Văn hóa tâm linh đang bị biến tướng

Giáo hội Phật giáo Việt Nam và cơ quan chức năng vào cuộc

Dâng sao giải hạn đã trở thành một thói quen không dễ từ bỏ của một bộ phận người dân Việt Nam. Trong những ngày đầu năm mới, người dân đổ xô đến các chùa chiền làm lễ dâng sao giải hạn nhưng phần nhiều trong số họ thực hiện hành vi tâm linh này theo hiệu ứng đám đông hoặc tin tưởng mù quáng vào việc sẽ loại trừ được hết những điều xấu xảy ra trong năm.
giao hoi phat giao viet nam va co quan chuc nang vao cuoc “Canh” trước 6 tiếng để có chỗ ngồi
giao hoi phat giao viet nam va co quan chuc nang vao cuoc Hàng nghìn người chen nhau dâng sao giải hạn ở Tổ đình Phúc Khánh

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, việc dâng sao giải hạn xuất phát từ cổ xưa: Con người là một bộ phận của vũ trụ. Khi sinh vào năm, tháng, ngày, đêm sẽ chiếu với một sao chiêm tinh.

Trong số các sao đó cũng có những sao mang lại điều xấu và sao mang lại điều tốt. Từ đó bản mệnh của mỗi người sẽ ứng với mỗi vị sao. Trên cơ sở lý luận, vấn đề sao chiếu mệnh không phải là mê tín dị đoan mà là thể hiện sự ảnh hưởng của môi trường với đời sống con người.

Cũng từ đó, hình thành phong tục cúng sao giải hạn, chứng tỏ không thể tránh khỏi môi trường nhưng cũng có cách khắc phục. Bên cạnh lễ cúng sao giải hạn đầu năm, mọi người còn làm lễ cầu an cầu mong sự yên bình trong cộng động. Đó là nguyện vọng tốt đẹp của mỗi người, và mỗi người đều có quyền tự do tín ngưỡng.

giao hoi phat giao viet nam va co quan chuc nang vao cuoc
Người dân lên chùa chỉ nên cầu an để tránh bị trục lợi. ảnh: Phương Ngân

Nguyện cầu bình an, mong muốn sức khỏe, hạnh phúc là bản năng của con người, là khuynh hướng chủ đạo của tất cả các tôn giáo từ thuở sơ khai. Việc các chùa tổ chức nghi lễ cầu quốc thái dân an, mong muốn đem lại bình an cho mọi người là việc làm có ý nghĩa đem lại sự lạc quan trong cuộc sống.

Tuy nhiên, ngày nay nhiều người tin rằng cứ bỏ nhiều tiền ra để làm lễ cúng là có thể “giải hạn” được cho bản thân và cả gia đình. Đứng lẫn trong đám đông tại chân cầu vượt Ngã Tư Sở, chắp tay hướng về phía chùa Phúc Khánh, một bạn trẻ cho biết năm nay mình dính “sao Kế Đô”, nếu không giải hạn sẽ gặp ốm đau, bệnh tật, ám muội, thị phi…. Vì thế, bạn trẻ này quyết tâm chờ trực đến đăng ký cúng sao giải hạn. “Không cúng nhỡ xảy ra chuyện gì thì hối không kịp”, bạn trẻ khẳng định.

Tương tự, một phụ nữ trung niên cho biết, năm nay chị bị saoThái Bạch chiếu mạng. Trong gia đình còn có chồng, 4 người con và 2 đứa cháu, đều “sao xấu” nên chị chờ trực để làm lễ cúng sao giải hạn cho cả gia đình một thể. Chị cũng cho biết dự định lễ giải hạn năm nay cho cả gia đình hết khoảng 5-7 triệu đồng.

Tuy nhiên bên cạnh đó có nhiều người có quan điểm khác với việc làm này. Bà Đỗ Thị Huế (Phúc Xá, Ba Đình, Hà Nội) đưa ra quan điểm: Nếu như tất cả những ai đi “giải hạn” đều tai qua nạn khỏi, những ai không đi đều gặp chuyện xấu thì chẳng khác nào người trần có thể mặc cả với thánh thần để mua sự bình an.

