“Mở đường” khai thác, sử dụng không gian ngầm ở Hà Nội trong tương lai

(LĐTĐ) Theo các chuyên gia, để bảo đảm không gian ngầm của Hà Nội có thể được khai thác một cách bền vững, việc xây dựng khung chính sách quy hoạch và các nguyên tắc pháp lý rõ ràng là điều cần thiết. Đồng thời cần có một kế hoạch dự trữ không gian ngầm cho nhu cầu phát triển trong tương lai, bao gồm cả không gian ngầm và không gian bề mặt cho các kết nối giao thông và hạ tầng kỹ thuật.
Xác định giới hạn sử dụng không gian ngầm Sử dụng không gian ngầm trên địa bàn Thủ đô: Chính phủ quy định giới hạn độ sâu

Lưu ý quyền sở hữu và sử dụng không gian ngầm

Tham luận của PGS.TS Nguyễn Công Giang, TS Bùi Thị Ngọc Lan, KS Nguyễn Xuân Phúc - trường Đại học Kiến trúc Hà Nội và Công ty TNHH Công nghệ Địa Kỹ thuật Môi trường tại Hội thảo Khoa học triển khai Luật Thủ đô 2024 nêu rõ những vấn đề cần lưu ý trong triển khai Luật về quản lý, khai thác không gian ngầm.

Theo đó, thành phố Hà Nội đang phải đối mặt với những động lực và áp lực của quá trình đô thị hóa gia tăng, chi phí đất đai, dân số và tăng trưởng kinh tế cao. Điều này đã chuyển thành các loại hình cụ thể của việc sử dụng không gian ngầm được phát triển để phục vụ những nhu cầu này như sử dụng cơ sở hạ tầng ngầm để tạo điều kiện cho dân số và tăng trưởng kinh tế. Việc phát triển không gian ngầm phải là điểm khởi đầu cho tất cả các công việc quy hoach bất kể vị trí hay bối cảnh nào.

Việc triển khai Luật Thủ đô và các quy định liên quan đến quản lý không gian ngầm đòi hỏi phải xem xét một cách nghiêm túc nhiều vấn đề quan trọng, từ quyền sở hữu, quản lý, đến các yếu tố kỹ thuật như phân tầng độ sâu sử dụng và tính liên kết giữa không gian ngầm và trên mặt đất.

“Mở đường” khai thác, sử dụng không gian ngầm ở Hà Nội trong tương lai
PGS.TS Nguyễn Công Giang phát biểu tham luận.

Trong bối cảnh quốc tế, các đô thị lớn như Tokyo, Helsinki, Singapore và London đã áp dụng nhiều chiến lược quản lý không gian ngầm một cách bài bản và hiệu quả. Qua các kinh nghiệm này, có thể rút ra các nguyên tắc và phương pháp phù hợp để áp dụng cho Hà Nội.

Một số yếu tố quan trọng được nhấn mạnh bao gồm việc xác định các cơ hội đồng vị trí, tích hợp, phát triển ngầm với các công trình trên mặt đất, và tính sẵn có của dữ liệu. Những vấn đề này đều cần được xem xét kỹ lưỡng để bảo đảm rằng không gian ngầm được khai thác hiệu quả, góp phần phát triển đô thị bền vững và đồng thời giữ gìn các giá trị văn hóa, lịch sử của Thủ đô.

Một trong những yếu tố trọng yếu khi phát triển không gian ngầm là quyền sở hữu và quyền sử dụng không gian này, đặc biệt là trong mối quan hệ với quyền sở hữu mặt đất. Trên thế giới, có nhiều cách tiếp cận khác nhau.

Tại London, quyền sở hữu mặt đất đồng thời bao trùm cả không gian ngầm theo nguyên tắc "từ thiên đường đến địa ngục", mặc dù có ngoại lệ đối với các tài nguyên khoáng sản như than, dầu, khí đốt.

Trong khi đó, Nhật Bản áp dụng một hệ thống linh hoạt hơn, nơi các nhà phát triển có thể khai thác không gian ngầm từ độ sâu 40m trở xuống mà không cần xin phép chủ sở hữu mặt đất.

Singapore cũng áp dụng giới hạn độ sâu 30m, nhằm thúc đẩy việc khai thác không gian ngầm mà không ảnh hưởng đến quyền sở hữu mặt đất, tạo điều kiện thuận lợi cho các công trình ngầm như đường tàu điện ngầm và hệ thống thoát nước. Tại Hà Nội, vấn đề quyền sở hữu không gian ngầm cần được làm rõ để tạo điều kiện cho quá trình quy hoạch và phát triển bền vững.

