Đại biểu đề nghị có biện pháp kiểm soát giá cả, tránh tình trạng lương chưa tăng, giá đã tăng

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, chiều 25/6, sau khi nghe trình bày Báo cáo của Chính phủ và Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Xã hội về các nội dung cải cách tiền lương; điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1/7/2024, Quốc hội thảo luận tại tổ về các nội dung này.

Thảo luận tại tổ, các đại biểu đoàn thành phố Hà Nội bày tỏ nhất trí với Tờ trình của Chính phủ và cho rằng, phương án tăng 30% lương cơ sở là rất hợp lý. Đại biểu Lê Quân, Giám đốc Đại học quốc gia Hà Nội (Đoàn thành phố Hà Nội) cho rằng, cải cách tiền lương phải đi cùng vị trí việc làm, năng lực làm việc và kết quả làm việc. Nghị quyết 27 hướng tới trả theo vị trí việc làm, cải cách được việc phân công, bố trí công việc. Năng lực chuyên môn sáng tạo, kỹ năng tốt... thì đòi hỏi lương cao hơn. Còn hiện nay, chúng ta đang dùng bằng cấp để xếp lương.

Đại biểu Lê Quân, Giám đốc Đại học quốc gia Hà Nội (Đoàn thành phố Hà Nội).

Đại biểu Lê Quân cho rằng, việc tăng 30% lương cơ sở là quan trọng và ông ủng hộ chủ trương này. Đồng thời, đại biểu đánh giá việc thực hiện 4/6 nội dung cải cách tiền lương đã có rất nhiều điểm tiến bộ, trong đó, đã bù đắp thu nhập cho những người hưởng mức lương dưới 3,2 - 3,5 triệu đồng/tháng.

Nêu một số khó khăn của đơn vị sự nghiệp công lập, thực trạng tại Đại học quốc gia Hà Nội, đại biểu Lê Quân đề nghị nên cho phép đơn vị nào xây dựng vị trí việc làm thì thực hiện luôn và cần phải cân nhắc đối với các đơn vị sự nghiệp, nhất là đơn vị đã thực hiện tự chủ, đơn vị khối giáo dục, y tế.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn thành phố Hà Nội) đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ và Bộ Nội vụ, nhấn mạnh trong tình hình hiện nay thì phương án Chính phủ trình là khả thi nhất..

Đại biểu cũng đồng ý với những khó khăn Chính phủ báo cáo trong xây dựng bảng lương mới, phê duyệt vị trí việc làm. Theo đại biểu, thực tế cho thấy, việc xây dựng vị trí việc làm còn nhiều khó khăn, có nhiều vị trí chưa xây dựng được do các bộ, ban, ngành chưa hướng dẫn vị trí việc làm đó.

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (Đoàn thành phố Hà Nội).

Về 5 nguồn kinh phí thực hiện cải cách tiền lương, đại biểu cho rằng, tổng nhu cầu kinh phí cho tăng lương cơ sở khoảng 913 nghìn tỷ đồng, được cân đối trong 3 năm 2024 - 2026, tuy nhiên Chính phủ chưa làm rõ có làm tăng tổng chi ngân sách Nhà nước không, hay làm giảm các nguồn chi khác.

Nữ đại biểu cũng băn khoăn về việc áp dụng với các đơn vị sự nghiệp, cụ thể với ngành y tế, giá dịch vụ được kết cấu có lương và chi phí trực tiếp, nên tăng lương sẽ tăng giá dịch vụ y tế.

Đồng thời, đại biểu đề nghị phải đánh giá tác động về tăng giá tiêu dùng khi tăng lương, và tính lại thuế thu nhập cá nhân, xem xét lại mức giảm trừ gia cảnh...

Đai biểu Trương Xuân Cừ (Đoàn thành phố Hà Nội) cũng đồng tình với Tờ trình của Chính phủ và cho rằng, phương án tăng 30% lương cơ sở là rất hợp lý. Theo đại biểu, Chính phủ đã nhìn thấy các bất cập, khó khăn và hết sức thẳng thắn nêu trong báo cáo.

Đại biểu Trương Xuân Cừ phát biểu thảo luận.

Ông Cừ cũng nhìn nhận, cần đánh giá sâu hơn về cải cách tiền lương theo vị trí việc làm, đồng thời phải tích cực tinh giản biên chế; đồng thời, giảm dần phụ cấp một số ngành không phù hợp...

Đại biểu Nguyễn Thị Lan (Đoàn thành phố Hà Nội) đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ, nhưng cho rằng, với các đơn vị sự nghiệp công lập khối y tế, giáo dục thực hiện tự chủ, việc tăng 30% lương cơ sở là rất lớn. Đại biểu cho biết, với các trường khối nông nghiệp, tự chủ đã là rất cố gắng rồi, khi tăng lương, cơ sở giáo dục sẽ tăng học phí, ảnh hưởng đến sinh viên... Vì vậy, đại biểu đề nghị nếu bắt đầu thực hiện từ 1/7, đơn vị nào đã sẵn sàng thì thực hiện...

Kết luận buổi làm việc, Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai nêu rõ, qua thảo luận, các ý kiến bày tỏ đồng tình với phương án trước mắt Chính phủ trình, đánh giá cao Chính phủ và Bộ Nội vụ đã thẳng thắn nhận diện các khó khăn, vướng mắc trong thực hiện tổng thể cải cách tiền lương.

Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội Phạm Thị Thanh Mai phát biểu tại phiên thảo luận.

Đồng thời, các ý kiến cũng đề nghị Chính phủ tiếp tục báo cáo Quốc hội, đánh giá tác động kỹ phương án nguồn thực hiện với đơn vị sự nghiệp công lập; có ý kiến đề nghị đơn vị nào sẵn sàng thì thực hiện ngay, còn những đơn vị còn khó khăn thì phải có phương án khả thi; đề nghị xem xét chiết trừ gia cảnh khi thực hiện thuế thu nhập cá nhân; có biện pháp kiểm soát giá tiêu dùng, tránh tình trạng lương chưa tăng nhưng giá đã tăng...

Về thực hiện điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1,8 triệu đồng/tháng lên 2,34 triệu đồng/tháng, qua thẩm tra báo cáo của Chính phủ, Ủy ban Xã hội thấy rằng, đây là mức tăng đáng ghi nhận trong quá trình điều chỉnh tiền lương, góp phần cải thiện, nâng cao đời sống cho người hưởng lương, tạo động lực nâng cao năng suất lao động và hiệu quả làm việc.

Tuy nhiên, cùng với việc tăng lương cơ sở, Ủy ban Xã hội đề nghị Chính phủ quan tâm các giải pháp bảo đảm nguồn lực thực hiện ổn định, lâu dài và có hiệu quả chính sách; tăng cường thực hiện các biện pháp kiểm soát, quản lý giá và các giải pháp kiềm chế lạm phát khác, bảo đảm chỉ tiêu tăng CPI bình quân năm 2024 và cả giai đoạn 2021 - 2026 mà Quốc hội giao.

Ủy ban Xã hội và Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách cũng thống nhất với việc điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp ưu đãi người có công và trợ cấp xã hội từ ngày 1/7/2024.

Theo Báo cáo của Chính phủ, tổng nhu cầu kinh phí điều chỉnh lương cơ sở tăng 30%, thực hiện tiền thưởng 10% quỹ lương cơ bản, điều chỉnh lương hưu và trợ cấp lũy kế 3 năm 2024 - 2026 tăng thêm 913 nghìn tỷ đồng...