Sự tích con Cá Gỗ- Bài thơ đẫm tình người Xứ Nghệ!

Nhắc đến người miền Trung là nhắc đến sự chịu thương, chịu khó, nỗ lực vươn lên... bởi sinh ra trên mảnh đất khắc nghiệt, nắng thì gió Lào bỏng rát, mưa thì thối đất thối cát, chưa kể bão lụt hoành hành dữ dội. Chính trong bối cảnh ấy, người Xứ nghệ đã vượt lên, vươn xa, tỏa sáng. Sự tích con cá gỗ là hình ảnh đáng yêu trong gian khó, mà người miền Trung ai cũng biết...
su tich con ca go ​Công nhân xứ Nghệ sẽ được thưởng thức đêm nhạc miễn phí
su tich con ca go Trở về tuổi thơ với bộ ảnh "Trẻ mục đồng xứ Nghệ"
su tich con ca go Gặp vua cổ vật xứ Nghệ
su tich con ca go

Xoa đầu con - cha kể

Từ xa xưa tục truyền

Có ông đồ hay chữ

Người xứ Nghệ - quê mình

Ông đồ ham học lắm

Chữ của làng hết rồi

Ông cất đường lên tỉnh

Tìm thầy toát mồ hôi

Đói cơm còn chịu được

Đói chữ thì khổ to

Trong làng người già bảo

Phải ra thị thành thôi

Tìm thuê nơi ở trọ

Cùng nhà lắm kẻ giàu

Mình áo nâu tráp vá

Phận nghèo ăn muối rang

Học chữ thì ông giỏi

Cái nghèo giấu vào đâu

Nằm vắt tay qua trán

Suốt đêm ông ôm đầu

Hôm sau ông lẳng lặng

Mượn trăng khuya làm đèn

Lấy một khúc củi nhỏ

Ngồi gọt cả màn đêm

Thế rồi từ khúc củi

Một con cá ra đời

Một con cá bằng gỗ

To bằng ba ngón tay

Ông lật ngang lật dọc

Trổ thêm vây thêm vi

Con cá trông như thật

Nhìn qua chẳng biết gì

Lựa một nơi quạnh vắng

Xa tít tận ngoài đồng

Ông cho rơm bén lửa

Và đem cá lên hơ

Con cá gỗ được nướng

Toàn thân đã rộm vàng

Lưng trông như cá chép

Bụng lại giống cá tràu

Nướng xong đem rang muối

Muối mặn bám đầy vây

Trông xa tưởng cá ướp

Nhìn gần hóa cá kho

Thế rồi từ buổi đó

Cứ bữa cơm hàng ngày

Ông cho thêm nước mắm

Bày cá gỗ ra mâm

Cơm hết cá vẫn còn

Ông toàn chan nước mắm

Bạn bè ko ai biết

Xong rồi cá vẫn nguyên

Cứ mỗi lần ăn xong

Nhè lúc ko ai thấy

Ông bọc lá chuối khô

Giấu cá vào trong tráp

Ông ngày càng học giỏi

Không còn ai chê nghèo

Được ăn cơm với cá

Nhà trọ khối người ghen

Như cái kim trong túi

Lâu ngày cũng lòi ra

Rồi một bữa vô tình

Bị mọi người phát hiện

Hôm ấy ông lơ đãng

Hết sạch lá chuối khô

Ông vội chạy ra vườn

Bỏ cá nằm trên đĩa

Bà chủ trọ đi dọn

Vô tình đánh rơi mâm

Bát đĩa vỡ tung tóe

Con cá vẫn cứng đơ

Thấy lạ bà nhặt lên

Săm soi nhìn kỹ lắm

Thì ra con cá gỗ

Của ông đồ miền Trung

Khe khẽ đặt lên bàn

Bà lặng người vào bếp

Ông thầy đồ trở lại

Trong mắt đầy bóng đêm

Từ đó khắp nhà trọ

Chuyện cá gỗ loang xa

Chuyện ông đồ xứ Nghệ