Điều này là rất vô lý! Cúng sao giải hạn là một thói quen văn hóa tâm linh của người dân, nó đảm bảo sự thanh thản về mặt tinh thần chứ không thể hóa giải mọi tai nạn. Gia đình tôi năm nào cũng làm lễ tại nhà và thấy yên tâm. Quan trọng là đừng làm điều xấu, mọi sự sẽ bình an.

Chiều 20/2, Thứ trưởng Bộ VHTT&DL đã ký Văn bản số 591/BVHTTDL-VHCS gửi Bộ Nội vụ (Ban Tôn giáo Chính phủ), Trung ương Giáo hội Phật giáo Việt Nam về việc tăng cường thực hiện văn minh lễ hội và các cơ sở thờ tự Phật giáo. Theo đó, tăng cường công tác tuyên truyền về các giá trị, ý nghĩa đích thực của tín ngưỡng và nghi lễ truyền thống; hướng dẫn các cơ sở thờ tự Phật giáo không để việc tổ chức dâng sao giải hạn biến tướng thành dịch vụ mang tính trục lợi, ảnh hưởng đến nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc.

Chung quan điểm này, anh Trịnh Hùng (Kim Ngưu, Hai Bà Trưng, Hà Nội) cũng cho biết, nhiều người bỏ ra số tiền lớn cúng sao giải hạn là hành động mê tín dị đoan.

Điều kỳ lạ là giờ đây thế hệ trẻ toàn nam thanh nữ tú lại tin vào vận hạn, thật đáng lo ngại. “Lẽ ra họ phải là những người biết tiếp thu nền văn hóa hiện đại, có tín ngưỡng nhưng phải khoa học.

Hãy nhìn những người đổ về chùa chiền cúng sao giải hạn mà xem, đa số là người trẻ tuổi. Liệu họ đã hiểu gì về nghi lễ, về văn hóa tâm linh hay chỉ làm theo đám đông?. Và ai sẽ được hưởng lợi từ việc cúng sao giải hạn này?”, anh Hùng băn khoăn đặt câu hỏi.

Theo Đại Đức Thích Chân Phương, trụ trì chùa Viên Đức, thay vì hành xử một cách mê tín dị đoan, các phật tử nên làm theo đúng thành nguyện của đức phật đã răn dạy, làm nhiều việc tốt, việc thiện, tạo phước duyên thì mới tạo được hạnh phúc.

“Nếu chúng ta không làm việc tốt, không tu tâm đức, chỉ làm lễ cầu cúng tức thời thì không có ý nghĩa gì.

Việc dâng sao giải hạn có thể tự làm ở nhà, không cần phải đổ xô đến các chùa chiền cũng như dùng tiền bạc làm lễ lớn. Quan trọng nhất là trong nhà phải bình an, hạnh phúc trước đã”, Thích Chân Phương nói.

Trước tình trạng người người nhà nhà cúng sao giải hạn, đặc biệt là tình trạng phản cảm vừa xảy ra tại chùa Phúc Khánh, Giáo hội Phật giáo Việt Nam đã có công văn gửi đến Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam của các địa phương, về việc tổ chức nghi lễ nguyện cầu bình an của Phật tử và nhân dân tại các chùa nhân dịp đầu xuân năm mới.

Trong văn bản, Giáo hội Phật giáo Việt Nam nhấn mạnh việc cầu nguyện là bản năng của con người, là khuynh hướng chủ đạo của tất cả các tôn giáo từ thuở sơ khai. Việc các chùa tổ chức nghi lễ cầu quốc thái dân an, mong muốn đem lại bình an cho mọi người là việc làm có ý nghĩa đem lại sự lạc quan trong cuộc sống. Tuy nhiên, mấy năm trở lại đây đã tồn tại một số thực tế về việc sai lệch trong cách tổ chức nghi lễ cầu an ở một số chùa như phương tiện thông tin đại chúng đã đưa tin.

