Tung tin bịa đặt tràn lan trên mạng xã hội: Mức xử phạt chưa đủ sức răn đe

Tung tin bịa đặt trên Faccebook, bị phạt 10 triệu đồng

Thông tin giả, hậu quả thật

Ngày 29/7 vừa qua, cộng đồng xôn xao về một thông tin trên mạng Facebook có tựa: “Tin buồn: Nghệ sỹ Hoài Linh đã chút hơi thở cuối cùng vào lúc 6h10 phút sáng nay”. Thông tin này nhanh chóng lan truyền khiến dư luận không khỏi hoang mang. Ngay sau đó, nghệ sỹ Hoài Linh đã chụp tấm hình mình cầm máy tính bảng đang hiển thị bài viết ác ý trên và chú thích: “Ăn rồi cứ báo tôi chết hoài (cười). Có thời gian rảnh thì nên lo làm ăn giúp kinh tế gia đình, còn nếu đăng tôi chết câu view để sống thì cứ tự nhiên, tôi không buồn đâu. Tôi coi như mình đang làm từ thiện, hoan hỉ”.

Thông tin bịa đặt về việc máy bay rơi ở sân bay Nội Bài khiến dư luận hoang mang

Đây không phải lần đầu tiên nghệ sỹ Hoài Linh bị tung tin đồn thất thiệt. Hai năm trước, do làm việc nhiều khiến cơ thể mệt mỏi nên nghệ sỹ Hoài Linh phải truyền nước, cũng từ đó liên tục có tin đồn anh bị hôn mê, qua đời... ảnh hưởng không nhỏ đến tâm lý của nghệ sỹ hài danh tiếng… Chung cảnh ngộ với Hoài Linh, ca sỹ Đàm Vĩnh Hưng cũng từng bị đồn qua đời vì bạo bệnh khiến anh ngỡ ngàng, bức xúc. Cụ thể, trong bài viết đưa thông tin về Mr Đàm có đoạn: “Đàm Vĩnh Hưng đột ngột qua đời là sự mất mát lớn trong nền âm nhạc nước nhà. Mr.Đàm trong lần đi diễn tại Canada gần đây đã đổ bệnh, nhưng anh không hề công khai sự việc này với các anh em trong giới showbiz. Anh mắc bệnh hiểm nghèo khó chữa mà chưa có nguồn tin nào chính thức cho biết anh mắc bệnh gì...”. Sau đó, Đàm Vĩnh Hưng đã thông tin chính thức trên trang cá nhân cho biết mình hoàn toàn khỏe mạnh, những thông tin nêu trên là hoàn toàn bịa đặt.

Một trong những vụ tung tin bịa đặt gây hoang mang dư luận thời gian gần đây là vụ việc xảy ra vào ngày 20/7. Vào buổi chiều, mạng xã hội Facebook xuất hiện một loạt hình ảnh máy bay được cho là bị rơi tại sân bay này, kèm với đó là những dòng chữ mang nội dung như: “Mưa to quá máy bay rơi luôn... thật là kinh khủng. Nội Bài nè...”. Tài khoản Facebook này mang tên Phạm Thị M. Sau khi thông tin này đăng tải, nhiều người đã nghi ngờ về độ xác thực, tuy nhiên nhiều người cũng tỏ ra hoang mang, lo lắng. Đặc biệt, mức độ lan tỏa của thông tin này là rất nhanh. Cũng ít phút sau khi có thông tin, lãnh đạo Cảng hàng không quốc tế Nội Bài khẳng định, không có chuyện máy bay rơi ở sân bay Nội Bài, thông tin trên mạng là hoàn toàn bịa đặt. Ngày 22/7, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao - Công an TP Hà Nội đã triệu tập chị M. để lấy lời khai. Chị M. đã thừa nhận hành vi vi phạm của mình. Hiện, cơ quan điều tra đang tiếp tục củng cố hồ sơ, xử lý vụ việc theo quy định.

