Vẫn băn khoăn quy định cấp thẻ hành nghề nghệ sĩ: Thiếu cơ sở pháp lý?

	Cấp thẻ hành nghề biểu diễn: Sẽ siết chặt nghệ sĩ tự do
	Phương Mỹ Chi, Quang Anh vẫn được diễn nếu có bảo lãnh

Thế nhưng thật bất ngờ, mới đây Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VHTTDL) đã quyết định dừng “Dự thảo Thông tư quy định chi tiết về việc cấp thẻ hành nghề biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang cho các nghệ sĩ ở Việt Nam”, sau nhiều năm đề án được khởi xướng và được chấp thuận vào đầu tháng 1.2016.

Chỉ là một dạng “giấy phép con”.

Thực ra không phải vài năm trở lại đây, việc cấp Thẻ hành nghề cho các nghệ sĩ, người mẫu mới được khởi xướng, mà từ năm 1999, với đề xuất của Cục Nghệ thuật biểu diễn, hàng nghìn Thẻ hành nghề đã được cấp cho các nghệ sĩ biểu diễn. Song chỉ sau 3 năm tồn tại, Thẻ hành nghề nghệ sĩ đã được bãi bỏ theo nghị định 59/2002 của Chính phủ. Sau một thời gian dài quên lãng, vấn đề cấp thẻ hành nghề cho giới nghệ sĩ lại được xới lên. 

Tháng 1.2014, Bộ VHTTDL chính thức phê duyệt đề án cấp Thẻ hành nghề cho nghệ sĩ, người mẫu làm lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Tuy nhiên trải qua nhiều cuộc hội thảo, tọa đàm, lấy ý kiến dư luận,… vì còn nhiều ý kiến trái chiều, nên việc cấp Thẻ hành nghề biểu diễn vẫn chưa được thực hiện. Đến ngày 16.1.2016, Cục Nghệ thuật biểu diễn đã trình và được Bộ VHTTDL chấp thuận “Dự thảo Thông tư quy định chi tiết về việc cấp thẻ hành nghề biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang cho các nghệ sĩ ở Việt Nam”. 

Theo dự thảo, chỉ người có Thẻ hành nghề mới được tham gia biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang và được nhận thù lao bằng tiền hoặc các quyền lợi vật chất khác. Đồng thời, các ca sĩ, nghệ sĩ, người mẫu hát nhép, mặc đồ, hóa trang hoặc có hành vi không phù hợp với thuần phong mỹ tục, truyền thống văn hóa Việt Nam bị “treo” thẻ từ 1 - 24 tháng. Dự thảo được công bố để lấy ý kiến từ tháng 1 đến hết tháng 3.2016.

Thế nhưng, ngay sau thời điểm hết thời gian lấy ý kiến, cách đây vài ngày, Bộ VHTTDL đã quyết định dừng “Dự thảo Thông tư quy định chi tiết về việc cấp thẻ hành nghề biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang cho các nghệ sĩ ở Việt Nam”. Lý do là vì, trong Nghị định số 15/2016/NĐ-CP ban hành ngày 5.3.2016 sửa đổi bổ sung một số điều của Nghị định số 79/2012/NĐ – CP vừa qua, không đề cập đến nội dung cấp Thẻ hành nghề biểu diễn cho nghệ sĩ. Và như vậy, sẽ không có cơ sở pháp lý để yêu cầu nghệ sĩ phải có Thẻ hành nghề.

Trao đổi với LĐTĐ, ông Phan Đình Tân – Chánh Văn phòng Bộ VHTTDL - cho biết, việc cấp Thẻ hành nghề xuất phát từ nhu cầu thực tế của nhiều nghệ sĩ. Nếu cấp Thẻ hành nghề thì những người tự mệnh danh nghệ sĩ như trường hợp một người bán ổi bỗng trở thành nổi tiếng sẽ không còn xảy ra nữa. Tuy nhiên, khi đưa ra lấy ý kiến, dự thảo đã gặp phải những tranh luận trái chiều. “Bất cứ văn bản pháp luật nào ra đời cũng đều phải xuất phát từ thực tiễn cuộc sống và phải được đa số mọi người ủng hộ. Nhiều lãnh đạo cho rằng quy định cấp Thẻ hành nghề biểu diễn cho các nghệ sĩ thực chất là một dạng giấy phép con, không phù hợp với xu hướng cải cách, đơn giản hóa các thủ tục hành chính” – ông Phan Đình Tân giải thích.