Giáo hội Phật giáo Việt Nam nêu rõ: “Nghi lễ dâng sao giải hạn không phải là nghi lễ của Phật giáo, mà là tư tưởng triết học của Lão giáo đã hòa nhập với Phật giáo trong truyền thống Tam giáo đồng nguyên.

Phật giáo tôn trọng và đã dùng pháp phương tiện để tập hợp mọi người mà giảng về giáo lý nhân quả, hoằng dương Chính pháp. Do đó, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam yêu cầu Tăng Ni, nhất là chư vị lãnh đạo Giáo hội cần gương mẫu trong việc tổ chức nghi thức cầu an đầu Xuân tại các chùa bằng các pháp hội Dược sư cầu quốc thái dân an…

Vì sự nghiệp hoằng dương Chính pháp, không để xã hội hiểu sai về Phật giáo, giữ gìn hình ảnh trí tuệ của Phật giáo và Giáo hội Phật giáo Việt Nam, Ban Thường trực Hội đồng Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam đề nghị Ban Trị sự Giáo hội phật giáo các tỉnh, thành phố hướng dẫn, chỉ đạo các chùa trong cả nước thực hiện đúng tinh thần của nội dung văn bản chỉ đạo này”.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho rằng biến tướng trong hoạt động cúng, dâng sao giải hạn đang trở nên ngày càng trầm trọng. Mong ước chính đáng của người dân đang bị lợi dụng và biến thành nhiều hoạt động, loại hình dịch vụ để trục lợi.

“Tôi cho rằng nếu như Giáo hội Phật giáo Việt Nam tiếp tục lên tiếng cảnh tỉnh, thậm chí nghiêm cấm việc dâng sao ở các chùa dịp đầu năm thì sẽ giúp cho người dân hiểu, tự nhận thức và có định hướng đúng đắn trong đời sống văn hóa, tín ngưỡng của mình”, Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy nhấn mạnh.

Bảo Thoa

Có thể bạn quan tâm

Nên xem

Quyết tâm để người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc

Quyết tâm để người dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc

Tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, ngày 5/12, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đã giải trình chi tiết, làm rõ thêm nhiều vấn đề đại biểu Quốc hội còn băn khoăn liên quan đến chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.
Chưa trao thẩm quyền cưỡng chế toàn diện cho Văn phòng thi hành án

Chưa trao thẩm quyền cưỡng chế toàn diện cho Văn phòng thi hành án

Chiều 5/12, với 433/440 đại biểu Quốc hội có mặt biểu quyết tán thành chiếm 91,54% tổng số đại biểu, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thi hành án dân sự (sửa đổi).
Nhận định Man City vs Sunderland: Etihad chờ ngày Man xanh bứt tốc

Nhận định Man City vs Sunderland: Etihad chờ ngày Man xanh bứt tốc

Trận đấu giữa Man City và Sunderland diễn ra lúc 22h00 ngày 6/12 trong khuôn khổ vòng 15 Ngoại hạng Anh 2025/26. Trong bối cảnh Arsenal thi đấu sớm hơn, thầy trò Pep Guardiola vẫn phải ra sân với mục tiêu duy nhất: Giành trọn 3 điểm để duy trì áp lực trong cuộc đua vô địch. Trước một Sunderland chưa từng thắng Man City tại Premier League từ năm 2013, đội chủ sân Etihad được đánh giá vượt trội về lực lượng, phong độ lẫn đẳng cấp.
Nỗ lực đưa dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô về đích

Nỗ lực đưa dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô về đích

Dự án đường Vành đai 4 - Vùng Thủ đô, công trình trọng điểm quốc gia được kỳ vọng tạo trục phát triển chiến lược cho Hà Nội và vùng phụ cận, đang bước vào giai đoạn đua nước rút nhưng vẫn đối mặt nhiều thách thức, đặc biệt ở khâu giải phóng mặt bằng. Nhận diện rõ điểm nghẽn, Hà Nội cùng hai tỉnh Hưng Yên, Bắc Ninh đã đồng loạt siết trách nhiệm, tăng tốc phối hợp, đưa ra các mốc tiến độ cụ thể và những biện pháp mạnh nhằm tháo gỡ vướng mắc, quyết tâm giữ nhịp thi công và đưa dự án về đích đúng hạn.
Nhận định Real Betis vs Barcelona: Thử thách lớn chờ đội đầu bảng

