Triển lãm số về y dược triều Nguyễn: Dấu ấn hội nhập y học Đông - Tây

Thông tin về triển lãm, Trung tâm Lưu trữ quốc gia I cho biết, nước ta có lịch sử y dược từ lâu đời với nhiều danh y nổi tiếng. Hiện nay, sách y học cổ truyền có tới hàng nghìn quyển. Những bộ y thư này chính là thành tựu của nền y học cổ truyền mà đến nay vẫn còn nguyên giá trị.

Từ triều Nguyễn, sự hội nhập của Tây y khiến y học Việt Nam ngày càng phát triển. Ban đầu, vua Gia Long cho đặt Thái y viện từ khi còn xưng vương để chăm sóc sức khỏe cho vua, hoàng tộc, hậu cung, quan lại trong triều đình và quản lý các hoạt động y tế của cả nước.

Pano về bác sĩ Hồ Đắc Di tại triển lãm.

Ngoài ra, triều đình Nguyễn cho lập Ty Lương y ở các tỉnh để chăm lo các vấn đề y tế ở địa phương. Thời vua Tự Đức, giảng đường dạy nghề thuốc được thiết lập. Cuối thế kỉ XIX, khi người Pháp vào nước ta thì nền Tây y cũng thâm nhập mạnh mẽ vào sinh hoạt cung đình và đời sống nhân dân. Vì vậy, y dược triều Nguyễn chính là dấu gạch nối của nền y học Đông - Tây.

Sau khi đặt bộ máy chính trị ở nước ta, chính quyền Pháp bắt đầu xây dựng một hệ thống y tế mới. Năm 1898, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer có kế hoạch thành lập một Trường Y ở Việt Nam. Bác sĩ Yersin được giao phụ trách việc này. Trường Y Đông Dương ra đời năm 1902 nhằm đào tạo sinh viên địa phương góp phần cải thiện sức khỏe của người dân và truyền bá Tây y.

Các cơ quan quản lý y tế, viện nghiên cứu và cơ sở khám chữa bệnh cũng từng bước được thành lập tại thuộc địa. Một nghiên cứu của Shaun Kingsley Malarney cho thấy, vào đầu thập niên 1920, hệ thống y tế ở Việt Nam gồm có các bệnh viện hỗn hợp, bệnh viện bản xứ, nhà hộ sinh, trạm xá, nhà cứu tế, trại thương điên, trại phong và bệnh viện truyền nhiễm lần lượt được xây dựng. Sự du nhập của Tây y cũng mở đường cho hoạt động kinh doanh và buôn bán thuốc Tây với nhiều hiệu thuốc mọc lên ở cả ba miền.

Triển lãm 3D trực tuyến với chủ đề “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây” sẽ góp phần tái hiện lịch sử hình thành, phát triển và thành tựu của y học cổ truyền Việt Nam cũng như sự thâm nhập cùng những đóng góp của Tây y trên đất Việt.

Triển lãm trưng bày hơn 300 tài liệu, hình ảnh được lựa chọn từ các Trung tâm Lưu trữ quốc gia thuộc Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước, Viện Nghiên cứu Hán Nôm, Thư viện Quốc gia Việt Nam, Thư viện Quốc gia Pháp và nhiều nguồn tư liệu khác.

Các tư liệu trưng bày theo 3 chủ đề: “Đông y trong dòng lịch sử Việt Nam”; “Y dược triều Nguyễn: Gạch nối nền y học Đông - Tây”; “Tây y trên đất Việt”.

Thông qua các tư liệu trưng bày, Ban Tổ chức hy vọng cung cấp cho những nhà nghiên cứu, nhà chuyên môn và công chúng những thông tin hữu ích về nền y học Việt Nam. Các tư liệu được trưng bày từ ngày 25/2 trên fanpage của Trung tâm Lưu trữ quốc gia I.