Khơi dậy nét đặc trưng Văn học - nghệ thuật thời kháng chiến

Nhân kỷ niệm 75 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam, đồng thời để công chúng hiểu về đặc trưng văn học - nghệ thuật thời chiến và nhận thức đúng về nghĩa  vụ, trách nhiệm của mình đối với sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa nước nhà, Bảo tàng Lịch sử Quốc gia tổ chức trưng bày chuyên đề “Văn học - Nghệ thuật trong kháng chiến”. 
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien “Trà Art” - khúc hòa âm của thiên nhiên và nghệ thuật
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien 'Quà tháng Năm dâng Người' - Một chương trình nghệ thuật đặc biệt
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien Triển lãm 'Ngày thống nhất đất nước' tại Hoàng thành Thăng Long

Khơi dậy nét văn học nghệ thuật trong thời chiến

Là một trong hai chủ đề chính của trưng bày lần này, “Văn học – Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954)” mang đến những hiện vật, kỷ vật của các văn nghệ sĩ, như: Sưu tập hiện vật về các tác phẩm văn học của các tác giả (Huy Cận, Tố Hữu, Tú Mỡ, Nguyễn Đình Thi, Nguyễn Huy Tưởng…); nhóm tranh cổ động và những bản nhạc thời kì kháng chiến.

Các hiện vật, tài liệu được đưa ra nhằm khẳng định rằng bản cương lĩnh lịch sử năm 1943 đã chắp cánh, soi đường cho hoạt động sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ, nhà báo trong suốt thời kỳ kháng chiến đầy gian nan, thử thách. Qua đó, người dân Việt Nam được sống lại những phút giây hào hùng của lịch sử dân tộc với những câu chuyện đầy cảm xúc về tinh thần lạc quan và rất đỗi quả cảm của những người lính trên mặt trận văn hóa, văn nghệ thời xưa.

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Các tác phẩm văn học của một số tác giả tên tuổi

Giai đoạn 1945-1954 vừa là thời kỳ mở đầu, đắp móng xây nền cho văn học mới, vừa là bước chuyển tiếp lịch sử ghi nhận nhiều thay đổi triệt để và sâu sắc, từ quan niệm nghệ thuật cho tới thực tế sáng tác. Theo TS Nguyễn Văn Cường, Giám đốc Bảo tàng Lịch sử Quốc gia (BTLSQG), những cống hiến của lớp văn nghệ sĩ tuy mới ở mức độ ban đầu nhưng đã mang đến một sắc thái độc đáo, làm bừng lên khí thế chưa từng có trong đời sống văn học nghệ thuật của dân tộc.

Đội ngũ văn nghệ sĩ luôn bám sát nhiệm vụ cách mạng, phản ánh sinh động đời sống thực tiễn đấu tranh; kịp thời động viên, cổ vũ toàn dân, toàn quân thi đua tăng gia sản xuất, giết giặc lập công, xây dựng đời sống văn hóa mới. Lịch sử thời kỳ này cũng đã ghi nhận sự đóng góp vào nền văn học nghệ thuật nước nhà rất nhiều tác phẩm để đời, mang đậm lý tưởng và chủ nghĩa yêu nước thời đại Hồ Chí Minh; có tác dụng khích lệ tuyên truyền, giáo dục to lớn.

Bên cạnh những kỷ vật, hiện vật, bài viết, nhận định sắc bén của các văn nghệ sĩ tên tuổi, triển lãm lần này cũng đưa ra các tư liệu, hiện vật như: Tượng Võ Thị Sáu trước quân thù của Diệp Minh Châu; tượng chân dung Bác Hồ của nữ họa sĩ điêu khắc đầu tiên của Việt Nam Nguyễn Thị Kim; thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi anh em họa sĩ nhân dịp triển lãm hội họa tháng 12/1951, bức thư thể hiện tình cảm và sự quan tâm của vị lãnh tụ đối với các nghệ sĩ tạo hình cũng như với nền Văn học – Nghệ thuật nước nhà; tranh sơn dầu Những ngày đêm trước ký hiệp định 6/3/1946 của tác giả Phùng Dzi Thuần...

