Dự báo một số tác động của RCEP đối với nền kinh tế và doanh nghiệp
Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực RCEP: Những điều doanh nghiệp cần biết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP): Rộng mở thị trường, khốc liệt đường đua! |
RCEP là một FTA thế hệ mới có quy mô lớn nhất thế giới, gồm 10 nước ASEAN và Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia, New Zealand, chiếm khoảng 30% dân số thế giới và 30% GDP toàn cầu.
RCEP bao gồm gần như toàn bộ các đối tác thương mại và đầu tư quan trọng nhất của Việt Nam: Thương mại giữa Việt Nam với các đối tác RCEP chiếm hơn một nửa (55%) tổng thương mại của Việt Nam năm 2020 (trong đó xuất khẩu chiếm 41%, nhập khẩu chiếm 71%); đầu tư trực tiếp từ các nước RCEP vào Việt Nam lũy kế đến tháng 10/2021 cũng chiếm tới 62% tổng đầu tư trực tiếp nước ngoài của Việt Nam.
Được ký kết vào tháng 11/2020, RCEP dự kiến có hiệu lực đầu năm 2022 trong bối cảnh thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng đang phải đối mặt với những tác động chưa từng có tiền lệ của đại dịch Covid-19.
Tại Hội thảo trực tuyến "Hiệp định RCEP - Những điều doanh nghiệp cần biết", ông Nguyễn Anh Dương - Trưởng ban Nghiên cứu tổng hợp, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) cho rằng, khu vực châu Á - Thái Bình Dương đang đứng trước những kịch bản trái chiều cả về hợp tác thương mại lẫn đầu tư. Vấn đề được đặt ra là cạnh tranh địa chính trị diễn ra hết sức phức tạp trước, trong và cả ở lối ra cho các sản phẩm trong thời buổi dịch Covid-19. Cùng với đó, biến động mạnh của dòng vốn đầu tư nước ngoài tại các thị trường đang phát triển, đặc biệt là Trung Quốc,… có tác động lớn đến doanh nghiệp Việt.
![]() |
Ông Nguyễn Anh Dương - Trưởng ban Nghiên cứu tổng hợp, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương. |
Nhiều biện pháp hạn chế xuất nhập khẩu, áp dụng chung với các đối tác, gây khó dễ ít nhiều cho thị trường Việt Nam. Mặt khác, Việt Nam có khả năng trở thành đối tác nhỏ, tạo liên minh trong quá trình cạnh tranh với các đối tác lớn.
“Từ năm 2019 trở về trước, xu hướng gia tăng chủ nghĩa bảo hộ rất rõ, nhưng từ năm 2020 trở lại đây, các biện pháp đó đã đi song song với tăng trưởng thương mại liên tục và tạo thuận lợi thương mại. Các nền kinh tế tăng cường tìm kiếm hợp tác về FTA như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Đối tác Kinh tế Số (DEPA),…”, ông Dương nhấn mạnh.
Tuy nhiên, RCEP đem đến nhiều cơ hội cho doanh nghiệp Việt, một trong số đó là giúp gia tăng xuất khẩu và thu nhập quốc gia. Ông Dương khẳng định RCEP đóng vai trò quan trọng hơn các hiệp định khác ở chỗ Việt Nam đã có kinh nghiệm để thực hiện thông qua Hiệp định FTA của ASEAN+1 và trong bối cảnh dịch Covid-19 hiện nay, Việt Nam đang phải tìm kiếm cơ hội xuất khẩu từ các thị trường đã phục hồi sớm nhất sau đợt dịch bệnh.
Theo đánh giá của hai chuyên gia về kinh tế quốc tế (Petri và Plummer), vào tháng 6/2020, Việt Nam vẫn phát triển rất nhanh nếu như không có Ấn Độ. Ông Dương nhấn mạnh thị trường kinh tế “có thể tăng hơn 14 tỷ USD so với hiện nay, tuy vẫn thấp nhưng con số đó rất quan trọng trong thời điểm phục hồi kinh tế”.
Ông Nguyễn Anh Dương đưa ra một số thách thức đối với kinh tế và doanh nghiệp Việt Nam: Thứ nhất là vấn đề về nhập siêu. Với góc độ của doanh nghiệp, đây là vấn đề trực tiếp nhất ở chỗ gặp cạnh tranh xuất khẩu từ các đối tác khác. Nếu như không xử lý nhập siêu một cách bài bản hoặc không kiếm được giá trị thặng dư từ các thị trường khác thì ảnh hưởng đến áp lực về tỷ giá, và ảnh hưởng đến nguồn thu. Thứ hai, Việt Nam có cơ hội xuất khẩu trong thị trường RCEP nhưng năng lực liệu có thể mở rộng sản xuất để tận dụng các cơ hội xuất khẩu. Thứ ba, là vấn đề về khả năng thích ứng của doanh nghiệp với những quy định ở thị trường RCEP.
