Nếu được thưa thầy, cô

Như thông lệ, cứ đến năm học mới các phụ huynh lại tất bật lo chuyện học cho con. Những phụ huynh có con bắt đầu vào lớp 1, lớp 7 trước đó đã phải tất bật chuyện chạy trường, chạy lớp. Vào được rồi lại lo chuyện tiền, chuyện trường, chuyện đóng góp đầu năm. Con tôi còn nhỏ, đang học mầm non, nên tôi chưa đôn đả chuyện khai giảng, song không vì thế mà vô cảm với ngày hội lớn này, bởi tôi hiểu vài ba năm nữa con tôi cũng nô nức khai trường. Thế nên, tôi chọn một góc tĩnh lặng để suy tư về ngày khai giảng và trong tiềm thức chợt nhận ra rằng nhân ngày hội lớn này, nếu được gửi đến thầy, cô thay vì những lời chúc tốt đẹp cho năm học mới, tôi xin nhắn nhủ mấy điều.

Làm thầy, cô là làm cái nghề trồng người vừa vinh quang nhưng trách nhiệm nặng nề. Và tôi hiểu làm thầy cô ở thời buổi kinh tế thị trường còn vất vả hơn nhiều. Không kể câu chuyện cơm áo, gạo tiền chỉ cần trong kỳ học ,lớp mình chủ nhiệm, hoặc môn học mình phụ trách không đạt yêu cầu về điểm số học sinh... rất dễ xếp loại giáo viên trung bình. Cơ hội tồn taị là mong manh. Và tôi cũng hiểu rằng, để hoàn thành bổn phận của mình trên bục giảng, khi đêm về mỗi thầy cô đều phải thức soạn giáo án để sáng mai lên lớp giảng, dạy cho các cháu. Chương trình học thì nhiều, dạy đúng giáo án cũng thấm mệt. Nhưng thưa các thầy cô, không phải ngẫu nhiên sinh thời, nghề giáo được gọi là “thầy” và Bác Hồ nói sư phạm là nghề “trồng người”. Từ đó suy ra, các thầy, cô không đơn thuần chỉ là người truyền đạt kiến thức trong sách giáo khoa ra cho các cháu học, các thầy cô vừa là người chọn địa điểm để trồng cây, vừa là công nhân đào đất lại vừa là người chăm lo cho cây sống, tốt tươi. Thế nên, nếu nói các cháu là mầm cây của đất nước, thì chỉ việc đứng lớp truyền đạt kiến thức trong sách giáo khoa ra  thôi là chưa đủ.  Các thầy, cô còn phải là kỹ sư tâm hồn, phải người bạn đồng hành để biết điểm mạnh, điểm yếu để các cháu phát huy. Đồng thời, các thầy cô phải là những chuyên gia tâm lý để dạy cho các cháu biết “suy nghĩ- hành động và trưởng thành”. Nói thì nghe vĩ mô, có vẻ khó nhưng thật ra rất dễ. Rất dễ là bởi thay vì giảm áp lực truyền tải sách giáo khoa, các  thầy cô hãy lấy kinh nghiệm sống của mình và thực tiễn sinh động của cuộc sống ra làm bài giảng cho các cháu thế là dễ thôi. Tất nhiên, kèm theo đó là lòng bao dung thì chắc chắn rằng những cây mà các thầy cô trồng sẽ trở thành những công dân biết phát huy trí tuệ, đức độ.

Nói một cách ngắn gọn, đầu năm học mới nếu được nói lời với thầy, cô tôi chỉ trích một số dòng trong bức thư mà một vị nổi tiếng từng viết cho thầy giáo của con mình rằng: “Xin hãy giúp cháu nhìn thấy thế giới kỳ diệu của sách... nhưng cũng cho cháu có đủ thời gian để lặng lẽ suy tư về sự bí ẩn muôn thuở của cuộc sống: đàn chim tung cánh trên bầu trời, đàn ong bay lượn trong ánh nắng và những bông hoa nở ngát bên đồi xanh. Hãy dạy cho cháu biết phải lắng nghe tất cả mọi người những cũng xin thầy dạy cho cháu biết cần phải sàng lọc những gì nghe được qua một tấm lưới chân lý để cháu chỉ đón nhận những gì tốt đẹp. Hãy dạy cho cháu biết cách mỉm cười khi buồn bã và không có sự xấu hổ trong những giọt nước mắt. Hãy đối xử dịu dàng với cháu nhưng đừng vuốt ve nuông chiều cháu bởi vì chỉ có sự thử thách của lửa mới tôi luyện nên được những thanh sắt cứng rắn. Hãy dạy cho cháu biết rằng cháu phải luôn có niềm tin tuyệt tối vào bản thân, bởi vì khi đó cháu sẽ luôn có niềm tin tuyệt đối vào nhân loại”.

Kiến thức sách vở rất quan trọng, những kiến thức xã hội cũng như sự bao dung của tâm hồn cũng quan trọng không kém. Óc các cháu khả năng chứa kiến thức còn ít, thế nên hãy dạy cho cháu cách tư duy và nhìn nhận vấn đề... Đây chính là những điều tôi muốn nói.

L. Hà