthocyanin và chất xơ

Bắp cải tím là một thực phẩm giá rẻ nhưng lại chứa hàm lượng anthocyanin cao - một chất chống oxy hóa có thể giúp làm chậm quá trình suy giảm chức năng phổi. Các nghiên cứu chỉ ra rằng tiêu thụ nhiều thực phẩm giàu anthocyanin như bắp cải tím giúp bảo vệ mô phổi khỏi các yếu tố gây hại từ môi trường.

Không chỉ vậy, bắp cải còn giàu chất xơ, hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh, gián tiếp giúp giảm áp lực lên các cơ quan khác như gan và phổi.

Nghệ - Kháng viêm tự nhiên cho hệ hô hấp

Curcumin – hoạt chất chính trong nghệ – từ lâu đã được biết đến với đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và chống oxy hóa mạnh. Trong lĩnh vực sức khỏe hô hấp, curcumin giúp giảm viêm đường hô hấp, cải thiện triệu chứng hen và viêm phế quản.

Một nghiên cứu thực hiện trên hơn 2.400 người cho thấy những người có mức tiêu thụ curcumin cao có chức năng phổi tốt hơn, đặc biệt rõ rệt ở nhóm người hút thuốc. Việc thêm nghệ vào món ăn hàng ngày hoặc dùng dưới dạng trà nghệ ấm cũng là một cách dễ thực hiện.

Trà xanh - Thức uống “vàng” cho phổi

Trà xanh chứa nhiều catechin, đặc biệt là epigallocatechin gallate (EGCG) - hợp chất được chứng minh là có khả năng chống oxy hóa mạnh, giảm viêm và ức chế xơ hóa mô phổi. Xơ hóa phổi là tình trạng tổn thương lâu dài, dẫn đến suy giảm chức năng hô hấp nghiêm trọng.

Một nghiên cứu năm 2020 cho thấy chiết xuất EGCG giúp giảm đáng kể các chỉ dấu xơ hóa ở người mắc bệnh xơ hóa phổi chỉ sau 2 tuần sử dụng. Việc duy trì thói quen uống trà xanh 1 - 2 lần/ngày không chỉ tốt cho phổi mà còn có lợi cho hệ tim mạch và giảm căng thẳng tinh thần.

Những thực phẩm không tốt cho phổi

Trên trang vnexpress dẫn lời Times of India, việc cắt giảm thịt chế biến sẵn, đồ ăn mặn, đồ uống có đường và thực phẩm chiên rán giúp bảo vệ sức khỏe phổi.

Thịt chế biến sẵn: Xúc xích, thịt xông khói, thịt nguội thường chứa hàm lượng nitrat cao, có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng ở người hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD).

Thức ăn mặn: Lượng natri cao có liên quan đến giữ nước, gây đầy hơi, viêm khiến thở khó khăn. Chế độ ăn nhiều muối cũng làm yếu xương do mất canxi, tăng nguy cơ mắc các vấn đề về dạ dày.

Nước ngọt: Ăn nhiều đường bổ sung có liên quan đến béo phì, tiểu đường, viêm nhiễm - tất cả đều ảnh hưởng gián tiếp đến phổi. Đường tự nhiên trong trái cây, kết hợp chất xơ là lựa chọn thay thế lành mạnh hơn. Kết hợp carbohydrate với protein, chất béo lành mạnh góp phần ngăn ngừa lượng trong máu tăng đột biến, thúc đẩy năng lượng bền vững suốt cả ngày.

Thực phẩm chiên: Những món ăn này thường chứa nhiều dầu mỡ, gây khó chịu đường tiêu hóa. Ăn nhiều thực phẩm chiên có liên quan đến cholesterol cao, huyết áp cao, tình trạng viêm, đều làm trầm trọng thêm triệu chứng bệnh phổi. Giảm thực phẩm chiên, uống đủ nước, thưởng thức bữa ăn nhẹ có tác dụng cải thiện sức khỏe hô hấp tổng thể.

Ăn đúng để phổi khỏe - Bí quyết đơn giản nhưng hiệu quả

Sức khỏe phổi không chỉ phụ thuộc vào môi trường sống hay thói quen sinh hoạt, mà còn được quyết định bởi những gì chúng ta ăn mỗi ngày. Việc chủ động lựa chọn thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa có thể giúp tăng cường khả năng đề kháng của phổi, hạn chế tổn thương do các tác nhân bên ngoài.

Bên cạnh đó, đừng quên kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh với lối sống tích cực: ngừng hút thuốc, tập thể dục đều đặn, giữ môi trường sống trong lành và đi khám định kỳ để bảo vệ “cỗ máy thở” của cơ thể hoạt động tối ưu suốt cả năm.