Việt Nam có vắc xin mới phòng các chủng vi khuẩn phế cầu độc lực cao

Ngày 26/5, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC công bố ra mắt và triển khai tiêm đầu tiên tại Việt Nam vắc xin phế cầu 20 (PCV20) công nghệ mới, phòng 20 chủng vi khuẩn phế cầu, chống cả những chủng độc lực cao gây bệnh nặng.

Vắc xin phế cầu 20 được tiêm cho người lớn từ 18 tuổi trở lên.

Vắc xin PCV20 hiện đã được sử dụng tại gần 50 quốc gia trên thế giới, bao gồm các nước phát triển như Mỹ, Anh, Đức, Pháp, Úc… cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc giảm tỷ lệ mắc bệnh và tử vong do phế cầu ở người lớn.

Phế cầu khuẩn là tác nhân hàng đầu gây nhiều gánh nặng bệnh tật và tử vong ở trẻ em và người lớn. Phế cầu khuẩn có hơn 100 type huyết thanh gây bệnh đa dạng và phức tạp, khả năng kháng kháng sinh ngày càng nghiêm trọng.

Việc nghiên cứu và đưa vào sử dụng các loại vắc xin phế cầu có khả năng bảo vệ, bao phủ nhiều chủng hơn, giảm tỷ lệ đề kháng, lạm dụng kháng sinh trong điều trị đang là xu hướng chung và cấp thiết của y học toàn cầu.

Vắc xin phế cầu 20 do Tập đoàn Dược phẩm Pfizer (Mỹ) sản xuất giúp phòng hiệu quả 20 chủng vi khuẩn phế cầu là 1, 3, 4, 5, 6A, 6B, 7F, 8, 9V, 10A, 11A, 12F, 14, 15B, 18C, 19A, 19F, 22F, 23F, 33F gây ra nhiều bệnh phế cầu xâm lấn (viêm phổi nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết) và các bệnh lý phế cầu không xâm lấn (viêm phổi, viêm tai giữa, viêm xoang…).

Văc xin phế cầu 20 được chứng minh khả năng tạo đáp ứng miễn dịch mức độ cao và có hiệu lực bảo vệ lâu dài cho người sử dụng, đồng thời giảm tỷ lệ người lành mang trùng, từ đó giảm khả năng lây lan bệnh trong cộng đồng.

Bác sĩ chuyên khoa I Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa, Hệ thống trung tâm tiêm chủng VNVC cho biết, sự đa dạng của các loại vắc xin phế cầu phản ánh rõ mức độ phức tạp và nguy hiểm của hệ vi khuẩn phế cầu, là tác nhân gây nhiều bệnh lý nghiêm trọng, khó chẩn đoán và điều trị.

Nhưng may mắn là ngày nay, công nghệ nghiên cứu và sản xuất vắc xin mới của các hãng dược phẩm đã có những tiến bộ vượt bậc, nhờ đó, chúng ta liên tiếp có thêm nhiều loại vắc xin, chống được nhiều chủng phế cầu hơn, hiệu quả bảo vệ cao và an toàn hơn.

Nhờ đó, người dân có thêm nhiều lựa chọn tiêm chủng linh hoạt, phù hợp với độ tuổi, tình trạng sức khỏe, tình trạng miễn dịch và đặc điểm dịch tễ tại từng địa phương.

Hiện tại, vắc xin phế cầu 20 được phê duyệt dành cho người lớn từ 18 tuổi trở lên với lịch tiêm một mũi duy nhất, người có nguy cơ cao mắc các bệnh lý do phế cầu sẽ được bác sĩ tư vấn lịch tiêm phù hợp.

Đối với người đã tiêm vắc xin phế cầu trước đây (với các loại vắc xin bao phủ ít số chủng hơn hoặc vắc xin bao phủ nhiều chủng hơn nhưng công nghệ cần tiêm nhắc lại), bác sĩ sẽ xem xét để chỉ định lịch tiêm nối tiếp hoặc tiêm phối hợp để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu nhất.

Việt Nam đang đối mặt với tình trạng già hóa dân số nhanh chóng, tỷ lệ người trên 50 tuổi và mắc cùng lúc nhiều bệnh lý mạn tính ngày càng gia tăng. Điều này làm tăng nguy cơ nhập viện, biến chứng nặng và tốn kém chi phí điều trị các bệnh lý do phế cầu. Nghiêm trọng hơn, vi khuẩn phế cầu có thể đồng nhiễm cùng nhiều tác nhân gây bệnh hô hấp khác đang lưu hành phức tạp như cúm, covid-19, vi rút hợp bào hô hấp (RSV)... khiến nguy cơ tử vong càng tăng cao.

Việc có thêm vắc xin phế cầu PCV20 thế hệ mới đã giúp mở rộng phạm vi bảo vệ, hiệu quả phòng bệnh, đặc biệt là công nghệ hiện đại giúp giảm liều tiêm nhắc lại, do đó giảm chi phí tiêm chủng và chi phí khám chữa bệnh do phế cầu gây ra.

Theo bác sĩ Bạch Thị Chính, hiện tại, vắc xin phế cầu 20 dành cho người lớn từ 18 tuổi trở lên, trong thời gian sắp tới sẽ tiếp tục mở rộng cơ hội sử dụng cho trẻ em.