Đối với các đô thị lớn như Hà Nội, không gian ngầm có thể khai thác theo ba lớp: lớp nông (0 - 5m) cho các hạ tầng kỹ thuật, lớp trung bình (5 - 15m) cho công trình công cộng và bãi đỗ xe, và lớp sâu (15 - 30m) cho các hệ thống giao thông ngầm.

Quy hoạch theo từng lớp này không chỉ bảo đảm quyền lợi cho các chủ sở hữu mặt đất mà còn tối ưu hóa sử dụng không gian ngầm cho các mục tiêu phát triển lâu dài của đô thị.

Phối hợp sử dụng không gian ngầm và không gian bề mặt

Việc phát triển không gian ngầm phải được tiến hành đồng bộ với các hoạt động bề mặt nhằm bảo đảm sự hài hòa, bền vững và hạn chế tối đa những tác động không mong muốn đến cảnh quan, môi trường sống và các công trình hiện có.

“Mở đường” khai thác, sử dụng không gian ngầm ở Hà Nội trong tương lai
Ảnh minh họa.

Kinh nghiệm từ Helsinki, Tokyo và Thượng Hải cho thấy quy hoạch không gian ngầm có thể tạo ra áp lực bổ sung lên các hoạt động trên mặt đất, từ nhu cầu về lối vào và thoát hiểm, đến các yêu cầu về thông gió và chiếu sáng tự nhiên.

Điều này đòi hỏi phải có kế hoạch phối hợp rõ ràng để phát triển không gian ngầm sao cho các điểm lối vào phù hợp với mục đích sử dụng, bảo đảm an toàn và không gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ bề mặt.

Một trong những lợi thế của không gian ngầm là tính linh hoạt trong đa dạng hóa mục đích sử dụng. Tuy nhiên, việc kết hợp các mục đích khác nhau cũng đặt ra thách thức về tính tương thích. Các mục đích sử dụng không gian ngầm cần được đánh giá và phân loại dựa trên tính chất hoạt động, cường độ sử dụng và yêu cầu kết nối với không gian bề mặt.

Các mục đích có tính tương thích cao như giao thông ngầm và bãi đỗ xe có thể bố trí cạnh nhau, trong khi những mục đích kém tương thích hơn, như các hệ thống hạ tầng kỹ thuật và các khu thương mại ngầm, cần có sự sắp xếp tách biệt hoặc ở các tầng khác nhau để giảm thiểu ảnh hưởng lẫn nhau.

Quy hoạch không gian ngầm không thể hiệu quả nếu thiếu dữ liệu đầy đủ và chính xác. Các đô thị lớn đã xây dựng các cơ sở dữ liệu địa kỹ thuật và địa chất nhằm hỗ trợ quá trình phát triển không gian ngầm.

Tại Helsinki, cơ sở dữ liệu địa kỹ thuật bao gồm các tài liệu khảo sát, bản đồ địa hình, và mô hình 3D, giúp cho việc tiếp cận và quản lý thông tin một cách hiệu quả.

Hồng Kông cũng đã triển khai thư viện địa chất, cung cấp dữ liệu cần thiết về địa chất và địa kỹ thuật phục vụ quy hoạch không gian ngầm. Điều này cho thấy rằng dữ liệu chính xác là yếu tố không thể thiếu trong việc xây dựng các kế hoạch khai thác không gian ngầm.

Tại Hà Nội, các nghiên cứu địa chất đã được tiến hành trong nhiều năm và cung cấp một bức tranh toàn diện về cấu trúc nền đất, từ các hệ địa chất Tam Điệp, Neogen, đến hệ Đệ Tứ. Tuy nhiên, thông tin về các đặc điểm cụ thể của địa tầng tại các khu vực quan trọng vẫn cần được cập nhật và hoàn thiện để đảm bảo rằng các kế hoạch phát triển không gian ngầm được thiết lập trên nền tảng dữ liệu chính xác.

Cần có kế hoạch dự trữ không gian ngầm

Để bảo đảm rằng không gian ngầm của Hà Nội có thể được khai thác một cách bền vững, việc xây dựng khung chính sách quy hoạch và các nguyên tắc pháp lý rõ ràng là điều cần thiết.

Những nguyên tắc này bao gồm việc làm rõ quyền sở hữu và sử dụng không gian ngầm, thiết lập các giới hạn độ sâu phù hợp với từng mục đích phát triển, và bảo đảm tính tương thích giữa các mục đích sử dụng khác nhau.

Bên cạnh đó, cần có một kế hoạch dự trữ không gian ngầm cho các nhu cầu phát triển trong tương lai, bao gồm cả không gian ngầm và không gian bề mặt cho các kết nối giao thông và hạ tầng kỹ thuật.

