Kỳ vọng vào một nền giáo dục kiến tạo, nhân văn và hiện đại

Mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục

Sau khi cùng chi bộ Trường Trung học cơ sở Dịch Vọng (phường Cầu Giấy, Hà Nội) thảo luận về nội dung các dự thảo văn kiện trình Đại hội XIV của Đảng, cô Nguyễn Thị Thu Thanh, giáo viên nhà trường, chia sẻ cảm nhận: “Các dự thảo văn kiện lần này được chuẩn bị công phu, có nhiều điểm mới và phản ánh đúng hơi thở thực tế, nhất là trong lĩnh vực giáo dục”.

Theo cô Thanh, các bản tóm tắt văn kiện đã phản ánh đúng thực tế, có những điểm mới về các hệ giá trị quốc gia, văn hóa, chuẩn mực con người và được soạn thảo với tính sinh động, tổng hợp cao.

Báo cáo chính trị đã phản ánh được những thay đổi sâu sắc về bối cảnh phát triển mới của thế giới và trong nước, nền tảng phát triển mới của đất nước sau 40 năm đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Điểm nổi bật trong dự thảo Báo cáo chính trị là cách tiếp cận mới đối với giáo dục, thể hiện sự đổi mới mạnh mẽ trong tư duy phát triển con người. Quan điểm chuyển mạnh quá trình giáo dục từ chủ yếu trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực, thể lực và phẩm chất người học, chuẩn hóa chất lượng và kiểm soát chặt chẽ đầu ra; coi trọng các môn khoa học cơ bản, nền tảng; tăng cường định hướng nghề nghiệp ngay từ bậc học phổ thông; chú trọng phân luồng sau trung học cơ sở, trung học phổ thông không chỉ cho thấy tầm nhìn của Đảng, mà còn khẳng định rõ yêu cầu cấp bách của thực tiễn.

Giáo viên mong được tạo điều kiện về cơ chế, môi trường và cơ hội cống hiến.

“Là người trực tiếp đứng lớp, tôi thấy sự chuyển hướng này rất đúng và trúng. Thực tế giảng dạy những năm qua cho thấy, nếu giáo dục chỉ chú trọng truyền đạt kiến thức, mà chưa quan tâm đủ tới việc hình thành năng lực tự học, khả năng sáng tạo, kỹ năng sống và giá trị nhân văn cho học sinh thì sẽ khó đáp ứng được yêu cầu của thời đại mới”, cô Thanh bày tỏ.

Với nhiều năm gắn bó nghề, cô Thanh cho rằng những chủ trương về đầu tư giáo dục vùng khó khăn, bảo đảm công bằng trong tiếp cận cơ hội học tập, cùng các giải pháp giải quyết tình trạng thiếu giáo viên, thiếu trường lớp, thiết bị dạy học là những vấn đề xã hội luôn trăn trở. Việc các nội dung này được thể hiện rõ trong dự thảo Báo cáo chính trị cho thấy quyết tâm của Đảng trong việc tạo chuyển biến thực chất, đồng thời củng cố niềm tin của đội ngũ nhà giáo vào định hướng phát triển sắp tới.

“Với quan điểm ‘dân là gốc’, lấy hạnh phúc và sự hài lòng của nhân dân làm thước đo, tôi tin những định hướng trong dự thảo sẽ được cụ thể hóa thành chính sách, chương trình hành động thiết thực. Giáo viên chúng tôi mong được tạo điều kiện về cơ chế, môi trường và cơ hội cống hiến để góp phần vào mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục”, cô Nguyễn Thị Thu Thanh chia sẻ.

Chú trọng phát triển nguồn nhân lực thời kỳ mới

Ở góc nhìn của giảng viên đại học, ThS Đoàn Thị Quỳnh Nga (Giảng viên Học viện Báo chí và Tuyên truyền) đánh giá cao việc văn kiện Đại hội XIV tiếp tục khẳng định giáo dục - đào tạo là quốc sách hàng đầu, đồng thời nhấn mạnh đến phát triển con người toàn diện và xây dựng hệ giá trị quốc gia, hệ giá trị văn hóa, chuẩn mực con người Việt Nam trong thời kỳ mới.

