Cuộc đại phẫu vì một Hà Nội văn minh - thanh lịch

Đến xây dựng người Hà Nội thanh lịch

“Chẳng thơm cũng thể hoa nhài/Không thanh lịch cũng là người Tràng An”- Hà Nội xưa thanh lịch là vậy, song cùng với quá trình đô thị hóa và tốc độ di dân ngày càng tăng theo con số cơ học mà Hà Nội ngày nay trở thành nơi hội tụ của mọi vùng miền, bởi thế văn hóa hòa quện. Trong dòng chảy của kinh tế đang chuyển đổi, bên cạnh những mặt được thì nhiều giá trị văn hóa đang bị đảo lộn. Để bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa, đặc biệt là văn hóa giao tiếp vì một Hà Nội văn minh- thanh lịch, Thành phố đã ban hành nhiều chế tài và 02 Bộ quy tắc ứng xử trong cộng đồng rất quan trọng.
den xay dung nguoi ha noi thanh lich Sôi nổi Hội thi Quy tắc ứng xử nơi công cộng
den xay dung nguoi ha noi thanh lich Tập trung xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh

Văn hóa ứng xử đang bị dung tục hóa

Chưa bao giờ người ta thấy, không ít giới trẻ, thậm chí cả những người ở tuổi trung niên lại giao tiếp với nhau bằng những văn hóa khá dung tục như bây giờ. Cách cư xử giữa người với người ở chốn công cộng còn thiếu văn minh, nảy sinh bao lực; hàng quán mọc khắp nơi đáp ứng việc ăn nhậu của nhiều bộ phận người dân thuộc nhiều lứa tuổi gây ra tình trạng lộn xộn trong giao tiếp; người tham gia giao thông, sử dụng dịch vụ công cộng thì chen lấn, xô đẩy, không nhường nhịn nhau… đó là những thực trạng diễn ra hàng ngày gây nhức nhối về văn hóa ứng xử.

Quán bia hơi, quán trà đà… văn hóa ứng xử mà những từ trước đây các cụ vốn coi là “tục tĩu”, cần phải “xấu kín” thì cứ mặc sức “văng ra” trong lơi nói. Ngay giờ tan trường cũng vậy. Hãy thử cùng PV một vòng phố phường. Nào, ở quá cóc vỉa hè 18 giờ 45 tối, những người chơi lô, đề dù trúng hay không cũng mở đầu bằng câu “đ… mẹ lại trượt”; Trong quán bia hơi, không ít công chức, viên chức, nhân viên công ty cũng “đ… mẹ Văn Quyết đá dở thế trong trận tranh Cúp Vinaphone thế mà cũng được gọi lên tuyển”; cổng trường học, không ít nam thanh, nữ tú tan trường cũng: “đ… con mẹ mày. Đi đâu qua gọi đ… nghe”. Đây là sự thực chứ không phải cổ xúy hay tô hồng. Sự thực đáng báo động.

den xay dung nguoi ha noi thanh lich
Chiến sĩ CSGT dẫn các cháu bé qua đường, một cử chỉ đẹp thể hiện văn hóa Người Hà Nội. ảnh LĐ

Văn hóa ứng xử của người Việt đã được hình thành trong quá trình giao tiếp qua hơn 4.000 năm dựng nước và giữ nước. Cái đẹp trong văn hóa ứng xử được ông cha ta lưu giữ, truyền lại từ đời này sang đời khác. Ngày nay mặc dù xã hội đã có nhiều thay đổi nhưng giao tiếp ứng xử vẫn có tầm quan trọng đặc biệt. Nó tạo nên mối quan hệ đẹp có văn hóa, có đạo đức trong cộng đồng dân cư, trong tình bạn, trong tình yêu, tình gia đình, trong nhà trường, trong kinh doanh, đàm phán…

Giao tiếp ứng xử có văn hóa, có đạo đức là cơ sở để có những mối quan hệ thân thiện trong cộng đồng. Vậy nên mới có câu: “Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”, hay “Ăn phải nhai, nói phải nghĩ”. Vì vậy văn hóa ứng xử phải đặt lên hàng đầu. Thế nhưng ngày nay, chúng ta không còn xa lạ gì và cũng có thể là khá dễ dàng bắt gặp chuyện các bạn trẻ chửi thề, nói tục và có vẻ như khó để cứu chữa bởi những ngôn từ ấy đã trở thành một thói quen, đã ăn sâu vào tiềm thức của họ.