Ngoài ra, ông Dương cho rằng quá trình chuẩn bị kiến thức của doanh nghiệp Việt Nam thường rất chậm. "Lẽ ra chúng ta có thể làm sớm hơn, từ khi họ còn đang dự thảo các quy định và thông báo cho các tổ chức thương mại thế giới, thông qua các kênh hỏi đáp. Nội dung đánh giá bên lề cho thấy, Việt Nam đang có mức độ tương đồng xuất nhập khẩu với RCEP cao hơn rất nhiều so với CPTPP từ năm 2001 đến năm 2018. Cạnh tranh xuất khẩu ở thị trường Việt Nam cũng gay gắt hơn nhiều. Đối với CPTPP, điều quan trọng nhất là cần đáp ứng tiêu chuẩn kỹ thuật; còn đối với RCEP chúng ta cần phải đáp ứng tốt, đáp ứng nhanh hơn, mức giá cạnh tranh hơn".
Cũng theo Trưởng Ban Nghiên cứu tổng hợp của CIEM, mức độ bổ trợ thương mại của Việt Nam với RCEP không cải thiện nhiều trong 2010-2018, do đó ít tạo dựng được lợi thế cạnh tranh mới từ RCEP, tạo tâm lý chủ quan cho doanh nghiệp Việt. Doanh nghiệp sẽ khó phát triển nếu không điều chỉnh chiến lược kinh doanh phù hợp, gắn với đề xuất hỗ trợ từ các Bộ, ngành và cơ quan địa phương; khó phát triển nếu doanh nghiệp không chủ động kiến nghị, tháo gỡ những bất cập chính sách.
Với những thuận lợi và khó khăn, ông Nguyễn Anh Dương cho rằng, cần coi hiệp định RCEP là chung, tổng thể, không tách rời với các FTA đã có, lấy CPTPP và EVFTA là tiêu chuẩn cho định hướng. Tránh rơi vào tình trạng tiếp cận linh hoạt với FTA tiêu chuẩn cao và tiếp cận cứng nhắc với RCEP. Hài hòa bộ ba chính sách công nghiệp - chính sách đầu tư - chính sách thương mại. Ứng xử với dòng vốn đầu tư nước ngoài dựa vào tiêu chuẩn chứ không dựa vào tên đối tác.
Ông Nguyễn Anh Dương: "Dù sớm, dù muộn mình vẫn phải hướng tới những tiêu chuẩn tốt nhất. RCEP là một bước đi dễ dàng hơn, hướng đi trung gian, nhưng đó cũng là một bước đi cần thiết để doanh nghiệp khai thác, thích ứng. Với các doanh nghiệp mới, chưa có nhiều kinh nghiệm xuất nhập khẩu thì rõ ràng có thể đi qua các hiệp định FTA của ASEAN với đối tác thông qua RCEP. Bởi, đây là một cuộc chơi ít khắt khe hơn, cho nên có thể tham gia, học hỏi, tích lũy kinh nghiệm, xây dựng thương hiệu, tạo dựng dần mạng lưới cung cứng và tiến tới cuộc chơi dài hạn hơn gắn với CPTPP và EVFTA hay các hiệp định khác nữa. Để làm được điều đó, câu chuyện không chỉ là tính toán về lợi thế thu được từ cắt giảm thuế quan ở thị trường nước ngoài, mà ngược lại cần nghĩ bài bản hơn cả về công nghiệp, chính sách đầu tư và tổ chức sản xuất". |
Có thể bạn quan tâm
Nên xem
![Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/quocdai/072024/16/22/e1baa2nh20ok20240716223710.3944710.jpg?rt=20240716224008?240716105626)
Thông cáo báo chí Kỳ họp thứ 43 của Ủy ban Kiểm tra Trung ương
![Đã thông qua nghị quyết về thu hồi đất tái định cư liên quan Quốc lộ 6](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/5cm20240716215919.jpg?240716102900)
Đã thông qua nghị quyết về thu hồi đất tái định cư liên quan Quốc lộ 6
![Cụm thi đua số 1 MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội: Thi đua sôi nổi, đạt được nhiều kết quả tốt](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/mt20240716215318.jpg?240716102538)
Cụm thi đua số 1 MTTQ Việt Nam thành phố Hà Nội: Thi đua sôi nổi, đạt được nhiều kết quả tốt
![Dấu ấn Hội khỏe CNVCLĐ, lực lượng vũ trang và sinh viên quận Cầu Giấy năm 2024](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/hoi-khoe-cong-nhan-vien-chuc-lao-dong-luc-luong-vu-trang-va-sinh-vien-quan-cau-giay-nam-2024-20240716211137.jpg?rt=20240716211357?240716102145)
Dấu ấn Hội khỏe CNVCLĐ, lực lượng vũ trang và sinh viên quận Cầu Giấy năm 2024
![Tập huấn sử dụng tiện ích, tính năng của ứng dụng “Công dân Thủ đô số - iHanoi”](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/z5639922738668-2618c2b32a78b248c7dc775c1236245d20240716215901.jpg?240716101301)
