Phải trị triệt để "chứng nghiện" bấm còi xe

“Cuộc chiến” của những tiếng còi

6h30, lái xe taxi Nguyễn Mạnh Lân đón anh Phạm Văn Hùng cùng cậu con trai ở đầu ngõ. Hành trình sáng nay là vượt qua một loạt các ngã ba, ngã tư lúc nào cũng tiềm ẩn nguy cơ nghẽn với tắc đường để đến trường học của cậu con trai anh Hùng tại một phố nhỏ thuộc địa bàn quận Cầu Giấy.

Cách đây 5 năm, cung đường bố con anh Hùng đi khá thoáng, lượng xe cộ lưu thông không nhiều. Nay thì khác, với sự hiện diện của gần 50 chung cư, kéo theo đó là hàng vạn dân cùng hàng nghìn phương tiện ô tô, xe máy, xe đạp… ầm ầm theo chủ về sinh sống khiến những cung đường to thoáng trước đây bị bóp nhỏ lại bởi một lượng rất lớn phương tiện tham gia giao thông.

Tại không ít ngã tư xuất hiện tình trạng đèn đỏ vẫn còn nhưng xe sau đã bóp còi giục xe phía trước di chuyển. Ảnh: K.H

Giờ là “cuộc chiến” giữa Lân với các xe khác để đưa khách đến trường cho kịp giờ. Lân bóp còi cảnh báo, thậm chí là đuổi những xe khác đừng cản trở hướng đi của mình, còn phía sau và xung quanh, nhiều chủ xe khác cũng bóp còi như muốn nhắc nhở Lân đừng “tạt cánh đánh đầu”, đừng bất ngờ chuyển hướng, vắt chéo xe từ bên này sang bên kia đường gây nguy hiểm cho họ cũng như các phương tiện khác.

Con đường phía trước cổng trường nơi cậu con trai anh Hùng đang theo học cũng vậy, đầu giờ sáng và cuối giờ chiều là “cuộc chiến” của những tiếng còi. Còi từ miệng của bốn bảo vệ trường phân làn cho các xe đưa đón học sinh, còi từ xe cá nhân của phụ huynh và còi của chủ xe máy, xe ô tô sống ở khu dân cư sát đó như muốn than phiền trường các ông, bà nhiều xe quá, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống, đi lại của chúng tôi.

Anh Nguyễn Xuân Kiên năm nay quyết định đưa gia đình từ Nga về Việt Nam ăn Tết với bố mẹ. Anh không khỏi ngạc nhiên khi tài xế taxi đưa cả nhà từ sân bay về tỉnh Vĩnh Phúc quê anh “nghiện” bấm còi đến vậy. Thậm chí xe phía trước còn cách xe taxi cả trăm mét, thay vì chuyển sang làn đường bên cạnh khá thoáng, chưa có xe nào thì lái xe vẫn liên tục bấm còi, đá đèn như muốn giành quyền ưu tiên.

Anh Kiên thắc mắc thì lái xe hồn nhiên nói, bấm còi, nháy đèn có mất mát gì đâu. “Bệnh nghiện bấm còi” bắt nguồn từ hai năm trước khi lái xe này chạy khách tuyến Hà Nội - Quảng Ninh cho một chủ xe. Nếu xe phía trước không chịu nhường đường thì anh ta chỉ việc điều khiển xe ô tô của mình dí sát đuôi xe của họ rồi bấm còi cho đến khi xe kia chịu xi nhan chuyển sang làn khác để nhường đường cho xe mình mới thôi.

Chế tài phạt để khắc chế hành vi không tôn trọng cộng đồng

Anh Nguyễn Văn Tân, quản trị viên một diễn đàn giao thông công nhận, giờ không ít lái xe ô tô hay xe máy cứ lên xe là bấm còi. Thậm chí đường tắc, các phương tiện phía trước không còn không gian để di chuyển thì không ít lái xe phía sau cũng bấm còi liên tục. Họ không ý thức được tiếng còi của mình đang gây ra ô nhiễm tiếng ồn, tạo sự phiền toái, ức chế cho người khác.