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Tượng Võ Thị Sáu trước quân thù của tác giả Diệp Minh Châu

Nhiều tác phẩm hội họa, ca khúc, nhạc cụ, các sáng tác văn học nổi tiếng của thời kỳ này cũng mang đến cho khách tham quan cảm xúc đặc biệt về một thời kỳ lịch sử khó quên của dân tộc. “Khói lửa chiến tranh không át đi những khát khao cống hiến, những sáng tạo miệt mài của lớp văn nghệ sĩ tràn đầy nhiệt huyết và lý tưởng. Tất cả là những minh chứng sống động về một thời kỳ lịch sử đầy dấu ấn, với những áng văn thơ, những tác phẩm nghệ thuật ra đời và tỏa sáng trong khói lửa chiến tranh” TS Nguyễn Văn Cường chia sẻ.

Đề cương về văn hóa Việt Nam và đường lối văn hóa của Đảng

Nội dung thứ hai của chuyên đề được trưng bày là “Đề cương về văn hóa Việt Nam và đường lối văn hóa của Đảng”, tập trung giới thiệu nội dung, ý nghĩa của Đề cương về văn hóa Việt Nam năm 1943; những nhận xét, đánh giá của học giả, nhà văn hóa, văn nghệ sĩ; một số văn kiện của Đảng về văn hóa văn nghệ cùng nhiều tài liệu, hình ảnh, kỷ vật về văn học nghệ thuật thời kỳ 1945-1954 hiện được lưu giữ tại Bảo tàng.

Điểm nhấn trong trưng bày lần này chính là Đề cương văn hóa Việt Nam do đồng chí Trường Chinh soạn thảo và được đăng toàn văn trên Tạp chí Tiên Phong số 1. Đây là cương lĩnh văn hóa đầu tiên của Đảng, nêu rõ những quan điểm, tư tưởng của Đảng đối với các lĩnh vực văn hóa, văn nghệ, đặc biệt là ba nguyên tắc xây dựng nền văn hóa mới: Dân tộc, Khoa học và Đại chúng. Văn kiện lịch sử này cũng nêu rõ phương hướng cùng những nguyên tắc thiết thực cho công cuộc xây dựng nền văn hóa mới – nền văn học cách mạng.

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien

Bản Đề cương Văn hóa Việt Nam do đồng chí Trường Chinh soạn thảo năm 1943

Về nội dung này, nhiều hiện vật, tài liệu giá trị được trưng bày như: Thư của Nguyễn Ái Quốc gửi đồng bào cả nước ngày 6/6/1941; Báo “Việt Nam Độc lập” - Cơ quan Tuyên truyền của Việt Minh Cao Bằng do Nguyễn Ái Quốc sáng lập, số 1 (101) ngày 1/8/1941; Văn kiện Đại hội Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng về Xây dựng nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc...

Tác phẩm "Nhật ký trong tù" với phần ghi chép những suy nghĩ của Chủ tịch Hồ Chí Minh về việc xây dựng một nền văn hóa dân tộc là hiện vật đặc biệt tại trưng bày. Năm 1943, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh ghi chép lại những suy nghĩ của mình thì cũng vào thời gian này, bản Đề cương về văn hóa Việt Nam được công bố. Hai sự kiện cùng một thời gian, tuy địa điểm và hoàn cảnh khác nhau nhưng cùng chung một cội nguồn, một tư tưởng.

“Trưng bày lần này một lần nữa khẳng định những nội dung tư tưởng của Đề cương về văn hóa Việt Nam đã phản ánh và đáp ứng kịp thời đòi hỏi của sự nghiệp xây dựng nền văn hóa cách mạng, là định hướng quan trọng cho sự ra đời nền văn hóa, văn nghệ Việt Nam mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Những quan điểm quan trọng về văn hóa trong bản đề cương lịch sử 75 năm trước đã dần được bổ sung, hoàn thiện theo yêu cầu của các giai đoạn phát triển của cách mạng sau này”, ông Nguyễn Văn Cường, Giám đốc BTLSQG chia sẻ.

Với gần 200 hình ảnh, hiện vật được trưng bày, công chúng và nhất là thế hệ trẻ có thể thấy rõ giá trị soi đường và định hướng của Đề cương về văn hóa Việt Nam, tôn vinh công hiến của lớp văn nghệ sĩ đã tiếp nhận các nội dung, tư tưởng của Đề cương. Sự kiện trưng bày chuyên đề “Văn học - Nghệ thuật trong kháng chiến (1945-1954)” kéo dài đến hết tháng 9/2018 tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia, số 216 Trần Quang Khải.