Tập huấn sử dụng tiện ích, tính năng của ứng dụng “Công dân Thủ đô số - iHanoi”
![Chuẩn bị tốt nhất cho Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/21/croped/z5638333070054-93b94a00a122665363386de8fde0b94620240716214236.jpg?240716100503)
Chuẩn bị tốt nhất cho Lễ kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô
![LĐLĐ huyện Hoài Đức kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/19/croped/z5639511432491-c76444364dfddbb5044cb1ca7b6fb20620240716195201.jpg?240716093350)
LĐLĐ huyện Hoài Đức kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam
Tin khác
![Giá vàng hôm nay: Xu hướng tiếp tục tăng](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/16/08/gia-vang-620240716082917.png?240716085653)
Giá vàng hôm nay: Xu hướng tiếp tục tăng
Thị trường 16/07/2024 08:56
![Tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, kiểm soát lạm phát](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/15/20/img-918020240715202049.jpg?rt=20240715202101?240715094629)
Tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, kiểm soát lạm phát
Tài chính 15/07/2024 21:46
![Mỗi năm giảm tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất gần 200 nghìn tỷ đồng](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/15/20/bo-truong-bo-tai-chinh20240715204330.jpg?rt=20240715204333?240715092746)
Mỗi năm giảm tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất gần 200 nghìn tỷ đồng
Thị trường 15/07/2024 21:27
![Xúc tiến thương mại: “Đòn bẩy” cho doanh nghiệp Thủ đô phát triển](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/29/22/khai-mac-hoi-cho-hang-viet-nam-duoc-nguoi-tieu-dung-yeu-thich-thanh-pho-ha-noi-nam-2024-20240529220227.jpg?rt=20240715163748?240715074725)
Xúc tiến thương mại: “Đòn bẩy” cho doanh nghiệp Thủ đô phát triển
Thị trường 15/07/2024 19:47
![Hà Nội: Doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng 6 tháng năm 2024 tăng 10,7%](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/022024/17/18/croped/sau-tet-nguyen-dan-sieu-thi-tang-khuyen-mai-kich-cau-tieu-dung-20240217183831.jpg?240715012008)
Hà Nội: Doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng 6 tháng năm 2024 tăng 10,7%
Tiêu dùng 15/07/2024 13:20
![Chung tay nâng cao vai trò của phụ nữ trong chuyển đổi xanh](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/13/20/croped/3f19f693-41c8-485c-bace-fe0f708e07a220240713200801.jpg?240713094924)
Chung tay nâng cao vai trò của phụ nữ trong chuyển đổi xanh
Tài chính 13/07/2024 21:49
![Sơn Tây: Giá trị sản xuất ngành thương mại - dịch vụ 6 tháng đầu năm ước đạt 3.324 tỷ đồng](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/06/11/z5605914320656-c409dce28de88e17d7134a046180d45920240706115319.jpg?rt=20240712155657?240712052619)
Sơn Tây: Giá trị sản xuất ngành thương mại - dịch vụ 6 tháng đầu năm ước đạt 3.324 tỷ đồng
Thị trường 12/07/2024 17:26
![Xây dựng TP.HCM thành trung tâm tài chính quốc tế](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/12/14/1c81d823afa70df954b6-120240712141147.jpg?rt=20240712141148?240712043858)
Xây dựng TP.HCM thành trung tâm tài chính quốc tế
Tài chính 12/07/2024 16:38
![Hà Nội: Chỉ số giá tiêu dùng 6 tháng đầu năm tăng hơn 5,32%](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2023/122023/23/11/croped/da-dang-cac-diem-gioi-thieu-va-ban-san-pham-ocop-tren-dia-ban-thu-do-20231223112510.jpg?240712125457)
Hà Nội: Chỉ số giá tiêu dùng 6 tháng đầu năm tăng hơn 5,32%
Tiêu dùng 12/07/2024 12:54
![Giá vàng thị trường quốc tế vượt qua ngưỡng 2.400 USD/ounce](https://laodongthudo.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/12/08/gia-vang-hom-nay20240712085922.jpg?240712091528)
Giá vàng thị trường quốc tế vượt qua ngưỡng 2.400 USD/ounce
Thị trường 12/07/2024 09:15