Nhận định Real Betis vs Barcelona: Thử thách lớn chờ đội đầu bảng

Trận đấu giữa Real Betis và Barcelona diễn ra lúc 00h30 ngày 7/12 trong khuôn khổ vòng 15 La Liga 2025/26. Real Betis đang đứng thứ 5 với 24 điểm sau 14 trận, trong khi Barcelona dẫn đầu với 37 điểm sau 15 trận. Dù được đánh giá cao hơn, Barcelona hiểu rằng chuyến làm khách tới La Cartuja sẽ không hề dễ dàng, nhất là khi đội chủ nhà đang đạt phong độ rất cao.
Tỷ giá USD hôm nay (6/12): Giá USD "chợ đen" giảm mạnh

Tỷ giá USD hôm nay (6/12): Giá USD "chợ đen" giảm mạnh

Tỷ giá USD hôm nay (6/12) ghi nhận nhiều biến động khi các ngân hàng thương mại điều chỉnh nhẹ, trong khi đó thị trường tự do giảm mạnh hơn 200 đồng mỗi USD.
Sơn Tây: Hiệp thương giới thiệu người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phường khoá II

Sơn Tây: Hiệp thương giới thiệu người ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phường khoá II

Ngày 5/12, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phường Sơn Tây tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ nhất nhằm thảo luận và thỏa thuận về cơ cấu, thành phần và số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân phường Sơn Tây khóa II, nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Tin khác

Nhận định Man City vs Sunderland: Etihad chờ ngày Man xanh bứt tốc

Nhận định Man City vs Sunderland: Etihad chờ ngày Man xanh bứt tốc

Trận đấu giữa Man City và Sunderland diễn ra lúc 22h00 ngày 6/12 trong khuôn khổ vòng 15 Ngoại hạng Anh 2025/26. Trong bối cảnh Arsenal thi đấu sớm hơn, thầy trò Pep Guardiola vẫn phải ra sân với mục tiêu duy nhất: Giành trọn 3 điểm để duy trì áp lực trong cuộc đua vô địch. Trước một Sunderland chưa từng thắng Man City tại Premier League từ năm 2013, đội chủ sân Etihad được đánh giá vượt trội về lực lượng, phong độ lẫn đẳng cấp.
Nhận định Real Betis vs Barcelona: Thử thách lớn chờ đội đầu bảng

Nhận định Real Betis vs Barcelona: Thử thách lớn chờ đội đầu bảng

Trận đấu giữa Real Betis và Barcelona diễn ra lúc 00h30 ngày 7/12 trong khuôn khổ vòng 15 La Liga 2025/26. Real Betis đang đứng thứ 5 với 24 điểm sau 14 trận, trong khi Barcelona dẫn đầu với 37 điểm sau 15 trận. Dù được đánh giá cao hơn, Barcelona hiểu rằng chuyến làm khách tới La Cartuja sẽ không hề dễ dàng, nhất là khi đội chủ nhà đang đạt phong độ rất cao.
Nhận định Aston Villa vs Arsenal: Thử thách lớn cho đội đầu bảng

Nhận định Aston Villa vs Arsenal: Thử thách lớn cho đội đầu bảng

Trận đấu giữa Aston Villa và Arsenal diễn ra lúc 19h30 ngày 6/12 trong khuôn khổ vòng 15 Premier League 2025/26. Cuộc đối đầu tại Villa Park được đánh giá là điểm nhấn của vòng đấu khi cả hai đội đều đang sở hữu phong độ rất cao, đặc biệt là những chuỗi trận ấn tượng trong hơn một tháng trở lại đây.
Phim "Phù sa ngọt" tái hiện khát vọng đổi thay của cư dân ven sông Hồng

