Siết trách nhiệm của người có ảnh hưởng khi truyền tải quảng cáo

Tăng cường mức xử phạt

Đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình) đề nghị bổ sung quy định về kiểm soát, quản lý trong hoạt động quảng cáo đối với tất cả các nền tảng truyền hình trực tuyến, các trang tin tức, các trang thông tin điện tử.

Có cơ chế xử lý nghiêm đối với các trang điện tử đăng tải quảng cáo sai sự thật, không đúng theo công dụng, nội dung sản phẩm, những người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm không đúng sự thật dẫn đến thiệt hại cho người tiêu dùng. Đồng thời, các trang tin phải chịu trách nhiệm kiểm duyệt quảng cáo trước khi đăng tải, thay vì chỉ dựa vào hệ thống quảng cáo tự động như hiện nay.

“Qua các vụ sữa giả, thực phẩm chức năng giả vừa bị phát hiện, cho thấy các công ty này đều có các giấy tờ kiểm định, kiểm nghiệm công bố sản phẩm, nhưng qua điều tra, kiểm định của cơ quan công an lại được xác định là hàng giả.

Đại biểu Trần Khánh Thu (Đoàn ĐBQH tỉnh Thái Bình). Ảnh: Quốc hội

Vậy việc yêu cầu người quảng cáo, nhất là các ca sĩ, nghệ sĩ, diễn viên có trách nhiệm kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm hàng hóa có thực sự khả thi khi thực hiện. Việc thông báo trước người tiếp nhận quảng cáo về việc thực hiện hoạt động quảng cáo sẽ như thế nào? Phải chăng tôi phải viết lên Facebook, đăng tải lên Tiktok hay Youtube để nói là chuẩn bị quảng cáo cho nhãn hàng này, sản phẩm kia”, đại biểu phân tích.

Vì vậy, nữ đại biểu đoàn Thái Bình cho rằng, có thể bổ sung thêm nghĩa vụ của họ phải chịu trách nhiệm liên đới bồi thường vì hành động quảng cáo sai của mình.

Đại biểu Trần Khánh Thu cũng cho biết, tại Hoa Kỳ thì Ủy ban Thương mại Liên bang yêu cầu người nổi tiếng phải tiết lộ rõ ràng mối quan hệ tài chính với thương hiệu khi quảng cáo sản phẩm, quảng cáo phải trung thực không gây hiểu lầm về hiệu quả hoặc tính năng của sản phẩm.

Tại Hàn Quốc thì cấm các hoạt động quảng cáo trá hình trên mạng xã hội, nếu vi phạm có thể phạt tối đa 2% doanh thu quảng cáo hoặc tối đa 500 triệu won, tính ra khoảng 8,7 tỷ đồng.

Nếu người quảng cáo đã thực hiện đầy đủ các biện pháp thẩm định hợp lý dựa trên giấy tờ hồ sơ pháp lý do doanh nghiệp cung cấp thì thông thường họ sẽ không bị xem là cố tình quảng cáo gian dối mà chủ doanh nghiệp hoặc người sản xuất sẽ phải chịu trách nhiệm chính.

Nâng cao trách nhiệm của người có ảnh hưởng

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông) đề cập đến quy định người có ảnh hưởng khi truyền tải sản phẩm quảng cáo có nghĩa vụ xác minh về độ tin cậy của quảng cáo, kiểm tra tài liệu liên quan đến sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ quảng cáo. Trường hợp chưa sử dụng hoặc chưa hiểu rõ về hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ thì không được giới thiệu về hàng hóa, sản phẩm, dịch vụ.

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng (Đoàn ĐBQH tỉnh Đắk Nông). Ảnh: Quốc hội

Đại biểu đồng tình, cho rằng quy định này là cần thiết, nhằm nâng cao trách nhiệm của người có ảnh hưởng trong việc truyền tải sản phẩm quảng cáo. Tuy nhiên, cần nghiên cứu, đánh giá tác động để quy định cho phù hợp, đồng thời nghiên cứu các chế tài xử lý đủ mạnh và quy định về các trường hợp cấm, hợp đồng dịch vụ chặt chẽ hơn.

Đại biểu Trần Thị Thu Hằng cũng đề cập đến các vụ việc quảng cáo hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng, không đúng thực tế hoặc thổi phồng công dụng sản phẩm, như các vụ việc quảng cáo sữa giả của MC, biên tập viên, vụ việc quảng cáo của Quang Linh Vlog, Hằng du mục và mới đây nhất là sự việc được dư luận đặc biệt quan tâm về lòng se điếu.

Theo nữ đại biểu, việc quảng cáo hàng hóa, sản phẩm hiện nay tập trung mạnh trên các nền tảng mạng xã hội và các nền tảng kỹ thuật số, dẫn đến khó khăn trong quá trình quản lý và kiểm soát.

Để dần xử lý triệt để các vấn đề này, đại biểu Trần Thị Thu Hằng đề nghị tiếp tục rà soát, đánh giá hạn chế, bất cập hiện hữu để bịt lỗ hổng pháp lý, không để quảng cáo sai sự thật. Đồng thời, có chế tài nghiêm khắc hơn đối với các vấn đề này trong khi xem xét sửa đổi Bộ luật Hình sự, quy định về xử lý vi phạm hành chính cũng cần đủ mạnh.

Đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh (Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội). Ảnh: Quốc hội

Có giải pháp, chính sách khác để đảm bảo tài chính cho báo chí

Đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh (Đoàn ĐBQH thành phố Hà Nội) thống nhất bỏ quy định về nghĩa vụ phải trực tiếp sử dụng sản phẩm khi quảng cáo mỹ phẩm, thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung trên mạng xã hội do tính khả thi chưa cao và khó kiểm soát, khó thực hiện.

Đồng thời, đề nghị nghiên cứu bổ sung quy định điều khoản cấm, cố ý quảng cáo sai sự thật, bao gồm cả sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ chưa đăng ký hoặc chưa công bố để có căn cứ xử lý hành chính, xử lý hình sự theo quy định...

Đại biểu đoàn Hà Nội cũng đồng tình với đề xuất tăng gấp đôi tỷ lệ diện tích quảng cáo trên báo in và tạp chí so với quy định hiện hành và đề nghị bổ sung nội dung quy định là đảm bảo không ảnh hưởng đến tôn chỉ mục đích của báo chí hiện nay.

“Đề nghị Chính phủ có giải pháp, chính sách khác để đảm bảo tài chính cho báo chí nhằm thực hiện tốt chức năng, tôn chỉ mục đích của mình và khắc phục những khó khăn, thách thức đã được nêu trong báo cáo, đó là bị sụt giảm về doanh thu quảng cáo”, đại biểu Nguyễn Tuấn Thịnh nói.