Mặt trận Tổ quốc Việt Nam: Không ngừng vun đắp khối đại đoàn kết toàn dân tộc

Vẹn nguyên giá trị bài học đại đoàn kết

Ngay sau khi thành lập, Đảng ta, đứng đầu là lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã nhận thấy rõ vai trò to lớn và tầm quan trọng của việc phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp cách mạng, nên quyết định thành lập một tổ chức để tập hợp và lãnh đạo quần chúng nhân dân đấu tranh giành độc lập dân tộc, giành chính quyền về tay Nhân dân.

Ngày 18/11/1930, Ban Thường vụ Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị về việc thành lập Hội Phản đế đồng minh, hình thức tổ chức đầu tiên của Mặt trận Dân tộc Thống nhất Việt Nam. Trải qua quá trình hình thành và phát triển, với những hình thức tổ chức và tên gọi khác nhau: Hội Phản đế đồng minh (tháng 11/1930), Phản đế liên minh (tháng 3/1935), Mặt trận Thống nhất nhân dân phản đế Đông Dương (tháng 10/1936), Mặt trận Thống nhất Dân chủ Đông Dương (tháng 3/1938), Mặt trận Thống nhất Dân tộc phản đế Đông Dương (tháng 11/1939), Việt Nam độc lập đồng minh (19/5/1941), song dưới sự lãnh đạo của Đảng và lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc, MTTQ Việt Nam đã phát huy vai trò hạt nhân, giương cao ngọn cờ, tập hợp, đoàn kết các lực lượng, giai cấp, tầng lớp xã hội để thực hiện nhiệm vụ cách mạng, luôn làm tròn sứ mệnh của mình, đóng góp vào sự nghiệp vĩ đại của Đảng, của dân tộc.

Ban Chấp hành Đảng bộ Cơ quan Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam nhiệm kỳ 2025 - 2030 ra mắt Đại hội. Ảnh Quang Vinh.

Nhắc đến vai trò của MTTQ trong bài viết “Cách mạng Tháng Tám năm 1945 và bài học về phát huy sức mạnh đại đoàn kết trong sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến khẳng định: “Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đã khẳng định, Mặt trận Việt Minh không chỉ phát triển mang hình mẫu của một tổ chức, một thực thể do Đảng lãnh đạo mà còn là hình thức phát triển mang tính phong trào, hiệu triệu cách mạng nhằm tập hợp tối đa mọi giai cấp, dân tộc, tôn giáo, thành phần xã hội tham gia cách mạng - vấn đề hết sức quan trọng và cần thiết. Đảng vẫn giữ được nguyên tắc lãnh đạo, đồng thời Đảng tôn trọng tính độc lập, tự chủ, khuyến khích và tạo mọi điều kiện để Mặt trận phát huy vai trò, thực hiện liên minh, tập hợp, đoàn kết được nhiều nhất lực lượng và đây cũng là lực lượng của Đảng. Đây là nét đặc sắc, độc đáo trong lịch sử cách mạng của Đảng, của dân tộc và của Mặt trận. Chính vì vậy, từ trong nước đến ngoài nước đều coi trọng vị thế, vai trò của Mặt trận Việt Minh, là ngọn cờ tập hợp lực lượng, giúp cho chủ trương, đường lối của Đảng về khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền bằng cuộc Tổng khởi nghĩa tháng Tám đi đến thành công”.

Nêu nhiệm vụ và những thách thức trong công tác Mặt trận thời gian tới, đồng chí Đỗ Văn Chiến chỉ rõ, chúng ta cần phát huy cao độ tinh thần Cách mạng Tháng Tám, đặc biệt là bài học phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo nền tảng để bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Để làm được điều đó, theo đồng chí Đỗ Văn Chiến, trước hết cần tiếp tục giữ vững vai trò hạt nhân lãnh đạo của Đảng trong việc phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc. Cùng với đó, cấp ủy, tổ chức Đảng các cấp phải thường xuyên thắt chặt mối quan hệ mật thiết với Nhân dân, không ngừng củng cố và tăng cường niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng; tăng cường mối quan hệ đoàn kết gắn bó quân - dân.

