Công an cấp xã chủ trì quản lý người nghiện sau cai

Làm rõ quy định về quá trình quản lý sau cai nghiện

Tại hội nghị đại biểu Quốc hội hoạt động chuyên trách lần thứ 8, Quốc hội khoá XV, thảo luận về một số dự án Luật trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 10 sắp tới, nhiều đại biểu đã cho ý kiến về dự thảo Luật Phòng, chống ma tuý (sửa đổi).

Đại biểu Nguyễn Trường Giang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đề cập việc bổ sung tội "Sử dụng trái phép chất ma túy" tại Điều 256A của Bộ luật Hình sự. Tuy nhiên, nghiên cứu dự thảo Luật Phòng, chống ma túy, đại biểu cho rằng chưa có sự kết nối và đồng bộ giữa xử lý hành chính, việc cai nghiện ma túy và xử lý hình sự.

Điều 24 của dự thảo Luật Phòng, chống ma tuý (sửa đổi) đặt ra trách nhiệm của người sử dụng trái phép chất ma túy vẫn giữ tiêu chí cũ của luật hiện hành là cung cấp đầy đủ, chính xác thông tin về chất ma túy, chấp hành việc quản lý của Ủy ban Nhân dân cấp xã, Công an cấp xã.

Thế nhưng, một điểm rất quan trọng là trong thời gian quản lý hoặc trong thời gian cai nghiện mà người đó sử dụng trái phép ma túy thì bị khởi tố, truy tố, xét xử và phải chấp hành án phạt tù từ 2 năm đến 3 năm. Vấn đề này lại chưa có trách nhiệm gì, chưa có kết nối trong dự thảo Luật.

Đồng thời, trong Điều 256A của Bộ luật Hình sự, đặt ra thời hạn người sử dụng trái phép chất ma túy trong một số trường hợp phải chịu án phạt tù từ 24 tháng (2 năm) đến 3 năm. Rất nhiều trường hợp phải kết nối với thời gian cai nghiện, quản lý sau cai nghiện.

Ví dụ, sau khi cai nghiện (24 tháng) thì có một khoảng thời gian quản lý sau cai nghiện. Nếu người đó mà sử dụng trái phép chất ma túy, theo quy định của Bộ luật Hình sự, sẽ bị khởi tố, điều tra, truy tố và xét xử, thời hạn có thể từ 24 tháng đến 36 tháng.

Ảnh minh hoạ: Người tham gia điều trị Methadone thực hiện xét nghiệm chất ma túy. Ảnh CAHN

Đại biểu băn khoăn sự kết nối giữa cai nghiện lần hai mà dự án Luật đưa ra là 36 tháng, so với thời hạn phải chấp hành án phạt tù của Bộ luật Hình sự sẽ như thế nào? Rồi tiếp theo, ví dụ, sau khi hết thời gian quản lý sau cai nghiện, người sử dụng trái phép ma túy tiếp tục vi phạm và phải đi cai nghiện 36 tháng, nhưng trong thời gian cai nghiện bắt buộc đó, họ lại tiếp tục sử dụng trái phép ma túy, bị khởi tố, điều tra, truy tố, xét xử và bị kết án 24 tháng tù.

Vậy thời hạn 36 tháng cai nghiện tiếp theo của lần hai được tính như thế nào sau khi người đó chấp hành án phạt tù xong? Việc chuyển hồ sơ như thế nào trong quá trình quản lý sau cai nghiện, quản lý trong thời gian cai nghiện? “Tất cả những nội dung này tôi đề nghị cần phải rà soát để đảm bảo đồng bộ với một chính sách mới về xử lý hình sự đối với người sử dụng trái phép chất ma túy”, đại biểu Nguyễn Trường Giang nêu rõ.

Giao Công an xã chủ trì

Đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh góp ý vào Khoản 3 Điều 33 dự thảo Luật quy định Giám đốc Công an tỉnh quyết định đưa người nghiện ma túy đi cai nghiện tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập và trường giáo dưỡng.

Nữ đại biểu nhìn nhận, việc sử dụng cụm từ "đưa người nghiện đi cai nghiện tự nguyện" thực sự chưa phù hợp, vì bản chất của cai nghiện tự nguyện gồm nhiều hình thức, trong đó kể cả điều trị thay thế Methadone mang tính chất hợp đồng dân sự và là sự tự nguyện giữa hai bên (người nghiện và cơ sở cung cấp dịch vụ cai nghiện tự nguyện).

Bên cạnh đó, việc giao cho Giám đốc Công an tỉnh quyết định việc này là không phù hợp với tính chất và mức độ của sự việc. Nếu thực hiện như dự thảo Luật, mỗi trường hợp đăng ký cai nghiện tự nguyện ít nhất phải mất hai, ba ngày để được đưa vào cơ sở. Trong thời gian đó, không thể có chế tài quản lý số người này, rất dễ xảy ra tình trạng bỏ trốn, gây nhiều khó khăn cho các lực lượng chức năng.

Vì vậy, đại biểu Nguyễn Thị Thu Hà đề xuất giao cho Công an cấp xã tiếp nhận và hỗ trợ người nghiện thực hiện việc cai nghiện ma túy tự nguyện tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập hay trường giáo dưỡng.

Về quản lý người sử dụng trái phép chất ma túy và người nghiện sau cai, đại biểu nhất trí với việc giao Công an xã là đơn vị chủ trì. Tuy nhiên, cần bổ sung rõ nội dung về việc tham mưu với Ủy ban nhân dân cấp xã và phối hợp với các phòng, đơn vị cấp xã liên quan…