Không chỉ ở ngoài đời sống, những lời nói dung tục, chửi thề xuất hiện nhan nhản trên các diễn đàn, mạng xã hội, những hình ảnh phản cảm, thiếu văn hóa được đăng lên thường xuyên kèm với những “tút” khiến người đọc phải đỏ mặt. Hiện tượng này không chỉ xuất hiện ở những người trẻ tuổi mà ngay cả những tài khoản mạng xã hội của những người làm công chức, giáo viên, bác sỹ, kỹ sư… cũng dùng những ngôn ngữ “trần trụi”.

“Người với người sống để yêu nhau”. Hà Nội đẹp không chỉ phong cảnh nên thơ, cổ kính mà Hà Nội sẽ đẹp hơn khi du khách đặt chân đến đây cảm thấy nể phục và ấm lòng khi tận mắt nhìn, nghe cách ứng xử của người Hà Nội thực sự thanh lịch. Không có chỗ cho những câu dung tục.

Nhiều chuyên gia văn hóa hay những người dân yêu Hà Nội đã không khỏi cảm thấy đau lòng khi phải chứng kiến nhiều hành vi ứng xử thiếu văn hóa của một bộ phận cư dân sinh sống ở Hà Nội. Đó là những nhà hàng sẵn sàng mắng, chửi khách không tiếc lời, thậm chí còn “đốt vía” nếu khách vô tình mở hàng mà không mua. Đi ra đường, một va chạm dù nhỏ, người ta cũng dễ dàng nổi khùng, chửi bới, dẫn đến xô xát. Nhiều dịch vụ công cộng của nhà nước, người có công quyền hách dịch, hất hàm, nói trống không với cả khách lớn tuổi.

Nhiều người xả rác bừa bãi ở bất cứ nơi nào, bất kỳ thời điểm nào. Nơi công cộng biến thành những tiện ích khác: Chiếm dụng vỉa hè, công viên cây xanh thành nơi bán hàng, bàn ghế ngổn ngang, cản trở người đi lại. Ghế đá công viên thành “giường trời” cho không ít cặp tình nhân, nhiều người thản nhiên hút thuốc lá, gạt tàn nơi công cộng, khạc nhổ bừa bãi bất cứ chỗ nào. Một bộ phận dân cư Hà Nội thiếu tôn trọng những giá trị đạo đức truyền thống. Đặc biệt gần đây, văn hóa công cộng lại gióng lên hồi chuông nhức nhối khi đôi nam nữ trẻ vô tư coi rạp chiếc là “phòng the”…

Bên cạnh đó, thói quen uống rượu, bia đi kèm với những địa điểm nhậu vô tội vạ, không giới hạn khiến cho bộ mặt đô thị trở nên méo mó. Uống rượu bia say xỉn gây tai nạn giao thông, quán nhậu tập trung đông làm xấu đi bộ mặt của các tuyến phố, thế nhưng câu chuyện về văn minh uống rượu bia vẫn không có hồi kết.

Nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, xã hội, kể cả cơ quan quản lý văn hóa cũng thừa nhận, chưa có thời điểm nào, vấn đề văn hóa ứng xử ở Hà Nội và người Hà Nội được đặt ra cấp thiết như hiện nay. Những hiện tượng tiêu cực gần đây trong văn hóa ứng xử đã trở nên đáng báo động, ảnh hưởng không nhỏ đến hình ảnh của một Thủ đô có bề dày văn hóa, lịch sử đang hội nhập mạnh mẽ với cả khu vực và trên thế giới.