Một số hiện vật, kỷ vật, bài viết được trưng bày trong chuyên đề "Văn hóa - Nghệ thuật trong thời chiến (1945-1954)

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Tranh cổ động phát hành cho cuộc vận động Thi đua ái quốc
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien

Các văn nghệ sĩ trong kháng chiến chống Pháp ở Thái Nguyên

khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Thư của đồng chí Nguyễn Ái Quốc gửi đồng bào cả nước, ngày 6/6/1941
khoi day net dac trung van hoc nghe thuat thoi khang chien
Báo Việt Nam Độc lập - Cơ quan tuyên truyền của Việt Minh Cao Bằng do Nguyễn Ái Quốc sáng lập, số 1 (101), ngày 1/8/1941
Phương Nguyễn

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Điều kiện để được miễn thi ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024

Điều kiện để được miễn thi ngoại ngữ trong kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024

(LĐTĐ) Từ 22/4/2024, Thông tư 02/2024/TT-BGDĐT về sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế thi tốt nghiệp trung học phổ thông (THPT), chính thức có hiệu lực.
Hà Nội điều chỉnh tăng diện tích đất thu hồi tại 27 dự án

Hà Nội điều chỉnh tăng diện tích đất thu hồi tại 27 dự án

(LĐTĐ) Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội thống nhất điều chỉnh tăng diện tích đất thu hồi tại 27 dự án với tổng diện tích 53,21ha; điều chỉnh giảm diện tích đất thu hồi tại 11 dự án với tổng diện tích 33,18ha.
Hà Nội giảm mức thu học phí từ năm học 2023 - 2024

Hà Nội giảm mức thu học phí từ năm học 2023 - 2024

(LĐTĐ) Ngày 29/3, tại Kỳ họp thứ 15, HĐND thành phố Hà Nội đã thông qua quy định mức thu học phí đối với các cơ sở giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông công lập trên địa bàn, thay thế Nghị quyết số 03/2023/NQ-HĐND được ban hành vào ngày 4/7/2023. Theo đó mức thu học phí từ năm học 2023 - 2024 sẽ giảm đáng kể.
Trao đổi kinh nghiệm, giải pháp thu hút lao động khu vực phi chính thức vào tổ chức Công đoàn

Trao đổi kinh nghiệm, giải pháp thu hút lao động khu vực phi chính thức vào tổ chức Công đoàn

(LĐTĐ) Ngày 28/3, Đoàn công tác Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thành phố Hà Nội do đồng chí Nguyễn Thị Thu Thủy - Phó Chủ tịch LĐLĐ thành phố Hà Nội làm trưởng đoàn đã có buổi học tập, trao đổi kinh nghiệm với LĐLĐ quận Bình Tân và LĐLĐ Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.
LĐLĐ quận Ba Đình: Đồng hành chăm sóc sức khỏe cho người lao động

LĐLĐ quận Ba Đình: Đồng hành chăm sóc sức khỏe cho người lao động

(LĐTĐ) 100 người lao động thuộc Công đoàn cơ sở khối Doanh nghiệp quận Ba Đình đã được khám sức khỏe sinh sản và tầm soát phát hiện sớm ung thư miễn phí.
Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

Công an quận Nam Từ Liêm đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất

(LĐTĐ) Mới đây, Công an quận Nam Từ Liêm trang trọng tổ chức Lễ đón nhận Huân chương Chiến công hạng Nhất và chào mừng 10 năm ngày thành lập Công an quận (1/4/2014 - 1/4/2024).
Liên đoàn Lao động huyện Gia Lâm có thêm 8 Công đoàn cơ sở

Liên đoàn Lao động huyện Gia Lâm có thêm 8 Công đoàn cơ sở

(LĐTĐ) Sau khi thực hiện sắp xếp Công đoàn Cơ quan Dân Đảng và Công đoàn Cơ quan Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Gia Lâm, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) huyện Gia Lâm đã ra quyết định thành lập 8 Công đoàn cơ sở trực thuộc.

Tin khác

Tài tử Will Smith tái xuất

Tài tử Will Smith tái xuất

(LĐTĐ) Will Smith sẽ trở lại màn ảnh với phim “Bad Boys 4”, sau scandal đánh Chris Rock ở Oscar 2022.
Hé lộ quá trình làm phim bom tấn "Godzilla x Kong: Đế chế mới"

Hé lộ quá trình làm phim bom tấn "Godzilla x Kong: Đế chế mới"

(LĐTĐ) Sau thành công của phần phim "Godzilla đại chiến Kong", đạo diễn Adam Wingard và ê-kíp của ông sẽ trở lại với màn hợp sức của hai siêu quái trong "Godzilla x Kong: Đế chế mới". Với một quy mô đồ sộ hơn, quá trình chế tác bộ phim ẩn giấu nhiều sự thật thú vị cùng những con số cực kỳ ấn tượng.
Ông Hoàng Anh Tuấn làm HLV trưởng đội tuyển U23 Việt Nam