Sự phát triển của công nghệ đang giúp các nhà quy hoạch có thể lập kế hoạch trong một môi trường 3D với dữ liệu phong phú, từ đó nâng cao độ chính xác và tối ưu hóa quy hoạch không gian ngầm.

Với sự hỗ trợ của công nghệ, quy hoạch không gian ngầm có thể đạt tới mức độ chi tiết cao, giúp Hà Nội khai thác hiệu quả tài nguyên này, đồng thời bảo đảm sự hài hòa với các giá trị văn hóa và lịch sử của Thủ đô.

Nhìn chung, việc quản lý và khai thác không gian ngầm tại Hà Nội đòi hỏi một tầm nhìn chiến lược dài hạn, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp quản lý và các nhà quy hoạch, cùng với một nền tảng dữ liệu đầy đủ và đáng tin cậy.

Khi các yếu tố này được bảo đảm, không gian ngầm sẽ trở thành một nguồn tài nguyên vô giá, góp phần quan trọng trong việc xây dựng Hà Nội trở thành một đô thị hiện đại, văn minh và bền vững.

Phương Ngân

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Tái hiện lời căn dặn của Bác Hồ trong đêm diễn đặc biệt tại Hoàng thành Thăng Long

Tái hiện lời căn dặn của Bác Hồ trong đêm diễn đặc biệt tại Hoàng thành Thăng Long

(LĐTĐ) Chiều 13/11, Trung tâm Phát thanh - Truyền hình Quân đội (Kênh Truyền hình Quốc phòng Việt Nam) đã tổ chức họp báo giới thiệu chương trình chính luận nghệ thuật "Cùng nhau giữ nước".
Ông hoàng K-Pop G-Dragon trở lại sau 9 năm vắng bóng tại MAMA 2024

Ông hoàng K-Pop G-Dragon trở lại sau 9 năm vắng bóng tại MAMA 2024

(LĐTĐ) MAMA 2024 (Mnet Asian Music Awards) là giải thưởng âm nhạc mở màn cho mùa lễ hội giải thưởng của Hàn Quốc vào dịp cuối năm. Sự kiện sẽ được phát sóng trực tiếp và độc quyền trên FPT Play vào 10 giờ, 14 giờ ngày 22/11 và 11 giờ ngày 23/11 theo giờ Việt Nam.
“Mở đường” khai thác, sử dụng không gian ngầm ở Hà Nội trong tương lai

“Mở đường” khai thác, sử dụng không gian ngầm ở Hà Nội trong tương lai

(LĐTĐ) Theo các chuyên gia, để bảo đảm không gian ngầm của Hà Nội có thể được khai thác một cách bền vững, việc xây dựng khung chính sách quy hoạch và các nguyên tắc pháp lý rõ ràng là điều cần thiết. Đồng thời cần có một kế hoạch dự trữ không gian ngầm cho nhu cầu phát triển trong tương lai, bao gồm cả không gian ngầm và không gian bề mặt cho các kết nối giao thông và hạ tầng kỹ thuật.
Góp phần bảo tồn, quảng bá tranh dân gian Hàng Trống

Góp phần bảo tồn, quảng bá tranh dân gian Hàng Trống

(LĐTĐ) Tranh dân gian Hàng Trống là một trong những dòng tranh độc đáo, mang đậm tính thẩm mỹ và giá trị văn hóa của người Hà Nội xưa. Thời gian qua, Ủy ban nhân dân (UBND) phường Hàng Trống (quận Hoàn Kiếm) đã có nhiều hoạt động thiết thực, góp phần bảo tồn, quảng bá dòng tranh dân gian Hàng Trống.
Cùng hành động để tạo ra môi trường an toàn và hỗ trợ trẻ sinh non

Cùng hành động để tạo ra môi trường an toàn và hỗ trợ trẻ sinh non

(LĐTĐ) Ngày 14/11, tại Trường Trung học cơ sở Phan Chu Trinh, Ban Chỉ đạo công tác dân số và phát triển quận Ba Đình tổ chức điểm truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới vì Trẻ sinh non 17/11 với chủ đề "Hãy cùng nhau lan toả thông điệp và hành động vì tương lai của các em".
Sớm cụ thể hóa Luật Thủ đô 2024 để Hà Nội phát triển nhanh, bền vững

Sớm cụ thể hóa Luật Thủ đô 2024 để Hà Nội phát triển nhanh, bền vững

(LĐTĐ) Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong nêu rõ, các tham luận và ý kiến tại Hội thảo đều thể hiện mong muốn Luật Thủ đô (sửa đổi) sớm đi vào cuộc sống, tạo động lực mới để Hà Nội phát triển nhanh, bền vững.
Đảm bảo văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thủ đô (sửa đổi) được ban hành kịp thời

Đảm bảo văn bản hướng dẫn thi hành Luật Thủ đô (sửa đổi) được ban hành kịp thời

(LĐTĐ) Cần đảm bảo văn bản chi tiết hướng dẫn thi hành Luật Thủ đô (sửa đổi) được ban hành kịp thời để những điều khoản, quy định trong luật có thể áp dụng ngay khi luật có hiệu lực. Việc chậm trễ ban hành các văn bản này có thể dẫn đến tình trạng luật được thông qua nhưng không thể thi hành, gây lãng phí nguồn lực và mất niềm tin từ xã hội.

