Nỗi lo mang tên vàng

	Bắt giữ các đối tượng dùng điện thoại, vàng giả đi lừa đảo
	Tráo vàng giả rồi vờ nghe điện thoại để chuồn
	Vàng giả trôi nổi: Nỗi lo trắng tay

Kiểm tra đến đâu… sai phạm đến đó

Theo Bộ KH&CN, qua quá trình thanh tra, kiểm tra trong 2 tháng (tháng 7 và 8.2016) tại 1.286 cơ sở sản xuất, kinh doanh vàng, lực lượng chức năng đã xử phạt 286 cơ sở với tổng số tiền phạt hơn 2 tỉ đồng. Trong đó, tổng số lượt hành vi, vi phạm là 517 cơ sở, chủ yếu vi phạm về sử dụng phương tiện đo không đạt yêu cầu với 78 cơ sở (chiếm 15 % hành vi vi phạm); khối lượng hàng hóa không đạt là 10 cơ sở (chiếm 2 % hành vi vi phạm); không công bố tiêu chuẩn áp dụng có 73 cơ sở (chiếm 14 % hành vi vi phạm); hàng hóa không đạt chất lượng là 13 cơ sở (chiếm 2,5 % hành vi vi phạm) và nhãn hàng hóa không đạt có tới 305 (chiếm 59 % hành vi vi phạm).

Với nhiều cách gian lận ở không ít cơ sở bán vàng, người tiêu dùng vô cùng hoang mang.

Trước đó, năm 2015, qua kiểm tra tại 1.718 cơ sở kinh doanh vàng tại 51/63 tỉnh, thành trong cả nước, cơ quan chức năng đã phát hiện 423 cơ sở (chiếm 25%) vi phạm về quy định đo lường, sử dụng cân vàng không kiểm định, không đạt yêu cầu về đo lường; cân không phù hợp về phạm vi đo và cấp độ chính xác; hàm lượng vàng không đạt theo tiêu chuẩn công bố. Các cơ sở kinh doanh vàng, bán vàng không đáp ứng tiêu chuẩn tập trung chủ yếu vào các loại vàng trang sức, mỹ nghệ, trong đó 170 phương tiện đo không đúng tiêu chuẩn bị thu giữ, chiếm 9,7% số vụ vi phạm. Cơ quan chức năng đã tịch thu số hàng hơn 4.000 mẫu, trong đó tạm dừng lưu thông hơn 2.800 mẫu và xử phạt số tiền gần 200 triệu đồng.

Mới đây, Vàng bạc Bảo tín Minh Châu - một thương hiệu uy tín của đất Hà Thành đã làm rung động dư luận khi bị khách hàng tố không trung thực trong kinh doanh. Cụ thể, khách hàng này mua vòng kiềng 7 chỉ (có giấy tờ chứng nhận vàng đầy đủ) của Bảo tín Minh Châu, nhưng khi mang bán thì nhân viên ở đây chỉ mua với trọng lượng 6 chỉ. Sự việc này trước sức ép của dư luận cũng đã được giải quyết ổn thỏa với người mua. Sự việc trên chưa nguôi thì cuối tháng 8.2016, một khách hàng khác lại tiếp tục tố Bảo tín Minh Châu gian lận trọng lượng vàng theo kiểu “cân đá tính giá vàng” khiến dư luận lại dậy sóng.

Quy định có..., sao khó thực thi?

Kết quả công bố là vậy, song theo các chuyên gia, con số trên mới chỉ mang tính định lượng tạm thời. Đơn giản, thị trường vàng vốn là thị trường béo bở, nhưng lâu nay bị bỏ ngỏ về chất lượng sản phẩm cũng như việc định tuổi vàng, trọng lượng,…từ phía cơ quan quản lý. Thậm chí, ngày 26.9.2013, Bộ KH&CN đã ban hành Thông tư 22/2013 (có hiệu lực 1.6.2014) về quản lý chất lượng vàng, nhưng đến nay vẫn chưa thực sự có hiệu quả về thực thi. Tình trạng gian lận trong kinh doanh vàng vẫn xảy ra.

Cụ thể, theo Thông tư 22/2013/BKHCN ngày 26/9/2013 của Bộ KH&CN quy định về quản lý đo lường trong kinh doanh vàng và quản lý chất lượng vàng trang sức, mỹ nghệ lưu thông trên thị trường, có hiệu lực từ ngày 1.6.2014, hàm lượng vàng trong trang sức, mỹ nghệ vàng 24k không nhỏ hơn 99,9%, 20k không nhỏ hơn 83,3%, 18k không nhỏ hơn 75%... Giới hạn sai số của kết quả thử nghiệm xác định hàm lượng vàng trong sản phẩm vàng trang sức mỹ nghệ như sau: Vàng có hàm lượng từ 99,9% trở lên là 0,1%, vàng hợp kim có hàm lượng từ 80% đến dưới 90% là 0,2%, vàng hợp kim có hàm lượng dưới 80% là 0,3%; vật liệu hàn bằng hợp kim vàng nếu có sử dụng phải có độ tinh khiết tối thiểu tương đương với hạng được công bố của sản phẩm vàng trang sức…

Quy định là vậy, song hiện tại nhiều cơ sở sản xuất và kinh doanh vàng vẫn lợi dụng kẽ hở liên quan đến tuổi vàng để trục lợi, nhất là vàng trang sức (vì thông thường, tuổi vàng liên quan đến giá vàng). Chất lượng vàng trang sức được chia làm nhiều loại, vàng 24K, 18K, 14K hay thậm chí 10K... Người tiêu dùng không thể nào phân biệt được nên chỉ có thể đặt niềm tin vào các cửa hàng kinh doanh. Chị Trần Thị Ly (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) cho biết, chị cũng từng mua một chiếc nhẫn vàng 75k tại một cửa hàng vàng nhỏ gần nhà, nhưng khi có việc cần bán ở một cửa hàng khác thì họ nói vàng này chỉ có 58k. “Lâu nay, tôi vẫn thường tích trữ, tiết kiệm bằng vàng. Cứ có tiền tiết kiệm tôi lại đi mua vàng, bố mẹ tôi từ xưa đều thế. Song bây giờ, thị trường vàng bất ổn, chất lượng vàng không biết thế nào. Thực sự tôi rất lo lắng. Các cụ có câu “vàng thau lẫn lộn” cấm có sai”- chị Ly nói.

Theo chuyên gia kinh tế, nếu các cơ quan chức năng không thực thi nghiêm Thông tư 22 mà chỉ phó mặc cho các cơ sở kinh doanh vàng thì cửa hàng muốn nói trọng lượng vàng bao nhiêu cũng được và khi đó, người mua sẽ rất thiệt thòi. Còn trường hợp có hóa đơn rõ ràng, nhưng vẫn tính ép giá, tính sai chất lượng vàng và tiền hậu bất nhất thì người tiêu dùng có quyền yêu cầu đối chất và đưa ra quản lý thị trường.

Thương Huế