Sửa đổi, bổ sung quy định việc công dân Việt Nam ra nước ngoài học tập

Dự thảo Nghị định kế thừa các nội dung quy định tại Nghị định số 86/2021/NĐ-CP còn phù hợp; đồng thời khắc phục một số tồn tại, vướng mắc trong quá trình thực hiện nhằm phù hợp với tình hình thực tế, đảm bảo tính thống nhất đồng bộ với các văn bản pháp luật hiện hành có liên quan; phù hợp với chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; đáp ứng yêu cầu về chuyển đổi số quốc gia.

Sự cần thiết phải ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 86/2021/NĐ-CP

Ngày 25/9/2021, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 86/2021/NĐ-CP quy định việc công dân Việt Nam ra nước ngoài học tập, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật. Đây là căn cứ pháp lý cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan thực hiện.

Ảnh minh họa: TTXVN

Năm 2024, Bộ GDĐT đã có văn bản gửi các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các cơ sở giáo dục đại học đề nghị báo cáo tình hình thực hiện Nghị định số 86/2021 và đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định tại Nghị định (nếu có) theo hình thức gửi báo cáo bằng văn bản và gửi thông tin theo hình thức khảo sát trực tuyến.

Tổng cộng có 11 bộ, cơ quan ngang bộ, 44 UBND tỉnh, thành phố và Sở GDĐT, 98 cơ sở giáo dục đại học và một số cơ quan khác gửi báo cáo bằng văn bản, 260 cơ quan cung cấp thông tin theo hình thức khảo sát trực tuyến, khảo sát trực tiếp tại 6 cơ sở giáo dục đại học (tại Hà Nội, Hải Phòng, Huế, Thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ).

Kết quả khảo sát, đánh giá tình hình thực hiện Nghị định số 86/2021/NĐ-CP cho thấy, bên cạnh những kết quả tích cực, Nghị định còn một số vướng mắc liên quan đến công tác triển khai tuyển sinh, quản lý du học sinh (DHS) học bổng ngân sách nhà nước (NSNN), đơn giản hóa các thủ tục hành chính, cần bổ sung quy định miễn bồi hoàn chi phí đào tạo đối với DHS không hoàn thành khóa học vì lý do bất khả kháng. Nghị định sửa đổi, bổ sung về trách nhiệm thực hiện của các bộ ngành liên quan theo yêu cầu sáp nhập, tinh gọn bộ máy Chính phủ.

Những điểm mới trong dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 86/2021/NĐ-CP

Thứ nhất, nội dung sửa đổi, bổ sung liên quan đơn giản hóa thủ tục hành chính: Thực hiện đơn giản hóa thủ tục hành chính về thành phần hồ sơ dự tuyển, bổ sung hồ sơ còn thiếu thông tin đối với DHS học bổng NSNN trong công tác tuyển chọn; bổ sung quy định nộp hồ sơ trực tuyến trong xử lý thủ tục hành chính tiếp nhận về nước sau tốt nghiệp.

Sửa đổi quy định về chế độ báo cáo đối với công dân Việt Nam ra nước ngoài giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật.

Việc cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính nhằm tiết kiệm chi phí người dân, tăng năng suất và hiệu quả công việc, gắn trách nhiệm người thực hiện công việc và người đứng đầu đơn vị; phù hợp công tác tuyển chọn ứng viên theo quy định của phía nước ngoài.

Thứ hai, nội dung sửa đổi, bổ sung đối với công tác quản lý DHS học bổng NSNN: Bổ sung quy định đối với DHS hoàn thành chương trình học tập, đủ điều kiện để được cấp văn bằng, chứng chỉ tốt nghiệp nhưng chưa về nước, ở lại nước ngoài tiếp tục học lên trình độ cao hơn hoặc thực tập sau tốt nghiệp.

Bổ sung quy định miễn bồi hoàn chi phí đào tạo đối với trường hợp DHS không hoàn thành khóa học vì lý do bất khả kháng (sức khỏe, chiến tranh, thiên tai, dịch bệnh); sửa đổi quy định về thời gian hoàn trả chi phí bồi hoàn; cách thức nộp chi phí bồi hoàn; bổ sung trách nhiệm gia đình DHS trong việc hoàn trả chi phí bồi hoàn cho Nhà nước.

Tại Nghị định số 86/2021/NĐ-CP chưa quy định các nội dung trên. Việc quy định này nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý DHS học bổng NSNN; bổ sung căn cứ cho cơ quan cử đi học, cơ quan quản lý trực tiếp DHS xét miễn bồi hoàn cho DHS không hoàn thành khóa học vì lý do bất khả kháng; tăng tính khả thi trong việc thu hồi chi phí bồi hoàn.

Nội dung sửa đổi, bổ sung đối với công tác quản lý tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học: Bổ sung quy định về việc thực hiện gia hạn, điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh dịch vụ tư vấn du học khi hết thời hạn hoặc khi có sự thay đổi về tổ chức, địa điểm hoạt động đối với tổ chức kinh doanh dịch vụ tư vấn du học nhằm nâng cao công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động dịch vụ tư vấn du học.

Nội dung sửa đổi, bổ sung đối với trách nhiệm các bộ ngành: Chuyển quy định trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước của Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sang Bộ Giáo dục và Đào tạo đối với công tác tuyển sinh, cử công dân Việt Nam ra nước ngoài học tập, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và trao đổi học thuật thuộc cấp học, trình độ đào tạo trong giáo dục giáo dục nghề nghiệp theo quy định sáp nhập, tinh gọn bộ máy của Chính phủ.