Tổ chức đối thoại để hạn chế đình công

Phát biểu khai mạc, đồng chí Mai Đức Chính- Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN -nhấn mạnh: Những năm gần đây tình hình tranh chấp lao động dẫn đến ngừng việc tập thể (NVTT) và đình công (ĐC) ngày càng giảm. Năm 2014, chỉ xảy ra 293 cuộc NVTT và ĐC, chỉ bằng khoảng 25% so với năm 2011 (993 cuộc). Nguyên nhân do các cấp Đảng, chính quyền, hệ thống CĐ, các DN đã tích cực thực hiện Chỉ thị 22/CT-TW về xây dựng Quan hệ lao động (QHLĐ) hài hoà, ổn định và tiến bộ trong doanh nghiệp. Tổ chức CĐ Việt Nam đã có nhiều biện pháp chăm lo đời sống vật chất, tinh thần của NLĐ. Chính quyền địa phương nhiều nơi xây dựng nhà trẻ, trường học cho con CNLĐ; hỗ trợ NLĐ khi khó khăn. Nhiều DN đã phối hợp cùng CĐ để chăm lo cho NLĐ, cùng xây dựng QHLĐ hài hòa, ổn định, tiến bộ.

Theo ông Nguyễn Bá Châu, Phó Trưởng ban chính sách pháp luật LĐLĐ TP. Hà Nội, để thống nhất và chủ động trong việc giải quyết TCLĐTT và ĐC LĐLĐ thành phố Hà Nội đã kiến nghị UBND thành phố ban hành quy chế phối hợp giải quyết. Cụ thể, quy chế quy định rõ nhiệm vụ và quyền hạn của các cấp các ngành khi có ngừng việc, ĐC xẩy ra. CĐCS phải thường xuyên nắm bắt tâm tư nguyện vọng của NLĐ, khi thấy xuất hiện những bức xúc, kiến nghị của NLĐ, CĐCS phải chủ động nắm bắt thông tin, kịp thời trao đổi, thương lượng với NSDLĐ để giải quyết ngay.

Khi có TCLĐTT và ĐC tại DN thì CĐCS có trách nhiệm báo cáo sớm nhất đến CĐ cấp trên trực tiếp để xin ý kiến chỉ đạo và hỗ trợ giải quyết ngay,… chủ động thương lượng với NSDLĐ, đồng thời hướng dẫn, giải thích cho NLĐ tuân thủ các quy định của pháp luật khi ngừng việc và thuyết phục NLĐ trở lại vị trí làm việc.Theo ông Lê Trọng Sang, nguyên nhân dẫn đến TCLĐ tập thể chủ yếu do NSDLĐ chi trả tiền lương thấp, không xây dựng và đăng ký thang bảng lương,…theo đúng quy định của pháp luật và vi phạm trong chính sách về BHXH, BHYT, NSDLĐ hay tổ chức tăng ca, làm thêm giờ liên tục.

Bên cạnh đó, cũng có nguyên nhân do NLĐ hiện nay đa phần xuất thân từ nông thôn văn hóa chưa cao, chưa có kỹ năng tay nghề, tác phong công nghiệp, trình độ và kỹ năng làm việc còn hạn chế. Khi làm việc trong môi trường công nghiệp với những qui định kỷ luật LĐ nghiêm ngặt NLĐ dễ bị kích động, bức xúc, tự tụ tập nhau lại để đấu tranh bằng cách ngừng việc tập thể và ĐC. Một nguyên nhân nữa là do trình độ của cán bộ CĐCS còn hạn chế nên chưa phát huy hiệu quả…

Ông Nguyễn Phi Hổ, Phó Ban Chính sách - Pháp luật LĐLĐ TPHCM cho rằng, để hạn chế TCLĐTT dẫn đến NVTT và ĐC cần tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 22-CT/TW ngày 5.6.2008 của ban Bí thư Trung ương, việc xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định và tiến bộ trong DN; Phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước về LĐ giám sát việc thực hiện các chế độ chính sách cho NLĐ tại cơ sở, hỗ trợ DN xây dựng thang bảng lương, quy chế trả lương, quy chế thưởng; Hướng dẫn CĐ cấp trên cơ sở và CĐCS trực thuộc thực hiện đẩy mạnh thương lượng đối thoại tại nơi làm việc gắn với thực hiện quy chế dân chủ cơ sở theo Nghị định 60/2013 NĐ – CP của Chính phủ.
Ông Châu trình bày tham luận tại hội thảo

Đại diện LĐLĐ tỉnh Bình Dương cho rằng, để giải quyết TCLĐTT và ĐC cán bộ CĐ các cấp cần thường xuyên nắm bắt diễn tiến tình hình quan hệ LĐ tại các DN. Đề suất NSDLĐ tổ chức thực hiện quy chế dân chủ thông qua hội nghị NLĐ và đối thoại định kỳ tại nơi làm việc để NLĐ và NSDLĐ được gặp gỡ, trao đổi thông tin, giải đáp thắc mắc, bức xúc. Đồng thời, phân công những cán bộ CĐ chuyên trách, có năng lực tham gia cùng các ngành để giải quyết có hiệu quả các cuộc TCLĐTT và ĐC ngay từ khi mới xảy ra. Đối với những vụ việc phức tạp kéo dài thì từ ngày thứ ba, Chủ tich hoặc Phó Chủ tịch CĐ cấp trên cơ sở phải trực tiếp tham gia cùng các ngành chức năng để giải quyết.

Từ các tham luận của các đại biểu, ông Sang đánh giá, để giải quyết TCLĐ và ĐC đúng trình tự pháp luật cần tiếp tục tham gia hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật LĐ. Trong đó cần có chính sách về bảo vệ cán bộ CĐ, chính sách về tiền lương, nhà ở cho NLĐ. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ, kiến thức về pháp luật LĐ, nâng cao kỹ năng hoạt động của cán bộ CĐCS trong DN. Đồng thời kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh hoạt động của Ủy ban Quan hệ lao động, đẩy mạnh hoạt động đối thoại giữa Nhà nước với tổ chức CĐ và tổ chức đại diện NSDLĐ.

Thống kê của của Tổng LĐLĐVN từ năm 2009 đến nay có 3.104 cuộc ĐC, trong đó TCLĐTT về quyền có 959 cuộc (30,74%); TCLĐTT về lợi ích 1.272 cuộc (40,77%); TCLĐTT về quyền và lợi ích có 832 cuộc (26,67%); nguyên nhân khác như thái độ ứng xử bất công, hà khắc của người sử dụng LĐ có 57 cuộc (chiếm 1,83%). TCLĐTT xẩy ra ở 40 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương trên cả nước và tập trung ở địa bàn các tỉnh, thành phố thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam như: TPHCM, Đồng Nai, Bình Dương, Tây Ninh, Long An, Tiền Giang,.. và các tỉnh phía Bắc như: Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng, Bắc Ninh, Bắc Giang,.. Trong đó, các cuộc ĐC xảy ra nhiều ở các DN có vốn đầu tư nước ngoài xảy ra 2.337 cuộc, chiếm 74,9%; DN tư nhân là 775 cuộc, chiếm 8%,… Ngừng việc tập thể và ĐC xảy ra nhiều ở các DN Đài Loan (775 cuộc), chiếm 24,5%; DN Hàn Quốc (760 cuộc), chiếm 24,4%; DN Nhật Bản (206 cuộc), chiếm 6,6%,…

Theo Đăng Hải/Lao động