Không còn là chuyện riêng của doanh nghiệp

	Làm sao để người lao động không còn muốn tăng ca ?
	Đào tạo nghề cho lao động nông thôn: Còn nhiều bất cập

Quan ngại về chất lượng lao động

Tại nhiều cuộc hội thảo tìm giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, các chuyên gia lao động và giáo dục đều đồng tình với quan điểm: Chất lượng nguồn lao động đang là vấn đề đáng lo ngại của nước ta, chất lượng của nguồn lao động có trình độ chuyên môn kỹ thuật cũng chưa đáp ứng được nhu cầu của xã hội.

Trong một tham luận, PGS.TS. Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam lo ngại: “Trong tương lai, cùng với sự phát triển của nền kinh tế, mức lương sẽ tăng lên. Lợi thế do lao động rẻ không còn nữa và các nhà lắp ráp, các nhà đầu tư trực tiếp nước ngoài sẽ chuyển sang các nước khác có chi phí sản xuất thấp hơn. Bởi vậy, có thể nói, một trong những thách thức lớn và cấp bách nhất mà Việt Nam đang phải đương đầu đó là thúc đẩy sự phát triển một lực lượng lao động lành nghề hơn…

Theo đánh giá của Ngân hàng Thế giới, chất lượng nguồn nhân lực của Việt Nam ở mức 3,79 điểm (trong thang điểm 10). Không có trường dạy nghề nào tại Việt Nam đáp ứng được tiêu chuẩn quốc gia và khu vực. Một số doanh nghiệp Việt Nam thậm chí phải thuê lao động có kỹ năng từ nước ngoài”.

Còn theo khảo sát của PGS.TS Lê Quân, Chủ tịch HĐQT EduViet, ở Việt Nam lao động có chất lượng không cao, chi phí tuyển dụng thấp, thời gian đào tạo nhanh, chi phí sa thải cũng thấp nên cắt giảm nhân sự trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế đang là hoạt động ưu tiên của không ít doanh nghiệp.

Cải thiện chất lượng nguồn lao động luôn được ưu tiên hàng đầu của doanh nghiệp

Một thực trạng không kém phần nhức nhối cũng được bà Trần Thị Tuyết, giảng viên Đại học La Trobe kiêm giảng viên Trường Đại học Ngoại ngữ, Đại học Quốc gia Hà Nội phản ánh, trong khi nguồn nhân lực chất lượng cao là sinh viên mới tốt nghiệp đại học đang tìm không ra việc làm thì nhiều doanh nghiệp cũng kêu ca về khó khăn trong tuyển dụng nhân lực. Trách nhiệm này không chỉ thuộc về nhà trường vì các trường đại học công hiện đang quá tải, còn các trường tư lại trong tình trạng kém cỏi. Ngay cả doanh nghiệp là người sử dụng nhân lực cũng tỏ ra “làm khách” đối với nhà trường, ít khi tham gia vào các khâu tổ chức, đào tạo nhân lực. Thậm chí có ý kiến còn cho rằng, cơ chế xin cho vẫn còn len lỏi trong các doanh nghiệp và hình thành nên thái độ xem thường nhân tài.

Thừa nhận thực trạng này, PGS.TS. Nguyễn Đức Hưng, Đại học Huế cho rằng: Đóng góp vào sự tăng trưởng kinh tế của đất nước có vai trò không nhỏ của đội ngũ nhân lực được đào tạo từ các cơ sở đại học, cao đẳng. Tuy vậy, chất lượng và khả năng đáp ứng nguồn nhân lực cho nhu cầu xã hội đang còn nhiếu ý kiến nhận xét, đánh giá khác nhau.

Cần thay đổi tư duy và cách thức quản trị nhân lực

Bà Nguyễn Thị Hằng, nguyên Bộ trưởng Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho rằng, sự hội nhập quốc tế sâu rộng buộc doanh nghiệp Việt Nam phải thay đổi tư duy và cách thức quản trị, trong đó có công tác quản trị nhân sự là then chốt. Nguồn nhân lực chất lượng cao sẽ quyết định đến sự phát triển kinh tế xã hội và đó cũng là một trong 3 đột phá mà Việt Nam sẽ phải thực hiện trong thời gian tới.

Theo PGS.TS. Nguyễn Đức Hưng để cải thiện chất lượng nguồn nhân lực thì chúng ta cần đổi mới nội dung, phương pháp đào tạo. Các giải pháp cần làm ngay là đa dạng hoá loại hình đào tạo, gắn kết đào tạo với thực tiễn, kết hợp với doanh nghiệp trong quá trình đào tạo.

Còn ông Đậu Thanh Tùng, Giám đốc nhân sự Công ty Đầu tư Thùy Dương lưu ý, chủ doanh nghiệp không nên lấy lý do bận rộn để ủy quyền cho bộ phận khác trực tiếp phỏng vấn, tuyển dụng nhân sự cho công ty. Đó chỉ là ngụy biện cho sự chưa coi trọng công tác tuyển người.

Đồng quan điểm, ông Chris Havey, CEO mạng tìm kiếm việc làm VietnamWorks và Navigos Search chia sẻ cách thức giữ nhân tài: “Mỗi lãnh đạo công ty phải thường xuyên nói chuyện với nhân viên của mình, trong khi nói chuyện phải gắn mục tiêu của mỗi cá nhân với mục tiêu lớn của công ty và cho họ thấy, chủ doanh nghiệp luôn hỗ trợ để họ đạt được mục đích nghề nghiệp của mình”.

Ngoài việc nhấn mạnh công tác đào tạo của nhà trường và sự tham gia của doanh nghiệp, một số giải pháp tháo gỡ bài toàn thiếu nhân lực chất lượng cao cũng đề cập đến việc cần có một chính sách tiền lương, tiền thưởng minh bạch, công bằng và hấp dẫn mới có thể thu hút cũng như giữ chân người lao động. Doanh nghiệp cần xây dựng môi trường công tác hiệu quả bao gồm lãnh đạo nể trọng, minh bạch nhân sự, cơ sở vật chất đảm bảo, chế độ thưởng cạnh tranh, cơ hội thăng tiến rõ.

Hữu Thành – Bảo Chân