Hay mới đây nhất, một nickname đăng tin “lễ hội sờ ngực từ thiện” ở Đà Nẵng lên facebook, thu hút hàng ngàn lượt like, chia sẻ và bình luận. Ngay sau đó, CA quận Thanh Khê (TP Đà Nẵng) cho biết đã ký quyết định xử phạt đối tượng phao tin bịa đặt này. Người bị xử phạt là Nguyễn Kim Anh (30 tuổi, quê Đô Lương, Nghệ An). Kim Anh hiện đang là chủ một cửa hàng mua bán, sửa chữa máy tính xách tay cũ trên đường Hàm Nghi (Đà Nẵng). Tuy nhiên, mức xử phạt chỉ có 5 triệu đồng.

Cần xử lý nghiêm minh

Có thể thấy, việc xuất hiện ngày càng nhiều thông tin bịa đặt rồi những thông tin đó được loan truyền trên mạng xã hội một phần là do sự thiếu hiểu biết pháp luật của những người bịa đặt, loan truyền thông tin. Họ đơn giản chỉ mong muốn câu like, gây nên sự tò mò, hiếu kỳ trên mạng xã hội. Bên cạnh đó, do sự phát triển của công nghệ thông tin, việc tạo tài khoản cá nhân trên mạng xã hội chưa được kiểm soát chặt chẽ dẫn đến tình trạng xuất hiện nhiều tài khoản ảo, tài khoản giả mạo nhằm mục đích bịa đặt, loan truyền thông tin sai sự thật. Việc xác định chủ sở hữu của những tài khoản này, nhiều trường hợp rất khó khăn cho cơ quan chức năng…

Theo Luật sư Trịnh Khánh Toàn (Đoàn Luật sư TP Hà Nội): Những vụ việc bịa đặt, loan truyền thông tin không đúng sự thật cần phải được xử lý nghiêm minh, đúng pháp luật bởi nó ảnh hưởng đến quyền con người được Hiến pháp ghi nhận. Theo quy định của pháp luật hiện hành cũng đã có những chế tài xử phạt cụ thể. Cụ thể: Căn cứ Điều 5 Nghị định 72/2013/NĐ-CP của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng một trong những hành vi bị cấm đó là việc: Đưa thông tin xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của tổ chức, danh dự và nhân phẩm của cá nhân…. Theo đó, việc tung tin sai sự thật về cá nhân, tổ chức làm ảnh hưởng đến danh dự, uy tín của cá nhân, tổ chức đó là hành vi trái pháp luật.

Người có hành vi vi phạm có thể bị xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự tùy thuộc vào mức độ, tính chất và hậu quả của hành vi đó gây ra. Bên cạnh đó, Bộ luật Hình sự cũng quy định hành vi lăng mạ, bịa đặt, loan truyền thông tin sai sự thật nếu có dấu hiệu thỏa mãn yếu tố cấu thành tội phạm có thể bị khởi tố về tội Làm nhục người khác hoặc tội Vu khống theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Chế tài xử phạt đã có, tuy nhiên những vụ tung tin sai sự thật, gây thất thiệt vẫn xảy ra bởi việc xử lý của các cơ quan chức năng chưa nghiêm, nhiều trường hợp chỉ dừng lại ở mức xử phạt hành chính với đối tượng có hành vi vi phạm. Chính vì vậy, trong thời gian tới, các cơ quan chức năng cần nâng cao công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật nói chung, pháp luật về việc sử dụng thông tin trên mạng Internet để người dùng biết được đâu là hành vi vi phạm pháp luật để từ đó có những ứng xử cho phù hợp.

Đồng thời, tăng cường công tác quản lý và cần có những quy định chặt chẽ trong việc đăng ký, sử dụng tài khoản trên mạng xã hội; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan để phát hiện và xử lý kịp thời. Một trong những giải pháp hết sức quan trọng nữa là cần thiết phải sửa đổi, bổ sung văn bản pháp luật theo hướng bổ sung cụ thể các hành vi vi phạm, tăng cường chế tài xử phạt để tạo hành lang pháp lý trong việc xử phạt.

Võ Hoàng