Vì vậy, diễn đàn của anh rất nhiều lái xe không đồng tình với hành vi vô ý thức đó. Đi chậm bên phần đường ngoài cùng bên trái trên cao tốc, nháy đèn, còi không đúng lúc, đúng chỗ rõ ràng là hành vi cần bị lên án: “Còi theo xe rất cần thiết, nằm trong tiêu chuẩn đăng kiểm phương tiện nhưng sẽ phản cảm nếu như ta sử dụng không có ý thức và nguy hiểm hơn khi biến đèn xe, còi xe thành thứ vũ khí trấn áp người khác khi không được pháp luật cho phép”, anh Tân nói.

Chuyên gia giao thông Lê Mạnh An nhớ lại, thời điểm năm 2015 Bộ Giao thông vận tải từng tính đến phương án xem xét ban hành lệnh cấm bóp còi xe bừa bãi theo kiến nghị của người dân.Quy định mức phạt là 100.000 đồng đến 200.000 đồng. Bộ Giao thông vận tải viện dẫn, tại New York (Mỹ), hành vi bấm còi liên tục, gây ồn ào quá mức có thể bị phạt 350USD.

Tuy nhiên, ý tưởng này đã không thực hiện được. Cũng trong năm này Rord Việt Nam từng phát động chiến dịch “Không còi” để truyền tải thông điệp văn minh khi tham gia giao thông. Nhiều diễn đàn về xe đã ủng hộ chiến dịch.

Nhìn nhận thực tế giao thông tại các tỉnh, thành, trong đó có hai thành phố lớn là Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh, luật sư Bùi Quang Thu, Đoàn luật sư thành phố Hà Nội cho rằng, với những người không tôn trọng Luật Giao thông, không tôn trọng cộng đồng khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông thì rất cần có một chế tài xử phạt cụ thể. Vì vậy, Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ năm 2024 đã điều chỉnh mức phạt để phù hợp thực tế.

Cụ thể, Điều 21 Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 quy định người tham gia giao thông chỉ được sử dụng tín hiệu còi của phương tiện tham gia giao thông đường bộ trong các trường hợp: Báo hiệu cho người tham gia giao thông đường bộ khi xuất hiện tình huống có thể mất an toàn giao thông; Báo hiệu chuẩn bị vượt xe;

Không sử dụng còi liên tục; không sử dụng còi có âm lượng không đúng quy định; không sử dụng còi trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau trong khu đông dân cư, khu vực cơ sở khám bệnh, chữa bệnh, trừ xe ưu tiên.

Việc bấm còi không "đúng nơi, đúng chỗ, đúng thời gian" đối với ô tô bị phạt tiền từ 300.000 đồng đến 1.000.000 đồng nếu bấm còi trong đô thị, khu đông dân cư, bấm còi liên tục, nhất là trong khoảng trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau.

Đối với người điều khiển xe máy, phạt tiền từ 100.000 đồng đến 200.000 đồng nếu bấm còi trong thời gian từ 22 giờ ngày hôm trước đến 05 giờ ngày hôm sau trong đô thị, khu đông dân cư, trừ các xe ưu tiên đang đi làm nhiệm vụ theo quy định.

“Sẽ thực sự tai hại khi ai đó nghĩ rằng việc dùng còi bừa bãi không gây nguy hiểm đến tính mạng người khác. Thực tế cho thấy, không ít vụ tai nạn dẫn đến tử vong lại bắt nguồn từ tiếng còi của những lái xe thiếu ý thức. Cùng với các hình thức tuyên truyền Luật Trật tự an toàn giao thông thì việc áp dụng các hình thức xử phạt, các tình tiết tăng nặng cho hành vi này là hết sức cần thiết”, luật sư Thu nói.