Bổ sung 4 dự án Luật và Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại phiên họp. Ảnh: Quốc hội

Đề nghị bổ sung 4 dự án luật

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Lê Thành Long báo cáo tổng hợp, rút gọn về đề nghị bổ sung vào Chương trình Xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 đối với 4 dự án: Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi);Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Hóa chất (sửa đổi); Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).

Theo đó, đối với dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi), Bộ trưởng Lê Thành Long cho biết, Chính phủ đề xuất sửa 3 nhóm chính sách: Hoàn thiện quy định về căn cứ xác định nạn nhân; Quy định chế độ hỗ trợ người đang trong quá trình xác định là nạn nhân; Hoàn thiện quy định để nâng cao chế độ, chính sách hỗ trợ và bảo vệ nạn nhân.

Về dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), đề xuất sửa 4 nhóm chính sách: Phát triển bền vững ngành công nghiệp hóa chất thành ngành công nghiệp nền tảng hiện đại; Quản lý hóa chất đồng bộ trong toàn bộ vòng đời; Quản lý hóa chất nguy hiểm trong sản phẩm: Nâng cao hiệu quả bảo đảm an toàn hóa chất trên cơ sở.

Về dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), sửa đổi 5 nhóm chính sách: Hoàn thiện các quy định về đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng; Hoàn thiện quy định về cách tính thuế giá trị gia tăng; Hoàn thiện các quy định về thuế suất thuế giá trị gia tăng; Hoàn thiện các quy định về khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào; Hoàn thiện các quy định về hoàn thuế giá trị gia tăng.

Bộ trưởng Lê Thành Long trình bày Tờ trình của Chính phủ. Ảnh: Quốc hội

Đối với dự án Luật Quản lý vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), sửa 4 chính sách: Hoàn thiện quy định về khái niệm vũ khí, công cụ hỗ trợ, linh kiện vũ khí công cụ hỗ trợ và vật liệu nổ công nghiệp mới, quy định về quản lý hoạt động sản xuất kinh doanh xuất khẩu nhập khẩu dao có tính sát thương cao; Cắt giảm, đơn giản hóa giấy tờ hồ sơ quy định trong các thủ tục hành chính về vũ khí, vật liệu nổ, tiền chất thuốc nổ, công cụ hỗ trợ, quy định cấp giấy phép sử dụng vũ khí công cụ hỗ trợ, không quy định thời hạn trong giấy phép sử dụng và chuyển việc cấp giấy xác nhận đăng ký sang cấp giấy phép sử dụng; Cho phép tổ chức doanh nghiệp nước ngoài cho, tặng, viện trợ vũ khí, công cụ hỗ trợ cho Việt Nam để phục vụ cho việc nghiên cứu, sản xuất trang bị, sử dụng; Sửa đổi, bổ sung một số quy định về nghiên cứu sản xuất kinh doanh sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, nhằm tháo gỡ những khó khăn vướng mắc cho các tổ chức, doanh nghiệp phục vụ phát triển kinh tế xã hội.

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng thay mặt cơ quan thẩm tra về đề nghị bổ sung dự án 4 dự án luật nêu trên vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024. Theo đó, Ủy ban Pháp luật và các cơ quan của Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa đổi 4 Luật nêu trên. Hồ sơ đề nghị xây dựng các Luật cơ bản đáp ứng yêu cầu của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, đủ điều kiện trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định việc bổ sung vào Chương trình.

Trên cơ sở cân đối số lượng các dự án đã được đưa vào Chương trình năm 2024, trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 7, kỳ họp thứ 8 và ý kiến của các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Pháp luật đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, quyết định điều chỉnh, bổ sung Chương trình năm 2024 với dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) và dự án Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi), trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 7, thông qua tại kỳ họp thứ 8 như đề nghị của Chính phủ.

Đối với dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung vào Chương trình năm 2024, trình Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp thứ 8 (lùi một kỳ so với đề nghị của Chính phủ) để có thêm thời gian nghiên cứu, hoàn thiện các chính sách, đánh giá tác động, bảo đảm chất lượng dự án Luật.