Cuộc cách mạng khôi phục nét đẹp văn hóa ứng xử

Có nhiều ý kiến cho rằng, nguyên nhân của tình trạng này là do người Hà Nội hiện đại đang ngày càng sống vội vã và gấp gáp. Thêm vào đó, là ngày càng có nhiều người ở nhiều địa phương chuyển về sinh sống làm việc, làm mất dần đi những nét văn minh, thanh lịch của người Tràng An gốc. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến cho rằng, điều “cốt lõi” sâu xa nhất chính là từ nhận thức của mỗi con người đang sinh sống và làm việc tại đây chứ không phải là người gốc Hà Nội mới văn minh, còn nơi khác thì không.

Do đó, để thay đổi, cần phải tạo sự chuyển biến từ trong nhận thức, ý thức của người Thủ đô mới có thể giải quyết tận gốc vấn đề. Nhưng muốn bảo tồn và phát triển được văn hóa người Hà Nội thanh lịch, thì không chỉ là việc của một cá nhân, tổ chức, mà nó cần được chuẩn hóa, tuyên truyền và thấm nhuần vào mọi hoạt động của người dân, tổ chức, cơ quan công quyền hoạt động ở thành phố để hình thành nét văn hóa ứng xử xứng tầm của một thành phố nghìn năm tuổi.

Văn hóa là hồn cốt của dân tộc, là động lực phát triển. Vì vậy, để tiếp tục khắc phục những “lỗ hổng” văn hóa của người Hà Nội, Thành phố đã đề ra nhiều chế tài xử phạt, chỉ thị, quy tắc, các chương trình hành động thiết thực liên quan đến văn hóa ứng xử của toàn bộ người dân Thủ đô. Chương trình 04 của Thành ủy đến nay cơ bản đã khắc phục phần nào vấn đề văn minh đô thị, văn hóa ứng xử, khơi dậy được nhiều nét văn hóa truyền thống tốt đẹp nhân dân.

Cụ thể là Kế hoạch 169/KH-UBND về việc triển khai thực hiện Chỉ thị số 26/CT-TTg ngày 5/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong các cơ quan hành chính các cấp. Trong đó, nghiêm cấm việc sử dụng rượu, bia, đồ uống có cồn trong giờ làm việc, giờ nghỉ trưa của ngày làm việc, ngày trực; không được đánh bạc dưới mọi hình thức…, hay việc cho ra đời 2 Bộ quy tắc ứng xử nơi công sở và công cộng.

Và xét trên bình diện cả nước, Hà Nội là thành phố tiên phong xây dựng, ban hành 2 bộ Quy tắc ứng xử, đến nay đã triển khai được hơn 1 năm, thể hiện sự quyết liệt của Đảng bộ, chính quyền thành phố trong xây dựng người Hà Nội thanh lịch văn minh. Hiện 2 bộ Quy tắc ứng xử đã bước đầu đã đi vào cuộc sống. Cụ thể, ngay sau khi Chủ tịch UBND Thành phố ban hành 2 bộ Quy tắc ứng xử, Sở Văn hóa Thể thao Hà Nội cũng đã ra 6 văn bản hướng dẫn để triển khai 2 bộ Quy tắc ứng xử này.

Vẫn biết, Bộ Quy tắc ứng xử không thể một sớm một chiều đi vào cuộc sống, nhưng người dân Hà Nội vẫn đang rất nỗ lực để phát huy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, trách nhiệm, tâm huyết, có lối sống lành mạnh, tinh thần tương thân tương ái, làm những việc có ích. Đó cũng là nhân tố bảo đảm cho Bộ Quy tắc ứng xử nơi công cộng, công sở của Hà Nội nhanh chóng phát huy giá trị trong cuộc sống.

B.Thoa- H.P Kỳ 3: Sức lan tỏa của 2 bộ quy tắc ứng xử

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường được bầu là Ủy viên UBND thành phố Hà Nội

Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường được bầu là Ủy viên UBND thành phố Hà Nội

(LĐTĐ) Chiều 29/3, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội tiến hành miễn nhiệm và bầu bổ sung Ủy viên Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố; cho thôi nhiệm vụ đại biểu HĐND Thành phố đối với một số cán bộ đã điều chuyển công tác khác.
Sản xuất công nghiệp quý I/2024 tiếp tục đà tăng trưởng mạnh

Sản xuất công nghiệp quý I/2024 tiếp tục đà tăng trưởng mạnh

(LĐTĐ) Tiếp tục đà tăng trưởng từ cuối năm 2023, quý I/2024, sản xuất công nghiệp trong ước tính tăng 6,18% so với cùng kỳ năm trước (cùng kỳ năm trước giảm 0,73%), đóng góp 2,02 điểm phần trăm vào mức tăng tổng giá trị tăng thêm của toàn nền kinh tế. Qua đó, đưa tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý I/2024 ước tính tăng 5,66% so với cùng kỳ.
Vì sao đề xuất doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu?