Hai là, cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục về vị trí, vai trò, tầm quan trọng của việc phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong sự nghiệp củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Thấm nhuần sâu sắc bài học phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong Cách mạng tháng Tám, cấp ủy, tổ chức Đảng, hệ thống chính trị, nòng cốt là MTTQ Việt Nam các cấp cần đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, làm cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, hội viên và Nhân dân nắm vững các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là Nghị quyết số 43-NQ/TW, ngày 24/11/2023 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XIII) về tiếp tục phát huy truyền thống, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng đất nước ta ngày càng phồn vinh, hạnh phúc; truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc; nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; thành tựu phát triển, hình ảnh của đất nước, con người Việt Nam; truyền thống vẻ vang của Quân đội nhân dân và Công an nhân dân; về đối tác, đối tượng, âm mưu, thủ đoạn chia rẽ, chống phá khối đại đoàn kết toàn dân tộc của các thế lực thù địch,… từ đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong giữ gìn, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc.

Cùng đó, cần đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của MTTQ Việt Nam; đẩy mạnh công tác vận động quần chúng, huy động mọi nguồn lực cho nhiệm vụ củng cố quốc phòng, bảo vệ Tổ quốc. Trong bối cảnh cả nước đang đẩy mạnh cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của hệ thống chính trị, đặc biệt là việc thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, việc phát huy bài học kinh nghiệm của Mặt trận Việt Minh giương cao ngọn cờ độc lập dân tộc, có những chủ trương, chính sách đúng đắn, đáp ứng yêu cầu cách mạng, phù hợp với nguyện vọng và quyền lợi bức thiết của Nhân dân, được Nhân dân ủng hộ, trở thành ngọn cờ tập hợp sức mạnh toàn dân trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 lại càng trở lên có ý nghĩa sâu sắc.

Bên cạnh đó, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ Mặt trận có phẩm chất chính trị, đạo đức tốt, có năng lực lãnh đạo, có uy tín, tâm huyết, trách nhiệm và có kinh nghiệm công tác; thực sự gần dân, sát dân, nắm chắc tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, quán triệt sâu sắc và thực hiện tốt quan điểm “dân là gốc”; mọi hoạt động của Mặt trận đều phải đặt lợi ích của quốc gia - dân tộc, nâng cao đời sống hạnh phúc của Nhân dân lên hàng đầu.

Lãnh đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội động viên khối Cựu chiến binh tham gia diễu hành tại Lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.

MTTQ các cấp từ Trung ương đến cơ sở cần tích cực đổi mới nội dung, phương thức trong việc tập hợp đoàn kết các lực lượng, giai cấp, tầng lớp xã hội; phát huy sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tranh thủ sự ủng hộ của bạn bè quốc tế và người Việt Nam ở nước ngoài đối với sự phát triển đất nước; tích cực đổi mới hình thức tổ chức và nâng cao hiệu quả “Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc”, các phong trào thi đua, cuộc vận động, như: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, “Chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát”, “Đền ơn, đáp nghĩa”... Qua đó, tạo động lực để đông đảo người dân tham gia, bảo đảm người dân thực sự là chủ thể trong lao động sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh, làm giàu cho gia đình, quê hương, đất nước; tạo nền tảng, sức mạnh tổng hợp để xây dựng nền quốc phòng toàn dân, nền an ninh nhân dân, xây dựng thế trận biên phòng toàn dân trong thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân nhân, xây dựng khu vực phòng thủ vững chắc, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc “từ sớm, từ xa”.