Học giỏi nhưng giấu nghèo

Rồi khoa thi năm ấy

Ông giật lèo Trạng nguyên

Sau làm quan to lắm

Thượng thượng thượng đẳng thần

Ban đêm ngồi luyện chữ

Ban ngày giải oan gia

Làm quan mà liêm khiết

Bạc đầu vì thiên thư

Ngày ông về với đất

Lương dân lập đền thờ

Cái tráp cũ vẫn cất

Con cá gỗ gầy xơ

Sự tích con cá gỗ

Là giai thoại mà thôi

Con cố học cho giỏi

Để mai sau thành người

Giọng cha tối hôm đó

Còn đượm ấm đến giờ

Trời đêm bằn bặt gió

Mắt con đầy mộng mơ

Cá gỗ ơi, cá gỗ

Là người dân đất này

Trầm mình cùng đói khổ

Vẫn thả hồn gió bay

Như bát cà trắng muốt

Mặn mà và giòn tan

Như nước chè xanh đặc

Chát môi lại đậm lòng

Cần cù và học giỏi

Chịu khó lại chăm làm

Trọng nghĩa tình khí khái

Đối đầu cùng gian nan

Cá gỗ ơi, cá gỗ

Nghe vừa giận vừa thương

Giận một thời giông tố

Bạc mặt vì quê hương

Thương một thời quá khứ

Tự mình với mình thôi

Giấu nghèo như giấu nhục

Đổi đắp khoảng yên bình

Vùng đất của địa linh

Tít tắp chân trời rộng

Những người dân đất này

Chưa ngơi tay chèo chống

Sông đặt tên sông Lam

Mộng trùm xanh biển cả

Núi thì kêu rú Quyết

Chí vững tựa thạch bàn

Ôi! Xứ Nghệ, xứ Nghệ

Đất vàng của xưa sau

Giữa mưa bào nắng phế

Lung linh vẫn giữ màu

Yêu thì thật là yêu

Ghét thì rành là ghét

Những người dân đất này

Không nhùng nhằng khoảng giữa

Người xứ Nghệ có lửa

Tự thuở còn sơ sinh

Muối tẩm vào măng nứa

Thích rau sống bốn mùa

Đã chơi chơi hết mình

Đã làm làm kiệt sức

Thẳng thắn và đẫm tình

Nói xong là hết chuyện

Khi vui nhường bè bạn

Khi buồn chịu một mình

Thời chiến là xung lính

Súng lằm lằm trong tay

Trung thành mà quyết đoán

Tỉnh táo đầy đam mê

Có lỗi thường nhận hết

Được thưởng ít mang về

Không nói thì ngồi im

Đã nói là nói thật

Dối trá chui xuống đất

Vẫn lật đá móc lên

Gìm đầu vào công việc

Vẫn lo toan gia đình

Như người mặc áo gấm

Đi về lẫn vào đêm

Xứ Nghệ ơi, xứ Nghệ

Cực đoan đến vô cùng

Có rừng chen với bể

Buốt lạnh cùng nắng nung

Ai người đi ra bể

Ai người ngược lên rừng

Vẫn đậm chất xứ Nghệ

Nóng nẩy đầy bao dung

Biết ngày mai gạo hết

Sấp mặt xuống luống cày

Rít thuốc lào ăn khói

Trằn mình trả nợ vay

Xứ Nghệ ơi xứ Nghệ

Hiện trình cùng miền Trung

Đã thế và mãi thế

Giữa tháng năm điệp trùng

Bây giờ con cá gỗ

Thong dong giữa đại ngàn

Nghe nói rồi hóa thạch

Lặn vào dòng sông Lam 

Một bài thơ quá hay, đặc tả đúng chất người Xứ Nghệ. Những ai quê Xứ Nghệ đều thấy mình trong đó, chất Nghệ đúng là chả lẫn vào đâu...