Tin khác

Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân xây dựng Hà Nội thanh lịch, văn minh

Tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân xây dựng Hà Nội thanh lịch, văn minh

(LĐTĐ) Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, trải qua hơn 20 năm, việc tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc ở khu dân cư đã trở thành nét đẹp truyền thống, đưa công tác Mặt trận về với cộng đồng, hướng đến từng gia đình và mỗi người dân.
Nâng cao chất lượng tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc

Nâng cao chất lượng tổ chức Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc

(LĐTĐ) Ngày 11/11, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong đã ký ban hành Công văn số 1339-CV/TU về việc triển khai Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc năm 2024.
Tạo đột phá về cải cách hành chính, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên vươn mình

Tạo đột phá về cải cách hành chính, sẵn sàng bước vào kỷ nguyên vươn mình

(LĐTĐ) Trao đổi về 7 định hướng chiến lược đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nêu việc phải đẩy mạnh phân cấp, phân quyền với phương châm "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm"; cải cách triệt để thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp.
Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công trên địa bàn Thủ đô

Nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng tài sản công trên địa bàn Thủ đô

(LĐTĐ) Ngày 8/11, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc (MTTQ) Việt Nam thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị phản biện xã hội đối với dự thảo Nghị quyết của Hội đồng nhân dân (HĐND) Thành phố quy định việc sử dụng tài sản công tại đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý của Thành phố vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh, liên kết.
Hà Nội thí điểm tích hợp Sổ sức khoẻ điện tử trên ứng dụng VNeID

Hà Nội thí điểm tích hợp Sổ sức khoẻ điện tử trên ứng dụng VNeID

(LĐTĐ) Lộ trình tích hợp Sổ sức khoẻ điện tử trên ứng dụng VNeID tại Hà Nội được chia thành 2 giai đoạn. Việc này sẽ giảm thiểu giấy tờ người dân phải mang khi đi khám, chữa bệnh tại các cơ sở y tế nhà nước và tư nhân. Bên cạnh đó, người dân có thể theo dõi, quản lý thông tin sức khỏe của bản thân liên tục, suốt đời...
Bổ sung quan điểm, định hướng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người

Bổ sung quan điểm, định hướng về xây dựng và phát triển văn hóa, con người

(LĐTĐ) Tại Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”- Báo Lao động Thủ đô vinh dự được nhận Bằng khen của UBND thành phố Hà Nội đạt thành tích trong triển khai Nghị quyết số 33.
Hà Nội tổng kết việc thực hiện xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam

Hà Nội tổng kết việc thực hiện xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam

(LĐTĐ) Sáng 6/11, Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội nghị tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 33-NQ/TW ngày 9/6/2014 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”.
Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc với 5 dự án đầu tư kéo dài, chậm triển khai

Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc với 5 dự án đầu tư kéo dài, chậm triển khai

(LĐTĐ) Chủ tịch Ủy ban nhân dân (UBND) thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh yêu cầu các sở, ngành, quận, huyện, thực hiện một số nhiệm vụ để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đối với 5 dự án đầu tư đã kéo dài, chậm triển khai.
Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội gặp gỡ doanh nghiệp Việt Nam tại Cuba

Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội gặp gỡ doanh nghiệp Việt Nam tại Cuba

(LĐTĐ) Trong khuôn khổ chương trình đối ngoại nhân dân năm 2024, Đoàn đại biểu thành phố Hà Nội do đồng chí Nguyễn Lan Hương - Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố làm Trưởng đoàn đã có buổi gặp gỡ, trao đổi với Công ty ViMariel - CTCP doanh nghiệp Việt Nam đang đầu tư kinh doanh tại Cuba.
Hà Nội: Trích 7 tỷ đồng hỗ trợ 3 tỉnh miền Trung khắc phục hậu quả cơn bão số 6

Hà Nội: Trích 7 tỷ đồng hỗ trợ 3 tỉnh miền Trung khắc phục hậu quả cơn bão số 6

(LĐTĐ) Thành phố Hà Nội quyết định trích 7 tỷ đồng từ Quỹ Cứu trợ Thành phố để hỗ trợ nhân dân các tỉnh: Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế khắc phục hậu quả cơn bão số 6.
Xem thêm
Phiên bản di động