Đặc biệt, cần tăng cường đoàn kết quốc tế, mở rộng hoạt động đối ngoại nhân dân, theo phương châm “chủ động, sáng tạo, hiệu quả”, củng cố tình đoàn kết, hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam với nhân dân các nước trên thế giới, góp phần mở rộng quan hệ đối ngoại của Đảng, đẩy mạnh ngoại giao của Nhà nước, tiếp tục nâng cao vị thế, uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. Phát huy thành quả của Cách mạng Tháng Tám năm 1945, dưới sự lãnh đạo của Đảng, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, nhất là trong công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế. Đây là nền tảng quan trọng để đất nước vươn mình trong kỷ nguyên phát triển mới.

Theo đó, các cấp, ngành, lực lượng, hệ thống chính trị, nòng cốt là MTTQ Việt Nam các cấp cần phát huy tốt bài học kinh nghiệm trong Cách mạng Tháng Tám, đẩy mạnh tuyên truyền, vận động Nhân dân thực hiện có hiệu quả chủ trương, đường lối đối ngoại của Đảng, chính sách ngoại giao của Nhà nước, nhất là trong quan hệ với tổ chức nhân dân của các nước láng giềng, đối tác truyền thống. Phát huy có hiệu quả sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tranh thủ sự đồng tình, ủng hộ, giúp đỡ to lớn của bạn bè quốc tế, tranh thủ nguồn lực bên ngoài, nhất là nguồn lực của người Việt Nam ở nước ngoài trong giải quyết các vấn đề liên quan đến lợi ích quốc gia - dân tộc cũng như sự phát triển đất nước, qua đó tạo “vành đai an ninh” vững chắc để bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”.

“Bài học kinh nghiệm về phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc trong Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Do vậy, việc nghiên cứu, kế thừa, vận dụng sáng tạo bài học ấy vào thực tiễn hiện nay là vấn đề đặc biệt quan trọng, tạo sức mạnh tổng hợp, nền tảng vững chắc để đưa đất nước ngày càng phát triển; không ngừng tăng cường tiềm lực quân sự, quốc phòng, góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong thời kỳ mới”, đồng chí Đỗ Văn Chiến nêu.

Giữ gìn đoàn kết là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu

Phát biểu tại Hội nghị Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam lần thứ tư, khóa X diễn ra tháng 7/2025, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy MTTQ, các đoàn thể Trung ương, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam Đỗ Văn Chiến nêu rõ, từ 1/7/2025 cả nước ta bước vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài viết rất quan trọng với nhiều thông điệp mới khi khẳng định đoàn kết là chân lý của mọi thời đại: Đoàn kết là chiến lược xuyên suốt của Đảng ta và thiếu đoàn kết, đồng thuận sẽ làm chệch hướng hoặc kìm hãm hiệu quả vận hành bộ máy. Bởi vậy, giữ gìn đoàn kết là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu - là điều kiện tiên quyết để mọi công việc cải cách khác diễn ra thuận lợi.

Theo Chủ tịch Đỗ Văn Chiến, MTTQ Việt Nam, các đoàn thể nhân dân không trực tiếp làm ra tiền của, không trực tiếp xây lên những công trình đồ sộ, nguy nga, hiện đại, nhưng dưới sự lãnh đạo của Đảng, MTTQ các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức thành viên khác của Mặt trận làm nòng cốt để xây dựng thế trận lòng dân vững chắc, kết nối, đồng hành cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

“Chúng ta cùng nhau đồng lòng chung sức vun đắp làm sâu sắc thêm giá trị truyền thống đại đoàn kết toàn dân tộc - một truyền thống cực kỳ quý báu được bao thế hệ người Việt Nam bền bỉ xây đắp bằng mồ hôi công sức, bằng sự nhọc nhằn hy sinh. Máu xương của những người con mang dòng máu Việt đã hòa quyện vào lòng đất thành những viên gạch bằng vàng xây dựng lên thành đồng Tổ quốc Việt Nam”, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh và khẳng định, không một thế lực nào có thể chia rẽ được khối đại đoàn kết của chúng ta. Chắc chắn chúng ta sẽ hiện thực hóa được khát vọng xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, độc lập, thống nhất dân chủ và giàu mạnh như di nguyện của Bác Hồ kính yêu. Nhất định kỷ nguyên mới, đất nước sẽ vươn mình hùng cường, nhân dân sẽ có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.’, Chủ tịch Đỗ Văn Chiến chia sẻ.