Thu Hương (Sưu tầm)

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Toàn văn phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 15, BCH Trung ương Đảng khóa XIII của Tổng Bí thư Tô Lâm

Toàn văn phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ 15, BCH Trung ương Đảng khóa XIII của Tổng Bí thư Tô Lâm

Ngày 23/12/2025, tại Thủ đô Hà Nội, Hội nghị lần thứ 15, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra và tiến hành phiên bế mạc sau 2 ngày làm việc. Báo Lao động Thủ đô trân trọng giới thiệu toàn văn bài phát biểu bế mạc của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm.
TP.HCM: Xử phạt vi vi phạm hành chính hơn 21.000 vụ việc

TP.HCM: Xử phạt vi vi phạm hành chính hơn 21.000 vụ việc

Vẫn còn một số quyết định xử phạt vi phạm hành chính chưa thi hành xong do đối tượng vi phạm cố tình trốn tránh, trì hoãn, không chấp hành quyết định hoặc không có điều kiện thi hành, gây khó khăn trong việc thi hành, ảnh hưởng tính hiệu lực của quyết định xử phạt vi phạm hành chính.
Từ bản sắc Thăng Long - Hà Nội: Cơ hội cho sản phẩm thiết kế sáng tạo vươn ra thế giới

Từ bản sắc Thăng Long - Hà Nội: Cơ hội cho sản phẩm thiết kế sáng tạo vươn ra thế giới

Trong bối cảnh thị trường toàn cầu ngày càng đề cao giá trị văn hóa và tính bản sắc, các sản phẩm thiết kế sáng tạo của Thủ đô đang đứng trước cơ hội lớn để vươn ra thị trường quốc tế. Việc khai thác chiều sâu văn hóa Thăng Long - Hà Nội, kết hợp với tư duy thiết kế hiện đại, không chỉ tạo nên dấu ấn riêng cho sản phẩm, mà còn góp phần nâng cao giá trị, sức cạnh tranh và vị thế của sản phẩm sáng tạo Hà Nội trên bản đồ sáng tạo thế giới.
Bí thư Chi bộ tận tụy, trách nhiệm vì sự phát triển bền vững của địa phương

Bí thư Chi bộ tận tụy, trách nhiệm vì sự phát triển bền vững của địa phương

Với tinh thần tận tụy, trách nhiệm và quyết tâm đổi mới trong lãnh đạo, chỉ đạo, đồng chí Trần Quang Sang - Bí thư Chi bộ thôn Lương Sơn, xã Phú Nghĩa (Hà Nội) luôn phát huy vai trò hạt nhân chính trị ở cơ sở, quy tụ sức mạnh đoàn kết trong chi bộ và nhân dân. Dưới sự lãnh đạo của đồng chí, Chi bộ thôn Lương Sơn nhiều năm liền hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, kinh tế - xã hội không ngừng phát triển, diện mạo nông thôn ngày càng khởi sắc, đời sống nhân dân được nâng cao rõ rệt.
Prudential trao 2.600 phần quà Giáng sinh tặng bệnh nhi tại TP.HCM và Hà Nội

Prudential trao 2.600 phần quà Giáng sinh tặng bệnh nhi tại TP.HCM và Hà Nội

Khép lại những ngày cuối năm, Prudential Việt Nam đã hoàn tất chuỗi hoạt động Giáng sinh “Trao gửi yêu thương” tại TP.HCM và Hà Nội, mang 2.600 phần quà đến các bệnh nhi đang điều trị tại nhiều bệnh viện nhi. Không chỉ là những món quà vật chất, chương trình còn mang đến ý nghĩa tinh thần và tiếp thêm động lực cho các bệnh nhi đang trong quá trình điều trị.
Tỷ giá USD hôm nay (23/12): Giá USD thị trường tự do giảm sâu

Tỷ giá USD hôm nay (23/12): Giá USD thị trường tự do giảm sâu

Trên thị trường tự do, sáng nay (23/12), tỷ giá USD/VNĐ giao dịch quanh mức 26.850 đồng/USD chiều mua vào và 26.920 đồng/USD chiều bán ra.
Giá vàng hôm nay (23/12): Vàng miếng SJC và vàng nhẫn lại tăng cao

Giá vàng hôm nay (23/12): Vàng miếng SJC và vàng nhẫn lại tăng cao

Giá vàng trong nước sáng 23/12 tiếp tục bứt phá mạnh, khi vàng miếng SJC và vàng nhẫn đồng loạt tăng cao, liên tiếp xác lập các mức đỉnh mới theo đà tăng của thị trường vàng thế giới.