Đối với dự án Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi), đa số ý kiến đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung vào Chương trình năm 2024, trình Quốc hội cho ý kiến và thông qua tại kỳ họp thứ 7 theo quy trình tại một kỳ họp để sớm ban hành Luật, đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

Chỉ bổ sung những gì thực sự cấp bách, đột xuất

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng việc trình các nội dung phù hợp với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên Chủ tịch Quốc hội lưu ý dù Luật cho phép nhưng nên hạn chế, chỉ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định bổ sung điều chỉnh Chương trình những gì thực sự cấp bách đột xuất. Do đó, các cơ quan nên đẩy nhanh tiến độ chuẩn bị các dự án để trình Quốc hội cho ý kiến.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành bổ sung 4 dự án Luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024. Ảnh: Quốc hội

Chủ tịch Quốc hội cũng cho rằng trình các dự án Luật phải tính toán tổng thể như các luật về thuế không phải chỉ có riêng thuế VAT. Khi Quốc hội thông qua Nghị quyết về thuế tối thiểu toàn cầu đã yêu cầu phải rà soát tổng thể với pháp luật về ưu đãi đầu tư, các luật về thuế… nên cần phải chủ động để tính toán tổng thể thuế gồm các luật về các loại thuế và Luật Quản lý thuế. Chủ tịch Quốc hội đề nghị các cơ quan đẩy nhanh tiến độ, tránh tình trạng có gì làm nấy dẫn đến thiếu tính đồng bộ, thống nhất.

Đối với các nội dung cụ thể, đối với dự án Luật Hóa chất (sửa đổi), Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, dự án luật này liên quan chặt chẽ, tác động rất lớn đến sản xuất tiêu dùng, phòng chống tội phạm… nên có ngay từ đầu là phải xin ý kiến, đánh giá tác động rất kỹ, nhất là những ý kiến của các Hiệp hội người tiêu dùng, VCCI, những cơ quan đại diện cho người sản xuất và người tiêu dùng; không nên đặt ra những quy định làm khó cho doanh nghiệp và cho người dân trong quá trình này…

Về Luật Thuế giá trị gia tăng (VAT), Chủ tịch Quốc hội băn khoăn về phạm vi quy định mặt hàng chịu thuế VAT nhất là đối với nông sản. Trước đây làm rất kĩ lưỡng đối với vấn đề nông sản dù rất phức tạp nhưng sau này phát sinh nhiều sai phạm tiêu cực liên quan đến hóa đơn VAT, cà phê, tôm, cá…thì vấn đề này lại không được tính toán đầu ra, đầu vào, mà lại loại trừ phạm vi rất lớn trong lĩnh vực này. Không thể vì gian lận ở một bộ phận mà hủy hết tất cả; nếu không sẽ không bảo đảm bản chất của thuế VAT; trường hợp có gian lận thì phải đấu tranh xử lý mạnh hơn nữa. Trong khi đó trong chính sách trong hồ sơ dự án luật cũng không đề cập đến vấn đề này.

Ngoài ra, về thuế VAT của thủy điện, nếu phân bổ thuế là không đúng bản chất. Thuế VAT đối với các dự án đầu tư, nhất là các dự án đầu tư mở rộng, hiện còn nhiều nội dung được cử tri nêu ra cần được rà soát để sửa đổi. Vấn đề về phân bón đã tồn tại từ lâu đến nay chưa được giải quyết triệt để vấn đề thuế suất, đối tượng chịu thuế. Quy định về thuế VAT nằm ở nhiều nghị định khác nhau nên cần rà soát luật hóa tối đa, tránh tình trạng luật khung, luật ống nhất là đối với luật về thuế…

Sau khi nghe các ý kiến phát biểu, kết luận nội dung thảo luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tán thành với sự cần thiết sửa đổi Luật Hóa chất, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Phòng, chống mua bán người, Luật Quản lý, sử dụng vũ khí và vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ; cơ bản tán thành với nội dung các chính sách do Chính phủ đề xuất đối với 4 dự án luật. Hồ sơ đã được chuẩn bị đầy đủ, đúng quy định.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đề nghị Chính phủ và các bộ lưu ý tiếp thu ý kiến của các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, ý kiến phát biểu chỉ đạo của Chủ tịch Quốc hội, ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội trong quá trình xây dựng các dự án luật này. Đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát trong quá trình xây dựng các dự án luật, nếu có điều chỉnh, bổ sung chính sách thì cần thực hiện đúng theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Với 100% biểu quyết tán thành, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua đề nghị bổ sung 4 dự án luật vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024 gồm: Luật Phòng, chống mua bán người (sửa đổi); Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi); Luật Hóa chất (sửa đổi); Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ (sửa đổi).