Tôn vẻ đẹp Hà Nội lên từng nét vẽ

Đánh thức vẻ đẹp đô thị bằng ký họa

Đã thành thông lệ, cứ vào Chủ nhật cuối tuần, những thành viên trong nhóm Ký họa đô thị Hà Nội lại rong ruổi trên các con phố ghi lại cuộc sống và kiến trúc đô thị Hà Nội. Không kể già hay trẻ, thanh niên hay trung niên, họ ngồi lặng lẽ, hí hoáy chấm phá vào cuốn sổ bìa mềm hoặc tập giấy vẽ. Trong tiết trời se se lạnh, tiếng còi xe, âm thanh của nhịp sống hối hả len lỏi vào từng nét phác thảo.

Nhiều em nhỏ hào hứng với việc ghi lại cuộc sống hằng ngày của Hà Nội.

Nhóm Ký họa đô thị Hà Nội thành lập từ năm 2016, được khởi xướng bởi 4 kiến trúc sư. Trong đó, kiến trúc sư Nguyễn Hoàng Lâm và vợ (kiến trúc sư Nguyễn Thanh Thủy) là một trong những người sáng lập viên của nhóm. Trong câu chuyện của mình, anh Lâm chia sẻ, anh vốn là người gốc Hà Nội. Từ nhỏ đến lớn anh luôn gắn bó sâu sắc với mảnh đất này. Cùng với niềm đam mê ký họa, anh và vợ luôn trăn trở phải làm được điều gì đó giữ lại những khoảnh khắc đẹp nhất, Hà Nội nhất.

“Hà Nội là một đô thị đã tồn tại rất lâu năm và có nét đặc trưng riêng. Trong quá trình đô thị hóa và diễn tiến của lịch sử, Hà Nội đang biến chuyển rất nhanh, thay đổi rất nhiều về hình ảnh, lối sống. Chính vì vậy những hình ảnh xưa cũ đang dần mất đi. Chúng tôi là những người Hà Nội và yêu mảnh đất này, do đó vào một buổi rất ngẫu nhiên, 4 kiến trúc sư đã có ý tưởng lập một nhóm lưu giữ lại những hình ảnh còn lại của Hà Nội đến với thế hệ sau.

Và thế là Ký họa đô thị Hà Nội ra đời, nhóm thuộc Urban Sketchers Vietnam và Urban Sketchers thế giới nhằm kết nối Hà Nội - Việt Nam với thế giới thông qua ký họa. Chúng tôi đi và ghi chép lại tất cả những công trình có giá trị về kiến trúc, về văn hóa của người Hà Nội, quen thuộc với chúng tôi và những người khác”, anh Nguyễn Hoàng Lâm chia sẻ.

Chính vì niềm trăn trở với sự đổi thay ngày càng nhanh của đô thị, dấu chân của nhóm đã lưu lại khắp phố phường Thủ đô với địa chỉ văn hóa, kiến trúc như Hàng Quạt, đình Kim Ngân, phố Hàng Mã… những mái ngói rong rêu tồn tại với thời gian, những khung cửa bạc phếch với ban công rỉ sét, những tòa nhà Pháp cổ hoặc những khu tập thể xuống cấp. Rồi sau này, nhóm đã mở rộng chủ đề đến các làng nghề hay những món ăn làm nên nét đặc trưng của ẩm thực Hà thành.

Với những người yêu ký họa, nếu đánh giá về ký họa đô thị, Hà Nội là một trong những thành phố nhiều điểm để vẽ, nhiều công trình đẹp. Và dù có lộn xộn nhưng Hà Nội vẫn mang đặc trưng riêng so với các thành phố khác. Sự tâm huyết của những thành viên nhóm Ký họa đô thị Hà Nội đã khiến “hồn cốt” của Hà Nội cứ thế được khắc họa rõ nét trong những bức tranh. Để rồi, khi bất cứ ai dừng lại ngắm nhìn những bức tranh ấy đều không khỏi trầm trồ nhận ra Hà Nội của chúng ta hóa ra cổ kính và đẹp đến thế.

Lan tỏa tình yêu Hà Nội

Trải qua 4 năm hoạt động, nhóm Ký họa đô thị Hà Nội thu hút sự quan tâm của đông đảo cộng đồng những người yêu mỹ thuật, hội họa, hoặc đơn giản là muốn tìm hiểu, lưu giữ những nét đẹp di sản của Thủ đô. Chính vì vậy số lượng thành viên của nhóm ngày một tăng. Từ 4 thành viên ban đầu, đến nay, nhó́m đã có gần 7.000 người theo dõi, ủng hộ các hoạt động. Tất cả mọi người đều đến với Ký họa đô thị Hà Nội bằng một tình yêu Hà Nội rất đỗi bình dị mà sâu sắc.