Ông Hoàng Anh Tuấn làm HLV trưởng đội tuyển U23 Việt Nam

(LĐTĐ) Ngày 28/3/2024, Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chính thức bổ nhiệm ông Hoàng Anh Tuấn làm huấn luyện viên (HLV) trưởng đội tuyển U23 Việt Nam tham dự Vòng chung kết Giải bóng đá U23 châu Á 2024.
Đen Vâu, Double2T lập cú đúp tại Giải Cống hiến lần 18 năm 2024

Đen Vâu, Double2T lập cú đúp tại Giải Cống hiến lần 18 năm 2024

(LĐTĐ) Lễ trao giải Cống hiến lần 18 năm 2024 do báo Thể thao và Văn hóa - Thông tấn xã Việt Nam tổ chức diễn ra tối 27/3 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Đây là mùa giải Cống hiến lần 18 và là mùa thứ hai được mở rộng sang lĩnh vực thể thao, với hai hệ thống giải là Giải Âm nhạc Cống hiến và Giải Thể thao Cống hiến.
"Dữ phượng hành": Màn tái hợp của Triệu Lệ Dĩnh và Lâm Canh Tân

"Dữ phượng hành": Màn tái hợp của Triệu Lệ Dĩnh và Lâm Canh Tân

(LĐTĐ) Sau hơn 1 tuần lên sóng, "Dữ phượng hành" bội thu kỷ lục khi liên tiếp đứng đầu các bảng xếp hạng xứ Trung như Maoyan, Douban, Xunyi. Trên bảng xếp hạng hot search Weibo, phim trở thành chủ đề "nóng bỏng tay" với hơn 1.963 chủ đề, tăng hơn 6.5 tỷ lượt tiếp cận, thu về 30 triệu lượt thảo luận.
Đức và Hà Lan: Toni Kroos kiến tạo, Goal-line công nhận bàn thắng

Đức và Hà Lan: Toni Kroos kiến tạo, Goal-line công nhận bàn thắng

(LĐTĐ) Rạng sáng 27/3 (giờ Việt Nam), đã diễn ra trận thi đấu giao hữu giữa đội tuyển Đức và Hà Lan. Tiền vệ lão tướng Toni Kroos đá phạt góc, giúp đồng đội ghi bàn ấn định chiến thắng 2-1 trước đội tuyển Hà Lan.
Cristiano Ronaldo trở lại, kết quả Bồ Đào Nha thua Slovenia

Cristiano Ronaldo trở lại, kết quả Bồ Đào Nha thua Slovenia

(LĐTĐ) Bồ Đào Nha thua Slovenia 0-2, dù tiền đạo Cristiano Ronaldo trở lại. Mạch toàn thắng của huấn luyện viên Roberto Martinez đã bị chặn lại.
24 đội bóng tham dự vòng chung kết EURO 2024

24 đội bóng tham dự vòng chung kết EURO 2024

(LĐTĐ) Rạng sáng 27/3, loạt trận chung kết vòng play-off EURO 2024 đã diễn ra. Gruzia, Ukraine và Ba Lan là những cái tên cuối cùng góp mặt ở vòng chung kết EURO 2024.
Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chấm dứt hợp đồng với HLV Troussier

Liên đoàn Bóng đá Việt Nam chấm dứt hợp đồng với HLV Troussier

(LĐTĐ) Liên đoàn Bóng đá Việt Nam và huấn luyện viên trưởng đội tuyển quốc gia (ĐTQG) Việt Nam - ông Philippe Troussier cùng đi đến thỏa thuận chấm dứt hợp đồng từ ngày 26/3/2024.
Thua Indonesia 0-3, tuyển Việt Nam tái hiện kỷ niệm buồn 20 năm trước

Thua Indonesia 0-3, tuyển Việt Nam tái hiện kỷ niệm buồn 20 năm trước

(LĐTĐ) 20 năm trước tại giải đấu AFF Cup 2004, tuyển Việt Nam trên sân Mỹ Đình đã thua 0-3 trước Indonesia. 20 năm sau cũng trên sân Mỹ Đình, Việt Nam lại thua 0-3. Lần này tuyển Việt Nam do HLV Troussier dẫn dắt, với lối chơi rất vô hồn và cách dùng người của vị chiến lược gia người Pháp là rất khó hiểu.
Xem thêm
Phiên bản di động