Vì sao đề xuất doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu?

(LĐTĐ) “Nhà nước có vai trò điều tiết, đưa ra công thức, trên công thức đó doanh nghiệp tự tính toán trên cơ sở các chi phí thực tế để đưa ra mức giá phù hợp, nhưng không vượt giá trần”, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân chia sẻ về đề xuất để doanh nghiệp tự quyết định giá xăng dầu.
LĐLĐ Thành phố Hà Nội và LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm triển khai công tác công đoàn

LĐLĐ Thành phố Hà Nội và LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh trao đổi kinh nghiệm triển khai công tác công đoàn

(LĐTĐ) Ngày 29/3, Đoàn công tác của Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Thành phố Hà Nội do đồng chí Phạm Quang Thanh - Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ Việt Nam, Thành ủy viên, Chủ tịch LĐLĐ Thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã đến thăm, học tập, trao đổi kinh nghiệm công tác Công đoàn với LĐLĐ Thành phố Hồ Chí Minh.
Khẩn trương hoàn chỉnh Quy hoạch Thủ đô để trình Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ

Khẩn trương hoàn chỉnh Quy hoạch Thủ đô để trình Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ

(LĐTĐ) Chiều 29/3, sau một ngày làm việc khẩn trương, tập trung, nghiêm túc, dân chủ và hiệu quả, kỳ họp chuyên đề - kỳ họp thứ 15 Hội đồng nhân dân (HĐND) Thành phố đã hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra và thành công tốt đẹp.
Hà Nội: Ban hành 27 danh mục dịch vụ sự nghiệp công lĩnh vực khoa học và công nghệ

Hà Nội: Ban hành 27 danh mục dịch vụ sự nghiệp công lĩnh vực khoa học và công nghệ

(LĐTĐ) Chiều 29/3, Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội đã thông qua Nghị quyết Ban hành danh mục dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ (KH&CN) của thành phố Hà Nội.
Nhiều tồn tại trong hoạt động đấu thầu tại Thành phố Hồ Chí Minh

Nhiều tồn tại trong hoạt động đấu thầu tại Thành phố Hồ Chí Minh

(LĐTĐ) Trong Báo cáo 1504 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban nhân dân (UBND) Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã chỉ rõ nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác đấu thầu trên địa bàn Thành phố trong năm 2023.

Tin khác

Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

Phát động cuộc thi viết kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào”

(LĐTĐ) Chiều 28/3, Báo Hànộimới chính thức phát động cuộc thi viết Kỷ niệm 70 năm Giải phóng Thủ đô: “Ký ức tự hào” trên báo điện tử Hànộimới và ấn phẩm Hànộmới Cuối tuần.
Linh Thiêng đình Vẽ

Linh Thiêng đình Vẽ

(LĐTĐ) Hằng năm, cứ đến ngày 9 và 10/2 Âm lịch, những người con làng Kẻ Vẽ trên mọi miền Tổ quốc lại trở về phường Đông Ngạc (quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) tham dự lễ hội đình Vẽ để tưởng nhớ, tri ân các vị thần. Đây cũng là nét văn hóa tín ngưỡng truyền thống được người làng Kẻ Vẽ lưu giữ hàng trăm năm qua.
Người dân Hoài Đức nỗ lực xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm nay

Người dân Hoài Đức nỗ lực xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm nay

(LĐTĐ) Phấn khởi trước sự đổi mới toàn diện về cơ sở hạ tầng, giáo dục đào tạo, nhất là các hoạt động an sinh xã hội, đời sống vật chất, tinh thần, nhân dân huyện Hoài Đức quyết tâm phấn đấu xây dựng huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trong năm 2024.
Chung tay xây dựng xã hội hạnh phúc