Theo ThS Đoàn Thị Quỳnh Nga, đây là bước tiến quan trọng về tư duy phát triển. Cần đổi mới căn bản và toàn diện hệ thống giáo dục, trong đó đặc biệt chú trọng đến chất lượng đào tạo đại học và sau đại học, gắn nghiên cứu với ứng dụng thực tiễn. Chính sách, chương trình giáo dục, cơ chế sử dụng nhân lực phải tạo ra môi trường để con người được phát huy hết tiềm năng, được khuyến khích đổi mới, dám nghĩ, dám làm.

Ảnh minh họa.

Các cơ sở đào tạo, đặc biệt là đại học và trường nghề, phải được gắn kết chặt chẽ với doanh nghiệp, với nhu cầu thực tiễn. Chỉ khi người học được rèn kỹ năng thực hành, được tiếp cận công nghệ mới và có khả năng thích ứng cao, mới hình thành được lớp lao động hiện đại, lực lượng nòng cốt cho phát triển bền vững.

Cùng với đó, cần “mở rộng cánh cửa” thu hút và trọng dụng nhân tài. Nguồn nhân lực chất lượng cao không chỉ nằm trong biên giới quốc gia mà còn ở cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài, trong các tổ chức khoa học, doanh nghiệp toàn cầu. Cơ chế thu hút, đãi ngộ, tôn vinh nhân tài phải đủ tầm, đủ mở để những người giỏi có thể cống hiến cho đất nước.

ThS Đoàn Thị Quỳnh Nga cho rằng một điểm cần nhấn mạnh trong văn kiện là xây dựng xã hội học tập, coi “học tập suốt đời” là nền tảng phát triển nhân lực. Trong thời đại công nghệ thay đổi nhanh, tri thức cũ lỗi thời nhanh hơn bao giờ hết, mỗi người lao động phải được tạo điều kiện học tập, bồi dưỡng, nâng cấp kỹ năng liên tục. Chính sách đào tạo lại, đào tạo chuyển đổi nghề nghiệp cần trở thành một phần trong chiến lược phát triển nhân lực quốc gia.

ThS Đoàn Thị Quỳnh Nga bày tỏ kỳ vọng rằng, Đại hội XIV của Đảng sẽ tiếp tục nâng cao vai trò của giáo dục đào tạo và khoa học công nghệ, đồng thời ban hành những chính sách đột phá để phát triển con người Việt Nam hiện đại, hội nhập và nhân văn.

Phát triển nguồn nhân lực không chỉ là nâng cao trình độ chuyên môn mà còn là bồi đắp văn hóa, bản lĩnh, tinh thần sáng tạo và trách nhiệm xã hội. Mỗi người lao động cần được nuôi dưỡng ý thức học hỏi, tôn trọng giá trị tri thức, sống có trách nhiệm và khát vọng cống hiến.

Từ ý kiến của hai nhà giáo, có thể thấy điểm chung lớn nhất là niềm tin vào tầm nhìn đổi mới của Đảng đối với giáo dục. Những định hướng trong dự thảo văn kiện không chỉ kế thừa tinh thần “giáo dục là quốc sách hàng đầu” mà còn phát triển lên tầm cao mới hướng đến nền giáo dục kiến tạo, nhân văn, hiện đại và hội nhập quốc tế.

Khi giáo dục thực sự trở thành trung tâm của chiến lược phát triển quốc gia, khi mỗi học sinh được học tập theo năng lực và được khuyến khích sáng tạo, khi người thầy được tôn vinh và có điều kiện cống hiến, thì đó chính là con đường để hiện thực hóa khát vọng “Việt Nam hùng cường, hạnh phúc”.