Tạo cơ chế để phát huy sự năng động, sáng tạo của cán bộ, công chức sau sắp xếp bộ máy

Quy định rõ hơn về phân quyền

Thảo luận tại tổ, đại biểu Trần Thị Nhị Hà, Phó trưởng Ban Dân nguyện cho rằng, nội dung về phân cấp, phân quyền đã được quy định tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương, nay được bổ sung vào Luật Tổ chức Chính phủ, cho thấy quyết tâm của Chính phủ về vấn đề này.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà đề nghị làm rõ thêm việc phân quyền. Theo đại biểu, Luật Tổ chức chính quyền địa phương quy định phân quyền được quy định trong luật, còn phân cấp quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật như nghị định, thông tư. Theo đại biểu, cần quy định rõ ràng hơn, những vấn đề nào có thể phân quyền thì phân quyền luôn cho địa phương.

Với phân cấp, dự thảo Luật quy định Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ có thể phân cấp cho cho chính quyền địa phương, đại biểu cho rằng, quy định này cần xem xét kỹ lưỡng vì nguyên tắc phân cấp là do chính quyền cấp trên phân cấp cho cấp dưới.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà phát biểu thảo luận tại tổ sáng 13/2.

Đồng thời, việc phân cấp không có thời hạn như ủy quyền, mà phụ thuộc vào trình tự của văn bản quy phạm pháp luật quy định, nên cơ quan phân cấp phải rất chủ động kiểm tra, giám sát để sửa đổi các quy định liên quan đến phân cấp.

Góp ý Nghị quyết của Quốc hội quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước, đại biểu Trần Thị Nhị Hà cho rằng, dự thảo Nghị quyết đã bám sát chỉ đạo của Tổng Bí thư là bộ máy mới phải tốt hơn bộ máy cũ, đi vào hoạt động ngay, không ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của xã hội và người dân...

Phó trưởng Ban Dân nguyện cũng cho hay, một vấn đề cử tri rất quan tâm là việc giải quyết thủ tục hành chính. Vì vậy, đại biểu đồng tình với các quy định về giải quyết thủ tục hành chính trong dự thảo Nghị quyết, và đề nghị bổ sung nguyên tắc thời gian thực hiện thủ tục hành chính không thay đổi.

Cũng theo đại biểu, hiện hầu hết các thủ tục đều thực hiện dịch vụ công trực tuyến một phần hoặc toàn trình, cần quy định khi sắp xếp, tinh gọn bộ máy dẫn đến thay đổi thực hiện thủ tục, thì cơ quan có thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính hướng dẫn để việc thực hiện được thông suốt, không bị gián đoạn.

Tạo cơ chế để cán bộ, công chức năng động, sáng tạo

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn thành phố Hà Nội) đồng tình sửa Luật Tổ chức Chính phủ và cho rằng, việc phân cấp, phân quyền hiện nay đang có nhiều tồn tại do cơ chế.

Theo đại biểu, đã phân cấp - giao việc thì phải trao quyền. Luật không nên quy định chi tiết đến từng cách thức làm thế nào, mà chỉ quy định mang tính nguyên tắc, yêu cầu, có nghĩa làm như thế nào khi đã trao quyền cho địa phương là do địa phương quyết, chứ không có nghĩa trao quyền cho Chính phủ rồi Chính phủ xây dựng nghị định hướng dẫn và địa phương phải làm theo như thế...

Đồng thời, khi phân cấp, phân quyền, phải đi kèm với công khai, minh bạch, giải trình, có phương thức giám sát, kiểm tra để tránh lạm quyền. Từ đó, tạo cơ chế giúp cán bộ, công chức phát huy được sự năng động, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn thành phố Hà Nội) phát biểu thảo luận tại tổ.

Đại biểu cũng nhấn mạnh, để tạo đột phá về thể chế, có hai vấn đề. Thứ nhất là thay đổi phương thức quản lý, từ quản lý theo hành vi hiện nay, phải xây dựng quy trình thủ tục, chuyển sang quản lý theo kết quả đầu ra, đo lường kết quả đầu ra.

Bên cạnh đó, pháp luật quy định người dân được làm những gì pháp luật không cấm, còn cán bộ, công chức được làm những gì pháp luật cho phép, dẫn đến cán bộ, công chức, viên chức không được làm khác đi, dù kết quả tốt, nhưng không đúng quy định của pháp luật.

Vì vậy, cần thay đổi quy định này, ngoài việc cán bộ, công chức không được làm những gì pháp luật cấm, còn phải làm những gì pháp luật chưa quy định nhưng giải quyết được đầu ra. “Cho phép cán bộ, công chức năng động, sáng tạo mà không vi phạm quy định của pháp luật thì mới tạo đột phá về thể chế”, đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.

Đại biểu Tô Văn Tám (Đoàn tỉnh Kon Tum) cho rằng, chúng ta đang thực hiện cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước theo hướng tinh, gọn, hiệu lực, hiệu quả. Trong quá trình này sẽ phát sinh nhiều vấn đề và không tránh khỏi "khoảng trống" pháp lý, bởi không thể sửa hết một lúc hàng trăm văn bản quy phạm pháp luật liên quan.

Vì vậy, việc ban hành Nghị quyết của Quốc hội là cần thiết để lấp "khoảng trống" pháp lý đó. Đồng thời, tạo cơ sở pháp lý cho việc sắp xếp tổ chức bộ máy, bảo đảm xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh; không ảnh hưởng đến hoạt động của bộ máy nhà nước sau sắp xếp, và không làm gián đoạn việc thực hiện điều ước, thỏa thuận quốc tế.

Khoản 6, Điều 4 của dự thảo Nghị quyết quy định: Việc giám sát, kiểm sát, kiểm toán, kiểm tra đối với cơ quan được hình thành hoặc tiếp nhận chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước được thực hiện theo quy định của pháp luật và phải bảo đảm tính tiếp nối, không bỏ trống hoặc trùng lắp về phạm vi thẩm quyền giám sát, kiểm sát, kiểm toán, kiểm tra và không làm ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của cơ quan chịu sự giám sát, kiểm sát, kiểm toán, kiểm tra.

Đại biểu Tô Văn Tám băn khoăn, quy định này như vậy đã bao quát hết chưa, bởi một số cơ quan sau sắp xếp sẽ kết thúc hoạt động, chuyển nhiệm vụ, nhập lại vào một cơ quan khác… nên cần rà soát, làm rõ để đảm bảo tổ chức thực hiện thông suốt.