“Cầu nối” bền chặt giữa cấp ủy, chính quyền và các tầng lớp

Tại Thủ đô Hà Nội, trải qua các thời kỳ lịch sử, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố Hà Nội, MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đã tập hợp, đoàn kết các tầng lớp nhân dân, cùng cả nước đánh thắng các kẻ thù xâm lược, giữ vững non sông đất nước, thực hiện công cuộc đổi mới, xây dựng, phát triển đất nước.

Đặc biệt, bám sát nhiệm vụ chính trị của Thành phố trong từng giai đoạn cách mạng, với cách làm luôn đổi mới, sáng tạo, MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội đã phát huy vai trò, trọng trách của mình trong hệ thống chính trị và đời sống xã hội, làm tốt vai trò “cầu nối” bền chặt giữa cấp ủy Đảng, chính quyền và các tầng lớp nhân dân.

Trong suốt 80 năm qua, bài học về củng cố và phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân vẫn vẹn nguyên giá trị.

Phát huy truyền thống vẻ vang của MTTQ Việt Nam, MTTQ Việt Nam các cấp thành phố Hà Nội luôn kế thừa truyền thống của Mặt trận Thủ đô, nỗ lực đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, triển khai nhiệm vụ đạt nhiều kết quả tích cực. Đặc biệt, đội ngũ cán bộ Mặt trận Thành phố được trẻ hóa, cơ sở vật chất cho hoạt động được quan tâm đầu tư hơn hẳn trước đây. Cùng đó, nhiều cán bộ Mặt trận dù đã nghỉ hưu, tuổi cao sức yếu nhưng vẫn tích cực tham gia công tác ở địa phương, cho thấy truyền thống Mặt trận đang tiếp tục được phát huy tốt. Những điều đó góp phần nâng cao vai trò, vị thế của MTTQ Việt Nam các cấp.

Trải qua các thời kỳ cách mạng, trong mọi hoàn cảnh, các thế hệ cán bộ làm công tác Mặt trận Thủ đô luôn sâu sát cơ sở, gần gũi, gắn bó với nhân dân, nêu cao tinh thần dấn thân, cống hiến cho mục tiêu, lý tưởng “Vì độc lập, tự do của đất nước, vì hạnh phúc của nhân dân”. Công tác Mặt trận có nhiều đổi mới về nội dung, phương thức hoạt động, hướng mạnh về cơ sở. Mặt trận các cấp Thành phố thực sự là trung tâm quy tụ sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc; tăng cường vận động nhân dân; phát huy vai trò chủ thể, tiềm năng, sáng tạo của nhân dân tham gia các phong trào thi đua yêu nước, các cuộc vận động; tham gia xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh; trở thành “cầu nối” vững chắc giữa nhân dân với các cấp ủy Đảng, chính quyền.

Những yêu cầu mang tính thời đại đặt ra cho Đảng bộ MTTQ Việt Nam Thành phố những yêu cầu, nhiệm vụ mới, đòi hỏi phải quyết tâm cao, nỗ lực lớn để phát huy vị trí, vai trò, tập hợp sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng Thủ đô, đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới. Tự hào viết tiếp những trang sử vẻ vang của MTTQ Việt Nam, thời gian tới, đội ngũ cán bộ Mặt trận các cấp thành phố tiếp tục chung sức, đồng lòng, đoàn kết, sáng tạo, có thêm nhiều thành công mới, góp phần phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc, xây dựng Thủ đô văn hiến, văn minh, hiện đại, hạnh phúc, cùng đất nước bước tiến vào “kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình" của dân tộc.