Chung tay xây dựng xã hội hạnh phúc

(LĐTĐ) Ngày 20/3 hằng năm còn được gọi là ngày Quốc tế hạnh phúc, với thông điệp: Cân bằng, hài hoà là một trong những chìa khoá để mang đến hạnh phúc. Với mục tiêu không chỉ là ngày mang ý nghĩa biểu tượng đơn thuần, mà còn là ngày hành động, tích cực và nỗ lực nhiều hơn, Hà Nội đã tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 11 năm Ngày Quốc tế hạnh phúc (20/3/2013 - 20/3/2024) với các hình thức phong phú và đa dạng, hấp dẫn.
Giữ hồn lễ hội truyền thống

Giữ hồn lễ hội truyền thống

(LĐTĐ) Các lễ hội trên địa bàn thành phố Hà Nội đã tạo nên sắc thái riêng của những lễ thức, phong tục tập quán truyền thống người Hà Nội. Bảo vệ và phát huy giá trị các lễ hội truyền thống là giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa Thăng Long, tạo nguồn lực phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô, góp phần định vị thương hiệu văn hóa Hà Nội.
Biến nơi đổ rác thành công viên

Biến nơi đổ rác thành công viên

(LĐTĐ) Khu vực bờ vở sông Hồng, dưới chân cầu Long Biên trước đây là bãi đất hoang phế với rác thải ngập ngụa, nay đã thay một diện mạo mới, trở thành công viên để trẻ em vui chơi, người già tập thể dục...
Hồi ức ùa về qua góc nhìn ký họa đô thị phố Châu Long

Hồi ức ùa về qua góc nhìn ký họa đô thị phố Châu Long

(LĐTĐ) Sáng 16/3, nhiều người dân trên địa bàn quận Ba Đình đã đến tham quan triển lãm "Đánh thức nét đẹp kiến trúc phố Châu Long qua góc nhìn ký họa đô thị". Gần 30 bức tranh tràn đầy cảm xúc về phố cổ Hà Nội gắn với những nét đẹp văn hóa, lịch sử và quá trình đô thị hóa đã được trưng bày tại Vườn hoa Vạn Xuân.
Biến bãi rác thành công viên rừng giữa Thủ đô

Biến bãi rác thành công viên rừng giữa Thủ đô

(LĐTĐ) Hưởng ứng sáng kiến của Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, từ tháng 11/2023, mô hình thí điểm "Sân chơi trên bãi rác Phúc Tân" với quy mô 1.000 m2 đã được thực hiện tại tổ 1, phường Phúc Tân, quận Hoàn Kiếm với sự ủng hộ rất lớn từ địa phương. Qua đó, góp phần nâng cao nhận thức của cộng đồng về môi trường và hệ sinh thái, tăng cường sức khỏe thể chất và tinh thần, tạo không gian lành mạnh gắn kết người dân.
Tiếp tục hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp

Tiếp tục hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp

(LĐTĐ) Sau sự kiện mang tính lịch sử về mở rộng địa giới hành chính, thành phố Hà Nội đã có bước chuyển mình chưa từng có. Tuy nhiên, để hiện thực hóa khát vọng xây dựng Thủ đô giàu đẹp, văn minh và hiện đại xứng tầm khu vực còn nhiều việc phải làm. Trong đó, đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, kết nối, lan tỏa là một trong những nhiệm vụ trọng tâm mang tính chiến lược.
Hoa bưởi đầu mùa tỏa hương khắp phố phường Hà Nội

Hoa bưởi đầu mùa tỏa hương khắp phố phường Hà Nội

(LĐTĐ) Những năm gần đây, hoa bưởi đã trở thành một thức quà không thể thiếu của người Hà Nội mỗi dịp Xuân về. Dịp này, dạo quanh phố phường Thủ đô, đâu đâu cũng bắt gặp những gánh hàng rong chất đầy hoa bưởi.
Xem thêm
Phiên bản di động