Theo ông Tân, sắp tới, Bộ VHTTDL sẽ có biện pháp cao hơn là quản lý bằng Luật Nghệ thuật biểu diễn. Hiện, bộ đang khởi thảo đề cương cho Luật Nghệ thuật biểu diên, sau đó sẽ trình Quốc hội thông qua. Ông Tân cũng cho hay, trước mắt trong thời gian tới, bộ sẽ yêu cầu các địa phương phải tăng cường kiểm tra giám sát hoạt động nghệ thuật biểu diễn. Và khi có vấn đề xảy ra trên địa bàn các địa phương phải hoàn toàn chịu trách nhiệm.

Giới nghệ sĩ nói gì?

Người mẫu Hoàng Thùy:

Tôi không có ý kiến gì về việc bộ dừng soạn thảo Thông tư ban hành cấp Thẻ hành nghề trong lĩnh vực nghệ thuật biểu diễn. Cá nhân tôi cho rằng, việc này không có gì quá phức tạp. Khi luật đã đề ra, dù như thế nào thì những nghệ sĩ, người mẫu như chúng tôi phải tuyệt đối chấp hành nghiêm.

Ca sĩ Minh Chuyên:

Minh Chuyên nghĩ rằng những nghệ sĩ chân chính và làm nghệ thuật nghiêm túc thì ai cũng muốn có Thẻ hành nghề, để lao động của mình được ghi nhận một cách xứng đáng và chính xác hơn. Tuy nhiên, có lẽ việc áp dụng cấp Thẻ hành nghề trong thực tế vẫn còn cần thời gian khảo sát, nghiên cứu và ban hành nên Bộ VHTTDL tạm thời dừng. Đây cũng là điều mà Minh Chuyên cảm thấy khá đáng tiếc. Tuy nhiên, là một công dân và một nghệ sĩ, Minh Chuyên tin tưởng và tôn trọng các quyết định của cơ quan quản lý nghệ thuật. Minh Chuyên hy vọng là việc cấp Thẻ hành nghề sẽ sớm được áp dụng và áp dụng một cách hiệu quả, khoa học, hợp tình, hợp lý để các nghệ sĩ yên tâm cống hiến nghệ thuật hơn. Môi trường nghệ thuật và ngành công nghiệp giải trí của chúng ta, vì vậy mà cũng trở nên chuyên nghiệp hơn.

Ca sĩ Nguyễn Trần Trung Quân:

Quân rất mong sẽ có Thẻ hành nghề cho ca sĩ. Nó giống như là một chứng nhận làm nghề nghiêm túc và đồng thời khẳng định chất lượng của ca sĩ. Dù là nhạc thính phòng, nhạc nhẹ hay dòng nhạc giải trí cũng cần có Thẻ hành nghề, để chúng ta thanh lọc những người mang mác nghệ sĩ, ca sĩ, nhưng luôn mang tới những thứ không văn hoá, tầm phào, lệch lạc, phần nào đó làm hạn chế nhận thức âm nhạc, làm giảm văn hoá âm nhạc. Tôi sẽ rất vui và an tâm với nghề khi nhận được thẻ hành này. Nếu thay thẻ bằng quy định của Luật Nghệ thuật biểu diễn thì Quân mong bộ hãy xây dựng luật với những tiêu chí thật chặt chẽ, chế tài xử phạt đủ răn đe. Và mong, có nhiều chính sách đãi ngộ các nghệ sĩ trực thuộc trong các đoàn Nhà nước, để anh chị em nghệ sĩ chúng tôi yên tâm cống hiến và theo đuổi nghề.

Nguyễn Hoài