Tin khác

Prudential trao 2.600 phần quà Giáng sinh tặng bệnh nhi tại TP.HCM và Hà Nội

Prudential trao 2.600 phần quà Giáng sinh tặng bệnh nhi tại TP.HCM và Hà Nội

Khép lại những ngày cuối năm, Prudential Việt Nam đã hoàn tất chuỗi hoạt động Giáng sinh “Trao gửi yêu thương” tại TP.HCM và Hà Nội, mang 2.600 phần quà đến các bệnh nhi đang điều trị tại nhiều bệnh viện nhi. Không chỉ là những món quà vật chất, chương trình còn mang đến ý nghĩa tinh thần và tiếp thêm động lực cho các bệnh nhi đang trong quá trình điều trị.
Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Những chiến sĩ biên phòng ở Ma Lù Thàng

Nhân kỷ niệm 81 năm Ngày thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam (22/12/1944 - 22/12/2025), Đoàn công tác của Hội Nhà báo thành phố Hà Nội đã vượt qua những cung đèo quanh co, hun hút của miền Tây Bắc để đến với đồng bào và những người lính đang ngày đêm bám trụ nơi phên dậu Tổ quốc. Giữa vùng biên giới xa xôi, khắc nghiệt của Lai Châu, bình yên vẫn được gìn giữ bền bỉ từng ngày, bắt đầu từ những bước chân lặng lẽ, thầm lặng mà kiên cường của người lính biên phòng nơi tuyến đầu.
Chuyện những người lính quân hàm xanh ở Dào San

Chuyện những người lính quân hàm xanh ở Dào San

Dưới mây núi Dào San, nơi những con dốc quanh co ẩn hiện trong sương lạnh và đường biên Tổ quốc kéo dài giữa trùng điệp núi rừng, những người lính quân hàm xanh vẫn bền bỉ bám trụ từng cột mốc, từng bản làng. Không chỉ tuần tra giữ vững chủ quyền, họ còn lặng lẽ gieo mầm bình yên, nâng cao nhận thức pháp luật, giúp người dân phát triển sinh kế, sưởi ấm lòng dân bản bằng trách nhiệm, nghĩa tình và sự sáng tạo giữa miền biên viễn gian khó.
Rộn ràng các trải nghiệm dịp Noel - Tết Dương lịch cho trẻ em tại Vườn thú Hà Nội

Rộn ràng các trải nghiệm dịp Noel - Tết Dương lịch cho trẻ em tại Vườn thú Hà Nội

Nhân dịp Noel và Tết Dương lịch 2026, Vườn thú Hà Nội đã tổ chức nhiều hoạt động trải nghiệm giáo dục bảo tồn dành cho trẻ em và các gia đình. Không gian lễ hội rực rỡ kết hợp các hoạt động tương tác, khám phá thế giới động vật đã mang niềm vui tươi, góp phần lan tỏa thông điệp yêu thiên nhiên và bảo vệ môi trường cho các em nhỏ.
Hơn 2.000 người dân phường Phú Thượng dự công chiếu miễn phí phim “Mưa đỏ”

Hơn 2.000 người dân phường Phú Thượng dự công chiếu miễn phí phim “Mưa đỏ”

Tối 20/12, hơn 2.000 cán bộ và Nhân dân phường Phú Thượng (thành phố Hà Nội) đã có mặt tham dự chương trình công chiếu miễn phí bộ phim điện ảnh “Mưa đỏ”, do Viettel Hà Nội phối hợp với phường Phú Thượng tổ chức. Chương trình có sự tham dự của đại diện Đảng ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Phú Thượng, cùng đông đảo cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và người dân trên địa bàn.
Công ty Hoàng Viên Quảng Bá chia sẻ niềm vui và tinh thần cộng đồng trong hội chợ từ thiện Giáng Sinh