Phim "Phù sa ngọt" tái hiện khát vọng đổi thay của cư dân ven sông Hồng

Vừa lên sóng những tập đầu, “Phù sa ngọt” do Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội sản xuất đã nhanh chóng thu hút sự quan tâm, nhận được nhiều phản hồi tích cực trên các nền tảng số của Đài nhờ mạch kể gần gũi, xúc động và giàu chất nhân văn.
Hà Nội: Khen thưởng HLV, VĐV xuất sắc tại giải Bi sắt vô địch thế giới năm 2025

Hà Nội: Khen thưởng HLV, VĐV xuất sắc tại giải Bi sắt vô địch thế giới năm 2025

Thành tích Huy chương Vàng là cột mốc lịch sử của đội tuyển Bi sắt Việt Nam, trong đó có sự đóng góp rất lớn của Bi sắt nữ Hà Nội tại Giải vô địch Thế giới năm 2025 vừa qua.
Nhận định Bilbao vs Real Madrid: Thử thách tại San Mames

Nhận định Bilbao vs Real Madrid: Thử thách tại San Mames

Trận đấu sớm vòng 19 La Liga 2025/26 giữa Athletic Bilbao và Real Madrid diễn ra vào lúc 01h00 ngày 4/12 hứa hẹn tạo nên màn đối đầu căng thẳng tại chảo lửa San Mames. Hai đội bước vào cuộc chạm trán này với tâm thế hoàn toàn trái ngược: Bilbao đang sa sút thấy rõ, trong khi Real Madrid buộc phải thắng để không bị Barcelona nới rộng khoảng cách trong cuộc đua vô địch.
Nhận định Newcastle vs Tottenham: Điểm tựa sân nhà thách thức hành trình thoát hiểm

Nhận định Newcastle vs Tottenham: Điểm tựa sân nhà thách thức hành trình thoát hiểm

Trận đấu giữa Newcastle vs Tottenham diễn ra vào lúc 03h15 ngày 3/12 ở vòng 14 giải Premier League 2025/26.
Nhận định Barcelona vs Atletico Madrid: Ngôi đầu chông chênh và thử thách lớn tại Camp Nou

Nhận định Barcelona vs Atletico Madrid: Ngôi đầu chông chênh và thử thách lớn tại Camp Nou

Trận đấu sớm của vòng 19 La Liga 2025/26 sẽ chứng kiến màn đối đầu tâm điểm giữa Barcelona và Atletico Madrid vào lúc 03h00 ngày 3/12 trên sân Sportify Camp Nou. Cuộc chạm trán này mang ý nghĩa đặc biệt quan trọng với cả hai đội khi cuộc đua đầu bảng đang diễn ra vô cùng căng thẳng.
“Lằn ranh” tập 22: Viên ra điều kiện đầu thú, vụ án đánh bạc bắt đầu lan đến cấp lãnh đạo

“Lằn ranh” tập 22: Viên ra điều kiện đầu thú, vụ án đánh bạc bắt đầu lan đến cấp lãnh đạo

Trong tập 22 của “Lằn ranh”, sau nhiều ngày lẩn trốn, Nguyễn Văn Viên chính thức liên hệ Viện Kiểm sát xin đầu thú. Quyết định bất ngờ này được xem là nút mở quan trọng trong hành trình bóc tách đường dây đánh bạc quy mô lớn đang đe dọa đến sự minh bạch của bộ máy chính quyền tỉnh Việt Đông.
60.000 học sinh lập kỷ lục kép Việt Nam và thế giới với màn đồng diễn võ nhạc Vovinam ấn tượng

60.000 học sinh lập kỷ lục kép Việt Nam và thế giới với màn đồng diễn võ nhạc Vovinam ấn tượng

Chương trình đồng diễn võ nhạc Vovinam với sự tham gia của 60.000 học sinh từ 165 điểm trường tại Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) đã chính thức xác lập kỷ lục kép Việt Nam và thế giới cho nội dung “Chương trình đồng diễn võ nhạc Vovinam trực tiếp kết hợp trực tuyến tại các điểm trường có số lượng học sinh tham gia đông nhất Việt Nam và thế giới”.
Xem thêm
Phiên bản di động