Không chỉ là cộng đồng của những người yêu thích mỹ thuật, hội họa, nhóm Ký họa đô thị Hà Nội còn hướng tới mục tiêu khơi dậy và lan tỏa tình yêu với Thủ đô, thông qua việc tổ chức các sự kiện, triển lãm thường niên. Nhóm đã tổ chức thành công các triển lãm mang tên “Bé vẽ Hà Nội và “Ký họa Hà Nội”, “Cảm ơn tình yêu Hà Nội”... Nhóm đã ra mắt nhiều cuốn sách, trong đó có cuốn “Phố cổ Hà Nội” là kết quả thực hiện trong 3 năm. Điểm nhấn của cuốn sách này là được dịch song ngữ, nhằm quảng bá hình ảnh đất nước, con người Việt Nam đến với bạn bè thế giới. Năm 2019, nhóm đã đăng cai tổ chức Hành trình Ký họa Châu Á Hà Nội với sự tham gia của 350 người bao gồm các kiến trúc sư, họa sỹ, những người đam mê ký họa ở các độ tuổi khác nhau từ 6 đến 70 tuổi, đến từ 18 nước như Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore,

Là nhóm cộng đồng, hoạt động phi lợi nhuận, tất cả mọi đều có thể tham gia, chia sẻ và đánh giá. Do đó, nhóm Ký họa đô thị Hà Nội đã lan tỏa mạnh mẽ vào cộng đồng khi thu hút được cả những người “ngoại đạo” như nhân viên văn phòng, các cụ già về hưu, thậm chí là những em bé chỉ 4 - 5 tuổi. Có những gia đình tham gia với đầy đủ các thành viên và đã xếp lịch đi vẽ cuối tuần với nhóm như lịch sinh hoạt định kỳ.

Tuy vậy, vì là hoạt động ngoài trời nên khi dịch Covid-19 có những diễn biến phức tạp, khi cả nước đang trong thời gian giãn cách xã hội, những buổi vẽ ký họa của nhóm mỗi tuần đã phải tạm dừng. Thể hiện sự sáng tạo không ngừng nghỉ của nghệ thuật, nhóm đã tổ chức một hoạt động trực tuyến “Thử thách 14 ngày - quyết chiến nCovi”, kêu gọi các thành viên ở nhà vẽ tranh tuyên truyền phóng chống dịch và quyên góp ủng hộ chống dịch Covid-19.

Thành viên Ký họa đô thị Hà Nội trong một buổi vẽ.

Trong một thời gian ngắn, hơn 400 bức vẽ mang đến cho người xem một bức tranh đa dạng về Hà Nội trong những ngày gồng mình chống dịch Covid-19. Đó cũng có thể là khoảnh khắc đong đầy yêu thương khi người dân đem đồ ăn, gửi những món quà để “tiếp sức” cho các y bác sĩ. Hoặc khung cảnh hối hả của các bác sĩ mặc đồ bảo hộ, đeo khẩu trang nhanh chóng chuyển người bệnh lên xe cấp cứu. Hay chiến sĩ âm thầm ban đêm làm việc canh gác, bảo vệ ở khu cách ly… Đặc biệt, Hà Nội trong những ngày dịch vẫn hiện lên rất đẹp qua các hình ảnh như như cây hoa sưa vẫn bung nở tinh khôi cả góc phố, một bó hoa loa kèn bên khung cửa sổ cũ. Và cuộc sống có phần “kỳ lạ” so với thường ngày của người Hà Nội cũng được phác họa trong từng nét vẽ khi cả nhà cùng nhau tập thể dục trước màn hình ti vi, con học trực tuyến trong phòng…

Khi trở về cuộc sống đời thường, mỗi cuối tuần, hàng chục thành viên của nhóm lại tập hợp với nhau cùng chung niềm yêu thích. Theo anh Nguyễn Hoàng Lâm, điều thành công nhất của nhóm đó là truyền được sự đam mê hội họa và tình yêu Hà Nội đến với những bạn nhỏ. Những cô cậu thanh thiếu niên thường ngày chỉ quen thuộc với sách vở, điện thoại, tivi nay bỗng trở nên kiên nhẫn lật giở từng trang vẽ với bút màu. Thông qua những việc làm rất cụ thể và thiết thực, nhóm Ký họa đô thị Hà Nội không chỉ cho thấy tình yêu sâu nặng của nhóm với Hà Nội, mà hơn thế, phần nào cho thấy thái độ sống, thái độ ứng xử với văn hóa xưa.

P.Ngân