Dịch sởi tái phát ở Hà Nội

Đa phần trẻ dưới 5 tuổi mắc

Báo cáo của  BV Xanh Pôn cho biết, đến thời điểm này đã có 110 ca sốt phát ban nghi do sởi, trên 90% số này bắt đầu có biến chứng vào phổi. Đã có 1 ca viêm não do sởi (vào từ 27 tết) rất may giờ đã hồi phục. Thậm chí có cháu mới 1,5 tháng tuổi cũng mắc sởi. Đại diện BV Xanh Pôn cũng cho biết, trong số 110 ca phân tích ngẫu nhiên 40 bệnh án, thấy: 18/40 trường hợp là trẻ dưới 9 tháng tuổi, 4 trong số 18 cháu này đã được tiêm phòng. Đặc biệt trong 110 ca thì có 4 cháu bé có mẹ cũng bị sởi trong thời gian đang nuôi con.

Có 2 trường hợp ở Thanh Xuân và Chương Mỹ phải chuyển lên BV Nhi TW. Cháu ở Thanh Xuân bị sởi, viêm phổi, điều trị khỏi và ra viện được 4 ngày thì quay lại, lúc này đã bị nhiễm trùng huyết. Tại BV Đống Đa mỗi ngày có 3-4 người nhập viện vì sốt phát ban nghi do sởi. Hiện BV có khoảng 10 bệnh nhân mắc sởi nằm điều trị, trong đó 100% là  trẻ dưới 1 tuổi. Không chỉ tuyến bệnh viện tiếp nhận bệnh nhân mắc sởi, ngay tại TTYT quận Hoàng Mai, từ đầu 2014 đến nay có 4 trường hợp mắc sởi (đã qua xét nghiệm), trong đó có 1 người lớn 24 tuổi, 3 trẻ em dưới 1 tuổi. Trong 3 trẻ này có 1 cháu chưa được tiêm phòng do bị ốm, 2 cháu còn lại đã được tiêm phòng.

Còn nhiều trẻ dưới 5 tuổi chưa tiên vắc xin mắc sởi

Tại buổi họp triển khai công tác phòng chống dịch bệnh với các đơn vị trong toàn ngành, TS. Nguyễn Nhật Cảm, GĐ TTYT dự phòng HN cho biết, bệnh sởi xuất hiện tản phát, rải rác  ở 36 xã phường của 9 quận, huyện. Trong số đó chủ yếu trẻ dưới 5 tuổi (chiếm 80%). Có 65% là chưa được tiêm chủng, trong số 65% này có 1/3 chưa đến lịch tiêm chủng (dưới 9 tháng), số còn lại tiêm muộn.

Lý giải nguyên nhân đa phần trẻ dưới 5 tuổi mắc sởi, GS. TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ TW cho rằng: Bệnh sởi là một bệnh rất dễ lây, nếu ai không được tiêm vắc xin sởi hay chưa từng bị mắc sởi trước đó, thì khả năng bị mắc bệnh sởi là rất cao nếu có tiếp xúc với bệnh nhân sởi. Sau khi mắc sởi xong thì có miễn dịch bền vững suốt đời. Người lớn ít bị mắc sởi do đã có phơi nhiễm tự nhiên với vi rút sởi hay mắc sởi thể nhẹ và đã có kháng thể chống lại vi rút sởi. Do đó bệnh thường xảy ra ở trẻ em,  chủ yếu ở trẻ dưới 5 tuổi, do chưa mắc sởi trước đó hay chưa được tiêm đủ hai mũi vắc xin sởi.

Nên tiêm chủng đầy đủ

Một câu hỏi được không ít bà mẹ quan tâm là vì sao có trẻ đã được tiêm phòng nhưng vẫn mắc sởi? Trả lời câu hỏi này, GS, TS Nguyễn Trần Hiển cho rằng: Không có vắc xin nào có hiệu qủa bảo vệ 100%. Nếu trẻ được tiêm một mũi vắc xin sởi lúc 9 tháng tuổi, chỉ có 80-85% trẻ có đáp ứng miễn dịch. Nếu trẻ được tiêm thêm mũi vắc xin sởi thứ hai lúc 18 tháng tuổi thì tỷ lệ bảo vệ là 90-95%.Sau khi mắc sởi xong hoặc sau khi được tiêm đủ 2 mũi vắc xin theo lịch tiêm chủng thì có miễn dịch có thể bền vững suốt đời.

GS Hiển cũng nhấn mạnh, bệnh sởi là bệnh lành tính, nếu không được chăm sóc điều trị kịp thời có thể tử vong, hoặc biến chứng tiêu chảy, viêm phổi, viêm kết mạc có thể dẫn tới mù lòa, phát hiện điều trị sớm thì tỉ lệ biến chứng rất thấp.Vì thế, mọi người bất cứ ở lứa tuổi nào nếu chưa mắc sởi bao giờ hoặc chưa được tiêm vắc xin sởi có nghĩa là chưa có kháng thể chống lại vi rút sởi đều có khả năng mắc bệnh sởi. Ngoài ra trẻ cần được nâng cao sức đề kháng cơ thể bằng: ăn uống đủ chất dinh dưỡng, bổ sung hợp lý các vitamin và khoáng chất.Tăng cường vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, tránh tối đa việc chùi tay lên mắt, mũi, miệng, thường xuyên vệ sinh đường mũi, họng, mắt hàng ngày bằng các dung dịch sát khuẩn thông thường đặc biệt là những người tiếp xúc gần với bệnh nhân.Hạn chế tiếp xúc với người mắc/nghi mắc bệnh, khi tiếp xúc với người bệnh phải đeo khẩu trang y tế và các trang bị phòng hộ cá nhân. Không cho trẻ em dùng chung vật dụng cá nhân (khăn mặt, bàn chải, kính, cốc, chén, bát, đũa..), đồ chơi hoặc đồ vật dễ bị ô nhiễm chất tiết mũi họng. Khử trùng và vệ sinh không khí, thường xuyên mở cửa sổ, cửa chính để ánh nắng chiếu vào và đảm bảo thông khí thoáng cho nhà ở, phòng học...

Khi trẻ mắc bệnh sởi, cần cách ly và chăm sóc y tế bệnh nhân trong 7 ngày kể từ khi phát ban. Để trẻ nằm trong buồng thoáng khí, không nên kiêng khem quá mức, vệ sinh răng miệng và thân thể cho trẻ. Nhỏ mũi, mắt cho trẻ bằng dung dịch nước nhỏ mũi, mắt ngày 3 -4 lần.  Nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng, dễ tiêu, uống nhiều nước quả và vitamin B1, C liều cao. Trường hợp sởi có dấu hiệu biến chứng (viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt, thậm chí có thể viêm não..) đặc biệt  ở trẻ nhỏ, trẻ suy dinh dưỡng phải đưa trẻ đến bệnh viện để được điều trị kịp thời.

Phương An