Công ty Hoàng Viên Quảng Bá chia sẻ niềm vui và tinh thần cộng đồng trong hội chợ từ thiện Giáng Sinh

Mới đây, Công ty Hoàng Viên Quảng Bá đã tổ chức thành công sự kiện truyền thống thường niên - hội chợ từ thiện Giáng Sinh với mục đích tiếp tục thực hiện cam kết nâng cao đời sống cộng đồng và hỗ trợ những người có hoàn cảnh khó khăn.
Con ngõ hơn dài 100m thành điểm check-in Giáng sinh hút khách tại Hà Nội

Con ngõ hơn dài 100m thành điểm check-in Giáng sinh hút khách tại Hà Nội

Nằm trong khu D6 Trung Tự, ngõ 4B phố Đặng Văn Ngữ, con ngõ nhỏ với 5 quán cà phê liền nhau đã đầu tư trang trí tiểu cảnh chủ đề Noel, biến nơi đây thành điểm vui chơi, chụp ảnh và mua sắm nổi bật của thủ đô dịp Giáng sinh, thu hút rất nhiều du khách ghé thăm mỗi ngày.
Tổng quan Phát triển Bền vững 2024: Những bước tiến có chiều sâu của BAT Việt Nam

Tổng quan Phát triển Bền vững 2024: Những bước tiến có chiều sâu của BAT Việt Nam

BAT Việt Nam công bố bản Tổng quan Phát triển Bền vững 2024, minh bạch hóa chiến lược, các sáng kiến trọng điểm và kết quả thực hiện phát triển bền vững trong năm 2024, cho thấy hướng đi bền vững của doanh nghiệp đang tiến triển theo chiều sâu.
Đêm Thủ đô không ngủ mừng U22 Việt Nam vô địch: Chiến thắng trọn vẹn từ sân cỏ đến văn hóa giao thông

Đêm Thủ đô không ngủ mừng U22 Việt Nam vô địch: Chiến thắng trọn vẹn từ sân cỏ đến văn hóa giao thông

Chiến thắng kịch tính 3-2 trước U22 Thái Lan để giành Huy chương Vàng SEA Games 33 đã thổi bùng ngọn lửa tự hào trong lòng hàng triệu người dân Việt Nam. Tại Hà Nội, đêm ăn mừng lịch sử này không chỉ ghi dấu ấn bởi sự náo nhiệt, rực rỡ sắc cờ hoa mà còn bởi sự chuyển biến mạnh mẽ trong ý thức thượng tôn pháp luật. Hình ảnh người dân Thủ đô cổ vũ văn minh, chấp hành nghiêm quy định giao thông giữa niềm vui vỡ òa đã tạo nên hình ảnh đẹp về văn hóa đô thị hiện đại.
Nhiều trường Đại học cho sinh viên nghỉ Tết Nguyên đán 2026 dài ngày, sinh viên chủ động đi làm thêm

Nhiều trường Đại học cho sinh viên nghỉ Tết Nguyên đán 2026 dài ngày, sinh viên chủ động đi làm thêm

Đến thời điểm hiện tại, hàng loạt trường đại học trên cả nước đã công bố lịch nghỉ Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 dành cho sinh viên. Đáng chú ý, thời gian nghỉ Tết năm nay tại nhiều cơ sở giáo dục đại học kéo dài từ 2 đến 4 tuần, thậm chí có trường cho sinh viên nghỉ trọn một tháng. Nhiều sinh viên đã chủ động lên kế hoạch đi làm thêm trong dịp này nhằm kiếm thêm thu nhập, trang trải sinh hoạt phí và phụ giúp gia đình chuẩn bị Tết.
Xem thêm
Phiên bản di động